کمبود ویتامین D در زنان چگونه درمان می شود؟ + انواع علائم آن

کمبود ویتامین D در زنان یک مشکل شایع است که می‌تواند بر سلامت جسمی و روحی بانوان اثر بگذارد. این ویتامین  نقش مهمی در جذب کلسیم و فسفر بدن دارد که وجود آن برای سلامت استخوان‌ها، اعصاب، عضلات و سیستم ایمنی بدن زنان ضروری است.

ویتامین دی یکی از مهمترین ویتامین‌های حفظ سلامتی بدن است. کمبود ویتامین D به‌طور خاص در زنان به مشکل رایج در جوامع امروزی به‌خصوص کشور ما تبدیل شده است. برخی بانوان به‌دلیل کمبود ویتامین دی با علائم و نشانه‌های عجیب و غریبی مواجه می‌شوند. متاسفانه کمبود این ویتامین زنان کشورمان آمار تکان‌دهنده‌ای دارد که نگران‌کننده است. آگاهی از علائم کمبود ویتامین‌D در زنان به آن‌ها کمک می‌کند تا هرچه زودتر برای درمان و پیشگیری از عوارض سخت اقدام کنند.

اگر شما هم گاه‌وبیگاه احساس مریضی دارید اما دلیل آن را پیدا نمی‌کنید، با ما تا انتهای این مقاله از مجله درمانکده همراه باشید که می‌خواهیم علائم، علت، عوارض و روش درمان خانگی فقر ویتامین دی در بانوان را بررسی کنیم.

منظور از کمبود ویتامین D در زنان چیست؟

این ویتامین نوعی محلول در چربی است که عدم مقدار کافی در بدن زنان منجر به کمبود آن می‌شود. نتایج آزمایشگاهی نشان می‌دهند مقدار طبیعی این ویتامین برای بدن بانوان برابر با بیش از 25 هیدروکسی ویتامین D بر حسب نانوگرم در میلی‌لیتر (ng/ml) است.

بیشتر بدانید: کمبود ویتامین D در مردان چه علائمی دارد؟

کمبود ویتامین دی بر اساس سطوح آن در خون به سه دسته تقسیم می‌شود:

• کمبود شدید ویتامین D: در این حالت سطح ویتامین دی زیر 20 (ng/ml)است.
• کمبود متوسط ویتامین D: در این حالت سطح ویتامین دی بین 20 تا 30 (ng/ml) است.
• حالت بی‌خطر ویتامین D:  در این حالت ویتامین دی در محدوده 30 تا 50 (ng/ml) قرار دارد.

بررسی دلیل کمبود ویتامین دی در زنان 

شایع‌ترین علت کمبود ویتامین D در زنان شامل موارد زیر می‌شود:

1. عدم قرار گرفتن در معرض نور خورشید

منبع اصلی ویتامین D نور خورشید است. اکثر زنان به‌خصوص در ایران به‌دلیل نوع پوشش خاص کمتر در معرض نور خورشید هستند. همچنین در فصل زمستان که نور خورشید کمتری وجود دارد یا به‌دلیل سردی هوا بیشتر در خانه هستیم، احتمال بروز کمبود ویتامین دی در زنان بیشتر است.

بیشتر بدانید:ویتامین d در چه میوه هایی وجود دارد؟

2. اضافه وزن

یکی‌دیگر از دلایل کمبود ویتامین D در زنان افزایش وزن آن‌هاست. چاقی می‌تواند به‌دلیل بالا بودن حجم چربی در جذب ویتامین دی اختلال ایجاد کند. از همین‌رو زنان با اضافه وزن زیاد اغلب با مشکل کمبود ویتامین دی مواجه می‌شوند.

3. افزایش سن

فقر ویتامین D در زنان مسن یک مشکل رایج است که اغلب باعث ایجاد دردهای مفصلی می‌شود. افزایش سن توانایی بدن را برای جذب این ویتامین کاهش می‌دهد.

بیشتر بدانید: ویتامین دی D چیست؟

4. برخی بیماری‌ها

برخی شرایط پزشکی و بیماری‌ها مانند بیماری کلیوی، کبدی یا سلامت روده‌ها در تولید و جذب پایین ویتامین بدن زنان موثر هستند. زنانی که به‌دلیل بیماری کرون توانایی و عملکرد طبیعی روده خود را از دست داده‌اند اغلب با مشکل فقر ویتامین دی جدی مواجه می‌شوند.

5. کرم ضدآفتاب و رنگ پوست

کرم‌های ضدآفتاب برای جلوگیری از اشعه مضر نور خورشید و سلامت پوست مفید هستند اما استفاده مداوم از آن‌ها جذب ویتامین دی را برای زنان ایرانی که صورت تنها ناحیه جذب این ویتامین محسوب می‌شود، مسدود می‌کند. 

بنابراین توصیه می‌شود بانوان ساعاتی از روز، خصوصا آفتاب اول صبح را بدون کرم ضد آفتاب تجربه کنند تا ویتامین D مورد نیاز بدنشان تامین شود. همچنین زنانی با پوست تیره‌تر نور آفتاب بیشتری برای جذب ویتامین دی نیاز دارند.

بیشتر بدانید: کمبود ویتامین دی (D) چگونه است؟

کمبود ویتامین D در زنان باردار چه اثراتی دارد؟

جنینی که در شکم مادر در حال رشد است نیازهای غذایی خود را از بدن او تامین می‌کند. در این صورت سطح ویتامین دی زنان باردار خصوصا آن‌هایی که از قبل در معرض خطر کمبود ویتامین D بوده‌اند، کاهش می‌یابد. فقر ویتامین دی در زنان باردار می‌تواند عوارض جبران‌ناپذیری برای مادر و جنین به همراه داشته باشد. 

آن‌ها عبارتند از:

• سقط مکرر
• پره اکلامپسی
• زایمان زودرس
• دیابت بارداری
• مقاومت به انسولین
• افزایش خطر عفونت

بیشتر بدانید: قرص B6 چیست؟

علائم کمبود ویتامین D در زنان را بشناسید!

فقر این ویتامین در خانم‌ها ارتباط موثری با کاهش سطح هورمون استروژن در بدن آن‌ها دارد. از همین‌رو اغلب بانوان با علائم گاها عجیب‌وغریب ناشی از تغییرات خلق‌وخو مواجه می‌شوند.

سایر علائم رایجی که می‌توانند شما را به کمبود ویتامین دی در زنان مشکوک کنند، شامل موارد زیر هستند:

1. ضعف سیستم ایمنی

احساس مریضی مداوم می‌تواند نشان‌دهنده فقر این ویتامین در بدن زنان باشد. زیرا ویتامین دی نقش مهمی در تقویت سیستم ایمنی بدن همچنین مبارزه با انواع ویروس‌ها و باکتری‌ها دارد. محققین به این نتیجه رسیده‌اند که فقر ویتامین D در زنان می‌تواند عفونت دستگاه تنفسی مانند برونشیت یا سرماخوردگی را افزایش دهد.

2. بی‌حالی و خستگی مفرط

یکی از رایج‌ترین دلایل خستگی و بی‌حالی مفرط زنان در طول روز کمبود ویتامین دی است. اگر آزمایش خون سطح ویتامین دی بانوان را پایین‌تر از 20 نانوگرم در میلی‌لیتر نشان دهد، دلیل بی‌حالی و سردردهای روزانه آن‌ها فقر این ویتامین خواهد بود.

3. کمردرد و دردهای استخوانی

همان‌طور که می‌دانید ویتامین دی یکی از مهمترین ویتامین‌ها برای حفظ سلامت استخوان بدن است. این موضوع برای زنان بیش از پیش اهمیت پیدا می‌کند. زیرا آن‌ها با گذراندن دردهای کمر و عضلانی هفته PMS و دوره پریودی بیشتر از آقایان به جذب کلسیم نیاز دارند. کلسیم زمانی به درستی جذب می‌شود که سطح ویتامین D در بدن زنان کافی باشد.

4. افسردگی

زمانی‌که یک خانم برای افسردگی به روانشناس مراجعه می‌کند، درمانگر ابتدا از او می‌خواهد سطح ویتامین D بدنش را مورد آزمایش قرار دهد. بیش از 60 درصد بانوانی که برای افسردگی خصوصا در فصل زمستان به متخصص سلامت روان مراجعه می‌کنند با برطرف شدن فقر این ویتامین بهبود می‌یابند.

برای دریافت راهنمایی بیشتر می‌توانید با دکتر روانشناس درمانکده در ارتباط باشید.

5. عدم بهبودی زخم

یکی‌دیگر از علائم مشخص کمبود ویتامین D در زنان بهبودی زخم‌ها در مدت زمان بسیار طولانی است. ویتامین دی یک ویتامین بسیار ضروری برای التیام زخم و ترمیم پوست جدید به‌شمار می‌آید. فقر ویتامین دی در بدن زنان می‌تواند منجر به عدم بهبودی کامل آن‌ها در شرایط پزشکی مانند جراحی دندان شود.

با مشاهده هر یک از علائم بالا می‌توانید از طریق سیستم نوبت‌دهی آنلاین نزد بهترین دکتر متخصص داخلی درمانکده وقت معاینه رزرو کنید.

بیشتر بدانید: علائم کمبود ویتامین ب (B) چگونه است؟

عوارض کمبود ویتامین دی در خانم‌ها چیست؟

تحقیقات نشان می‌دهد فقر ویتامین D که اغلب با کمبود کلسیم همراه می‌شود، عامل اصلی شکستگی‌ها و بیماری پوکی استخوان خصوصا در زنان میانسال است. 

دیگر عوارض کمبود ویتامین D در زنان عبارتند از:

• سردرد
• سرگیجه
• فشارخون بالا
• بیماری سلیاک
• عفونت روده
• ریزش مو
• تعریق شدید
• تغییرات رفتاری و خلق‌وخو
• بروز مشکلات گوارشی در بانوان
• بروز عفونت دستگاه ادراری در خانم‌ها
• درد و گرفتگی عضلات (خصوصا در زنان جوان)

در صورت لزوم می توانید با دکتر غدد آنلاین مشورت کنید و هم می توانید به صورت حضوری به متخصص غدد مراجعه کنید.

بیشتر بدانید: علائم و علل کمبود ویتامین آ چیست؟

فقر ویتامین دی در زنان چگونه درمان می‌شود؟

بهترین روش درمان کمبود ویتامین D در زنان قرار گرفتن در معرض آفتاب است. آفتاب صبح خصوصا بین ساعت 10 تا 11 برای جذب ویتامین در در بانوان اثرگذاری بالایی دارد. اما اگر نتوانستید کمبود این ویتامین را با آفتاب جبران کنید، زیر نظر پزشک عمومی مصرف مکمل ویتامین D توصیه می‌شود. پزشک بر اساس نیاز بدن شما و شدت فقر این ویتامین دوز مصرفی را مشخص خواهد کرد.

همچنین بهترین درمان کمبود ویتامین D در زنان باردار هم تامین این ویتامین از طریق منابع غذایی و نور آفتاب است. در صورت فقر شدید ویتامین دی زنان باردار می‌توانند با تجویز دکتر متخصص زنان خود مکمل ویتامین D مصرف کنند.

درمان خانگی کمبود ویتامین D در زنان

شایع‌ترین راه‌کارها عبارتند از:

1. قرار گرفتن در معرض نور آفتاب (به مدت 10 تا 20 دقیقه)
2. مصرف ماهی سالمون یا ساردین
3. زرده تخم‌مرغ
4. لبنیات مثل شیر، ماست یا کره
5. شیربادام
6. جگر گوساله
7. غلات
8. نخودفرنگی
9. قارچ
10. میوه‌هایی مثل انبه، آناناس و آووکادو

بیشتر بدانید: قرص ویتامین دی چیست؟

راهنمای انتخاب پزشک

ویتامین دی نقش مهمی در حفظ سلامت کلی زنان دارد. اگر شما گاه‌و‌بیگاه احساس مریضی دارید که دلیل مشخصی ندارد، بهتر است از پزشک خود بخواهید برایتان آزمایش ویتامین D بنویسد. خوب است بدانید کمبود ویتامین در در زنان می‌تواند عوارض جبران‌ناپذیری داشته باشد. از همین‌رو درمانکده امکان انجام آزمایش خون در محل و سیستم نوبت‌دهی آنلاین برای مشورت با بهترین متخصص داخلی را برای شما فراهم کرده است.

سوالات متداول

منبع: clevelandclinic | healthline