شدت علائم خونریزی معده در کودکان و نوزادان (خونریزی گوارشی) به علت بیماری بستگی دارد. گاهیاوقات بیماریهای زمینهای مانند زخم معده، عفونت دستگاه گوارش و یا بیماریهای التهابی روده (IBD) مانند کرون (Crohn’s) و کولیت اولسراتیو (Ulcerative colitis) منجربه بروز این بیماری گوارشی در کودکان میشوند. گاهیاوقات نیز مصرف داروهای خاص یا بلعیدن اجسام خارجی به دستگاه گوارش کودکان آسیب میزند و باعث خونریزی معده میشود. با مطالعه این مقاله از مجله درمانکده با علائم این بیماری در کودکان بیشتر آشنا میشوید.
آیا مدفوع تیره میتواند از علائم خونریزی معده در کودکان باشد؟
پزشکان به مدفوع تیره و قیری رنگ در کودکان اصطلاحا «ملنا، Melena» میگویند. خونریزی در اندامهای فوقانی دستگاه گوارش مانند معده باعث هضم خون میشود. در واقع اسید و آنزیمهای معده تغییرات شیمیایی روی خون انجام میدهند، به همین دلیل رنگ مدفوع سیاه و قیری رنگ میشود. البته باید بدانید در چنین حالتی مدفوع حالتی چسبناک نیز دارد. معمولا بیماران آن را به شکل تفاله قهوه توصیف میکنند. اگر رنگ خون در مدفوع قرمز روشن باشد، نمیتوان آن را از علائم خونریزی معده در کودکان بهشمار آورد. در این حالت احتمالا مشکلی در اندامهای تحتانی دستگاه گوارش وجود دارد. خون قرمز روشن در مدفوع اغلب به بیماریهایی مانند بواسیر (هموروئید، hemorrhoids) یا شقاق (فیشر، Fisher) مربوط است.
بیشتر بخوانید: دلایل اسهال کودکان
آیا استفراغ خونی از علائم خونریزی معده در کودکان است؟
خون در استفراغ یکی از مهمترین علائم خونریزی معده در کودکان است که به مراقبتهای پزشکی نیاز دارد. البته باید بدانید استفراغ خونی در کودکان فقط به آسیب و مشکلات معده مربوط نمیشود. در این شرایط این احتمال وجو دارد که سایر اندامهای فوقانی گوارشی مانند مری، گلو و دهان نیز دچار مشکل شده باشند. وجود خون در استفراغ به این معناست که در قسمتی از اندامهای گوارشی، خونریزی فعال وجود دارد. این خون اغلب با محتویات معده مخلوط است و رنگ قرمز روشن دارد. قوام خون نیز به فاکتورهایی مانند میزان و سرعت خونریزی بستگی دارد که میتواند رقیق، غلیظ یا لخته داشته باشد.
اگر با چنین مشکلی مواجه هستید لازم به پزشک اطفال یا متخصص گوارش مراجعه کنید. پزشکان متخصص اطفال درمانکده آماده ارائه مشاوره پزشکی به شما هستند.
بیشتر بخوانید: بیماری اوریون در کودکان
چرا دردهای شکمی از علائم خونریزی معده در کودکان هستند؟
خونریزی معده باعث التهاب پوشش داخلی آن میشود. بیماران معمولا آن را بهصورت یک درد مبهم همراه با احساس سوزش توصیف میکنند. کودکان و البته بزرگسالان دردهای شکمی ناشی از خونریزی معده را اغلب پس از خوردن وعده غذایی احساس میکنند؛ البته معده خالی ریسک بروز این دردها را نیز افزایش میدهد.
دردهای شکمی که از علائم خونریزی معده در کودکان هستند، معمولا ویژگیهای زیر را دارند:
- خونریزی معده معمولا در قسمت بالایی دستگاه گوارش (GI) رخ میدهد، به همین دلیل معده و قسمت بالایی روده کوچک تحت تاثیر آن هستند. این امر سبب میشود تا بیماران درد را در قسمت بالایی شکم، نزدیک مرکز یا کمی در ناحیه چپ حس کنند.
- شدت درد میتواند خفیف، متوسط یا شدید باشد. در هر حال کودک بیتابی و بیقراری میکند.
- مدت زمان آن به شدت خونریزی بستگی دارد. به همین دلیل میتواند مداوم یا دورهای (اپیزودیک، episodic) باشد.
- گاهیاوقات استفراغ میتواند به تسکین این دردها کمک کند.
به این نکته توجه کنید که دردهای شکمی در کودکان دلایل مختلفی دارد و کودکان آن را به شکلهای مختلف توصیف میکنند. بسیاری از علائم خونریزی معده در کودکان با سایر بیماریهای گوارشی همپوشانی دارد، به همین دلیل لازم است در این زمینه حتما به متخصص کودکان و یا با مشاوره آنلاین دکتر کودکان مشورت کنید.
بیشتر بخوانید: عفونت ادراری در کودکان و نوزادان
آیا احساس خستگی و ضعف میتواند از علائم خونریزی در کودکان باشد؟
خونریزی در دستگاه گوارش بخصوص در اندامهای فوقانی مانند معده باعث میشود تا بیمار به مرور زمان خون از دست دهد. این امر منجر به کاهش تعداد گلبولهای قرمز خون میشود و در نتیجه کمخونی (آنمی، anemia) بروز میکند. گلبولهای خون دارای پروتئینی بهنام هموگلوبین هستند که در انتقال اکسیژن و مواد مغذی به سلولهای بدن نقش مهمی دارند. با کاهش سطح آنها در خون، سلولهای بدن نیز با کاهش اکسیژن مواجه میشوند. به همین دلیل بیمار احساس ضعف، خستگی و حتی سرگیجه دارد. این نشانه در کنار سایر موارد دیگر میتواند از علائم خونریزی معده در کودکان باشد.
علائم خونریزی معده در کودکان در چند خط
دردهای شکمی، استفراغ خونی و مدفوع قیری از نشانههای مهم خونریزی معده در کودکان هستند. در صورتی که کودک شما با این علائم مواجه است، حتما باید به پزشک مراجعه کنید. این نکته را نیز به یاد داشته باشید که این علائم، به معنای بروز قطعی خونریزی معده در کودک نیست و ممکن است کودک با مشکلات گوارشی دیگری مواجه باشد.
چند سوال درباره علائم خونریزی معده در کودکان
ملنا همیشه از علائم خونریزی معده در کودکان نیست. گاهیاوقات برخی غذاها، مکملها (مانند قرص آهن) و یا داروها نیز میتوانند باعث تغییر رنگ مدفوع شوند.
پزشک با توجه به شدت بیماری از دارو، آندوسکوپی و یا جراحی برای درمان این بیماری گوارشی استفاده میکند. بسیاری از بیماران با دارو میتوانند بیماری خود را کنترل کنند.
خونریزی معده یک وضعیت پزشکی جدی است و برای درمان آن لازم است به پزشک مراجعه کنید. پزشک با توجه به وضعیت کودک ممکن است رژیم غذایی خاصی را توصیه کند.
منبع: childrens | utswmed.org | drugs