علائم و نشانه‌های سینوزیت مزمن

عفونی شدن سینوس ها یا سینوزیت مزمن وقتی ایجاد می شود که فضاهای داخل بینی و سر (سینوس ها) علی رغم درمان، به مدت سه ماه متورم و ملتهب شوند. با درمانکده همراه باشید.

سینوزیت مزمن

این وضعیت شایع در نحوه تخلیه موکوس تداخل ایجاد کرده و باعث گرفتگی بینی می‌شود. تنفس از طریق بینی دشوار شده و ناحیه اطراف چشم ممکن است متورم یا حساس شود.

سینوزیت مزمن می‌تواند توسط عفونت، از طریق رشد سینوس ها (پولیپ بینی) یا تورم پوشش سینوس ها ایجاد شود. این بیماری که رینوزینوزیت مزمن نیز نامیده می‌شود، هم در بزرگسالان و هم در کودکان تأثیر می‌گذارد.

علائم سینوزیت مزمن

علائم و نشانه‌های مشترک سینوزیت مزمن شامل موارد زیر است:

۱. التهاب بینی

۲. ترشحات ضخیم و بی‌رنگ از بینی

۳. تخلیه به پشت گلو (تخلیه خلف بینی)

۴. انسداد یا احتقان بینی که باعث مشکل در تنفس می‌شود

۵. درد، حساسیت و تورم در اطراف چشم، گونه، بینی یا پیشانی

۶. کاهش حس بو و طعم

علائم و نشانه‌های دیگر شامل:

۷. درد گوش

۸. درد در فک و دندان‌های فوقانی 

۹. سرفه یا گلو

۱۰. گلو درد

۱۱. بوی بد دهان

۱۲. خستگی

بیشتر بدانید: سینوزیت چیست؟

سینوزیت مزمن و سینوزیت حاد علائم مشابهی دارند، اما سینوزیت حاد عفونت موقتی سینوس‌هاست که اغلب با سرماخوردگی همراه است. علائم سینوزیت مزمن حداقل 12 هفته طول می‌کشد، اما ممکن است قبل از ایجاد سینوزیت مزمن، سینوزیت حاد را تجربه کنید. تب نشانه شایع سینوزیت مزمن نیست، اما ممکن است در سینوزیت حاد وجود داشته باشد.

چه زمانی به پزشک متخصص ENT یا گوش و حلق و بینی مراجعه کنید؟

اگر:

• چندین بار سینوزیت داشته‌اید و به درمان پاسخ نمی‌دهد

• علائم سینوزیت دارید که بیش از 10 روز ادامه دارد

• بعد از مراجعه به پزشک علائم شما بهبود نمی‌یابد

اگر علائم زیر را دارید، سریعاً به بهترین فوق متخصص گوش، حلق و بینی مراجعه کنید؛ زیرا می تواند نشانگر یک عفونت جدی باشد:

• تب

• تورم یا قرمزی در اطراف چشم

• سردرد شدید

• تورم پیشانی

• گیجی

• دوبینی یا تغییر دید 

• گرفتگی گردن

علل سینوزیت مزمن

علل شایع سینوزیت مزمن شامل موارد زیر است:

• پولیپ بینی

رشد بافتی می‌تواند راه بینی یا سینوس ها را مسدود کند.

• انحراف سپتوم بینی

سپتوم کج (دیواره بین سوراخ‌های بینی) ممکن است معابر سینوسی را محدود یا مسدود کرده و این علائم سینوزیت را بدتر می‌کند.

• سایر شرایط پزشکی

عوارض بیماری‌هایی مانند فیبروز کیستیک، HIV و سایر بیماری‌های مرتبط با سیستم ایمنی بدن می‌تواند منجر به انسداد بینی شود.

• عفونت‌های دستگاه تنفسی

عفونت‌های دستگاه تنفسی (معمولاً سرماخوردگی) می تواند غشاهای سینوس را ملتهب و ضخیم و تخلیه مخاط را مسدود کنند. این عفونت‌ها می‌توانند ویروسی، باکتریایی یا قارچی باشند.

مشاهده بیشتر : لیست بهترین پزشک متخصص عفونی

• آلرژی‌هایی مانند تب یونجه

التهابی که با آلرژی ایجاد می‌شود، می‌تواند سینوس ها را مسدود کند.

عوامل خطر عفونت سینوس ها

در صورت داشتن موارد زیر خطر ابتلا به سینوزیت مزمن در شما بیشتر است: 

• انحراف سپتوم 

• پولیپ بینی

• آسم

• حساسیت به آسپرین

• عفونت دندانی

• اختلال سیستم ایمنی مانند HIV / AIDS یا فیبروز کیستیک

• تب یونجه یا بیماری آلرژیک دیگر

• قرار گرفتن زیاد در معرض آلاینده‌هایی مانند دود سیگار

عوارض سینوزیت مزمن

عوارض جدی در سینوزیت مزمن نادر است، اما ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• مشکلات بینایی

اگر عفونت سینوس به چشم گسترش یابد، می‌تواند باعث کاهش دید یا احتمالاً کوری شود که امکان دارد دائمی باشد.

• عفونت‌ها

به طور غیر معمول، مبتلایان به سینوزیت مزمن ممکن است دچار التهاب غشاها و مایعات اطراف مغز و نخاع (مننژیت)، عفونت در استخوان ها یا عفونت پوستی جدی شوند.

پیشگیری از سینوزیت مزمن

برای کاهش خطر ابتلا به سینوزیت مزمن، اقدامات زیر را انجام دهید: 

• اجتناب از عفونت‌های تنفسی فوقانی

تماس با افرادی که سرماخوردگی دارند را به حداقل برسانید. دستان خود را بطور مکرر با صابون و آب بشویید، مخصوصاً قبل از غذا.

• مدیریت آلرژی

برای کنترل علائم، با پزشک خود همکاری کنید. حدالامکان از قرار گرفتن در معرض چیزهایی که به آن‌ها حساسیت دارید خودداری کنید.

مشاهده بیشتر : بهترین پزشک آلرژی

• خودداری از دود سیگار و هوای آلوده

دود دخانیات و آلاینده‌های هوا می‌توانند ریه‌ها و معابر بینی را تحریک و ملتهب کنند.

• استفاده از مرطوب کننده هوا

اگر هوای منزل شما خشک است، طوری که انگار هوای گرم محبوس شده، افزودن رطوبت به هوا ممکن است به جلوگیری از سینوزیت کمک کند. با تمیز کردن منظم و کامل، مرطوب کننده را تمیز نگه دارید.

تشخیص سینوزیت

پزشک دنبال حساسیت در بینی و صورت شما خواهد بود و داخل بینی را بررسی می‌کند.

روش‌های تشخیص سینوزیت مزمن شامل:

• تست‌های تصویربرداری

تصاویر گرفته شده با استفاده از سی تی یا MRI می‌توانند جزئی از سینوس ها و ناحیه بینی را نشان دهند. ممکن است التهاب عمیق یا انسداد جسمی توسط این روش‌ها تشخیص داده شود که تشخیص آن با استفاده از آندوسکوپ دشوار است.

• بررسی سینوس ها

یک لوله نازک و انعطاف‌پذیر با فیبر نوری که در بینی وارد می‌شود و به پزشک اجازه می‌دهد تا داخل سینوس ها را ببیند.

• آزمایش آلرژی

اگر پزشک مشکوک باشد که آلرژی علت سینوزیت مزمن است، ممکن است آزمایش پوستی حساسیت را توصیه کند. آزمایش پوستی بی‌خطر و سریع است و می‌تواند به تشخیص اینکه آیا آلرژن مسئول اختلال بینی است یا خیر کمک کند.

• نمونه‌هایی از ترشحات بینی و سینوس (کشت)

عموماً برای تشخیص سینوزیت مزمن، کشت لازم نیست. با این حال، در صورت عدم پاسخ به درمان و یا وخامت، پزشک ممکن است برای جمع‌آوری نمونه‌هایی که می‌تواند در تعیین علت باکتریایی یا قارچی کمک کند،  از داخل بینی نمونه‌گیری کند.

مشاهده بیشتر : سینوزیت قارچی؛ انواع، علائم، دلایل و راه‌کارهای درمانی

درمان سینوزیت

درمان سینوزیت مزمن شامل موارد زیر است:

 کورتیکواستروئید بینی

این اسپری‌های بینی به جلوگیری و درمان التهاب کمک می‌کند. مثال‌ها شامل فلوتیکازون، تریامسینولون، بودزونید، ممتازون و بکلومتازون است. اگر اسپری‌ها به اندازه کافی موثر نباشند، پزشک ممکن است شستشو با محلول نمکی مخلوط شده با قطره بودزونید یا استفاده از اسپری محلول بینی را توصیه کند.

 شستشوی بینی

با نمک، همراه با اسپری یا محلول بینی، باعث کاهش تخلیه و شستشوی مواد تحریک کننده و آلرژن می‌شود.

کورتیکواستروئیدهای خوراکی یا تزریقی

این داروها برای رفع التهاب سینوزیت شدید استفاده می‌شود، به خصوص اگر پولیپ بینی نیز دارید. کورتیکواستروئیدهای خوراکی می‌توانند در طولانی مدت عوارض جانبی جدی ایجاد کنند، بنابراین از آن‌ها فقط برای درمان علائم شدید استفاده می‌شود.

 حساسیت‌زدایی آسپرین

در صورت واکنش به آسپیرین که باعث سینوزیت می‌شود، درمان حساسیت زدایی آسپرین وجود دارد. تحت نظارت پزشکی، برای افزایش تحمل، به تدریج دوزهای بیشتری از آسپیرین مصرف می‌شود. 

آنتی بیوتیک‌ها

در صورت ابتلا به عفونت باکتریایی، گاهی آنتی‌بیوتیک‌ها برای سینوزیت لازم هستند. اگر پزشک نتواند عفونت زمینه‌ای را رد کند، ممکن است آنتی بیوتیک را گاهی اوقات با داروهای دیگر توصیه کند.

ایمونوتراپی

اگر آلرژی در ایجاد سینوزیت نقش دارد، واکسن‌های آلرژی (ایمونوتراپی) که به کاهش واکنش بدن در برابر آلرژن‌های خاص کمک می‌کند، ممکن است باعث بهبود شرایط شود.

عمل جراحی

در صورت مقاومت به دارو یا درمان، عمل جراحی آندوسکوپی سینوس می‌تواند یک گزینه باشد. برای این روش، پزشک از یک لوله نازک و انعطاف‌پذیر با یک چراغ متصل (آندوسکوپ) برای کشف معابر سینوس استفاده می‌کند.

بسته به منبع انسداد، پزشك ممكن است از ابزارهای مختلفی برای از بین بردن بافت یا جدا كردن پولیپی كه باعث انسداد بینی شده، استفاده كند. بزرگ کردن دهانه باریک سینوس نیز می‌تواند گزینه‌ای برای تقویت تخلیه باشد.

سخن نهایی

انسداد سینوس ها به ندرت خطرناک است، اما به طور کلی خیلی زندگی روزانه را تحت تاثیر خود قرار می‌دهد و انجام کارها را سخت می‌کند باید زود درمان شود و اقدامات لازم برای پیشگیری از آن به عمل آورده شود. در همین راستا برای درمان و یا کسب اطلاعات بیشتر، می‌توانید از متخصصین گوش، حلق و بینی حاضر در درمانکده به صورت آنلاین نوبت بگیرید و یا مشاوره داشته باشید.

منبع: Mayoclinic