کهیر مزمن یکی از مشکلات پوستی نسبتا شایع است که به طور قابل توجهی بر کیفیت زندگی فرد تاثیر می‌گذارد. این بیماری به طور ناگهانی و با برجستگی‌های قرمز یا صورتی رنگ و همراه با خارش شدید بروز پیدا می‌کند. کهیر پوستی مزمن بر خلاف کهیر حاد که در طول چند ساعت برطرف میشود، پایداری بالایی دارد و ممکن است هفته‌ها، ماه‌ها یا حتی چندین سال باقی بماند. همچنین این عارضه معمولا با دوره‌های عود و فروکش همراه است.
در حال حاضر، علت اینکه چرا کهیرها به صورت مزمن درمی‌آیند برای متخصصان مشخص نیست، اما عوامل مختلفی را در ایجاد این نوع واکنش پوستی موثر می‌دانند. اگر شما هم کنجکاو شده‌اید بدانید کهیر مزمن نشانه چیست و چگونه درمان میشود، در این مقاله از مجله درمانکده همراه ما باشید.
فهرست محتوا:
کهیر مزمن چیست؟
به بثورات برجسته، قرمز یا صورتی و خارش‌دار که روی یک قسمت از پوست یا بخش وسیعی از آن بروز پیدا می‌کنند، کهیر می‌گویند. کهیر مزمن به وضعیتی اطلاق میشود که کهیرها ۶ هفته یا بیشتر باقی بمانند و در طول ماه‌ها یا سال‌ها پس از اینکه از بین می‌روند، دوباره ظاهر شوند. در ادامه می‌توانید عکس کهیر مزمن را مشاهده کنید:
به طور کلی می‌توان گفت، کهیرهای مزمن خطرناک نیستند، اما به دلیل اینکه پس از یک واکنش آلرژیک دچار تغییر ناگهانی می‌شوند، ممکن است شوک آنافیلاکتیک ایجاد کنند. این شوک باعث بسته شدن مجاری گلو میشود و بیمار با خطر خفگی دست‌وپنجه نرم می‌کند. در چنین شرایطی باید برای تزریق اپی‌نفرین، سریعا بیمار را به مراقبت‌های اورژانس برسانید.
انواع کهیر مزمن
به طور کلی می‌توان کهیرهای مزمن را به ۲ دسته تقسیم کرد:
- کهیر مزمن ایدیوپاتیک: اگر علت بروز کهیرهای مزمن ناشناخته باشد، به آن ایدیوپاتیک می‌گویند. در واقع، زمانی این نوع واکنش پوستی در دسته ایدیوپاتیک قرار می‌گیرد که پزشک تمام عوامل موثر در بروز آن را مورد بررسی قرار داده باشد، اما هیچ یک علت بروز کهیر مزمن نباشند. حدود ۷۵ درصد از کهیرهای مزمن از این نوع واکنش پوستی هستند.
- کهیر مزمن خود ایمنی: کهیرهای مزمن به دلیل حمله سیستم ایمنی بدن به بافت‌های خود ایجاد می‌شوند. عوامل مختلفی می‌توانند در ایجاد این نوع واکنش خود ایمنی موثر باشند. حدود یک سوم از کهیرهای مزمن در دسته خود ایمنی جای می‌گیرند.
کهیرهای عصبی نوعی دیگری از کهیرهای پوستی هستند که به دلیل سطح بالای تنش یا اضطراب بروز پیدا می‌کنند. برای مشاهده عکس کهیر عصبی کافیست روی مقاله مرتبط با آن کلیک کنید.
علت بروز کهیر مزمن
در حال حاضر، دلایل ایجاد کهیرهای مزمن مشخص نیست و متخصصان هنوز به طور دقیق نمی‌دانند چرا کهیرهای حاد که ظرف چند ساعت برطرف می‌شوند به صورت کهیرهای طولانی‌مدت و مزمن بروز پیدا می‌کنند. با این حال می‌توان گفت، کهیرها زمانی ایجاد می‌شوند که یک محرک باعث آزادسازی سطح بالای هیستامین و سایر پیام‌رسان‌های شیمیایی در پوست شود.
این مواد رگ‌های خونی را در ناحیه آسیب‌دیده پاره می‌کنند؛ به همین دلیل نقاط صورتی یا قرمز روی پوست دیده می‌شوند. از طرفی، نشت مایع اضافی در بافت‌ها دلیل اصلی تورم و خارش است. دانشمندان، محرکهایی را که باعث آزادسازی هیستامین در بدن و ایجاد کهیر مزمن در کودکان و بزرگسالان می‌شوند، شامل موارد زیر می‌دانند:
- واکنش آلرژیک به برخی مواد غذایی مانند بادام زمینی، تخم مرغ، آجیل و صدف
- واکنش آلرژیک به برخی داروها مانند داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی (آسپرین و ایبوپروفن) و آنتی‌بیوتیک‌ها ( پنی‌سیلین و سولفات)
- انتقال خون
- نیش و گزش حشرات
- حساسیت به لاتکس
- گرده گیاهان
- شوره بدن حیوانات خانگی
- محرک‌های فیزیکی مانند فشار، سرما، گرما، ورزش یا قرارگرفتن در معرض آفتاب
- خراش دادن پوست
- استرس شدید
- نوشیدن الکل و کافئین زیاد
- عفونت‌های باکتریایی مانند عفونت‌های مجاری ادراری و گلودرد استرپتوکوکی
- زیاده‌روی در مصرف رنگ‌های مصنوعی، طعم‌دهنده‌ها و مواد نگهدارنده
- عفونت‌های ویروسی مانند سرماخوردگی معمولی، مونونوکلئوز عفونی و هپاتیت
در برخی موارد نادر، کهیر مزمن به دلیل بیماری زمینه‌ای مانند تیروئید یا سرطان بروز پیدا می‌کند.
دلیل بروز کهیر مزمن در بارداری چیست؟
کهیر در بارداری می‌تواند به دلیل تغییرات هورمونی، افزایش حساسیت بدن یا استرس شدید بروز پیدا کند. بروز بثورات پوستی ناشی از کهیرهای مزمن در دوران حاملگی باید به دقت توسط پزشک بررسی شوند؛ زیرا در برخی موارد، کهیرهای مزمن با بیماری‌های خاص بارداری مانند کلستاز بارداری اشتباه گرفته می‌شوند.
بیشتر بدانید: برای درمان کهیر چه بخوریم؟
علائم کهیر مزمن
کهیرهای مزمن می‌توانند در بخش‌های مختلف بدن ظاهر شوند و در هر فرد به شکل متفاوتی بروز پیدا کنند. به عنوان مثال، برخی افراد دچار کهیر صورت می‌شوند و بعضی دیگر، ضایعات پوستی ناشی از آن را در تمامی بدن خود و با اندازه‌های مختلف تجربه می‌کنند. مهم‌ترین نشانه‌های این نوع کهیر در کودکان و بزرگسالان عبارت‌اند از:
- جوش‌ها و برجستگی‌های قرمز روی پوست
- خارش شدید پوست
- تورم دردناک (آنژیوادم) پوست، لب‌ها، پلک‌ها و داخل گلو
- تمایل به شعله‌ور شدن علائم و نشانه‌ها با محرکهایی مانند گرما، ورزش و استرس
- سفید شدن مرکز کهیر با اعمال فشار بر روی آن (بلانچینگ)
روش تشخیص کهیرهای مزمن
پزشکان پوست و مو با بررسی علائم این عارضه و پرسیدن سوالاتی درباره زمان شروع بیماری و تاریخچه پزشکی بیمار می‌توانند نوع کهیر را تشخیص دهند. گاهی ممکن است پزشک از ازمایش کهیر مزمن برای تایید یا رد نهایی بیماری استفاده کند که شامل موارد زیر هستند:
- آزمایش خون برای بررسی تعداد سلول‌های خونی، عملکرد تیروئید، شناسایی عفونت و بیماری‌های خود ایمنی
- آزمایش ادرار برای بررسی عفونت‌های باکتریایی
- تست آلرژی برای بررسی وجود حساسیت به آلرژن خاص
- آزمایش عملکرد کبد و کلیه برای اطمینان از سلامت آن‌ها
- بیوپسی پوست برای تایید یا رد سایر بیماری‌های پوستی
- تست غذایی برای بررسی ارتباط کهیر مزمن با مواد غذایی خاص
کهیر مزمن درمان دارد؟
با وجود اینکه علت اصلی کهیرهای مزمن شناخته‌شده نیست، اما خوشبختانه روش درمان آن با کهیر نوع حاد یکسان است. گزینه‌های درمان این عارضه معمولا شامل دارو درمانی، شناسایی و اجتناب از عوامل محرک هستند. زمانی که کهیر مزمن با علائم بسیار شدید همراه باشد، پزشک برای یک دوره موقت از داروی نئوتادین به عنوان تعدیل‌کننده سیستم ایمنی استفاده می‌کند.
دیگر روشهای درمان دارویی این عارضه شامل موارد زیر هستند:
- آنتی‌هیستامین‌هایی مانند لوراتادین، فکسوفنادین، سیتریزین بهترین داروی کهیر مزمن هستند که برای کنترل خارش یا جلوگیری از واکنش آلرژیک بدن تجویز می‌شوند.
- کورتیکواستروئیدی مانند پردنیزون بهترین قرص برای کهیر مزمن است. این دارو معمولا برای کهیر مزمن مقاوم به درمان تجویز میشود.
- پزشک گاهی برای کاهش علائم شدید کهیرهای مزمن ناشی از بیماری خود ایمنی، هیدروکسی کلروکین که داروی ضد مالاریا است، تجویز می‌کند.
- سیکلوسپورین نوعی سرکوب‌کننده سیستم ایمنی است که اثربخشی مطلوبی در درمان کهیر مزمن شدید دارد، اما مصرف طولانی‌مدت آن می‌تواند عوارض جانبی جدی ایجاد کند.
- یکی دیگر از روشهای درمان کهیر مزمن و شدید، تزریق پادتنی به نام امالیزوماب است. این پادتن به افراد بالای ۱۲ سال مبتلا به کهیر شدید داده میشود تا واکنش بدن نسبت به محرک‌های حساسیت‌زا کاهش یابد.
- پزشک برای مواقعی که این عارضه باعث ایجاد تورم لب‌ها، زبان و مشکل تنفسی (علائم اولیه شوک آنافیلاکسی) شده، آمپول اپی‌نفرین تجویز می‌کند. همچنین، به افرادی که به طور مکرر این علائم را تجربه می‌کنند، دستگاه خودکار اپی‌نفرین داده میشود تا در مواقع ضروری خودشان از آن استفاده کنند.
آیا درمان کهیر مزمن با حجامت امکان‌پذیر است؟
حجامت یکی از روشهای طب سنتی است که در آن از طریق مکش و ایجاد خلاء در نقاط خاصی از پوست، به درمان برخی از بیماری‌ها می‌پردازند. استفاده از این روش، در حال حاضر برای درمان کهیرهای مزمن به طور گسترده مورد تحقیق علمی قرار نگرفته است. با این حال، برخی اطباء طب سنتی معتقدند، حجامت با تحریک گردش خون و افزایش جریان آن به بهبود علائم ناشی از این نوع واکنش پوستی کمک می‌کند.
درمان کهیر مزمن با داروهای گیاهی چگونه است؟
درمان این عارضه به کمک گیاهان دارویی می‌تواند به عنوان یک رویکرد مکمل برای کاهش علائم مورد استفاده قرار بگیرد. هر چند داروهای گیاهی نمی‌توانند جایگزین درمان‌های پزشکی مرسوم شوند، اما اثرگذاری مطلوبی در کاهش خارش و التهاب ناشی از کهیرهای مزمن دارند.
با این حال بهتر است، در صورت داشتن کهیر مزمن و شدید یا مصرف داروهای پزشکی، قبل از استفاده از هرگونه داروی گیاهی ابتدا با پزشک مشورت کنید. در جدول زیر بهترین گیاهان دارویی برای تسکین علائم این عارضه را معرفی می‌کنیم:
| نوع گیاه دارویی | ویژگی | روش استفاده |
| بابونه | خاصیت ضد التهابی و آرام‌بخشی | چای بابونه درست کنید یا برای استفاده موضعی، کیسه چای بابونه سردشده را روی کهیر بگذارید. |
| زردچوبه | خاصیت ضد التهابی و آنتی‌اکسیدانی | به عنوان ادویه در غذا استفاده کنید یا پس از ترکیب آن با آب و عسل، خمیر موضعی به دست آمده را روی پوست بمالید. |
| گزنه | خاصیت ضد آلرژی | چای گزنه درست کنید. |
| چای سبز | خاصیت آنتی‌اکسیدانی و ضد التهابی | چای سبز بنوشید یا کیسه سردشده آن را روی پوست دارای کهیر شدید بگذارید. |
| جو دوسر | خاصیت ضد التهابی | ۲ فنجان جو دوسر را درون پارچه تمیزی بریزید و با آب گرم خیس کنید، سپس آن را به نواحی دارای کهیر بمالید. |
نکته مهم: برخی افراد ممکن است به گیاهان دارویی حساسیت داشته باشند و مصرف آن‌ها باعث تشدید بثورات پوستی ناشی از کهیر شدید شود. بنابراین، داروهای گیاهی را با احتیاط مصرف کنید و در صورت مشاهده کوچکترین علائم پوستی یا تنفسی غیر طبیعی از استفاده مجدد آن‌ها بپرهیزید.
روشهای پیشگیری از ایجاد کهیرهای مزمن
برای پیشگیری از بروز این نوع واکنش پوستی، اقدامات احتیاطی زیر را جدی بگیرید:
- از محرکهایی که به عنوان عامل ایجاد کهیرهای مزمن معرفی شده‌اند، دوری کنید.
- اگر علت اصلی ایجاد این نوع واکنش پوستی در شما مشخص شده است، در معرض آن قرار نگیرید.
- حتما روزی یک بار دوش بگیرید و لباس‌های خود را زودبه‌زود عوض کنید.
- لباس‌های گشاد و سبک بپوشید.
- از خراشیدن نواحی مختلف پوست خود بپرهیزید.
- ویتامین D و C را به طور منظم زیر نظر پزشک مصرف کنید.
راهنمای مراجعه به پزشک
کهیر مزمن ظاهر ناخوشایندی دارد و خارش شدیدی ایجاد می‌کند، اما اگر به موقع پیگیری شود، خطرناک نیست. در حال حاضر متخصصان، علت اصلی بروز این عارضه به شکل مزمن را نمی‌دانند و معتقدند برخی محرک‌های خارجی در بروز آن موثر هستند. خوشبختانه، امروزه شانس درمان افراد مبتلا به کهیرهای مزمن بسیار بالاست؛ بنابراین اگر متوجه شدید کهیر پوستی شما پس از چند هفته بهبود نیافته یا هر از گاهی پس از بهبودی به طور مجدد عود می‌کند، حتما به پزشک مراجعه کنید.
شما می‌توانید برای پرسیدن سوالات بیشتر درباره این عارضه و روش درمان آن به وب‌سایت درمانکده سر بزنید و با بهترین پزشکان متخصص از جمله متخصص پوست آنلاین مشورت کنید. همچنین، درمانکده این امکان را برای شما فراهم کرده تا از طریق سیستم نوبت‌دهی اینترنتی جهت مراجعه حضوری متخصص پوست از متخصص مورد نظر خود نوبت بگیرید.
سوالات متداول
مدت زمان درمان این عارضه به عوامل مختلفی از جمله علت اصلی کهیر، شدت علائم و نحوه پاسخ بدن به درمان بستگی دارد. در اغلب افراد ممکن است ماه‌ها یا حتی سال‌ها طول بکشد تا علائم بهبود یابند و به طور کامل کنترل شوند.
پیدا کردن علت بروز این عارضه کمی دشوار است. در مواقعی که دلیل ایجاد کهیرهای مزمن ناشناخته باشد از آن به عنوان کهیر ایدیوپاتیک نام می‌برند. در غیر این صورت ممکن است، محرکهایی باعث آزادسازی هیستامین در بدن و ایجاد کهیر مزمن شوند.
در حال حاضر، راه‌کاری تحت عنوان درمان جدید کهیر مزمن وجود ندارد و تنها روش کنترل این عارضه همان رویکردهای درمانی مرسوم است که در این مقاله به طور کامل آن‌ها را معرفی کردیم.
منابع: clevelandclinic | mayoclinic
سلام من به مدت ۳۲ سال خارش پوست داشتم اول زیر بغل وسط سینه ها و لگن بوده اما الان به مدت ۱۱ سال است که فقط پشت سرم واطراف موهای سر و صورتم است هر متخصص رفتم درمان نشدم متخصص روماتولژی آزمایش لوپوستی داد ولی شکر خدا نبود در حال حاضر متخصص برام دارو داده که گردنم خارش گرفته لطفا من را راهنمایی کنید
سلام،پسرم پنج سالشه به آویشن آلرژی داره،۶روزه بدنش ریخته بیرون،هرچی دارو بهش میدم وآمپول زده همون موقع میره وبازمیگرده دلیلش چیه
دخترم یک هفته بدنش کهیرمی زنه هنوز دکترها علتشو متوجه نشدن
اگه کودک هست آزمایش مشخص می‌کنه که دلیل اصلیش چیه
سلام من دو ماهه که کهیر میزنم کهیری کهیری که می زنم یه ربع بعد خوب میشه و فقط وقتی میزنه که ناخن روی پوستم بکشم حتی اگه خیلی آروم باشه حتی رد لباس ها هم باعث کهیر زدنم میشه شدیدا میخاره و یه ربع بعد اثری ازش نیست هر قرص و دارویی بگین هم امتحان کردم ولی جواب نداده
سلام منم همین مشکل رو الان دارم
حالت خوب شد؟
چیکار کردی ؟
سلام منم همینطورم چیکار کردی درمان شدی؟؟
سلام منم همینطورم خوب شدی؟؟
سلام من تقریبا ۳هفته دچار کهیر شدم و فک میکنم مزمن باشه چون هم لبم هم دور چشمم هم میزنه و اینکه یروز با خوردن قرص خوبم بعد دوباره شرو میشه و واقعا خیلی بده شب از خواب بیدار میشم بخاطر خارش نمیدونم دلیلش چی هست اصلن لباش گرم نمیتونم بپوشم و تمام بدنم تقریبا قرمزو ملتهب هست
دو سه هفته ای هست کهیر میزنه روی دست و پاهام و کمی هم پشتم البته خیلی بزرگ و زیاد نمیشن معمولا و اینطوری هستن که با زدن پماد زینک اکساید خارششون برطرف میشه و تقریبا اون قسمتی که پماد زدم کهیرش از بین میره و اینکه وقتی قرص سیتریزن که برای حساسیت و آلرژی هست رو میخورم تا سه چهار روز درست میشه بعد دوباره کم کم شروع میشه. آیا ممکنه از خوردن چیز های گرم باشه؟ و اینکه لازمه به پزشک مراجعه کنم؟
سلام روی بدن من کهیرهای بزرگی ایجاد میشود که ۲۴ تا ساعت هم باقی میماند بطوری که کوچکترین انها اندازه گردو و بزرگترین انها به اندازه کف دست میباشد و بشدت سفت
ممنون میشم بنده را راهنمایی کنید
سلام کهیر گرفتم ولی شدید نیست دکتر برام قرص نئوتادین ۵ و قرص سافکسوفست ١٢٠ تجویز کرده میتونم یکیشو صب و یکی دیگشو شب بخورم؟؟؟
کهیر خیلی مزمن میتونه دلیلش داشتن توده تو بدن باشه؟