هر کسی ممکن است در مقطعی از زندگی خود دچار معده درد شود. از آنجا که درد معده بسیار آزاردهنده است و حتی گاهی اوقات فعالیت‌های روزمره را مختل می‌کند، طبیعی است که بخواهید بهترین درمان معده درد شدید را بیابید. در مقاله امروز مجله درمانکده، ابتدا راهکارهای خانگی را معرفی می‌کنیم و سپس به سراغ روش‌های پزشکی می‌رویم. اگر شما هم به دنبال راهی برای تسکین مشکلات گوارشی خود می‌گردید، توصیه می‌کنیم تا انتهای این مطلب همراه ما باشید.
بیشتر بدانید: معده درد چیست؟
فهرست محتوا
درمان معده درد با راهکارهای خانگی
چند روش خانگی محبوب برای درمان سریع معده درد وجود دارد، از جمله:
بیشتر بدانید: درد بالای معده چیست؟
بیشتر بدانید: تنگی پیلور چیست؟
1. نوشیدن آب
بدن برای هضم و جذب موثر مواد مغذی موجود در غذاها و نوشیدنی‌ها به آب نیاز دارد. کم آبی هضم غذا را دشوارتر می‌کند و احتمال ناراحتی معده را افزایش می‌دهد. هیدراته نگه داشتن بدن، به خصوص وقتی معده درد با اسهال و استفراغ همراه است، اهمیت زیادی دارد. چون این مشکلات گوارشی به سرعت باعث کم آبی بدن می‌شوند.
در صورت لزوم می توانید با دکتر گوارش آنلاین مشورت کنید و هم می توانید به صورت حضوری به متخصص گوارش مراجعه کنید.
بیشتر بدانید: علائم سوزش معده چیست؟
بیشتر بدانید: داروی رفلاکس معده چیست؟
2. دراز نکشیدن بعد از صرف غذا
وقتی بلافاصله بعد از خوردن غذا دراز می‌کشید، اسید معده به سمت مری برمی‌گردد و باعث سوء هاضمه و سوزش سر دل می‌شود. از این‌رو، توصیه می‌شود برای چند ساعات از دراز کشیدن یا خوابیدن خودداری کنید. این راه‌کار بهترین درمان معده درد از پرخوری است.
بیشتر بدانید: آناتومی معده چیست؟
3. زنجبیل
در زنان باردار و افرادی که تحت شیمی درمانی هستند، زنجبیل به درمان معده درد و حالت تهوع کمک می‌کند. افراد مبتلا به ناراحتی معده می‌توانند زنجبیل را به غذای خود اضافه کنند یا آن را به شکل دمنوش بنوشند.
ذکر این نکته ضروری است که زیاده‌روی در مصرف زنجبیل ممکن است به بروز عوارض جانبی مانند سوزش سر دل و اسهال منجر شود. اگر از داروهای ضدانعقاد خون (مثل وارفارین) استفاده می‌کنید، قبل از مصرف زنجبیل با پزشک خود مشورت کنید.
4. رژیم غذایی BRAT برای درمان معده درد
بعضی از پزشکان مصرف موز (Banana)، برنج (Rice)، سس سیب (Applesauce) و نان تست Toast)) را بهترین درمان معده درد و اسهال می‌دانند. چون این غذاها فاقد مواد محرک معده یا روده هستند. از سوی دیگر، مقدار زیادی پتاسیم و منیزیم دارند که می‌توانند جایگزین مواد از دست رفته از طریق اسهال شوند.
بیشتر بدانید: ولولوس معده چیست؟
با این حال، رژیم غذایی BRAT برای طولانی‌مدت مناسب نیست. چون ممکن است نتوانید تمام مواد مغذی مورد نیاز خود را از طریق آن دریافت کنید.
5. پرهیز از سیگار و الکل
استعمال دخانیات و نوشیدن الکل ممکن است به سوء هاضمه و سایر بیماری‌های گوارشی مانند بیماری رفلاکس معده به مری (GERD) منجر شود و خطر ابتلا به سرطان را افزایش دهد.
6. پرهیز از مصرف غذاهایی که دیرهضم هستند
تحقیقات نشان داده‌اند که مصرف زیاد غذاهای پرچرب، سرخ شده، اسیدی یا ادویه‌دار و بعضی از میوه‌ها مانند هندوانه می‌تواند خطر ابتلا به سوء هاضمه را افزایش دهد.
بیشتر بدانید: رفلاکس معده چیست؟
7. جوش شیرین
وقتی از آموزش درمان معده درد صحبت به میان می‌آید، بعضی از پزشکان می‌گویند جوش شیرین می‌تواند با کاهش اسیدیته معده به تسکین سوزش معده و سوء هاضمه کمک کند. اما ممکن است طعم جوش شیرین برای همه خوشایند نباشد. از سوی دیگر، مصرف بیش از حد آن می‌تواند به اسپاسم عضلانی، اسهال، استفراغ و تنفس کم عمق یا آهسته منجر شود.
8. انجیر
اگر یبوست دارید، انجیر به درمان معده درد ناشی از آن کمک می‌کند. چون حاوی ترکیباتی است که به عنوان ملین عمل می‌کنند و سوء هاضمه را کاهش می‌دهند. در صورت ابتلا به اسهال، از مصرف انجیر بپرهیزید.
بیشتر بدانید: مهمترین دلایل اسپاسم معده چیست؟
9. ریحان
ریحان حاوی موادی است که تولید گاز را در دستگاه گوارش کاهش می‌دهند. به‌علاوه، در برگ‌های آن مقدار زیادی اسید لینولئیک وجود دارد که از خاصیت ضدالتهابی برخوردار است.
بیشتر بدانید: علائم زخم معده چیست؟
10. شیرین بیان
اگر به دنبال راهی برای درمان معده درد با دارو گیاهی هستید، دمنوش ریشه شیرین را امتحان کنید. برای تهیه این دمنوش، یک یا 2 قاشق چای‌خوری ریشه شیرین بیان را با آب جوش مخلوط کنید.
به یاد داشته باشید که زیاده‌روی در مصرف شیرین بیان می‌تواند عوارض جانبی ایجاد کند، مانند: افزایش فشار خون و کاهش سطح پتاسیم. این مشکل به خصوص برای کسانی خطرناک است که فشار خون بالا، بیماری کلیوی یا بیماری قلبی دارند.
11. بابونه
از دمنوش بابونه به عنوان بهترین درمان معده در طب سنتی یاد می‌شود. بابونه خاصیت ضدالتهابی دارد و به تسکین علائم ناشی از گاستریت (ورم معده)، گاستروانتریت، بیماری رفلاکس معده به مری و سندرم روده تحریک‌پذیر (IBS) کمک می‌کند. همچنین حاوی ترکیبات گیاهی به نام پلی‌فنول است که سیستم گوارشی را آرام می‌کنند و علائمی مانند سوء هاضمه و استفراغ را کاهش می‌دهند.
12. نعناع فلفلی
نعناع می‌تواند برای تسکین درد معده بسیار مفید باشد. این گیاه حاوی ترکیبات فعال منتول و متیل سالیسیلات است که هر 2 دارای اثرات ضداسپاسم هستند و ناراحتی معده، حالت تهوع و کرامپ را برطرف می‌کنند. با این حال، این گیاه برای کسانی که از بیماری رفلاکس معده به مری یا سوزش سر دل رنج می‌برند، مناسب نیست.
بیشتر بدانید: باندینگ معده چیست؟
13. پد حرارتی
پد حرارتی یا بطری آب گرم می‌تواند بهترین درمان معده در خانه باشد، چون با شل کردن عضلات معده، درد را تسکین می‌دهد. پد حرارتی برای افراد مبتلا به سندرم روده تحریک‌پذیر و زنانی که از درد قاعدگی رنج می‌برند، مفید است. اگر پد حرارتی ندارید، دوش آب گرم بگیرید.
بیشتر بدانید: اسید معده چیست؟
درمان معده درد با روش‌های پزشکی
درمان معده درد به علت بروز آن بستگی دارد.
1. تجویز دارو برای درمان درد معده
بعضی از بیماری‌های مرتبط با درد معده را می‌توان با داروهای بدون نسخه یا داروهای تجویز شده توسط پزشک کنترل کرد:
- داروهای کاهش‌دهنده اسید: این داروها به درمان سوزش سر دل، گاستریت و زخم معده کمک می‌کنند.
- ملین‌ها: پزشک می‌تواند ملین‌ها را برای بهبود معده درد مرتبط با یبوست تجویز کند، به ویژه اگر اصلاح سبک زندگی کمک‌کننده نباشد. قبل از مصرف ملین‌ها حتما با پزشک مشورت کنید، چون این محصولات انواع مختلفی دارند و ممکن است بعضی از آن‌ها برای شما بی‌خطر نباشند.
بیشتر بدانید: درمان سوزش معده چیست؟
- آنتی‌بیوتیک‌ها: این داروها برای درمان معده درد مرتبط با عفونت، برای مثال درمان دیورتیکولیت و کنترل هلیکوباکتر پیلوری (عامل اصلی زخم معده و گاستریت)، تجویز می‌شوند.
- استروئیدها و سرکوب‌کننده‌های ایمنی: درمان بیماری التهابی روده (IBD) ممکن است شامل استروئیدها و داروهای سرکوب‌کننده سیستم ایمنی باشد تا سرعت پیشرفت بیماری کُند شود.
2. درمان معده درد با جراحی
در حالی که جراحی خط اول درمان برای بعضی از بیماری‌های گوارشی (مانند آپاندیسیت، سنگ‌های صفراوی علامت‌دار و فتق دیواره شکم) است، ممکن است آخرین گزینه برای سایر مشکلات گوارشی باشد. به عنوان مثال، جراحی «فوندوپلیکاسیون نیسن» برای GERD مقاوم به درمان توصیه می‌شود.
جراحی در درمان عوارض ناشی از بیماری‌های گوارشی هم کاربرد دارد. برای مثال، به درمان سوراخ شدن معده یا روده کوچک در اثر زخم و همچنین رفع آبسه ناشی از دیورتیکولیت حاد کمک می‌کند.
بیشتر بدانید: سرطان معده چیست؟
سوالات متداول
زنجبیل، ریحان، نعناع فلفلی، شیرین بیان و بابونه برای درمان درد معده مفیدند.
پرهیز از سیگار و الکل، اجتناب از مصرف غذاهای دیرهضم، استفاده از پد حرارتی و نوشیدن آب کافی می‌تواند درد معده را تسکین دهد. با این حال، گاهی اوقات ممکن است به دارو نیاز داشته باشید.
بعضی از تحقیقات نشان داده‌اند که عسل با جذب آب به داخل مدفوع و اصلاح ترکیب باکتری‌های مفید در روده به رفع یبوست که یکی از دلایل معده درد است، کمک می‌کند. به‌علاوه، غشای مخاطی مری را می‌پوشاند و التهاب ناشی از رفلاکس اسید را کاهش می‌دهد. با این حال، برای اثبات این ادعاها به مطالعات بیشتری نیاز است.
احساساتی مثل استرس، ترس یا هیجان بیش از حد می‌توانند باعث معده درد شوند. تنفس عمیق، ورزش سبک، مدیتیشن، استراحت کردن و صحبت کردن با دوستان و اعضای خانواده می‌تواند بهترین درمان معده درد از استرس باشد.
داروها به درمان معده درد بعد از مشروب خوردن کمک می‌کنند. اما ترک مشروب یا کاهش مصرف آن هم باید بخشی از برنامه درمانی شما باشد.
درمان درد معده در شب به علت بروز آن بستگی دارد. برای مثال، گاستریت با داروهای کاهش‌دهنده اسید معده و مصرف آنتی‌بیوتیک (به منظور کنترل عفونت هلیکوباکتر پیلوری) و سنگ کیسه صفرا با جراحی درمان می‌شوند.
برای درمان معده درد خیلی شدید که با راهکارهای خانگی و داروهای بدون نسخه بهبود نمی‌یابد، با پزشک مشورت کنید. به‌علاوه، اگر معده درد با تعریق، استفراغ خون‌آلود، مدفوع خونی یا سیاه رنگ، مشکلات تنفسی، درد قفسه سینه، زردی و کاهش وزن ناخواسته همراه است، باید فورا به دنبال مراقبت‌های پزشکی باشید.
جنین در حال رشد به معده فشار می‌آورد و باعث درد می‌شود. اما گاهی اوقات، معده درد دوران بارداری دلیل جدی‌تری دارد، مثل: آپاندیسیت، سنگ کیسه صفرا، پره‌اکلامپسی و سقط جنین. اگر درد مداوم یا شدید بود یا علائمی مانند حالت تهوع، استفراغ، دفع خون از واژن، تب، سردرد شدید و تاری دید را تجربه کردید، فورا به پزشک مراجعه کنید.
کلام پایانی درباره درمان معده درد
معده درد یک مشکل آزاردهنده اما شایع است که همه در طول زندگی خود آن را تجربه می‌کنند. شما معمولا می‌توانید با درمان‌های خانگی، مانند استفاده از پد حرارتی یا مصرف دمنوش بابونه، درد معده را در خانه درمان کنید. اگر درد با مدفوع خونی، استفراغ طولانی‌مدت و مشکلات تنفسی همراه بود، فورا به پزشک مراجعه کنید. برای کسب اطلاعات بیشتر درباره راه‌های درمان معده درد می‌توانید وارد سایت درمانکده شوید و از دکتر گوارش وقت بگیرید.
منابع: medicalnewstoday, verywellhealth, verywellhealth
