خال زمانی ایجاد میشود که گروهی از سلولها به نام ملانوسیت شروع به تولید بیش از حد ملانین (رنگدانه پوست) میکنند. تغییرات بیولوژیکی بدن میتوانند در این فرآیند نقش داشته باشند. به همین دلیل، بعضی از زنان در دوران بارداری متوجه خالهایی روی بدن خود میشوند که قبل از این وجود نداشتهاند. در این مقاله از مجله درمانکده درباره دلایل ایجاد خال در بارداری صحبت میکنیم و به شما میگوییم که در چه شرایطی برای بررسی این موضوع باید به پزشک مراجعه کنید. با ما همراه باشید.
فهرست محتوا
علت خال در بارداری چیست؟
خالها میتوانند در هر دورهای از زندگی تشکیل شوند. آنها معمولا در دوران کودکی و بلوغ روی پوست ظاهر میشوند. اما به دلیل تغییرات هورمونی، امکان خال درآوردن در بارداری هم وجود دارد. اندازه خالها هم ممکن است در این دوران در بعضی از نواحی بدن تغییر کند.
همانطور که پوست برای جا دادن جنین در حال رشد منبسط میشود، احتمالا به دلیل کشش آن به تدریج متوجه تغییر اندازه خالهای سینه و شکم خود میشوید. این خالها گسترش مییابند و بزرگتر و تیرهتر میشوند. تقریبا ۱۰ درصد زنان باردار ممکن است متوجه این اتفاق شوند. خالهایی که در پشت، پاها و سایر نواحی بدن قرار دارند، به همان اندازه قبل باقی میمانند.
تغییری که به طور طبیعی در دوران بارداری در ظاهر خالها رخ میدهد با تغییرات سرطانی متفاوت است و اغلب در عرض یک سال پس از زایمان برطرف میشود.
بیشتر بدانید: برداشتن خال چگونه انجام میشود؟
ملانوما در دوران بارداری
ملانوما یک نوعی سرطان پوست است که از ملانوسیتها شروع میشود و میتواند باعث تغییر شکل خالها شود. علت این بیماری به طور دقیق مشخص نیست. اما اغلب به دلیل تماس طولانیمدت با اشعه ماوراء بنفش ایجاد میشود و روی نواحی خاصی از پوست که دائما در معرض نور خورشید هستند (مثل صورت، بازوها و پاها) تاثیر میگذارد.
به گفته آکادمی پوست آمریکا (AAD)، بارداری خطر ابتلا به ملانوما را افزایش نمیدهد. با این حال، شواهد نشان میدهد که این بیماری معمولا در سالهای باروری رخ میدهد.
اگر پزشک ملانوما را در طول بارداری یا در عرض ۱۲ ماه پس از زایمان تشخیص دهد، متخصصان مراقبتهای بهداشتی از این بیماری به عنوان «ملانومای مرتبط با بارداری» یاد میکنند. این اتفاق میتواند از هر ۱۰۰ هزار بارداری ۱۰ تا ۲۶ مورد را تحت تاثیر قرار دهد.
ملانوما چه تاثیری بر بارداری دارد؟
کارشناسان AAD بر این باورند که آزمایش ملانوما در دوران بارداری بیخطر است. پزشک با استفاده از یک بیحسکننده موضعی از پوست نمونهگیری میکند و آن را برای بررسی به آزمایشگاه میفرستد.
اگر ملانوما گسترش یافته باشد، پزشک ممکن است به آزمایشهای بیشتری نیاز داشته باشد. در این صورت باید خطرات و فواید احتمالی این کار را برای مادر توضیح دهد. انجام بعضی از آزمایشها ممکن است در دوران بارداری امکانپذیر نباشد.
بیشتر بدانید: علائم خال سرطانی و معمولی
گزینههایی که برای درمان ملانوما در مراحل اولیه بیماری پیشنهاد میشوند معمولا برای زنان باردار بیخطر هستند. در این شرایط، پزشک از بیحسکننده موضعی استفاده میکند و ملانوما را از بین میبرد. اما گزینههای درمانی محدودی برای مراحل بعدی بیماری وجود دارد.
انتخاب بهترین رویکرد برای درمان ملانوما به محل ایجاد سلولهای سرطانی بستگی دارد. کسانی که باردار هستند و در ناحیه صورت یا گردن خود دچار ملانوما شدهاند، ممکن است پرتودرمانی شوند. اما پرتودرمانی در ناحیه شکم به جنین آسیب میرساند.
سلولهای سرطانی پوست میتوانند از جفت عبور کنند. با این حال، تولد نوزاد مبتلا به ملانوما بسیار نادر است. حتی اگر مادر به ملانومای پیشرفته مبتلا باشد، احتمال ابتلای نوزاد او به این بیماری بسیار کم است.
سایر تغییرات پوستی در دوران بارداری
تغییرات پوستی دوران بارداری فقط به خال محدود نمیشود. از آنجا که بدن در این دوران دستخوش تغییر و تحول چشمگیری میشود، زنان باردار ممکن است مشکلات مختلفی مثل آکنه یا استرچ مارک (ترک پوستی) را تجربه کنند. به گزارش کالج آمریکایی متخصصان زنان و زایمان، رایجترین تغییرات پوستی در دوران بارداری عبارتاند از:
- ملاسما (ایجاد لکههای تیره روی صورت)
- لینهآ نیگرا (یک خط تیره که از ناف تا ناحیه شرمگاهی امتداد مییابد)
- رگهای عنکبوتی
- پلاکها و پاپولهای کهیری خارشدار (بثورات خارشدار روی شکم، ران، باسن و سینه)
- پروریگو (برآمدگیهای ریز و خارشدار که شبیه نیش حشرات به نظر میرسند)
- کلستاز داخل کبدی بارداری (این بیماری به خارش کف دست و پا منجر میشود که میتواند به تنه هم سرایت کند)
چه موقع برای درمان خال در بارداری به پزشک مراجعه کنیم؟
خال در بارداری به صورت متقارن بزرگ میشود یا تغییر میکند. بنابراین هر گونه تغییر غیر عادی، نامنظم یا نامتقارن در اندازه یا رنگ خال را باید به متخصص پوست گزارش دهید. برای اینکه به سرعت متوجه درآوردن خال گوشتی در بارداری شوید، لازم است پوستتان را به طور منظم بررسی کنید. برای بررسی نقاطی از پوست که به سختی قابل مشاهده هستند از آینه استفاده کنید. همچنین میتوانید از همسر یا یکی از نزدیکان خود کمک بگیرید.
ایجاد خال در بارداری معمولا بیخطر است. با این حال، اگر ظهور خالهای جدید یا تغییر شکل خالهای موجود باعث نگرانی شما شده است، درباره آن با پزشک صحبت کنید. برای تشخیص خالهای غیر طبیعی که ممکن است نشانه سرطان باشند، از چک لیست ABCDE استفاده کنید. این چک لیست که در ادامه به بررسی آن میپردازیم به شما میگوید که به چه تغییراتی باید توجه داشته باشید:
- عدم تقارن (Asymmetry): خال شکل غیر عادی یا نامتقارن دارد. خالهای خوشخیم معمولا از نظر شکل و ظاهر یکنواخت و متقارن هستند.
- حاشیه (Border): خال دارای لبههای نامنظم و احتمالا دندانهدار است. اکثر خالهای خوشخیم لبه صاف و مشخص دارند.
- رنگ (Color): قسمتهای مختلف خال از رنگهای متفاوتی مانند قرمز، سیاه، آبی، صورتی و سفید تشکیل شدهاند. بیشتر خالهای معمولی فقط سایههای قهوهای دارند.
- قطر (Diameter): اندازه خال از نخود یا ته مداد بزرگتر است. اکثر خالهای خوشخیم کوچکتر هستند.
- تغییر و تکامل (Evolving): اندازه، شکل، رنگ یا ارتفاع خال در حال تغییر است.
سایر تغییرات خال که باید به آنها توجه کنید عبارتاند از:
- خونریزی یا پوستهپوسته شدن
- سوزنسوزن شدن یا خارش
علاوه بر این، متخصصان توصیه میکنند در صورت بهبود نیافتن زخمها به پزشک مراجعه کنید.
ایا برداشتن خال در بارداری مضر است؟
روشهای مختلفی برای برداشتن خال وجود دارد که بعضی از آنها ممکن است برای زنان باردار مناسب نباشند. به طور کلی، اگر خال خوشخیم است، توصیه میشود درمان آن را به بعد از زایمان موکول کنید. در صورت سرطانی بودن خال، پزشک در مورد بهترین راهکار درمانی تصمیمگیری میکند.
راههای پیشگیری از ملانوما در بارداری
در دوران بارداری از پوست خود در برابر آسیبهای ناشی از نور خورشید محافظت کنید. رعایت این نکته بهخصوص در موارد زیر بسیار مهم است:
- تعداد زیادی خال دارید
- پوستتان به سرعت دچار آفتابسوختگی میشود
- موهای قرمز یا بلوند دارید
- یکی از اعضای خانواده شما به سرطان پوست مبتلا است
برای محافظت از پوست خود باید روی آن کرم ضد آفتابی بمالید که برای زنان باردار فرموله شده است و SPF حداقل ۳۰ دارد. همچنین سعی کنید در بیرون از منزل لباس آستین بلند بپوشید و از کلاه لبهدار استفاده کنید. توصیه دیگر این است که بین ساعت ۱۱ صبح تا سه بعد از ظهر که اشعه خورشید بسیار قوی است، در خانه بمانید یا تا حد امکان در سایه قرار بگیرید.
کلام پایانی
در دوران بارداری به دلیل تغییرات هورمونی ممکن است خالهای جدید روی پوست ظاهر شوند. همچنین احتمال دارد خالهای روی سینه یا شکم بزرگتر یا تیرهتر به نظر برسند. این تغییرات معمولا خطرناک نیستند. اما برای اینکه از سلامت خود مطمئن شوید، بهتر است با متخصص پوست مشورت کنید.
برای این کار میتوانید به وبسایت درمانکده سر بزنید و با بهترین پزشکان متخصص از جمله متخصص پوست آنلاین مشورت کنید. همچنین، درمانکده این امکان را برای شما فراهم کرده تا از طریق سیستم نوبتدهی اینترنتی جهت مراجعه حضوری متخصص پوست از متخصص مورد نظر خود نوبت بگیرید.
سوالات متداول
اندازه خالهای روی سینه و شکم ممکن است به دلیل بزرگ شدن رحم و کشیده شدن پوست تغییر کند. این تغییر در سایر نواحی بدن دیده نمیشود و نگرانکننده نیست. اما اگر خال به طور نامتقارن تغییر کرد یا با علائم غیر عادی مثل خونریزی همراه بود، باید به پزشک مراجعه کنید.
بهتر است برای مشخص شدن علت این موضوع به پزشک مراجعه کنید. چون خال گوشتی ممکن است با سایر بیماریها از جمله زگیل تناسلی اشتباه گرفته شود.
خالهای قرمز تودههای کوچک حاوی رگهای خونی هستند. در دوران بارداری، افزایش پرولاکتین (هورمون تولیدکننده شیر) ممکن است در ایجاد این خالها نقش داشته باشد. خالهای قرمز معمولا هیچ ارتباطی با سرطان ندارند.
منابع: medicalnewstoday, babycentre
سلام من از وقتی باردار شدم خال گوشتی در کمرم شکمم در اومده خیلی اذیتم تو بارداری اولم فقط دو سه تا در اومدن ولی الان تو بارداری دومم زیاد شدن چه باید بکنم الان تو ۶ماه بارداریم هستم میترسم تا۹ ماهگی بیشتر و بیشتر بشن آیا کسی مثل من اینجوری شده یا نه
عزیزم آره بیشتر می شه
منم با بارداری اولم شروع شد با بارداری دوم شدتش بیشتر شد شش سال از بارداری دوم گذشته اما از نظر روانی خیلی اذیت می شم
من تو هفته ۲۱ بارداری هستم جدیدا تو گردنم چند تا خال گوشتی در اومده که خیلی خارش دارن و قبلا تو سرم چند تا خال داشتم که اونا هم تو این مدت به شدت خارش دارن و اذیت میشم آیا این خالها خطرناکن؟
من تو ۲۱ هفته بارداری هستم جدیدا تو گردنم خالهای گوشتی در اومده که شدیدا خارش داره و اینکه قبلا تو سرم چند تا خال بوده تو این مدت بارداری اونا هم به شدت خارش دارن و اذیت میشم آیا خطرناک هستن؟
مطلب بسیار مفیدی بود..سپاس از توضیحات مختصر و مفید شما