آسیب های ورزشی و توانبخشی چیست؟ چگونه از این عارضه پیشگیری کنیم؟

آسیب های ورزشی که تحت عنوان صدمات ورزشی نیز شناخته می‌شوند، جراحاتی هستند که هنگام تمرین یا ورزش کردن رخ می دهند. هر چند که کودکان بیش‌تر از سایر افراد در معرض خطر این نوع آسیب ها هستند، اما بزرگسالان نیز ممکن است دچار این عارضه شوند.

تا انتهای این مقاله از مجله درمانکده با ما همراه باشید.

در صورتی که ویژگی های زیر را دارا هستید، بیش‌تر از سایرین در معرض خطر آسیب های ورزشی هستید:

• به طور مرتب فعالیت ندارید.
• قبل از آغاز ورزش به طور صحیح بدنتان را گرم نمی کنید.
• در رشته ورزشی فعالیت می‌کنید که احتمال برخورد با سایر افراد در آن وجود دارد.

برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد صدمات ورزشی، گزینه های درمانی و نکات مربوط به پیشگیری از آنها در این مطلب از درمانکده همراه ما باشید.

انواع آسیب های ورزشی

هر چند آسیب های ورزشی مختلف باعث ایجاد علائم و عوارض متفاوتی می شوند. اما شایع ترین انواع آسیب های ورزشی شامل موارد زیر می شود:

۱) پیچ خوردگی

اشتباه نکنید، منظور پیچ خوردگی مچ پا نیست. بلکه بیش از حد کشیدن یا پاره شدن رباط ها باعث پیچ خوردن می شود. رباط ها تکه هایی از بافت هستند که دو استخوان را در مفصل به هم متصل می‌کنند.

۲) کشیدگی عضلانی

کشیدگی بیش از حد یا پارگی عضلات یا تاندون‌ها نیز گاهی باعث پیچ خوردگی می شود. تاندون ها تارهای ضخیم و فیبری از بافت هستند که استخوان را به عضله وصل می کنند. کشیدگی عضلات معمولاً با پیچ خوردگی اشتباه گرفته می شود.

۳) جراحات زانو

هرگونه جراحتی که در نحوه حرکت مفصل زانو دخالت داشته باشد می تواند یک آسیب ورزشی باشد. این جراحات می تواند از کشیدگی زیاد تا پارگی در عضلات یا بافت های داخل زانو باشد.

بیشتر بدانید:ورزش در دوران بارداری

۴) تورم عضلات

تورم یک واکنش طبیعی در برابر آسیب است. تورم ماهیچه ها ممکن است دردناک یا ضعیف باشند.

۵) پارگی تاندون آشیل

تاندون آشیل یک تاندون نازک و قدرتمند در قسمت پشت مچ پا است. در طول ورزش این تاندون ممکن است شکسته یا پاره شود. هنگامی که این اتفاق بیفتد، ممکن است دچار درد ناگهانی و شدید و مشکل در راه رفتن شوید.

۶) ترک برداشتگی

ترک های استخوان با عنوان استخوان شکسته هم شناخته می شود. شکستگی انگشت پا یکی از رایج‌ترین آسیب های ورزشی است.

۷) جابجایی استخوان

آسیب های ورزشی ممکن است استخوانی را در بدن شما جابجا کند. هنگامی که این اتفاق می افتد، استخوان از محل اتصال خود خارج می شود. این عارضه می تواند دردناک باشد و منجر به تورم و ضعف شود.

۸) آسیب به کلاهک گرداننده

4 قطعه از عضله در کنار هم کلاهک گرداننده را تشکیل می دهند. کلاهک گرداننده شانه را از همه جهت حرکت می دهد. پارگی در هر یک از این عضلات می تواند کلاهک گرداننده را تضعیف کند.

بیشتر بدانید: بهترین حرکات برای گرم کردن بدن قبل از ورزش

درمان آسیب های ورزشی

روش RICE یک روش درمانی معمول برای آسیب های ورزشی است. نام این روش مخفف چهار مورد زیر است:

• استراحت
• یخ
• منقبض ساختن
• بالا بردن

این روش درمانی برای صدمات خفیف ورزشی مفید است. بهترین زمان برای نتیجه گرفتن از این روش به کار بردن آن طی 24 تا 36 ساعت اول پس از آسیب دیدگی است. روش RICE می تواند به کاهش تورم کمک کرده و از بروز درد و کبودی بیشتر در روزهای اولیه پس از آسیب ورزشی جلوگیری کند.

برای درمان آسیب های ورزشی بسته به شرایط از داروهای بدون نسخه و تجویزی استفاده می‌شود. بیشتر این داروها به کاهش درد و تورم کمک می‌کنند. اگر احساس می کنید آسیب ورزشی که دیده‌اید شدید است، بهتر است از پزشک خود وقت ملاقات بگیرید. در صورتی هم که مفصل آسیب دیده شما این علائم را از خود بروز می‌دهد، به دنبال مراقبت های اورژانسی باشید:

بیشتر بدانید:فقط با ۲۰ دقیقه ورزش روزانه، خطر مرگ خود را کاهش دهید!

• تورم و درد شدید
• شکل گیری توده‌ها، برآمدگی ها یا سایر ناهنجاری های قابل مشاهده
• شنیده شدن صدای ترکیدن یا تق تق به هنگام استفاده از مفصل
• ضعف یا عدم توانایی در انداختن وزن بر روی مفصل
• بی ثباتی مفصل

در صورتی که بعد از مصدومیت هر یک از موارد زیر را تجربه کردید، باید به دنبال مراقبت های اورژانسی باشید:

• مشکل در تنفس
• سرگیجه
• تب

آسیب های جدی ورزشی ممکن است به جراحی و فیزیوتراپی نیاز داشته باشد. بنابراین اگر جراحت شما در مدت دو هفته بهبود نیافت، بهتر است با پزشک خود مشورت کنید.

پیشگیری از آسیب های ورزشی

بهترین راه برای جلوگیری از آسیب دیدگی ورزشی گرم کردن صحیح و انجام کششی قبل از ورزش است. ماهیچه های سرد مستعد فشار زیاد و پارگی هستند. در حالی که عضلات گرم انعطاف پذیرتر هستند. همچنین قابلیت حرکت سریع، خم شدن و پرش را دارند که باعث می شود احتمال آسیب رسیدن به آن‌ها کمتر شود.

بیشتر بدانید:کشیدگی عضلات چه علائم و دلایلی دارد؟

انجام مراحل زیر می‌تواند راهکار مناسبی برای جلوگیری از آسیب های ورزشی باشد:

۱) استفاده از تکنیک‌های مناسب برای خنثی کردن

برای حفظ سلامت خود و پیشگیری از آسیب های ورزشی بهتر است روش سریع انجام حرکت های خنثی کننده در ورزش یا فعالیت خود را یاد بگیرید. ورزش های مختلف، حالت ها و وضعیت های متفاوتی دارند. به عنوان مثال در برخی از ورزش ها، خم کردن زانوها در زمان مناسب می تواند از آسیب دیدگی ستون فقرات یا باسن پیشگیری کند.

۲) استفاده از تجهیزات مناسب

برای پیشگیری از آسیب های ورزشی بهتر است کفش مناسب بپوشید. همچنین مطمئن شوید که تجهیزات مورد استفاده شما هنگام ورزش، به اندازه کافی از شما محافظت می‌کند. توجه داشته باشید که استفاده از کفش یا ابزار نامناسب می تواند خطر آسیب دیدگی را افزایش دهد.

۳) زیاده روی نکنید

اگر صدمه دیدید قبل از شروع دوباره فعالیت مطمئن شوید که بهبود یافته اید. سعی نکنید با وجود این که درد دارید، ادامه دهید. پس از بهبودی، وقتی دوباره انجام فعالیت‌های ورزشی را از سر گرفتید. ممکن است نیاز باشد که با حرکات سبک‌تر آغاز کنید. زیرا در غیر این صورت ممکن است آسیب ببینید.

۴) بعد از ورزش بدن خود را به آرامی سرد کنید

بخاطر داشته باشید که بعد از فعالیت، بدن خود را با انجام برخی حرکات به آرامی سرد کنید. معمولاً این کار شامل انجام همان حرکات کششی و تمریناتی است که در گرم شدن انجام می شود.

۵) فعالیت خود را به آهستگی از سر بگیرید

در صورت آسیب دیدن به مدت طولانی از فعالیت‌های خود فاصله نگیرید. استراحت بیش از حد ممکن است فرآیند بهبود را به تأخیر بیندازد. پس از 48 ساعت اولیه RICE، می توانید از گرما برای انبساط عضلات گرفته استفاده کنید. به آرامی کارهایتان را انجام دهید و به تدریج به ورزش مورد علاقه خود بازگردید.

بیشتر بدانید: کدام ورزش برای دیسک کمر خوب است؟

آسیب های ورزشی

بالغین جوان و کودکان بیش‌تر از سایر افراد دچار آسیب های ورزشی می شوند. طبق اطلاعات به دست آمده یک سوم از آسیب های وارد شده به کودکان مربوط به ورزش است.

شایع ترین آسیب های ورزشی در کودکان، پیچ خوردگی و کشیدگی عضلات است. ورزش های مستلزم تماس افراد با یکدیگر، مانند فوتبال و بسکتبال، به نسبت ورزش های بدون تماس، مانند شنا و دویدن، آسیب های بیشتری را به فرد تحمیل می‌کند.

در آسیب های ورزشی پایین تنه بیشتر احتمال آسیب دیدگی دارد. به طوری که بخش‌های بالایی بدن تنها حدود 30.3 درصد از آسیب ها را در بر می گیرند. آسیب های سر و گردن نیز روی هم 16.4 درصد از آسیب ها را تشکیل می دهند.

مرگ ناشی از آسیب های ورزشی نیز به ندرت اتفاق می‌افتد. اما در صورتی که اتفاق بیفتد، بیشتر به دلیل آسیب به سر است.

خطرات ناشی از آسیب های ورزشی

هرکس ممکن است صرف نظر از آخرین باری که خود را آماده بازی در زمین بیسبال کرده یا در پشت خط دفاع فوتبال قرار گرفته ممکن است با آسیب‌های ورزشی دست و پنجه نرم کرده باشد. اما برخی عوامل شما یا عزیزانتان را در معرض خطر آسیب دیدگی قرار می دهند. در ادامه برخی از مهم‌ترین این عوامل را برای شما لیست کرده‌ایم.

• کودکان و آسیب های ورزشی
  کودکان به دلیل طبیعت فعالی که دارند به طور خاصی در معرض آسیب های ورزشی قرار دارند. کودکان اغلب محدودیت های فیزیکی خود را نمی دانند. این بدان معناست که آنها ممکن است راحت تر از بزرگسالان یا نوجوانان به سمت آسیب دیدگی سوق پیدا کنند.
• سن
  هرچه بزرگتر می شویم احتمال تجربه کردن آسیب دیدگی نیز بیشتر می‌شود. همچنین سن شانس آسیب های ورزشی که بهبودی آن‌ها بسیار طولای است را افزایش می دهد. آسیب های جدید نیز ممکن است آسیب های قبلی را تشدید کند.
• عدم مراقبت
  گاهی اوقات آسیب های جدی با آسیب های کوچک شروع می شود. بسیاری از صدمات ناشی از فرسایش، مانند تاندونیت و شکستگی ناشی از استرس، توسط پزشک قابل تشخیص است. اما در صورت عدم درمان یا نادیده گرفتن، می توانند به آسیب جدی تبدیل شوند.
• داشتن اضافه وزن
  تحمل وزن اضافی می تواند استرس غیرضروری بر مفاصل از جمله باسن، زانوها و مچ پا تحمیل کند. این فشار با تمرین یا ورزش بیشتر می‌شود. این خطر آسیب های ورزشی را افزایش می دهد.

با توجه به نکات مطرح شده، می‌توان گفت که معاینه پزشکی توسط پزشک می تواند برای کودکان یا بزرگسالانی که می خواهند ورزش را شروع کنند مفید باشد.

تشخیص آسیب های ورزشی

بسیاری از صدمات ورزشی به سرعت باعث درد یا ناراحتی می شوند. برخی دیگر مانند صدمات فرسایشی، فقط پس از آسیب های طولانی مدت قابل توجه هستند. این صدمات اغلب در طی معاینات روتین و چکاپ ها تشخیص داده می شوند. اما اگر احتمال دهید دچار آسیب ورزشی شده اید، پزشک از مراحل زیر برای تشخیص استفاده می کند.

• معاینه بدنی
  پزشک شما ممکن است سعی کند مفصل یا قسمت آسیب دیده را به دقت بررسی کند. این کار به آنها کمک می کند تا اگر مسئله، حرکت اندام باشد، متوجه شود که حرکت آن چگونه است.
• تاریخچه پزشکی
  بررسی تاریخچه پزشکی شامل سؤال و جواب از شما در مورد چگونگی جراحت، کارهایی که از زمان جراحت به بعد انجام داده اید و سوالات دیگر است. اگر این اولین بار است که به پزشک مراجعه می کنید، ممکن است تاریخچه پزشکی دقیق تری نیز از شما بخواهد.
• تست های تصویربرداری
  پرتونگاری با اشعه ایکس، MRI، سی تی اسکن و سونوگرافی همه می توانند به پزشک یا ارائه دهنده خدمات بهداشتی کمک کنند تا داخل بدن شما را ببینند. این به آنها کمک می کند تا تشخیص آسیب ورزشی را تأیید کنند.

اگر پزشکتان مشکوک به پیچ خوردگی یا کشیدگی عضله شود، ممکن است به شما توصیه کنند تا روش RICE را انجام دهید.

با توجه به این که اسکلت کودک به استحکام اسکلت افراد بالغ نیست، استخوان های آنها ضعیف‌تر از بزرگسالان است. از این رو لازم است که در مورد صدمات ورزشی در کودکان احتیاط بیشتری شود. چیزی که مانند آسیب دیدگی بافت به نظر می رسد، ممکن است یک شکستگی جدی تر باشد.

همچنین هرگز علائم خود را نادیده نگیرید. به یاد داشته باشید که هرچه زودتر مشکل شما تشخیص داده شود و درمان را پیدا کنید، زودتر بهبود می یابید و دوباره می توانید به ورزش خود بازگردید.

شما عزیزان برای کسب اطلاعات در مورد آسیب های ورزشی می‌توانید از راهنمایی‌های لیست متخصص ارتوپد یا طب فیزیکی و توانبخشی استفاده کنید. البته برای دریافت این راهنمایی‌ها لزومی ندارد که صبر کنید تا در زمان ممکن مراقبت‌های درمانی مورد نیاز خود را به دست آورید. می‌توانید آن را در یک چشم بر هم زدن به صورت آنلاین از طریق درمانکده انجام دهید.

تیم درمانکده پس از بررسی نیازهای بیماران مختلف و پزشکان، امکان نوبت دهی از بهترین پزشکان ارتوپدی و طب فیزیکی تهران را در سایت خود فراهم کرده است. برای انتخاب پزشک مورد نظر خود بدون نیاز به مراجعه حضوری و تماس با مطب، می‌توانید برای دریافت نوبت به لیست بهترین پزشکان  مراجعه کرده و با توجه به اولین نوبت خالی پزشک، نظرات بیماران، تلفن مطب و آدرس مطب، نوبت خود را به صورت آنلاین رزرو کنید.

منبع : Healthline