احتمالا تا کنون با اصطلاح سرمازدگی یا هیپوترمی مواجه شدهاید، یا شاید هم حتی حداقل یک بار آن را در زندگی خود تجربه کرده باشید. این تجربه برای افرادی که در مناطق سردسیر زندگی میکنند، بسیار ملموستر است. هیپوترمی یک بیماری عمومی است. این بیماری معمولاً در اثر آسیب دیدن اندامهای بدن و اختلال در کارکرد آنها در اثر کاهش دما ایجاد میشود. بنابراین مانند هر اختلال دیگری، به روشهایی برای مقابله نیاز خواهد داشت.
برای آشنایی بیشتر شما عزیزان با سرمازدگی یا بیماری هیپوترمی، قصد داریم در این مطلب از درمانکده به بررسی نکاتی در خصوص آن بپردازیم. بنابراین برای کسب اطلاعاتی در این زمینه پیشنهاد میکنیم تا انتهای این مطلب همراه ما باشید.
سرمازدگی یا هیپوترمی چیست؟
همانطور که پیشتر هم به این موضوع اشاره شد، هیپوترمی بیماریی عمومی است. این بیماری معمولا بر اثر آسیب دیدن پوست، اندامهای بدن و اختلال در کارکرد آنها در اثر قرار گرفتن فرد در دمای انجماد ایجاد میشود. کاهش دمای بدن منجربه کاهش متابولیسم گلوکزی میشود. به این ترتیب بدن در حالت اسیدوز متابولیک قرار میگیرد.
در صورت بروز چنین شرایطی پیشگیری از پیشرفت این بیماری و درمان به موقع آن یکی از نکات ضروری است. چرا که عدم کنترل به موقع میتواند منجر به عواقب غیر قابل جبرانی، همچون مرگ شود.
بنابراین مراقبت از فردی که دچار سرمازدگی شده است و گرم نگه داشتن بدن او، یکی از نکات اساسی است که همواره باید هنگام بروز هیپوترمی به آن توجه داشت.
سرمازدگی یا هیپوترمی چگونه ایجاد میشود؟
زمانی که بدن در مجاورت سرمای شدید و غیر قابل تحمل قرار میگیرد، رگهای خونی موجود در اندامها و پوست بدن دچار انقباض میشوند. این منقبض شدن رگهای خونی معمولاً منجر به کاهش شدید جریان خون در اندامها میشود.
سرد شدن خون بدن، عارضه بسیار خطرناکی است. زیرا میتواند در زمان کوتاهی، سرما را به کل بدن منتقل کند. به این ترتیب آب موجود در سلولهای بدن هم یخ میزند و این امر ممکن است باعث از بین رفتن زودهنگام سلولهای بدن شود.
از بین رفتن سلولها و کاهش دمای خون بدن، منجر به ایجاد لختههای خونی میشود. بنابراین گردش خون در بدن دچار اختلال میشود و خون رسانی به اندامها به شدت کاهش می یابد.
قرارگیری طولانی مدت در معرض هوای سرد، به ویژه در صورتیکه در ارتفاعات و همراه با سوز باشد، میتواند احتمال بروز سرمازدگی را افزایش دهد.
علائم سرمازدگی چیست؟
بروز سرمازدگی معمولا با برخی از علائم و نشانهها همراه است. بنابراین مشاهده هر یک از این علائم نیاز به پیگیری سریع دارد. موارد زیر از جمله مهمترین علائم سرمازدگی در افراد هستند:
- سردی شدید پوست
- احساس لرزش در بدن
- تغییر رنگ پوست به قرمز، سفید، آبی یا خاکستری مایل به زرد
- تغییر در رنگ ناخنها
- سفتی پوست یا مومی شکل شدن آن
- احساس سفتی در عضلات و مفصل
- تاول زدن پوست
- احساس کرختی و بیحسی
- احساس سوزن سوزن شدن پوست
- تورم پوست
- تغییر وضعیت روانی و نداشتن آگاهی نسبت به مکان و زمان
- بیتفاوتی یا پرخاشگری غیرعادی به دنبال کرختی بدن
- سردی غیرعادی پوست ناحیه شکم
علت بروز سرمازدگی چیست؟
قرار گرفتن در معرض آبوهوای سرد و یا تماس مستقیم با یخ، فلزات منجمد و مایعات بسیار سرد از جمله اصلیترین دلایل بروز سرمازدگی است. به این ترتیب پوست و بافتهای زیرین آن دچار یخ زدگی میشوند.
پوشیدن لباس نامناسبی که در هوای سرد گرمای کافی ایجاد نمیکند یا به شدت تنگ است، قرار گرفتن طولانی مدت در معرض هوای سرد و لمس موادی مثل یخ که در دمای انجماد قرار دارند، از جمله اصلیترین عواملی است که منجر به ایجاد سرمازدگی میشوند.
البته ناگفته نماند که هر یک از عوامل زیر نیز میتوانند خطر بروز سرمازدگی را در فرد افزایش دهند:
- کم آبی بدن
- تعریق بیش از حد
- جریان خون ضعیف در بدن
- دیابت
- کاهش اکسیژن رسانی به پوست به دلیل ارتفاع
- سابقه سرمازدگی
- استعمال دخانیات
آیا درمانی برای هیپوترمی وجود دارد؟
تشخیص سرمازدگی معمولا پروسه چندان زمانبری نیست. زیرا علائم و نشانههای موجود میتوانند تشخیص این عارضه را به مراتب سادهتر کنند. اما در صورت نیاز به بررسیهای بیشتر معمولاً سیتی اسکن، MRI یا اسکن استخوانی نیز برای تشخیص دقیق تجویز میشود.
پس از تشخیص قطعی، درمان سرمازدگی هم با توجه به میزان پیشرفت این بیماری انجام خواهد گرفت. در ادامه برخی از رایجترین روشهای درمان سرمازدگی را با شما به اشتراک میگذاریم:
- گرم کردن پوست
حمام آب گرم کوتاه معمولا میتواند در درمان سرمازدگی موثر باشد. هر چند استفاده از این روش ممکن است منجر به تغییر رنگ پوست شود. اما معمولاً توسط پزشکان نیز توصیه میشود. - دارو درمانی
معمولاً پزشکان برای کمک به روند دمان و کاهش درد، داروهایی را برای بیماران تجویز میکنند. - استفاده از پانسمان
به منظور کاهش تورم و التهاب پوست، معمولا استفاده از پانسمان در درمان سرمازدگی موثر است. - برداشتن بافت آسیب دیده
در آسیبهای شدید سرمازدگی، تکمیل درمان سرمازدگی با برداشتن بخشی از بافت آسیب دیده امکانپذیر است. - آب درمانی
تمیز کردن پوست آسیب دیده با آب درمانی یکی از راههای درمانی سرمازدگی است. - فیزیوتراپی
در بسیاری از موارد بهرهگیری از فیزیوتراپی میتواند راهی برای درمان بیحسی ناشی از سرمازدگی باشد. - عمل جراحی
در سرمازدگی شدید معمولا درمان با برداشت بافت مرده میسر میشود. بنابراین انجام عمل جراحی ضروری خواهد بود.
چگونه میتوان با سرمازدگی مقابله کرد؟
هر چند در برخی از موارد مقابله با سرمازدگی تقریبا غیر ممکن است. اما راهکارهایی برای مقابله با آن وجود دارد که همیشه میتواند موثر واقع شود. برخی از بهترینه این راهکارها در ادامه برای شما لیست شده است:
- در آبوهوای نامناسب رفتوآمد به بیرون از خانه را تا جای ممکن محدود کنید.
- تا جای ممکن از لباسهای مناسب استفاده کنید.
- پوشیدن لباس گرم و استفاده از دستکش، هد و کلاه را در هوای سرد فراموش نکنید.
- هنگام بارش برف و باران از لباسهایی با رویه ضد آب استفاده کنید.
- لباسهای خیس را در اسرع وقت با لباسهای تمیز و گرم عوض کنید.
- استفاده از جوراب گرم را فراموش نکنید.
- علائم سرمازدگی را کنترل کنید.
- رژیم غذایی خود را متناسب با فصل انتخاب کنید.
- انجام حرکات ورزشی که منجر به افزایش گردش خون میشوند را فراموش نکنید.
نتیجهگیری
در این مطلب نکاتی را در خصوص بیماری هیپوترمی یا سرمازدگی با شما عزیزان به اشتراک گذاشتیم. از اطلاعات به دست آمده از این مطلب میتوان به این نتیجه رسید که کنترل به موقع و درمان سرمازدگی یکی از ضروریات است. بنابراین لازم است که شما عزیزان به صورت دقیق با راههای مقابله با سرمازدگی آشنا شوید.
در صورت نیاز به مشورت با پزشک عمومی در این زمینه و استفاده از اطلاعات تخصصی، میتوانید از طریق درمانکده نسبت به رزرو نوبت پزشک و دسترسی به اطلاعات پزشکان اقدام کنید. چرا که دسترسی به این اطلاعات از طریق درمانکده در اسرع وقت میسر میشود. شما چه تجربهای از مواجهه با سرمازدگی یا هیپوترمی دارید؟
[sibwp_form id=5]