مهم‌ترین خواص سماق مربوط به مواردی مانند خاصیت ضد اکسیدانی، ضد التهابی، ضد میکروبی و آنتی‌باکتریالی آن می‌شود. این ویژگی‌‌ها باعث شده است تا سماق ماده غذایی مناسبی برای تقویت سیستم گوارشی، کاهش وزن و کنترل چربی خون باشد. البته فواید سماق محدود به این موارد نمی‌شود. در این مقاله از مجله درمانکده سعی کرده‌ایم به‌طور خاص به بررسی رایج‌ترین و مهم‌ترین فواید سماق بپردازیم.
فهرست محتوا
خواص سماق از نظر طب سنتی
در طب سنتی ایرانی گیاه سماق (Sumac) طبعی سرد و خشک دارد و می‌تواند برای افرادی که دارای مزاج گرم هستند، مفید باشد. برای مثال اگر جزو آن دسته از گرم مزاج‌های بی‌اشتها هستید، مصرف این گیاه می‌تواند به درمان بی‌اشتهایی شما کمک کند.
این گیاه درختچه‌ای است با میوه‌های قرمز کوچک است که به‌صورت خوشه‌ای در کنار هم قرار می‌گیرند. معمولا میوه خشک‌شده آن در رژیم غذایی قرار می‌گیرد. این گیاه طعم ترش دارد و برخی افراد آن را جایگزین نمک در سفره‌هایشان می‌کنند.
بیشتر بدانید:خواص سیر سیاه چیست؟ میزان کالری سیر سیاه در رژیم غذایی
در طب سنتی سماق به عنوان یک ماده غذایی مصلح برای کباب نیز معرفی می‌شود، زیرا این گیاه به کاهش جذب چربی گوشت کمک می‌کند و سطح اسید اوریک خون را کاهش می‌دهد. در کنار این مزایا، خاصیت ضد‌میکروبی، تقویت سیستم گوارشی، پاک‌کنندگی معده و خاصیت آنتی‌بیوتیکی را نیز به آن اضافه کنید. این‌ها تنها بخش کوچکی از ویژگی‌های این گیاه هستند. در ادامه مهم‌ترین فواید سماق را مطالعه می‌کنید.
بیشتر بدانیم:خواص دانه چیا چیست؟ خواص شگفت انگیز دانه چیا برای لاغری
خواص سماق برای لاغری
به نظر می‌رسد این گیاه به شکل‌های زیر در کاهش وزن می‌تواند موثر باشد:
- تنظیم متابولیسم بدن: سماق هضم و جذب غذا را بهبود می‌دهد و باعث سوزاندن کالری و چربی می‌شود. همچنین از جذب چربی در روده کوچک جلوگیری می‌کند. با قرار دادن این گیاه در رژیم غذایی خود به تدریج شاهد تجزیه چربی‌های شکمی می‌شوید.
- تنظیم قند خون: ترکیبات موجود در این گیاه به پایداری سطح قند خون در بدن کمک می‌کند. به همین دلیل می‌تواند در کاهش وزن و لاغری موثر باشد.
بیشتر بدانید:عناب در پریودی تاثیری دارد؟ 11 خاصیت شگفت‌انگیز عناب
جهت استفاده از فواید سماق برای لاغری می‌توانید آن را با ماست ترکیب کنید. این ترکیب علاوه‌بر افزایش چربی‌سوزی از بروز سایر مشکلات مانند نفخ و یبوست نیز جلوگیری می‌کند. از دیگر خواص سماق با ماست می‌توان به تامین فیبر و پروتئین برای بدن اشاره کرد. به همین دلیل با مصرف آن در طی روز احساس گرسنگی نخواهید کرد. میزان مصرف این گیاه به‌طور روزانه سه گرم در روز پیشنهاد شده است. همچنین بهترین زمان مصرف سماق برای لاغری قبل از وعده اصلی غذا است. البته توجه داشته باشید این توصیه عمومی است و برای تعیین مقدار دقیق باید با متخصص تغذیه مشورت کنید. برای این منظور می‌توانید با متخصص تغذیه درمانکده مشاوره آنلاین تغذیه داشته باشید.
درمانکده این امکان را برای شما فراهم کرده است که با بهترین متخصصان آشنا شوید و از آن‌ها وقت بگیرید. در درمانکده امکان اخذ نوبت جهت ویزیت حضوری یا مشاوره آنلاین تغذیه وجود دارد.
بیشتر بدانیم:خواص گلاب چیست؟ معجزه‌ای در طب سنتی!
خواص سماق برای کبد چرب
سماق می‌تواند برای کبد چرب مفید باشد، زیرا:
- این گیاه سرشار از آنتی‌اکسیدان‌هایی است که به کاهش استرس اکسیداتیو و التهاب در کبد کمک می‌کنند. از جمله این آنتی‌اکسیدان‌ها می‌توان به فلاونوئیدها (Flavonoids) و پلی فنول‌ها (Polyphenols) اشاره کرد. استرس اکسیداتیو در بروز و پیشرفت کبد چرب نقش دارد؛ بنابراین مصرف آنتی اکسیدان‌هایی مانند آنتی‌اکسیدان‌های موجود در سماق به محافظت از کبد کمک می‌کند.
- سماق خاصیت ضد‌التهابی دارد. التهاب مزمن یکی از فاکتورهای مهم در ایجاد کبد چرب است. ترکیبات ضد‌التهابی سماق می‌تواند در کاهش التهاب کبد و بهبود عملکرد آن موثر باشد.
- این گیاه به تنظیم سطح چربی خون (کلسترول و تری گلیسیرید) کمک می‌کند. افزایش این چربی‌ها ریسک بروز کبد چرب را افزایش می‌دهند.
- سماق در بهبود حساسیت به انسولین موثر است. بهبود حساسیت به انسولین به تنظیم سطح قند خون و کاهش تجمع چربی در کبد کمک می‌کند.
بیشتر بدانیم:خواص انبه چیست؟ ۷ خاصیت بی‌نظیر انبه برای مردان و زنان
برای این منظور می‌توانید سماق را به روش‌های مختلف مانند دمنوش و یا چاشنی در کنار غذا استفاده کنید. اگر به فکر بهره‌مندی از خواص سماق دم کرده هستید، کافی است یک قاشق چای‌خوری از آن را در یک لیوان آب جوش بریزید و اجازه دهید به مدت ۱۰ دقیقه دم بکشد. برای کاهش میزان سردی آن می‌توانید از مقداری نبات در دمنوش استفاده کنید.
بیشتر بدانید: خواص لواشک
خواص سماق برای رحم
یکی از خواص سماق برای زنان، قطع خونریزی‌های رحمی معرفی شده است. در این زمینه محققان به تحقیقات بیشتری نیاز دارند. با این حال به می‌رسد این ماده دارای ترکیباتی با خاصیت قابض است که می‌تواند به سفت شدن و انقباض بافت‌ها کمک کند. این ویژگی به‌طور بالقوه در کاهش خونریزی‌ها، مانند خونریزی رحم موثر است. از سوی دیگر، سماق به دلیل داشتن خواص ضد‌التهابی و ضد‌میکروبی از سلامت کلی رحم حمایت می‌کند. همچنین ریسک بروز عفونت‌هایی که می‌توانند منجر به خونریزی غیرطبیعی شوند را کاهش می‌دهد.
بیشتر بدانیم:خواص بیدمشک چیست؟ ۸ خاصیت شگفت‌انگیز و عوارض احتمالی
تاثیر سماق بر روی فشار خون
برخی تحقیقات نشان داده‌اند که این گیاه می‌تواند در اتساع عروق (گشاد شدن رگ‌ها) موثر باشد. این ویژگی به بهبود جریان خون در بدن کمک می‌کند و می‌تواند برای فشار خون بالا مفید باشد. علاوه‌بر این، خواص ضد‌التهابی سماق در رفع التهاب‌های احتمالی در رگ‌های خونی تاثیرگذار است و همین موضوع به کاهش سطح فشار خون در بدن کمک می‌کند. خاصیت ضد‌اکسیدانی این گیاه نیز در حفظ سلامت قلب و عروق موثر است. مجموعه این عوامل سماق را به ماده غذایی‌ای تبدیل کرده است که می‌تواند در رژیم غذایی فشار خون بالا قرار داشته باشد.
بیشتر بخوانید: خواص کندر چیست؟
خواص سماق برای پوست صورت
اگر به فکر جوانسازی پوست صورت هستید و می‌خواهید به‌طور طبیعی و با کمترین هزینه این کار را انجام دهید، شاید بهتر باشد نگاهی به فواید سماق برای پوست صورت داشته باشید. این گیاه به شکل‌های زیر می‌تواند در جوانسازی و سلامتی پوست به شما کمک کند:
- لایه‌برداری: سماق دارای اسیدهای طبیعی مانند اسید سیتریک (Citric acid) است که می‌تواند به لایه‌برداری ملایم پوست کمک کند. در لایه‌برداری، سلول‌های مرده پوست از بین می‌روند منافذ پوست باز می‌شوند. این عمل به گردش خون مناسب نیز کمک می‌کند. به همین دلیل ماسک سماق منجر به روشن و صاف شدن پوست صورت خواهد شد.
بیشتر بدانید: 15 مورد از بهترین خواص زردچوبه + عوارض مصرف زیاد زرچوبه
- از بین بردن کک و مک صورت: خواص ضد اکسیدانی و تقویت‌کننده پوستی سماق به تقویت و بهبود بافت پوست منجر می‌شود. این ویژگی فرآیند ترمیم پوست را سرعت می‌بخشد و به کاهش اثرات زخم‌ها و لکه‌های کک و مک کمک می‌کند.
- کاهش چین و چروک‌های صورت: این ماده غذایی دارای ویتامین C است، به همین دلیل می‌تواند در از بین بردن چروک‌های کم‌عمق پوست موثر باشد.
بیشتر بدانید:عناب در پریودی تاثیری دارد؟ 11 خاصیت شگفت‌انگیز ترین عناب
اگر قصد استفاده از ماسک سماق برای پوست صورت را دارید، حتما قبل از آن مقداری کمی از ماسک را روی ناحیه کوچکی از بدن امتحان کنید تا مطمئن شوید نسبت به آن حساسیت ندارید.
خواص سماق برای چربی خون
این‌طور به نظر می‌رسد که مصرف مداوم سماق در تنظیم متابولیسم چربی‌ها در بدن، به‌ویژه تری‌گلیسریدها، کلسترول LDL و کلسترول HDL (کلسترول خوب)، موثر است. این تاثیرات منجر به بهبود سلامت قلبی-عروقی می‌شوند.
بیشتر بدانیم:خواص شنبلیله چیست؟ درمان طاسی سر تا تقویت اسپرم
بیشتر بدانید:خواص سنجد چیست؟ 8 خواص سنجد برای شایع‌ترین بیماری‌ها
نگاهی به فواید سماق از نظر چگونگی مصرف
شما می‌توانید این گیاه را به شکل‌ها مختلف در برنامه غذایی خود قرار دهید که هر یک از آن‌ها مزایای منحصر‌به‌فرد خود را دارند. در ادامه چند روش رایج و خواص آن‌ها را مطالعه می‌کنید:
خواص سماق بعد از غذا
فواید مصرف سماق بعد از غذا می‌تواند شامل موارد زیر باشد:
- تحریک ترشح آنزیم‌های گوارشی
- بهبود هضم غذا
- کاهش علائم گوارشی مانند نفخ و سوء‌هاضمه
بیشتر بدانید:بهترین خواص نارگیل چیست؟ بررسی خواص این میوه برای مو
خواص سماق در آب جوش
از مهم‌ترین خواص سماق دم کرده، کمک به هضم غذا است. دمنوش و چای سماق به طور سنتی به عنوان تقویت‌کننده سیستم گوارشی معرفی شده است. چای سماق علاوه‌بر رفع مشکلات گوارشی مانند نفخ با افزایش تولید صفرا در حفظ سلامت کبد و کیسه صفرا نیز موثر است.
بیشتر بدانیم:خواص رزماری؛ مهم‌ترین فواید آن از سلامت مو تا سم‌زدایی کبد
خواص سماق با ماست
این ترکیب برای افرادی که می‌خواهند کاهش وزن داشته باشند، توصیه می‌شود. ترکیب ماست و سماق علاوه‌بر رفع مشکلات گوارشی حس گرسنگی آن‌ها را نیز کاهش می‌دهد.
بیشتر بدانید: خواص اسپند دود کردن
ویژگی سماق در چند خط
سماق ماده غذایی ترش مزه‌ای است که می‌توانید به شکل‌های مختلف مانند ادویه و دمنوش آن را در رژیم غذایی خود داشته باشید. فواید سماق بسیار گسترده است با این حال مصرف این ماده غذایی برای همه نمی‌تواند مفید باشد. برای مثال اگر به خوراکی‌هایی مانند انبه و بادام هندی حساسیت دارید، از این گیاه استفاده نکنید زیرا این گیاهان در یک خانواده قرار دارند. همچنین سماق می‌تواند با داروهای کاهش فشار خون و چربی تداخل داشته باشد. به همین دلیل از مصرف همزمان آن‌ها اجتناب کنید.
بیشتر بدانیم:خواص اسطوخودوس و اثرات شگفت‌انگیز آن بر سلامتی را بشناسید!
سوالات رایج
خواص سماق قهوه ای در مقایسه با نوع قرمز آن تفاوت چشمگیری ندارد. مهم‌ترین تفاوت در نحوه فراوری و طعم آن‌ها است. با این حال افراد زیادی معتقدند کیفیت سماق قرمز بهتر است.
مصرف سماق قبل از خواب می‌تواند یک ترکیب آرامبخش برای مشکلات گوارشی مانند سوزش معده باشد. برخی معتقدند خواص ضد التهابی سماق در این زمینه موثر است.
فواید سماق به جنسیت ارتباط خاصی ندارد. برای مثال زنان و مردان می‌توانند از این ماده غذایی برای کاهش وزن استفاده کنند. با این حال برخی ویژگی‌های این ماده می‌تواند به مشکلات خاص در هر دو جنس کمک کند. برای مثال می‌توان به کاهش دردهای قاعدگی و قطع خونریزی‌های رحمی در زنان اشاره کرد.
سماق در بارداری به افزایش اشتها و کاهش مشکلات گوارشی کمک می‌کند. برای مصرف آن در بارداری حتما با پزشک مشورت داشته باشید.
این ترکیب برای قطع خونریزی‌های داخلی و کنترل استفراغ شدید مناسب است.
منبع: sciencedirect | mindbodygreen | healthline
