به برگشت اسید معده از درون معده به مری، رفلاکس معده (GERD) می‌گویند. این عارضه که معمولا با سوزش سردل، سرفه، گلودرد، خس‌خس یا درد قفسه سینه همراه است، پس از ایجاد تغییر در سبک زندگی و اصلاح عادات تغذیه‌ای نامناسب بهبود می‌یابد. متخصصان معتقدند رژیم غذایی نقش مهمی در کنترل ترشح اسید معده دارد. البته رژیم مناسب برای رفلاکس معده به این معنی نیست که شما همه غذاهای مورد علاقه خود را از برنامه غذایی حذف کنید؛ بلکه با انتخاب درست مواد غذایی و تغییر کوچک در رژیم غذایی فعلی می‌توانید از شر علائم رفلاکس معده خلاص شوید.
حال، این سوال مطرح می‌شود که چه غذاهایی برای رفلاکس معده خوب است؟ در این مقاله از مجله درمانکده همراه ما باشید تا شما را با رژیم مناسب برای رفلاکس معده آشنا کنیم.
فهرست محتوا:
رژیم مناسب برای رفلاکس معده
میزان ترشح اسید معده تا حد زیادی به غذاهایی که می‌خورید بستگی دارد. افراد مبتلا به رفلاکس معده باید از مواد غذایی مناسبی استفاده کنند تا ترشح اسید معده کاهش پیدا کند. بدین شکل، مری کمتر دچار آسیب ناشی از رفلاکس می‌شود. معمولا پزشکان متخصص گوارش یا متخصصان تغذیه، مصرف مواد غذایی که هضم راحت‌تر و سریع‌تری دارند را در رژیم مناسب رفلاکس معده قرار می‌دهند تا معده کمتر تحت فشار قرار بگیرد.
کدام غذاها برای رفلاکس معده خوب است؟
مواد غذایی که در ادامه معرفی می‌کنیم، به تسکین علائم رفلاکس معده و کاهش فوری اسید معده کمک می‌کنند:
۱- غذاهای حاوی فیبر بالا
غذاهای حاوی فیبر، سیری طولانی‌مدت ایجاد می‌کنند. شما با مصرف وعده غذایی سرشار از فیبر، کمتر ریزه‌خواری و پرخوری می‌کنید. ریزه‌خواری و پرخوری، ۲ عامل مهمی هستند که باعث شدید شدن رفلاکس معده می‌شوند. مواد غذایی حاوی فیبر بالا که می‌توان آن‌ها را در رژیم مناسب برای رفلاکس معده گنجاند، عبارت‌اند از:
- انواع سبزیجات برگ‌دار مانند سبزی خوردن، اسفناج و کلم بروکلی
- اوتمیل با جو دوسر پرک
- نان سبوس‌دار
- برنج قهو‌های
- سیب‌زمینی
- هویج
- چغندر
۲- مواد غذایی قلیایی
منظور از مواد غذایی با خاصیت قلیایی، غذاها و خوراکی‌هایی است که باعث افزایش ترشح اسید معده نمی‌شوند. این نوع مواد غذایی بیشتر شامل منابع گیاهی هستند؛ از جمله:
- سیب
- موز
- ملون
- خربزه
- رازیانه
- دانه‌های گیاهی و آجیل
- گلابی
- انواع کلم‌ها مانند کلم بروکلی و گل کلم
بیشتر بدانید:رفلاكس در نوزادان؛ علائم، علت‌ها و راه‌های درمان
۳- سفیده تخم مرغ
اگر به دنبال رژیم مناسب برای رفلاکس معده هستید، باید مصرف سفیده تخم مرغ به صورت پخته را در برنامه غذایی خود بگنجانید. زرده تخم مرغ مقدار زیادی چربی دارد و ممکن است باعث افزایش ترشح اسید معده شود؛ از همین‌رو توصیه می‌کنند زرده تخم مرغ را نسبت به سفیده آن کمتر استفاده کنید.
۴- گوشت بدون چربی
انواع گوشت‌های بدون چربی مانند مرغ، بوقلمون، ماهی و دیگر غذاهای دریایی جزء مواد غذایی مفیدی به‌شمار می‌آیند که می‌توان آن‌ها را در طول دوره درمان رفلاکس معده مصرف کرد. مواد غذایی با چربی بالا دیرتر هضم می‌شوند و باید مدت زمان بیشتری در معده باقی بمانند که این موضوع باعث ترشح بیشتر اسید معده می‌شود. بنابراین، بهتر است مصرف گوشت‌های بدون چربی را در رژیم مناسب برای رفلاکس معده بگنجانید و آن‌ها را به صورت بخارپز، آب‌پز یا کبابی مصرف کنید.
بیشتر بدانید:کدام دمنوش برای رفلاکس معده خوب است؟
۵- زنجبیل
زنجبیل خاصیت دارویی و ضد التهابی زیادی دارد؛ از همین‌رو این گیاه دارویی را در طب سنتی برای تسکین سوزش سردل ناشی از رفلاکس معده توصیه می‌کنند. شما می‌توانید زنجبیل تازه را درون انواع نوشیدنی و اسموتی‌ها بریزید یا دمنوش درست کنید.
۶- چربی‌های سالم
چربی‌های سالم و غیر اشباع، نه تنها برای رفلاکس معده مضر نیستند؛ بلکه می‌توانند به تسکین علائم ناشی از این بیماری کمک کنند. روغن‌های گیاهی و چربی‌های سالم، هضم راحت‌تری دارند و باعث کاهش التهاب در بدن می‌شوند. بنابراین، اگر به دنبال رژیم مناسب برای رفلاکس معده هستید، حتما استفاده از روغن‌های گیاهی و چربی‌های سالم زیر را در برنامه غذایی خود بگنجانید:
- روغن زیتون
- روغن کنجد
- روغن آفتابگردان
- روغن سویا
- تخم کتان
- آووکادو
- گردو
بیشتر بدانید:رفلاکس معده چیست؟
۷- شیر و ماست کم‌چرب
شیر می‌تواند اسید معده را خنثی کند و باعث تسکین سوزش سردل شود. در واقع، شیر باعث ایجاد یک سد مخاطی در دیواره معده و مری می‌شود تا از آن‌ها در برابر اسید معده محافظت کند. به همین دلیل افراد مبتلا به اسید معده پس از نوشیدن شیر یا خوردن ماست کم‌چرب، در معده خود احساس آرامش می‌کنند. لازم به ذکر است که شیر و ماست انتخابی شما باید حتما از نوع کم‌چرب باشد، زیرا لبنیات پرچرب می‌توانند تاثیر عکس داشته باشند و باعث تشدید علائم رفلاکس معده شوند.
مواد غذایی تحریک‌کننده رفلاکس معده کدامند؟
همان‌طور که پیش‌تر گفتیم، رژیم مناسب برای رفلاکس معده به معنی حذف کامل غذاهای مورد علاقه شما نیست، اما بهتر است تا حد امکان از خوردن مواد غذایی تحریک‌کننده این عارضه بپرهیزید.
مواد غذایی که باید از خوردن آن‌ها پرهیز کنید، عبارت‌اند از:
- شکلات کاکائویی
- ادویه‌های تند
- سیر و پیاز
- نعناع
- میوه‌های اسیدی مانند پرتقال، لیمو ترش، گریپ‌فروت و آناناس
- گوجه‌فرنگی
- غذاهای پرچرب و سرخ‌شده
- نوشیدنی‌های حاوی کافئین مانند قهوه، چای و نوشیدنی‌های انرژی‌زا
- سس‌ها و چاشنی‌های خامه‌ای و پرچرب
- قسمت‌های پرچرب گوشت مخصوصا به شکل سرخ‌شده
- فست‌فودها
- لبنیات پرچرب مانند کره، شیر، پنیر یا خامه
آیا تغییر سبک زندگی مانند رعایت رژیم مناسب برای رفلاکس معده مفید است؟
حال که می‌دانید چه غذاهایی برای رفلاکس معده خوب است و باید از خوردن چه مواد غذایی بپرهیزد، بهتر است با نکات مهم در تغییر سبک زندگی هم آشنا شوید. علاوه بر رعایت رژیم غذایی صحیح، ایجاد تغییر در سبک زندگی می‌تواند به کاهش علائم رفلاکس معده کمک کند.
در واقع متخصصان، تغییر سبک زندگی را همچون رعایت رژیم غذایی مناسب برای رفلاکس معده در خط اول درمان قرار می‌دهند. این تغییرات شامل موارد زیر هستند:
- فعالیت بدنی منظم داشته باشید.
- کالری دریافتی از غذای روزانه خود را زیر نظر متخصص تغذیه تنظیم کنید.
- از مصرف نوشیدنی‌های الکلی بپرهیزید.
- مصرف دخانیات را کم و قطع کنید.
- پرخوری نکنید.
- هنگام خواب، سر را کمی بالاتر از تنه قرار دهید.
- سه الی چهار ساعت قبل از خواب دیگر غذا نخورید.
- تا ۲ ساعت بعد از غذاخوردن دراز نکشید.
بیشتر بدانید:داروی رفلاکس معده چیست؟
سخن پایانی
افراد مبتلا به رفلاکس معده باید اعتدال در غذا خوردن را رعایت کنند. همچنین، رعایت رژیم مناسب برای رفلاکس معده می‌تواند تا حد زیادی به کاهش و تسکین علائم ناشی از این عارضه کمک کند. ما در این مقاله از مجله درمانکده به معرفی مواد غذایی مفید برای رفلاکس معده پرداختیم و لیستی از غذاهای مضر برای این عارضه را با شما به اشتراک گذاشتیم.
اگر در مورد نحوه مصرف غذاهایی که برای رفلاکس معده خوب هستند سوال دارید، می‌توانید به وب‌سایت درمانکده سر بزنید و از بهترین پزشکان متخصص مانند متخصص تغذیه این مجموعه مشاوره بگیرید. درمانکده این امکان را برای شما فراهم کرده تا از طریق سیستم نوبت‌دهی اینترنتی جهت مراجعه حضوری یا مشاوره آنلاین دکتر گوارش نزد پزشک مورد نظر خود نوبت رزرو کنید.
سوالات متداول
غذاهای حاوی فیبر بالا، مواد غذایی قلیایی، سفیده تخم مرغ، گوشت بدون چربی، زنجبیل، چربی‌های سالم، شیر و ماست کم‌چرب
سیب، موز، ملون، خربزه و گلابی
بله. البته شیر و ماست انتخابی شما باید حتما از نوع کم‌چرب باشد؛ زیرا لبنیات پرچرب می‌توانند تاثیر عکس داشته باشند و باعث تشدید علائم رفلاکس معده شوند.
منابع: healthline | medicalnewstoday
