بدن حاوی نوعی مخمر به نام کاندیدا است که باعث عفونت واژن میشود. مخمر یک نوع قارچ است و کاندیدا نوع خاصی از مخمر محسوب میشود. وقتی میزان این مخمر در بدن متعادل باشد، هیچ مشکلی وجود ندارد. اما زمانی که مخمر از تعادل خارج میشود، عفونت قارچی رخ می‌دهد. عفونت باعث تحریک و خارش شدید واژن میشود. تقریبا ۷۵ درصد زنان در طول زندگی خود حداقل یک بار این بیماری را تجربه می‌کنند. با ما تا انتهای این مقاله از مجله درمانکده همراه باشید تا درباره عفونت قارچی واژن اطلاعات بیشتری کسب کنید.
فهرست محتوا
عفونت قارچی واژن چگونه است و چه علائمی دارد؟
عفونت قارچی واژن قبل از پریود یا در هر زمان دیگری می‌تواند رخ دهد. علائم این بیماری شامل موارد زیر هستند:
- خارش و تحریک واژن و فرج
- احساس سوزش به خصوص در هنگام مقاربت یا دفع ادرار
- قرمزی و تورم فرج
- درد واژن
- ترشحات غلیظ، سفید و بدون بو با ظاهری شبیه پنیر
- ترشحات آبکی واژن
مشاهده عکس واقعی عفونت قارچی واژن به تشخیص دقیق‌تر این بیماری کمک میکند. در ادامه می‌توانید یک عکس از عفونت قارچی واژن را ببینید:
عفونت قارچی واژن از چیست؟
مخمر کاندیدا آلبیکانس (Candida albicans) مسئول بیشتر عفونت‌های قارچی واژن است. واژن به طور طبیعی حاوی ترکیب متعادلی از مخمرها از جمله کاندیدا و باکتری است. بعضی از باکتری‌ها مثل لاکتوباسیلوس از رشد بیش از حد مخمرها جلوگیری می‌کنند و باعث حفظ تعادل فلور طبیعی واژن می‌شوند.
اگر تعادل فلور طبیعی واژن مختل شود، رشد مخمر از کنترل خارج میشود. به عنوان مثال، عفونت قارچی واژن بعد از مصرف آنتی بیوتیک شایع است. چون آنتی‌بیوتیک‌ها روی تعادل واژن تاثیر منفی دارند. سایر عواملی که باعث از بین رفتن این تعادل می‌شوند عبارت‌اند از:
- بارداری
- دیابت کنترل‌نشده
- ضعیف بودن سیستم ایمنی بدن
- مصرف داروهای ضد بارداری خوراکی یا هورمون‌درمانی که باعث افزایش سطح استروژن میشود
بیشتر بدانید:عفونت مخمری واژن
پزشک چگونه عفونت قارچی واژن را تشخیص می‌دهد؟
برای تشخیص عفونت قارچی، پزشک:
- درباره سابقه پزشکی شما سوال می‌پرسد. این ممکن است شامل جمع‌آوری اطلاعات در مورد عفونت‌های واژن یا عفونت‌های مقاربتی در گذشته باشد.
- معاینه لگن انجام می‌دهد. پزشک دستگاه تناسلی خارجی شما را از نظر وجود علائم عفونت معاینه میکند. سپس یک ابزار به نام اسپکولوم را در واژن قرار می‌دهد تا دیواره‌های آن را باز نگه دارد و بخش‌های داخلی واژن و رحم را بررسی کند.
- ترشحات واژن را آزمایش میکند. پزشک ممکن است نمونه‌ای از مایع واژن را به آزمایشگاه بفرستد تا نوع قارچ عامل عفونت را تعیین کند. شناسایی قارچ به پزشک کمک میکند که درمان موثرتری را برای عفونت‌های قارچی مکرر تجویز کند.
عفونت قارچی واژن را چگونه از بین ببریم؟
بهترین درمان عفونت قارچی واژن با توجه به شدت بیماری و دفعات تکرار آن انتخاب میشود. روش‌های خانگی معمولا نمی‌توانند به تنهایی عفونت‌های قارچی را درمان کنند. اما اگر با مراقبت‌های پزشکی ترکیب شوند، ممکن است کمک‌کننده باشند. بنابراین قبل از امتحان کردن راه‌کارهای خانگی باید با دکتر زنان درباره فواید و عوارض احتمالی آن‌ها مشورت کنید. در ادامه به چند مورد از رایج‌ترین روش‌ها برای درمان عفونت قارچی واژن اشاره می‌کنیم.
۱. داروهای ضد قارچ
داروهای ضد قارچ به صورت کرم، پماد، قرص و شیاف در دسترس هستند. از این داروها می‌توان به میکونازول، ترکونازول و فلوکونازول اشاره کرد.
بیشتر بدانید:دارو برای عفونت واژن
۲. شیاف واژینال اسید بوریک
اسید بوریک یک ضد عفونی‌کننده قوی است که بعضی از افراد ادعا می‌کنند می‌تواند عفونت‌های قارچی مقاوم به درمان را از بین ببرد. شیاف واژینال اسید بوریک ممکن است همراه با سایر داروها برای درمان عفونت‌های واژن استفاده شود. با این حال، اسید بوریک در مقادیر زیاد سمی است؛ به طوری که ممکن است به عوارضی مثل آسیب کلیه، نارسایی حاد سیستم گردش خون و حتی مرگ منجر شود.
هشدار: از مصرف اسید بوریک روی پوست ترک‌خورده خودداری کنید و هرگز آن را به صورت خوراکی مصرف نکنید. همچنین به یاد داشته باشید که استفاده از اسید بوریک برای زنان باردار و کسانی که پوست حساس دارند ممنوع است.
بیشتر بدانید:علائم و درمان عفونت واژن در خانه
۳. شیاف یا مکمل پروبیوتیک
پروبیوتیک‌ها باکتری‌های مفیدی هستند که به حفظ تعادل میکروارگانیسم‌ها در سراسر بدن کمک می‌کنند. مصرف پروبیوتیک‌های خوراکی حاوی باکتری لاکتوباسیلوس اسیدوفیلوس می‌تواند مزایای زیادی برای سلامتی داشته باشد که یکی از آن‌ها حفظ تعادل فلور واژن و دستگاه گوارش است.
ممکن است چند روز تا چند هفته طول بکشد تا اثربخشی مکمل‌های خوراکی برای درمان عفونت قارچی واژن مشخص شود. به همین دلیل، بعضی از افراد از شیاف واژینال پروبیوتیک استفاده می‌کنند تا سریع‌تر به نتیجه برسند. شواهد نشان می‌دهد که شیاف پروبیوتیک می‌تواند به درمان واژینوز باکتریایی (BV) هم کمک کند.
بیشتر بدانید:جوانسازی واژن چیست؟
۴. ویتامین E
بعضی از پزشکان استفاده از ویتامین E را برای درمان التهاب واژن توصیه می‌کنند. چرا که تحقیقات نشان داده‌اند این ویتامین می‌تواند التهاب ناشی از کاندیدا آلبیکانس را کاهش دهد. علاوه بر این، مشخص شده است که شیاف ویتامین E به درمان واژینیت آتروفیک (نازک شدن دیواره‌های واژن به دلیل کمبود استروژن) کمک میکند. واژینیت آتروفیک باعث تغییر محیط اسیدی واژن میشود و خطر ابتلا به عفونت‌های باکتریایی و قارچی را افزایش می‌دهد.
۵. ویتامین C
ویتامین C که به آن اسید اسکوربیک هم می‌گویند، باعث تقویت سیستم ایمنی بدن میشود و به حفظ سلامت پوست کمک میکند. این ویتامین دارای خاصیت ضد میکروبی است؛ بنابراین بعضی از افراد آن را به رژیم غذایی خود اضافه می‌کنند تا جلوی رشد بیش از حد کاندیدا را بگیرند. ویتامین C در میوه‌ها و سبزیجات به وفور یافت میشود.
هشدار: ویتامین C را به بافت حساس واژن نزنید.
بیشتر بدانید:عفونت واژن بعد از سزارین چه علائمی دارد؟
۶. سیر
شواهد نشان می‌دهد که سیر ممکن است به کشتن کاندیدا و درمان عفونت قارچی واژن کمک کند. اگر می‌خواهید از سیر برای از بین بردن این مخمر کمک بگیرید، بهتر است آن را به رژیم غذایی خود اضافه کنید.
هشدار: بعضی از وب‌سایت‌ها توصیه می‌کنند که سیر را در واژن خود قرار دهید، اما ما این روش را توصیه نمی‌کنیم. چون استفاده از سیر روی پوست یا مخاط ممکن است باعث سوختگی و درد شود.
۷. روغن درخت چای
تحقیقات از خواص ضد قارچی روغن درخت چای پشتیبانی می‌کنند. به عنوان مثال، در یک مطالعه مشاهده شد که استفاده هم‌زمان از پروبیوتیک‌ها و شیاف‌های واژینال حاوی روغن درخت چای به درمان عفونت‌های واژن کمک میکند.
بیشتر بدانید:رابطه جنسی چیست
روغن درخت چای یک اسانس فوق‌العاده قوی است. بنابراین قبل از اینکه این روغن را روی پوست بمالید، باید آن را با یک روغن حامل مانند روغن جوجوبا یا روغن نارگیل رقیق کنید. روغن درخت چای رقیق‌نشده هرگز نباید پوست شما را لمس کند. مطمئن‌ترین راه برای استفاده از روغن درخت چای این است که شیاف‌های واژینال حاوی آن را بخرید.
هشدار: از روغن درخت چای به صورت خوراکی استفاده نکنید. اگر پوست حساسی دارید، به طور کلی از مصرف روغن درخت چای اجتناب کنید. همچنین در صورت احساس ناراحتی یا تحریک، استفاده از روغن درخت چای را متوقف کنید.
۸. روغن نارگیل
روغن نارگیل هم فواید زیادی برای سلامتی دارد که یکی از آن‌ها از بین بردن کاندیدا است. برای درمان عفونت واژن حتما از روغن نارگیل خالص و ارگانیک استفاده کنید. شما می‌توانید این روغن را مستقیما روی ناحیه آسیب‌دیده بمالید.
بیشتر بدانید:عوارض رابطه جنسی در زمان عفونت واژن چیست؟
چگونه از عفونت قارچی واژن پیشگیری کنیم؟
برای کاهش خطر ابتلا به این بیماری توصیه میشود از لباس زیر نخی استفاده کنید. همچنین اجتناب از موارد زیر می‌تواند کمک‌کننده باشد:
- پوشیدن شلوار تنگ
- شستشوی واژن با دوش (باعث از بین رفتن باکتری‌های مفید واژن میشود)
- استفاده از پد، تامپون یا سایر محصولات معطر
- استفاده غیر ضروری از آنتی‌بیوتیک‌ها
- پوشیدن لباس‌های خیس مانند مایو یا سایر لباس‌های ورزشی برای مدت طولانی
بیشتر بدانید:عمل زیبایی واژن
کلام پایانی
عفونت قارچی معمولا به راحتی با دارو درمان میشود. بعضی از داروهای ضد قارچ بدون نسخه به فروش می‌رسند، اما برای تهیه بعضی از آن‌ها به نسخه پزشک نیاز دارید. در هر صورت اگر علائم عفونت قارچی واژن را تجربه می‌کنید، بهتر است ابتدا توسط متخصص زنان معاینه شوید. چون پزشک می‌تواند بهترین دارو را بر اساس نوع عفونت به شما معرفی کند.
برای مشورت با پزشک می‌توانید از طریق سایت درمانکده اقدام کنید. در درمانکده علاوه بر سیستم نوبت‌دهی حضوری، امکان دکتر زنان آنلاین فراهم شده است.
سوالات متداول
این بیماری یک مشکل بسیار شایع است که معمولا توسط یک نوع مخمر به نام کاندیدا آلبیکانس ایجاد میشود. سوزش، خارش، قرمزی و درد از علائم شایع آن هستند.
درمان نکردن این بیماری باعث بدتر شدن علائم آن میشود. در نتیجه، ممکن است مدت زمان درمان طولانی‌تر شود یا تعداد داروهای مورد نیاز برای از بین بردن قارچ افزایش یابد.
این بیماری مانند سایر عفونت‌ها مسری نیست؛ یعنی از طریق هوا گسترش نمی‌یابد. اما در شرایط خاص ممکن است از طریق رابطه جنسی به دیگران منتقل شود.
عفونت قارچی واژن در بارداری به دلیل نوسانات هورمونی شایع است. این بیماری به مادر یا فرزند او آسیب نمی‌رساند و معمولا با یک کرم موضعی به راحتی درمان میشود.
بله، عفونت قارچی واژن در دختر باکره هم اتفاق می‌افتد. از علل بروز این مشکل در دختران می‌توان به مصرف آنتی‌بیوتیک، بالا بودن قند خون یا ضعیف بودن سیستم ایمنی اشاره کرد.
منابع: mayoclinic, healthline
