سوءاستفاده به اشکال مختلفی صورت میگیرد که همیشه همه آنها فیزیکی نیستند. سوءاستفاده به هر الگوی رفتاری گفته میشود که هدف آن ایجاد آسیب باشد. هنگامیکه شخصی بهطور مکرر از کلماتی برای تحقیر، ترساندن یا کنترل کسی استفاده میکند، این موضوع به عنوان تجاوز کلامی تلقی میشود. اگر حرفهای فردی باعث میشود شما احساس تحقیر یا بیارزش شدن کنید، این شرایط به عنوان آزار کلامی شناخته میشود. اما علائم تعرض کلامی چیست و چه ویژگیهایی دارد؟ در این مقاله از مجله درمانکده میتوانید با نکاتی مهم در مورد انواع تعرض کلامی و روشهای مقابله با آن آشنا شوید.
فهرست محتوا:
تجاوز کلامی چیست؟
تجاوز کلامی درواقع مجموعهای از کلمات یا رفتارهایی است که برای کنترل، ایجاد ترس، حفظ قدرت و تحقیر دیگران استفاده میشود. آزار عاطفی و کلامی همچنین شامل خشونتی است که برای ایجاد ترس و کنترل فرد استفاده میشود. برخی اوقات تجاوز کلامی با رفتارهایی مانند به هم زدن درها، پرتاب اشیا، از بین بردن وسایل یا آسیب رساندن به حیوانات خانگی همراه است. این رفتارها به اندازه سایر اشکال تجاوز جدی و آسیبزننده هستند و ممکن است موجب بروز ناراحتیهای روانی و کاهش اعتمادبهنفس و افسردگی در فرد مقابل شوند.
بیشتر بدانید: تجاوز ذهنی چیست؟
علائم تعرض کلامی
تعرض کلامی همیشه با صدای بلند، عصبانیت و یا پرخاش همراه نیست. در بسیاری از شرایط ممکن است فرد با یک عبارت ساده سعی در مقصر جلوه دادن، تحقیر و یا آزار شما را داشته باشد. تجاوز کلامی میتواند به صورت کلامی باشد و یا از طریق ارسال یک متن، پیام صوتی یا ویدیویی برای شما ارسال شود. در ادامه میتوانید با مهمترین علائم تجاوز کلامی آشنا شوید.
بیشتر بدانید: انواع تجاوز، چگونه مراقب خودمان باشیم؟
- شوخیهای آزاردهنده
- صدا کردن فرد با نامهای زشت
- اتهام زدن
- تهدید کردن
- انکار کردن حرفهای طرف مقابل
- تمسخر
- تحقیر کردن
- دخالت کردن بیجا
انواع تجاوز کلامی
تجاوز کلامی میتواند به شکلهای مختلفی فرد را تحت تاثیر قرار دهد، توهین و تحقیر کردن فرد در کنار زورگویی و رفتارهای آزاردهنده همگی در دسته تجاوزهای کلامی قرار دارند. در ادامه میتوانید با انواع تجاوز کلامی آشنا شوید.
بیشتر بدانید: بیماری کودک آزاری
صدا کردن فرد با نامهای تحقیرکننده
مهم نیست در روابط عاشقانه باشید و یا در نقش والدین و دوست؛ زمانی که فردی را با نامهای تحقیرکننده و به حالت مسخره صدا کنید، در حال تجاوز کلامی هستید. برچسب زدن به افراد دیگر و خطاب کردن آنها با نامهای زشت میتواند نوعی تعرض باشد.
طعنه زدن
طعنه زدن راهی دیگر برای تحقیر کردن است. درواقع کسی که طعنه میزند، قصد دارد با بیان عبارات تحقیرآمیز شخصیت طرف مقابل را کوچک کند. برای مثال ممکن است طعنه زدن به صورت این جمله زیر بیان شود.
«فکر میکنم باید این موضوع را به روش سادهتری توضیح بدهم که فردی مثل تو هم بتواند آن را بفهمد».
انتقاد کردن
درست است که انتقاد سازنده است، اما گاهی اوقات انتقاد برای از بین بردن عزتنفس و خشمگین کردن طرف مقابل استفاده میشود. در این صورت انتقاد میتواند از لحاظ روانی ضربه بزرگی به فرد وارد کند.
تحقیر کردن فرد
تجاوز کلامی ممکن است با بیان عباراتی برای تحقیر و القای احساس شرم به طرف مقابل صورت بگیرد. درواقع ممکن است فرد متجاوز سعی میکند با بیان برخی عبارات شما را تحقیر کند و اعتمادبهنفس شما را کاهش دهد و احساس شرم و خجالت را در شما برانگیخته کند. این عبارات ممکن است به صورت جمله زیر بیان شوند:
«قبل از این که من در زندگی تو باشم، تو هیچی نبودی و الان هم بدون من هیچی نیستی».
زورگویی
برخی اوقات تجاوز کلامی در تلاش برای وادار کردن فرد به انجام کاری است که هیچ علاقهای به آن ندارد. درواقع فرد متجاوزگر سعی میکند شما را به انجام کاری نادرست یا اشتباه ترغیب کند. این موضوع ممکن است به صورت جمله زیر بیان میشود:
«اگر واقعا من را دوست داری باید این کار را انجام دهی».
سرزنش کردن
سرزنش کردن در شرایط عادی برای کار اشتباهی که انجام دادهاید، چندان چیز غیرمعمولی نیست. اما در تجاوز کلامی فرد سعی میکند در مورد چیزی که واقعا مقصر نیستید، شما را سرزنش کند. درواقع او قصد دارد تا این باور را در شما ایجاد کند که همیشه شما مقصر هستید.
اتهام زدن
اگر کسی بهطور مکرر شما را به کارهایی که انجام ندادهاید متهم میکند، قطعا انسان حسودی است و یا دوست دارد خطاهایی که خود انجام میدهد را به شما نسبت دهد. در این شرایط ممکن است فرد از جملهای شبیه به جمله زیر استفاده کند:
«اگر واقعا چیزی برای پنهان کردن نداری، چرا تلفن همراه خود را به من نمیدهی».
مجبور کردن فرد به عذرخواهی
یکی دیگر از انواع تجاوز کلامی مربوط به شرایطی است که فرد متجاوز شما را مجبور میکند دائما به خاطر کارهایی که انجام ندادهاید، از او عذرخواهی کنید.
تهدید کردن
تهدیدهای آشکار نوع دیگری از تجاوزهای کلامی هستند که معمولا برای ترساندن و آزار دادن طرف مقابل استفاده میشوند.
روش مقابله با تجاوز کلامی
برای مقابله با تجاوز کلامی قبل از هر چیزی باید به غریزه خود اعتماد کنید و کاری را انجام دهید که واقعا احساس میکنید بهتر است. بهطورکلی هیچ پاسخ واحدی برای با مقابله با تجاوز کلامی وجود ندارد و همه چیز به شرایط شما بستگی دارد. معمولا بحث کردن با فرد متجاوز هیچ فایدهای ندارد و از طرفی شما مسئول رفتار دیگران نیستید. بهتر است برای مقابله با این افراد ابتدا حدومرزی تعیین کنید و از درگیر شدن در بحثهای غیرمنطقی با این افراد امتناع کنید. در ادامه میتوانید با چند راهکار موثر برای مقابله با تجاوز کلامی آشنا شوید.
بیشتر بدانید: تجاوز چیست؟
- دوری کردن و قطع رابطه با فرد متجاوز
- صحبت کردن با یک مشاور
- امتناع از بحث با این افراد
- بیتفاوت بودن نسبت به حرفهای فرد متجاوز
تفاوت تجاوز کلامی با یک بحث عادی چیست؟
همه ما ممکن است هر از چند گاهی با دوستان و اعضای خانواده وارد بحث شویم. گاهی خونسردی خود را از دست میدهیم و فریاد میزنیم. همه اینها بخشی از انسان بودن است. اما اینها به معنای تجاوز کلامی نیستند. در بسیاری از مواقع که فرد درگیر تجاوز کلامی میشود، ممکن است خودش متوجه این موضوع نباشد و یا ترس و ناراحتی زیادی را تجربه کند. فردی که تحت تجاوز کلامی قرار میگیرد، شرایط خاصی را تجربه میکند که در ادامه به برخی از آنها اشاره شده است.
- توهین و تحقیر شدن
- فریاد زدن و زورگویی
- سرزنش شدن
- القای احساس گناه به فرد
- رفتارهای آزاردهنده
علائم تعرض کلامی
آزار کلامی ممکن است در هر رابطهای چه خانوادگی، چه حرفهای و چه عاشقانه اتفاق بیفتد. مطالعات نشان میدهد که از هر 5 بزرگسال 1 نفر در محل کار مورد آزار و تجاوز کلامی قرار میگیرد. بیان انتقادات شدید، تحقیر کردن و زورگویی در محیط کاری یکی از رایجترین انواع تعرض کلامی است. از طرف دیگر ممکن است والدین بد سرپرست با داد زدن و قلدری کردن در مقابل فرزندان، به آنها تعرض کنند. مطالعات نشان میدهد که 63 درصد از کودکان تعرض کلامی را در خانواده خودشان تجربه میکنند. این موضوع میتواند خطر بروز مشکلات و اختلالات روانی در نوجوانی را افزایش دهد.
در صورت لزوم می توانید با دکتر روانپزشک آنلاین مشورت کنید و هم می توانید به صورت حضوری به متخصص روانپزشک مراجعه کنید.
برخی اوقات ممکن است این موضوع در روابط دوستی نیز با صدا کردن فرد با نامهای تحقیرکننده و زورگویی اتفاق بیفتد. در این شرایط ممکن است دوستی که به صورت کلامی توهین میکند سعی کند با تحقیر کردن شما را تحت فشار قرار دهد یا شما را از دیگران جدا کند. دوست شما ممکن است ادعا کند که او تنها کسی است که با شما صادق است یا بگوید که هیچکس دیگری نمیتواند شما را تحمل کند. به هر حال هر فرد میتواند در هر شرایط و هر سن و سالی تعرض کلامی را تجربه کند.
بیشتر بدانید: علائم پدوفیلی چیست؟
تاثیر تعرض کلامی بر افراد چیست؟
سوءاستفاده کلامی منجر به کاهش عزتنفس، غمگین شدن، احساس شرم و نفرت از خود میشود. مطالعات نشان میدهد افرادی که آزار کلامی را تجربه کردهاند، عزتنفس پایینی دارند و بیشتر در معرض خطر ابتلا به افسردگی، اضطراب و استرس قرار دارند. این موضوع میتواند در زندگی فرد مشکلاتی ایجاد کند و روی روابط او نیز تاثیر بگذارد.
سخن نهایی
تعرض کلامی یک نوع سوءاستفاده و تجاوز است که از طریق کلام فرد مقابل را مورد آزار قرار میدهد. قرار گرفتن در معرض تعرض کلامی میتوانید موجب کاهش عزتنفس، افسردگی و بروز استرس و اضطراب شود. مقابله با آزار کلامی میتواند دشوار باشد، به همین دلیل است که نباید از کمک گرفتن بترسید. یک متخصص سلامت روان میتواند به شما کمک کند تا از آسیبهایی که تجربه کردهاید عبور کنید. اگرچه سوءاستفاده کلامی میتواند آسیب عمیق و پایداری ایجاد کند، درمان میتواند به شما کمک کند تا عزتنفس خود را بازسازی کنید و کنترل زندگی خود را در دست بگیرید. درمانکده دوستدار سلامتی شما.
سوالات متداول
تعرض کلامی میتواند موجب از بین رفتن اعتمادبهنفس، تحقیر، افسردگی و اختلالات روانی مختلف در فرد آسیبدیده شود و زندگی فرد را مختل کند.
شما نمیتوانید از تعرض کلامی جلوگیری کنید، اما دوری کردن از فرد متجاوز، کمک گرفتن از مشاور و همچنین بیتفاوتی نسبت به او در کنار آموزش تکنیکهای افزایش اعتمادبهنفس میتواند به شما کمک کند تا در این شرایط آسیب نبینید.
تهدید کردن شاید از نظر جسمی آسیب به فرد وارد نکند، اما در این شرایط فرد متجاوز سعی میکند با استفاده از کلمات شما را از آسیب جسمی و شرایط آزاردهنده بترساند.
منابع: webmd، psychcentral، talkspace