عفونت‌های دستگاه تناسلی زنان از مشکلات شایعی هستند که تاثیرات قابل توجهی بر سلامت و کیفیت زندگی آن‌ها می‌گذارند. عفونت رحم و واژن، ۲ نوع اصلی این مشکلات به‌شمار می‌آیند که هر یک علائم و علت خاص خودشان را دارند. درک فرق عفونت واژن با عفونت رحم نه تنها برای تشخیص و درمان به موقع موثر است، بلکه به زنان در پیشگیری و مدیریت بهتر این شرایط کمک می‌کند.
در این مقاله از مجله درمانکده به بررسی تفاوت عفونت واژن با عفونت رحم می‌پردازیم و اطلاعات جامعی را در خصوص فرق علل، نشانه‌ها، روش‌های پیشگیری، عوارض و نحوه درمان هر یک ارائه می‌دهیم. همراه ما باشید.
فهرست محتوا:
- چگونه فرق عفونت واژن با عفونت رحم را تشخیص دهیم؟
- تفاوت عفونت واژن با رحم از لحاظ علائم و نشانه‌ها
- فرق عفونت واژن با عفونت رحم از نظر دلایل بروز
- مهم‌ترین فرق عفونت واژن و عفونت رحم در روش درمان
- تفاوت عفونت رحم با عفونت واژن از نظر ایجاد عوارض
- عفونت واژن و عفونت رحم از لحاظ روش‌های پیشگیری چه تفاوت‌هایی با هم دارند؟
- راهنمای مراجعه به پزشک
- سوالات متداول
چگونه فرق عفونت واژن با عفونت رحم را تشخیص دهیم؟
برای درک بهتر تفاوت عفونت واژن و عفونت رحم باید ابتدا با این اندام‌ها و محل قرارگیری آن‌ها آشنا شوید.
واژن
واژن یک لوله انعطاف‌پذیر است که از دهانه رحم تا قسمت خارجی دستگاه تناسلی زنان امتداد دارد. عفونت واژن زمانی رخ می‌دهد که تعادل میکروارگانیسم‌های موجود در این ناحیه بر هم بخورند. این عدم تعادل می‌تواند به دلیل تغییر هورمونی، زیاده‌روی در مصرف آنتی‌بیوتیک‌ها و استفاده از محصولات بهداشتی غیر مناسب یا انتقال عفونت‌های جنسی ایجاد شود. عفونت واژن یکی از مشکلات شایع زنان در سن باروری به‌شمار می‌آید. در واقع، می‌توان گفت حدود ۷۵ درصد از زنان، حداقل یک بار در طول زندگی خود، عفونت واژن را تجربه می‌کنند.
رحم
رحم زنان، یک اندام گلابی شکل و توخالی است. این اندام در لگن و مابین مثانه و رکتوم قرار دارد. در ۲ طرف رحم، لوله‌های فالوپ وجود دارند و به انتهای پایینی آن، دهانه رحم می‌گویند. عفونت رحم که به آن اندومتریت هم گفته می‌شود، التهابی است که در لایه داخلی رحم رخ می‌دهد. این عارضه شیوع کمتری دارد، اما می‌تواند عوارض جدی ایجاد کند.
توضیحاتی که در این قسمت عنوان کردیم، نشان می‌دهند فرق عفونت واژن با عفونت رحم از لحاظ محل قرارگیری این اندام‌های جنسی زنانه، تا حد زیادی قابل تشخیص است.
بیشتر بدانید:عوارض رابطه جنسی در زمان عفونت واژن چیست؟
تفاوت عفونت واژن با رحم از لحاظ علائم و نشانه‌ها
علائم عفونت واژن و عفونت رحم در زنان مختلف به شکل متفاوتی بروز پیدا می‌کند. برخی زنان، نشانه‌های این عفونت‌ها را به شکل خفیفی تجربه می‌کنند، اما بعضی دیگر درگیر علائم شدید و آزاردهنده‌ای می‌شوند. برای درک بهتر فرق عفونت واژن با عفونت رحم به علائم و نشانه‌های هر یک که در ادامه معرفی می‌کنیم، توجه کنید:
۱- نشانه‌های عفونت واژن
- خارش یا سوزش در ناحیه واژن و فرج
- درد و سوزش هنگام ادرار یا رابطه جنسی
- قرمزی و التهاب در ناحیه واژن
- لکه‌بینی مداوم یا خونریزی غیر طبیعی
- ترشحات غیر طبیعی واژن به رنگ سفید، خاکستری، زرد یا سبز و همراه با بوی ناخوشایند
۲- نشانه‌های عفونت رحم
- تب و لرز
- احساس خستگی مفرط
- خونریزی غیر طبیعی
- احساس درد و التهاب در ناحیه پایین شکم
- احساس درد در لگن
- ترشحات چرکی و بدبو از واژن
- احساس سنگینی در لگن
- مشکلات باروری
- احساس درد و ناراحتی هنگام رابطه جنسی
اگر هر یک از علائم بالا را دارید، سریعا به پزشک متخصص زنان و زایمان مراجعه کنید تا بیماری به درستی تشخیص داده شود و درمان مناسب دریافت کنید.
بیشتر بدانید:عفونت مخمری واژن
فرق عفونت واژن با عفونت رحم از نظر دلایل بروز
هر یک از این عفونت‌ها به دلایل مختلفی بروز پیدا می‌کنند. در جدول زیر می‌توانید مهم‌ترین دلیل بروز آن‌ها را مشاهده کنید:
| علت بروز عفونت واژن | علت بروز عفونت رحم |
| عدم تعادل باکتری‌های مفید و مضر در واژن | بیماری‌های مقاربتی (STIs) مانند کلامیدیا و سوزاک |
| تریکومونیازیس (نوعی عفونت مقاربتی) | زایمان و جراحی |
| قارچ کاندیدا (رشد بیش از حد آن در واژن) | سقط جنین و باقی ماندن تکه‌های جفت در رحم |
| _ | بیماری آندومتریوز |
مهم‌ترین فرق عفونت واژن و عفونت رحم در روش درمان
درمان عفونت‌های رحم و واژن بر اساس شدت و نوع عفونت انتخاب می‌شود. برخی از روش‌های درمانی مانند داروهای ضد قارچ، آنتی‌بیوتیک‌ها، درمان‌های موضعی و داروهای ضد التهابی بین این ۲ عارضه مشترک هستند. با این حال، بعضی روش‌های درمانی وجود دارند که به طور اختصاصی برای عفونت رحم و واژن استفاده می‌شوند.
در ادامه تفاوت عفونت واژن با عفونت رحم را از لحاظ روش اختصاصی درمان مورد بررسی قرار می‌دهیم:
۱- درمان اختصاصی عفونت واژن
- درمان با لیزر: روش موثری برای رفع عفونت‌های قارچی مقاوم به درمان است.
- درمان با پروبیوتیک‌ها: این روش به ایجاد تعادل در باکتری‌های مفید و مضر واژن کمک می‌کند.
بیشتر بدانید:علائم و درمان عفونت واژن در خانه
۲- درمان اختصاصی عفونت رحم
- آنتی‌بیوتیک‌های وریدی: این نوع آنتی‌بیوتیک‌ها برای درمان عفونت‌های بسیار شدید رحم تجویز می‌شوند. (در چنین وضعیتی، بیمار باید در بیمارستان بستری شود.)
- جراحی: این روش در موارد بسیار نادر برای برداشتن آبسه یا ترمیم بافت‌های آسیب‌دیده انجام می‌شود.
تفاوت عفونت رحم با عفونت واژن از نظر ایجاد عوارض
برخی از عوارض ناشی از عفونت رحم و واژن در هر ۲ اندام مشترک هستند. بروز عفونت در این اندام‌ها می‌تواند ریسک ابتلا به التهاب لگن (پخش شدن عفونت در تخمدان‌ها)، عفونت مجاری ادراری (به دلیل نزدیک بودن مجرای ادرار به واژن) و ناباروری (بر اثر مسدودشدن لوله‌های فالوپ یا آسیب به رحم) را افزایش دهد.
اما عوارض ناشی از عفونت‌های رحم و واژن در همین موارد خلاصه نمی‌شود و هر یک به طور اختصاصی باعث ایجاد مشکلاتی می‌شوند که عبارت‌اند از:
۱- عوارض اختصاصی عفونت واژن
- زایمان زودرس
- تولد نوزاد با وزن بسیار پایین
۲- عوارض اختصاصی عفونت رحم
- چسبندگی لوله‌های فالوپ و ناباروری
- پخش شدن عفونت در خون
- حاملگی خارج از رحم (لانه‌گزینی جنین در بیرون رحم)
بیشتر بدانید:دارو برای عفونت واژن
عفونت واژن و عفونت رحم از لحاظ روش‌های پیشگیری چه تفاوت‌هایی با هم دارند؟
واژن و رحم، هر ۲ از اندام‌های جنسی زنانه هستند. شما می‌توانید با استفاده از کاندوم حین رابطه جنسی (برای جلوگیری از ابتلا به عفونت‌های مقاربتی)، رعایت بهداشت شخصی (شستشوی منظم ناحیه تناسلی، استفاده از حوله تمیز و تعویض لباس زیر به صورت روزانه) و استفاده از شوینده‌های ملایم (شوینده‌های مخصوص بانوان با pH مناسب) به پیشگیری از ایجاد عفونت در این اندام‌ها کمک کنید.
بیشتر بدانید:عفونت واژن بعد از سزارین چه علائمی دارد؟
با این حال، راه‌کارهای موثری وجود دارند که انجام هر یک از آن‌ها به طور اختصاصی از بروز عفونت رحم و واژن جلوگیری می‌کند. در ادامه فرق عفونت واژن با عفونت رحم را از لحاظ روش‌های اختصاصی پیشگیری مورد بررسی قرار می‌دهیم:
۱- راه‌کارهای اختصاصی برای پیشگیری از عفونت واژن
- مصرف پروبیوتیک‌های طبیعی و در صورت نیاز، مکمل پروبیوتیک زیر نظر پزشک
- اتمام دوره درمان دارویی عفونت‌های قارچی برای جلوگیری از عود مجدد
- دریافت مشاوره از پزشک برای تنظیم هورمون‌ها
۲- راه‌کارهای اختصاصی برای پیشگیری از عفونت رحم
- تعویض زودهنگام محصولات بهداشتی مانند تامپون و پدها
- اجتناب از گرفتن دوش واژینال
- رعایت مراقبت‌های دوران بارداری
- رعایت مراقبت‌های بهداشتی پس از سقط جنین
- معاینات دوره‌ای منظم توسط دکتر زنان برای تشخیص زودهنگام و درمان به موقع عفونت رحم
راهنمای مراجعه به پزشک
با وجود برخی ویژگی‌های مشترک، اما فرق عفونت واژن با عفونت رحم زیاد است. درک تفاوت این ۲ نوع عفونت به تشخیص و درمان به موقع کمک می‌کند و باعث بهبود سلامت زنان می‌شود. با این حال، ممکن است افراد عادی نتوانند به درستی تفاوت بین عفونت رحم و عفونت واژن را تشخیص دهند. از همین‌رو توصیه می‌شود، زنان با مشاهده هر نوع علائم غیر طبیعی در اندام‌های جنسی خود حتما به متخصص زنان و زایمان مراجعه کنند تا پزشک بتواند بیماری را در کوتاه‌ترین زمان تشخیص دهد و راه‌کارهای درمانی مناسب ارائه کند.
برای آشنایی با بهترین پزشکان متخصص می‌توانید به وب‌سایت درمانکده سر بزنید. درمانکده این امکان را برای شما فراهم کرده تا از طریق سیستم اینترنتی جهت مراجعه حضوری یا مشاوره آنلاین دکتر زنان و تلفنی، متنی و تصویری نزد پزشک مورد نظر خود نوبت بگیرید.
سوالات متداول
بروز عفونت در این ۲ اندام جنسی زنانه می‌تواند از لحاظ قرارگیری، دلایل، علائم، نحوه پیشگیری، عوارض و روش درمان متفاوت باشد.
عفونت واژن معمولا با ترشحات غیر معمول، خارش، سوزش، درد هنگام ادرار یا رابطه جنسی و خونریزی غیر طبیعی همراه است. عفونت رحم می‌تواند علاوه بر ایجاد این نشانه‌ها باعث بروز درد و احساس پری در لگن، مشکلات باروری، احساس خستگی، تب و لرز شود.
بله. ضمن وجود راه‌کارهای درمانی مشترک بین این ۲ عارضه، برخی روش‌ها به طور اختصاصی مورد استفاده قرار می‌گیرند. به عنوان مثال، آنتی‌بیوتیک وریدی و جراحی برای درمان عفونت رحم استفاده می‌شوند. در حالی که درمان با لیزر و یا مصرف مکمل‌های پروبیوتیک، بهترین روش‌های اختصاصی برای بهبود عفونت واژن به‌شمار می‌آیند.
منابع: mayoclinic | clevelandclinic | cdc
