TG در آزمایش خون چیست؟ تفسیر کامل آزمایش تری‌گلیسیرید

TG در آزمایش خون یکی از شاخص‌های مهم مرتبط با چربی خون است که سطح تری‌گلیسیرید خون را برای ارزیابی وضعیت سلامت متابولیک و قلب بررسی می‌کند. تری‌گلیسیرید نوعی چربی یا لیپید محسوب می‌شود که در خون وجود دارد و اگر سطح آن از مقدار طبیعی بیشتر شود سلامت فرد به خطر می‌افتد. در واقع می‌توان گفت، تری‌گلیسیرید یکی از انواع چربی خون است که اغلب افراد اسم آن را بارها شنیده‌اند. آزمایش TG میزان تری‌گلیسیرید خون را از طریق نمونه خون اندازه‌گیری می‌کند. زمانی که بیمار در معرض خطر بالای بیماری قلبی باشد، پزشک این آزمایش را به‌ عنوان بخشی از معاینات منظم و چکاپ ۶ ماهه در نظر می‌گیرد. 

اگر در معرض بیماری قلبی هستید و به تازگی آزمایش تری‌گلیسیرید داده‌اید، در این مقاله از مجله سلامت درمانکده همراه ما باشید تا بررسی کنیم TG در آزمایش خون چیست و چگونه تفسیر می‌شود.

TG در آزمایش خون چیست؟

شاخص تری گلیسیرید در آزمایش خون به تری‌گلیسیرید (Triglycerides) اشاره دارد که نوعی چربی موجود در خون به‌شمار می‌آید. در واقع، معنی triglyceride در برگه آزمایش که با اسم تست تری آسیل گلیسرول هم شناخته می‌شود، میزان یکی از چند نوع چربی خون شما است که نباید از سطح نرمال بالاتر باشد.

اگر کنجکاوید بدانید triglycerides چیست، باید بگوییم تری‌گلیسیرید نوعی لیپید یا چربی است. بدن کالری‌های بلااستفاده را به صورت تری‌گلیسیرید ذخیره می‌کند. تری‌گلیسیرید می‌تواند انرژی مورد نیاز برای عملکرد عضلات را فراهم کند، اما تری‌گلیسیرید مازاد بعد از مصرف غذا وارد خون می‌شود. به همین دلیل پزشکان توصیه می‌کنند بیش از کالری مورد نیاز بدن‌تان غذا مصرف نکنید تا تری‌گلیسیرید اضافی در بدن به صورت چربی ذخیره نشود. 

تری گلیسیرید بالا خطر حمله قلبی و سکته را افزایش می‌دهد. آزمایش TG به شما کمک می‌کند تا تصمیم بگیرید آیا برای کاهش خطر نیاز به اقدامی هست یا خیر‌.

چرا به آزمایش triglycerides نیاز داریم؟

اگر به‌ دلیل بالا بودن میزان تری‌گلیسیرید تحت درمان هستید، پزشک مرتبا آزمایش TG تجویز می‌کند تا روی میزان تاثیر روش درمان نظارت داشته باشد. این آزمایش در زمان پیش دیابت یا دیابت هم به طور مرتب انجام می‌شود؛ زیرا میزان قند خون کنترل‌نشده می‌تواند سطح تری‌گلیسیرید را افزایش دهد. 

پزشک بر اساس سن، جنسیت و میزان خطر ابتلا به بیماری قلبی مشخص می‌کند که هر از چند گاهی به ارزیابی TG در آزمایش خون نیاز دارید. به طور کلی، می‌توان توصیه‌های مهم برای این تست را شامل موارد زیر دانست:

• بهترین سن برای شروع تست تری‌گلیسیرید ۹ تا ۱۱ سالگی است.
• آزمایش باید هر پنج سال یک‌ بار تکرار شود.
• اگر سابقه بیماری قلبی یا سکته در خانواده درجه یک وجود داشته باشد، تست برای کودک در سن ۲ سالگی انجام می‌شود.
• این آزمایش برای کودکان زیر ۲ سال مناسب نیست.

زمان مناسب برای تکرار آزمایش triglycerides به شکل زیر است:

• مردان ۲۰ تا ۴۵ سال هر پنج سال
• زنان ۲۰ تا ۵۵ سال هر پنج سال
• مردان ۴۵ سال و زنان ۵۵ سال به بالا هر یک تا ۲ سال
• مردان و زنان ۶۵ سال به بالا هر سال

کاربرد تست تری گلیسیرید چیست؟

این آزمایش برای درک خطر حمله قلبی یا سکته مغزی و سایر شرایطی که می‌تواند رگ‌های خونی را درگیر کند، مورد استفاده قرار می‌گیرد. همچنین اگر دچار التهاب لوزالمعده یا در معرض خطر آترواسکلروز باشید، در این تست مشخص می‌شود. TG در آزمایش خون را به عنوان پروفایل لیپیدی می‌شناسند. لیپید به معنی چربی است. پروفایل لیپیدی موارد زیر را مشخص می‌کند:

• LDL
• HDL
• کلسترول
• تری‌گلیسیرید (Triglycerides)

بیشتر بدانید: کلسترول در آزمایش خون

شرایط انجام آزمایش TG یا تری گلیسیرید

برای انجام این آزمایش باید به مدت ۹ تا ۱۴ ساعت قبل از گرفتن خون ناشتا باشید. (به این معنی که چیزی غیر از آب نخورید و ننوشید.) همچنین، باید به مدت ۲۴ ساعت قبل از انجام آزمایش تری‌گلیسیرید از مصرف الکل بپرهیزید. ممکن است پزشک از شما بخواهد قبل از انجام تست تری‌گلیسیرید مصرف برخی داروها را قطع کنید. چرا که برخی داروها بر نتیجه TG در آزمایش خون اثر می‌گذارند؛ از جمله:

• رتینوئید
• استروژن
• کلوفیبریت
• آسپاراژیناز
• اسید نیکوتینیک
• اسید اسکوربیک
• کلستیپول 
• جم فیبروزیل
• مهارکننده پروتئاز
• قرص‌های ضد بارداری
• کلستیرامین 
• فنوفیبرات 
• بعضی داروهای ضد روان‌پریشی

روش انجام آزمایش TG

این تست نوعی آزمایش خون است و با گرفتن نمونه خون انجام می‌شود. مراحل خون‌گیری شامل موارد زیر هستند:

• ابتدا ارائه‌دهنده خدمات بهداشتی شریان‌بند را برای ملتهب شدن رگ دور بازو می‌بندد.
• سوزن به رگ وارد می‌شود تا نمونه خون مورد نیاز خارج شود.
• پس از پر شدن لوله آزمایشگاهی، سوزن خارج و شریان‌بند باز می‌شود.
• سپس با پنبه روی محل زخم را فشار می‌دهند تا خونریزی بند بیاید.
• در انتها نمونه خون را برای بررسی و ارزیابی به آزمایشگاه می‌فرستند.

تفسیر آزمایش TG

این آزمایش بر حسب میلی‌گرم تری‌گلیسیرید در هر دسی‌لیتر خون (mg/dL) اندازه‌گیری می‌شود. مقدار نرمال آزمایش triglycerides و سطح غیرطبیعی آن در جدول زیر مشخص شده است:

دسته‌بندی	سطح تری‌گلیسیرید بر حسب mg/dL
نرمال	کمتر از ۱۵۰
خط مرزی بالا	۱۵۰ تا ۱۹۹
بالا	۲۰۰ تا ۴۹۹
خیلی بالا و خطرناک	۵۰۰ و بالاتر

سطح بالای TG در آزمایش خون به چه معناست؟

در این حالت شما در معرض خطر بیماری قلبی، سکته و سایر شرایط هستید که عروق خون را تحت تاثیر قرار می‌دهند. در اصطلاح پزشکی به افزایش تری‌گلیسیرید در خون، هایپرتری‌گلیسیریدمی می‌گویند. معمولا میزان تری‌گلیسیرید در حالت ناشتا از روزی به روز دیگر متغیر است. بعد از مصرف یک وعده غذا میزان تری‌گلیسیرید به شدت افزایش می‌یابد و ممکن است پنج تا ۱۰ برابر بیشتر از حالت ناشتا باشد.

اگر میزان تری‌گلیسیرید در حالت ناشتا بیشتر از ۱۰۰۰ (mg/dL) باشد، خطر بروز پانکراتیت افزایش می‌یابد و باید فوری تحت درمان قرار بگیرید.

کدام شرایط و بیماری‌ها باعث افزایش TG در آزمایش خون می‌شوند؟

سطوح بالای triglycerides در آزمایش خون ممکن است به‌ دلیل شرایط و بیماری‌های زیر رخ دهد:

• دیابت کنترل نشده
• سیروز یا آسیب کبدی
• کم‌کاری غده‌ی تیروئید
• سندرم نفروتیک (اختلال کلیوی)
• داروهای تنظیم‌کننده هورمون زنانه
• رژیم غذایی کم پروتئین و حاوی کربوهیدرات بالا
• وجود سابقه بیماری کلسترول یا تری‌گلیسیرید در خانواده

پایین بودن تری‌گلیسیرید در آزمایش خون نشانه چیست؟

پایین بودن سطح TG در آزمایش خون به ندرت رخ می‌دهد. با این حال، در صورت بروز می‌تواند ناشی از موارد زیر باشد:

• سوءتغذیه
• سندرم سوءجذب
• رژیم غذایی کم‌چرب
• پرکاری تیروئید 

پزشک عمومی یا متخصص غدد زمانی که با سطح پایین تری‌گلیسیرید مواجه شود؛ ابتدا آزمایش های تیروئید انجام می‌دهد تا وضعیت غده تیروئید را بررسی کند. همچنین، بارداری می‌تواند نتیجه‌ آزمایش تری‌گلیسیرید را تغییر دهد. معمولا نتیجه این آزمایش در کودکان متفاوت است و نیاز به چندین بار تکرار دارد.

روش کاهش TG در آزمایش خون

در اغلب موارد، افزایش تری‌گلیسیرید منجر به بالا رفتن کلسترول می‌شود. در این صورت، به کمک دارو و تغییر سبک زندگی می‌توان به کاهش هر ۲ نوع چربی خون کمک کرد.

تغییر سبک زندگی

برای تغییر سبک زندگی خود می‌توانید زیر نظر متخصص تغذیه نکات زیر را رعایت کنید:

• کاهش وزن
• ترک سیگار
• خواب کافی
• مدیریت استرس
• انجام فعالیت بدنی منظم
• محدود کردن مصرف الکل
• مصرف غذاهای سالم و چربی‌های گیاهی
• اجتناب از خوردن غذاهای بسیار شیرین یا فرآوری‌شده

دارو درمانی

از جمله داروها یا مکمل‌هایی که به کنترل میزان تری‌گلیسیرید کمک می‌کنند، می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• امگا-۳
• نیاسین
• فیبرات
• استاتین

لازم به ذکر است، داروها و مکمل‌های مفید برای کاهش سطح تری‌گلیسیرید باید زیر نظر پزشک عمومی یا متخصص غدد مصرف شوند. در برخی مواقع، میزان TG در آزمایش خون بسیار بالاست (بالاتر از ۵۰۰ mg/dL) و فرد نیاز به داروهای تخصصی دارد. در چنین مواردی باید سریعا بیمار را به اورژانس بیمارستان برسانید.

بیشتر بدانید:فواید قرص امگا 3 برای مردان

راهنمای مراجعه به پزشک

سطح سالم چربی خون به حفظ سلامت قلب و کاهش خطر حمله قلبی کمک می‌کند. پزشک با بررسی سطح TG در آزمایش خون از میزان سطح چربی خون مطلع می‌شود و می‌تواند در خصوص اقدامات درمانی مناسب اطلاعات درستی به دست می‌آورد. از همین‌رو پزشکان توصیه می‌کنند، آزمایش تری‌گلیسیرید باید حتما در چکاپ سالانه افراد، به‌ویژه زنان و مردان بالای ۶۰ سال قرار بگیرد. 

ما در این مقاله از مجله درمانکده شما را به طور مفصل با مفهوم آزمایش TG یا همان تری‌گلیسیرید آشنا کردیم. شما می‌توانید از طریق وب‌سایت درمانکده ویزیت آنلاین متخصص قلب و عروق بگیرید. همچنین، درمانکده این امکان را برای شما فراهم کرده تا از طریق سیستم نوبت‌دهی اینترنتی جهت مراجعه حضوری دکتر قلب از متخصص مورد نظر خود نوبت بگیرید.

سوالات متداول

منابع: medlineplus | mayoclinic