خشونت

خشونت چه انواعی دارد؟

در انتظار بازبینی توسط تیم پزشکی درمانکده

خشونت و سوء استفاده می ‌تواند اشکال مختلفی داشته باشد. خشونت خانگی شامل سوء استفاده های جسمی، جنسی، عاطفی، اقتصادی، روانشناختی، وابسته به رابطه، متمرکز بر کودکان و بزرگتر ها و آزار رساندن است. در مورد اشکال مختلف زیر اطلاعات بیشتری کسب کنید:

هرگونه تجزیه و تحلیل جامعی در مورد خشونت باید با تعریف اشکال مختلف خشونت به قالبی آغاز شود که سنجش علمی آنها را تسهیل کند. رویکرد های ممکن بسیاری برای تعریف خشونت وجود دارد. سازمان بهداشت جهانی خشونت را اینگونه تعریف می کند:

استفاده عمدی از نیروی فیزیکی یا قدرت، تهدید یا اقادام واقعی علیه خود، شخص دیگر، یا علیه گروه یا جامعه، که منجر به آسیب، مرگ، آسیب روانی، ناهنجاری یا محرومیت شود.

انواع خشونت

نوع شناسی ارائه شده در اینجا، خشونت را بر اساس ویژگی های افرادی که مرتکب این عمل خشونت آمیز شده اند، در قالب سه گروه بزرگ دسته بندی می کند:

  • خشونت خودمحور؛
  • خشونت بین فردی؛
  • خشونت جمعی؛
  • خشونت خانگی؛
  • خشونت جنسی.

این طبقه بندی اولیه بین خشونت هایی که شخص نسبت به خود روا می دارد، خشونت ناشی از شخص دیگر یا گروه کوچکی از افراد، و خشونت ناشی از گروه های بزرگتر مانند دولت ها، گروه های سیاسی سازمان یافته، گروه های شبه نظامی و سازمان های تروریستی، تمایز قائل می شود.
هر یک از این سه مقوله گسترده برای منعکس کننده انواع خاصی از خشونت تقسیمات بیشتری پیدا می کنند.

1. خشونت خودمحور

خشونت خودمحور به رفتار های خودکشی و خودآزاری تقسیم می شود. مورد اول دربردارنده افکار خودکشی، اقدام به خودکشی – که در برخی کشور ها “خودکشی نافرجام” یا “خودآزاری عمدی” نیز نامیده می شود- و خودكشی کامل است. در مقابل، خودآزاري شامل اعمالي نظیر خود زنی است.

2. خشونت بین فردی

خشونت بین فردی به دو زیر مجموعه تقسیم می شود:

خشونت خانوادگی و خشونت با شریک زندگی – یعنی خشونت نه منحصراً، اما تا حد زیادی بین اعضای خانواده و شریک زندگی در خانه روی می دهد.
خشونت اجتماعی – خشونتی که به طور کلی در خارج از خانه، و بین افرادی که ارتباطی با یکدیگر ندارند، یا ممکن است یکدیگر را بشناسند رخ می‌ دهد.

انواع خشونت

گروه اول شامل انواع خشونت مانند سوء استفاده از کودکان، خشونت خانوادگی و سوء استفاده از افراد مسن می‌ باشد. گروه دوم دربردارنده ی خشونت جوانان، اعمال خشونت آمیز تصادفی، تجاوز جنسی ازسوی افراد غریبه‌، و خشونت در محیط ‌های سازمانی مانند مدارس، محل‌ های کار، زندان ‌ها و خانه ‌های سالمندان است.

3. خشونت جمعی

خشونت جمعی به خشونت اجتماعی، سیاسی و اقتصادی تقسیم می شود. بر خلاف دو مقوله گسترده دیگر، زیر مجموعه های خشونت جمعی دربردارنده ی انگیزه‌ های احتمالی برای اعمال خشونت نسبت به گروه ‌های بزرگ‌ تر افراد یا دولت‌ ها است. خشونت جمعی متعهد به پیشبرد یک دستور کار اجتماعی خاص مانند جنایات جنگی از سوی گروه های سازمان یافته، اقدامات تروریستی و خشونت اوباش است. خشونت سیاسی شامل جنگ و درگیری‌ های خشونت ‌بار مرتبط، خشونت دولت و اقدامات مشابهی است که توسط گروه‌ های بزرگ ‌تر انجام می ‌شود. خشونت اقتصادی شامل حملات گروه ‌های بزرگ ‌تر با انگیزه اقتصادی است – مانند حملات صورت گرفته با هدف اخلال در فعالیت‌ های اقتصادی، ممانعت از دسترسی به خدمات ضروری، یا ایجاد تفرقه و تقسیم اقتصادی. واضح است که اقدامات صورت گرفته توسط گروه ‌های بزرگ ‌تر می ‌توانند انگیزه ‌های متعددی داشته باشند.

4. خشونت خانگی

خشونت خانگی الگویی از رفتار هایی است که موجب ترساندن، کنترل، تحقیر، منزوی کردن، ایجاد وحشت، ترور، اجبار، تهدید، سرزنش، صدمه، آسیب یا مجروح شدن فرد می شود؛ و می تواند شامل اقدامات فیزیکی، جنسی، عاطفی، اقتصادی یا روانشناختی، و یا تهدید هایی باشد که شخص برای کسب یا حفظ قدرت و کنترل شخص یا اشخاص دیگر از آن ها استفاده می کند.

خشونت خانگی شامل موارد زیر است:

  • سوء استفاده جسمی: کتک زدن، سیلی زدن، هل دادن، چنگ زدن، نیشگون گرفتن، گاز گرفتن، کشیدن مو و غیره. سوء استفاده جسمی شامل ممانعت از برخورداری از درمان پزشکی یا مجبور کردن به مصرف الکل و یا مواد مخدر نیز می ‌شود.
  • سوء استفاده جنسی: اجبار یا تلاش برای واداشتن به هرگونه ازتباط جنسی یا رفتاری بدون رضایت. سوء استفاده جنسی شامل اجبار به رابطه جنسی پس از بروز خشونت فیزیکی یا تحقیر فرد از نظر یک رفتار جنسی است، اما مطمئناً به تجاوز زناشویی محدود نمی شود.
  • سوء استفاده عاطفی: تضعیف احساس عزت نفس یا اعتماد به نفس فرد. این حالت می تواند تضعیف توانایی های فردی، اسم گذاشتن یا آسیب زدن به روابط شخص با فرزندانش را شامل شود.
  • سوء استفاده اقتصادی: ایجاد یا تلاش برای ایجاد وابستگی مالی فردی با کنترل کامل منابع مالی، ممانعت از دسترسی شخص به پول یا ممنوعیت حضور شخص در مدرسه یا کار.
  • سوء استفاده روانی: ایجاد ترس با تهدید. تهدید به ایجاد آسیب فیزیکی در خود، همسر، کودک، یا خانواده یا دوستان؛ از بین بردن حیوانات خانگی و تخریب اموال؛ و جدایی تحت اجبار از خانواده، دوستان، یا مدرسه و یا کار.

[sibwp_form id=1]

خشونت جنسی (تهاجم / سوء استفاده)

خشونت جنسی عبارت است از هرگونه رفتار جنسی بدون رضایت شخص، که باعث می شود فرد احساس ناراحتی، ترس و وحشت داشته باشد، و در زیر گروه تجاوز جنسی قرار گیرد. تجاوز جنسی فیزیکی زمانی روی می ‌دهد که فرد هر بخشی از بدن فرد دیگر را بدون رضایت وی، حتی از روی لباس لمس کند، و شامل مقاربت جنسی اجباری (تجاوز جنسی)، لواط (سکس دهانی یا مقعدی)، کودک آزاری، زنای با محارم، نوازش و تلاش برای تجاوز جنسی می شود؛ اما مطلقاً محدود به این ها نیست.

فرض کلی این قانون این است که فرد تا زمانی که مجبور، تهدید یا بی ‌هوش نشود، مواد مخدر مصرف نکرده باشد، خردسال یا دارای معلولیت رشدی نباشد، و به بیماری روحی و روانی ابتلا نداشته باشد، و یا باور کند که این ‌ها جزو روند پزشکی هستند، راضی به رفتار جنسی نیست. برخی از نمونه‌ های تجاوز جنسی عبارتند از:

  • قرار دادن انگشت، زبان، دهان، آلت تناسلی یا اشیاء در واژن، آلت تناسلی و مقعد فرد بدون رضایت داشتن وی؛
  • لمس، نوازش، بوسیدن و یا هرگونه تماس ناخواسته با بدن فرد؛
  • اجبار شخص به انجام رابطه جنسی دهانی یا دریافت چنین رابطه ای؛
  • اجبار شخص به استمناء یا ارضاء شخص مقابل یا لمس و نوازش فرد؛
  • اجبار شخص به نگاه کردن با مطالب صریح جنسی، یا اجبار به گرفتن عکس های جنسی؛
  • انجام معاینات داخلی غیر ضروری توسط پزشک، پرستار و یا دیگر متخصصان مراقبت های بهداشتی و یا لمس اندام های جنسی فرد به صورت غیرحرفه ای، غیر مجاز و نامناسب.

کودک آزاری

از نظر بهترین دکتر تخصص روانشناس و بهترین دکتر تخصص روانپزشک کودک آزاری آسیبی هدفمند و جدی است که از سوی مراقب کودک نسبت به وی سر می زند.

  • بی توجهی نسبت به كودك – به عنوان شایع ترین و کشنده ترین نوع کودک آزاری مطرح شده است و تحت عنوان عدم تأمین سرپناه، ایمنی، حمایت یا تغذیه تعریف شده است؛ می تواند بصورت جسمی، آموزشی یا احساسی باشد.
  • بی توجهی جسمی: امتناع یا تأخیر در فراهم آوری مراقبت های بهداشتی، طرد کردن، بیرون کردن از خانه یا امتناع از اجازه دادن به یک فراری برای بازگشت به خانه و نظارت ناکافی
  • بی توجهی آموزشی: شامل فراهم آوردن امکان فرار از مدرسه، عدم ثبت نام فرزند در مدرسه در سن قانونی و برآورده نکردن نیاز ویژه آموزشی است.
  • بی توجهی عاطفی: شامل مواردی مانند عدم توجه به نیاز های کودک برای محبت، امتناع یا عدم ارائه مراقبت های روانشناختی مورد نیاز،
  • سوء استفاده از همسر در حضور کودک و اجازه مصرف مواد مخدر یا الکل توسط کودک است.
  • سوء استفاده فیزیکی – آسیب جسمی به کودک با نیت خیر یا بدخواهانه ؛ این وضعیت شامل مشت زدن، ضرب و شتم، لگد زدن، گاز گرفتن، سوزاندن، تکان دادن، و یا واردن آوردن هرگونه آسیب فیزیکی به کودک است؛ اما تنها به این موارد محدود نمی شود.
  • سوء استفاده عاطفی – (که به آن کودک آزاری روانی ، کودک آزاری کلامی یا آسیب روحی کودک نیز گفته می شود) شامل اقدامات یا کوتاهی از سوی والدین یا دیگر مراقبان است و می‌تواند منجر به اختلالات رفتاری، عاطفی یا ذهنی شود (به عنوان مثال: اشکال عجیب تنبیه، مانند محبوس کردن کودک در یک کمد تاریک؛ اسم گذاری های افراطی و غیره).
  • سوء استفاده جنسی: شامل لمس دستگاه تناسلی کودک، مقاربت، زنا با محارم، تجاوز جنسی، لواط، نمایشگاه و یا بهره برداری تجاری از طریق فحشا یا تولید محصولات مستهجن است.

جوانان و خشونت های دوست یابی

جوانان و خشونت های دوست یابی الگویی از رفتار های ناهنجار است که برای اعمال قدرت و کنترل دوست به کار می رود. نوجوانان و بزرگسالان جوان همان نوع آزار و اذیت را در رابطه با بزرگسالان تجربه می‌ کنند. این مسئله می تواند دربرگیرنده ی موارد زیر باشد:

  • سوء استفاده بدنی: هر گونه استفاده عمدی از نیروی فیزیکی مانند کتک زدن، تنه زدن، گاز گرفتن، یقه گرفتن، لگد زدن و یا استفاده از یک سلاح، با هدف ایجاد ترس یا آسیب؛
  • سوء استفاده عاطفی: رفتار های غیر فیزیکی مثل تهدید، توهین، کنترل مداوم، تحقیر، تهدید، انزوا و یا تعقیب
  • سوء استفاده جنسی: هر گونه اقدامی مانند تجاوز، اجبار یا محدودیت دسترسی به کنترل تولد، که توانایی فرد در کنترل فعالیت جنسی یا شرایطی که اقدام جنسی در آن روی می دهد، را تحت تأثیر قرار می دهد.

اگرچه نوجوانان همان نوع آزار و اذیت را در بزرگ ‌سالی تجربه می ‌کنند، اما اغلب این روش ‌ها خاص فرهنگ نوجوان است. به عنوان مثال، نوجوانان اغلب “سو استفاده دیجیتالی” را گزارش می ‌کنند – تهدید هایی از طریق پیام‌ های متنی دریافت می ‌کنند و یا در فیس بوک مورد تهدید قرار می ‌گیرند.

مزاحمت

مزاحمت الگویی از توجه مکرر و ناخواسته، آزار و اذیت و تماس است. این فرایند یک دوره کنترل کننده است که می تواند شامل موارد زیر باشد:

  • پیگیری یا منتظر گذاشتن قربانی
  • ادامه ارتباطات ناخواسته، مخل و رعب انگیز با مجرم از طریق تلفن، نامه، و یا ایمیل
  • آسیب رساندن به اموال قربانی
  • تهدید مستقیم یا غیرمستقیم قربانی د رمورد وارد آوردن آسیب به وی، فرزندان، اقوام، دوستان یا حیوانات او
  • ارسال مکرر هدایای ناخواسته برای قربانی
  • آزار و اذیت از طریق اینترنت، که به مزاحمت سایبری، مزاحمت آنلاین یا اینترنتی معروف است
  • دستیابی به اطلاعات شخصی قربانی از طریق: دسترسی به اسناد عمومی (اسناد زمین، لیست شماره های تلفن، ثبت گواهی رانندگی یا رأی دادن)، استفاده از خدمات جستجوی اینترنتی، استخدام بازرسان خصوصی، تماس با دوستان، خانواده، محل کار یا همسایگان، جست و جو در زباله های قربانی، و غیره.

سوء استفاده از سالمندان

سوء استفاده از سالمندان به معنی سوء استفاده فیزیکی، جنسی، عاطفی یا مالی از فرد مسنی است که معمولاً توسط یک مراقب (یا در خانه یا موسسه) تانوان یا ضعیف شده اند.

سالمند آزاری

  • سوء استفاده فیزیکی – تحمیل عمدی درد یا جراحت، مانند سیلی زدن، کبود کردن، تجاوز جنسی، یا سلطه جویی.
  • سو استفاده جنسی – تحمیل هرگونه رابطه ی جنسی بدون رضایت شخص.
  • سوء استفاده عاطفی (روانشناختی) – ایجاد اضطراب ذهنی یا عاطفی، درد یا پریشانی از طریق اقدامات کلامی یا غیر کلامی؛ که مواردی ازجمله مانند کودک رفتار کردن با وی، جدا کردن او از خانواده یا دوستان و ممانعت از برقراری ارتباط اجتماعی را در برمی گیرد، اما صرفاً محدود به آن ها نمی شود.
  • سو استفاده مالی یا مادی – استفاده نادرست یا غیر قانونی از وجوه، اموال یا دارایی ‌ها از جمله: چک کشیدن بدون مجوز، جعل امضا، وادار یا مجبور کردن وی به امضای اسناد قانونی، استفاده نادرست از حق کفالت، قیمومیت یا قدرت وکالت.
  • بی توجهی – امتناع عمدی یا عدم ارایه کالا یا خدمات لازم برای جلوگیری از آسیب جسمی، پریشانی ذهنی یا بیماری‌ های روانی، که مواردی از جمله رها کردن، غذا ندادن، و عدم ارائه بهداشت اولیه یا خدمات مرتبط با سلامت را در برمی گیرد، اما تنها به این موارد محدود نمی شود.
  • غفلت از خویشتن – با رفتاری که یک سلامت یا امنیت شخصی فرد سالخورده را مورد تهدید قرار می دهد، مشخص می شود.

سوء استفاده به کمک تکنولوژی

سوء استفاده به کمک تکنولوژی، از تلفن های همراه، رایانه ها، شبکه های اجتماعی و دیگر ابزار های الکترونیکی برای ایجاد مزاحمت، زورگویی، ارعاب، ترس، آزار و اذیت یا آسیب رساندن به افراد دیگر استفاده می کند.

  • مزاحمت در فضای مجازی: الگویی از رفتار های تهدیدآمیز یا پیشنهادات ناخواسته ببا استفاده از اینترنت و دیگر اشکال ارتباطات آنلاین و کامپیوتری
  • حمله سایبری: صدمات عمدی و مکرر ناشی از استفاده از کامپیوتر، تلفن های همراه و سایر وسایل الکترونیکی.
  • فرد سوءاستفاده گر ممکن است چگونگی استفاده از کامپیوتر را زیر نظر داشته باشد. تنها راه ایمنی كامل، استفاده از کامپیوتری مانند رایانه دوستان یا کامپیوتر كتابخانه است كه متجاوز چیزی از آن نمی داند.

انواع خشونت ممکن است از افسردگی، اضطراب و وسواس ریشه بگیرند.

آیا این مقاله برای شما مفید بود؟

میانگین امتیاز 3.6 / 5. تعداد رای‌ها 26

هنوز امتیازی ثبت نشده

Editorial team
تیم تحریریه درمانکده

تیم تحریریه درمانکده متشکل از نویسندگان باتجربه حوزه سلامت و پزشکی است که به صورت تخصصی به تحریر مقالات با موضوعات پزشکی، سلامت جسم و سلامت روان می‌پردازند. پیشنهاد می‌کنیم که محتوای تخصصی این نویسندگان را از دست ندهید.

مشاهده سایر مطالب
اشتراک در
اطلاع از
guest
(اختیاری)

در صورتی که سوال شما تخصصی هست و به دنبال نظر پزشک متخصص هستید، به بخش مشاوره آنلاین پزشکی مراجعه کنید.

3 پرسش و پاسخ
بیشترین رأی
تازه‌ترین قدیمی‌ترین
بازخورد (Feedback) های اینلاین
مشاهده همه سؤال ها
امیرحسین
امیرحسین
2 ماه قبل

من همه این خشونت ها را دیده ام.
متأسفانه

شهر
تبریز
Amirxhkk
Amirxhkk
3 ماه قبل

سلام
خیلی مفید بود
متشکرم از درمانکده بابت این مقاله

شهر
تهران
زهرا امینی
زهرا امینی
1 سال قبل

سلام روز بخیر ، رفرنس های این مقاله رو میخواستم چگونه میتوانم پیدا کنم؟
مقاله شناخت انواع خشونت