یونجه (Medicago Sativa) گیاهی از خانواده حبوبات بوده و قرن‌ها به‌عنوان خوراک دام و گیاه دارویی مورد استفاده قرار گرفته است. از خواص عرق یونجه می‌توان به افزایش اشتها و وزن، درمان کم‌خونی، تقویت سیستم ایمنی، بهبود عملکرد دستگاه گوارش و کاهش کلسترول خون اشاره کرد.
این گیاه سرشار از ویتامین و مواد معدنی مانند ویتامین‌های A، C، E، K و املاحی نظیر کلسیم، منیزیم، پتاسیم و فسفر است. در ادامه این مقاله از مجله درمانکده به بررسی خواص عرق یونجه و نحوه مصرف آن می‌پردازیم.
فهرست محتوا
فواید عرق یونجه برای زنان
عرق یونجه به‌عنوان یک گیاهان دارویی، دارای فواید متعددی برای زنان است که در ادامه به آن‌ها اشاره می‌کنیم:
۱. خواص عرق یونجه برای رحم
عرق یونجه سرشار از آهن و مواد معدنی است و می‌تواند به بهبود خون‌رسانی به رحم کمک کند. همچنین این عرق با تنظیم هورمون‌ها، به تنظیم قاعدگی، بهبود قدرت باروری زنان و مدیریت دوران یائسگی کمک می‌کند.
۲. خواص عرق یونجه برای کیست تخمدان
عرق یونجه به‌دلیل دارا بودن ترکیبات مفید مانند مواد معدنی، ویتامین‌های C و K، فیبر و فیتواستروژن‌ها (Phytoestrogens) می‌تواند در تقویت سلامت تخمدان‌ها موثر باشد. فیتواستروژن‌ها ترکیباتی گیاهی هستند که شبیه هورمون استروژن عمل کرده و می‌توانند به تنظیم تعادل هورمونی کمک کنند. این خاصیت به‌ویژه برای زنان مبتلا به کیست تخمدان یا سندرم تخمدان پلی‌کیستیک (PCOS) حائز اهمیت است.
بیشتر بخوانید: عرق کاسنی برای چی خوبه
۳. خواص عرق یونجه در شیردهی
عرق یونجه سرشار از مواد مغذی مانند ویتامین‌های A، C، K و گروه B، کلسیم، آهن و منیزیم است و می‌تواند به بهبود سلامت عمومی مادران شیرده کمک کند. این مواد معدنی برای مادرانی که نیاز به تقویت بدن و جبران انرژی از دست‌رفته پس از زایمان دارند، بسیار مفید هستند. با این حال، اطلاعات علمی و مستندات کافی در مورد تاثیر مستقیم عرق یونجه بر افزایش تولید شیر مادر وجود ندارد.
فیتواستروژن‌های موجود در یونجه می‌توانند تا حدی بر تعادل هورمون‌ها پس از زایمان تاثیر بگذارند؛ اما این عرق باید با دقت و به میزان متعادل مصرف شود تا از ایجاد اختلالات هورمونی یا عوارض جانبی جلوگیری شود. مصرف بیش از حد عرق یونجه ممکن است منجر به نفخ یا مشکلات گوارشی در مادر یا حتی نوزاد شود. بدین‌ترتیب، توصیه می‌کنیم قبل از مصرف این عرق با یک متخصص تغذیه در‌این‌باره مشورت کنید.
خواص عرق یونجه برای اعصاب
عرق یونجه سرشار از آهن و انواع ویتامین است و مصرف آن می‌تواند به تقویت اعصاب کمک کند. با این حال، نظریات طب سنتی توصیه می‌کنند به‌جای مصرف عرق یونجه برای تقویت اعصاب از سایر عرق‌های گیاهی مانند عرق بادرنجبویه، عرق بهارنارنج، عرق اسطوخودوس و عرق سنبل‌الطیب استفاده کنید.
خواص عرق یونجه برای کبد
عرق یونجه می‌تواند در پاکسازی و بهبود عملکرد کبد موثر باشد. این عرق با خاصیت ادرارآوری خود، به دفع سموم از بدن و پاکسازی کبد کمک می‌کند. همچنین عرق یونجه سرشار از ویتامین و املاحی نظیر کلسیم، منیزیم، پتاسیم و فسفر است که می‌توانند به تقویت سیستم ایمنی بدن و بهبود عملکرد کبد کمک کنند.
با این حال، مصرف بیش از حد عرق یونجه ممکن است منجر به کاهش جذب ویتامین E در بدن شود؛ بنابراین توصیه می‌کنیم در صورت داشتن بیماری‌های خاص یا مصرف داروهای مرتبط با کبد، پیش از استفاده از عرق یونجه با پزشک خود مشورت کنید.
خواص عرق یونجه برای چاقی
مصرف عرق یونجه می‌تواند به تحریک اشتها کمک کرده و در نتیجه باعث افزایش مصرف مواد غذایی شود. همچنین یونجه حاوی ویتامین‌ها و مواد معدنی متعددی است که می‌تواند به بهبود سلامت عمومی و افزایش وزن کمک کند.
برای مصرف عرق یونجه به‌منظور افزایش وزن، توصیه می‌شود روزانه یک‌بار صبح و یک‌بار بعدازظهر یک فنجان از این عرق مصرف شود. این برنامه را می‌توان به مدت ۱۴ روز ادامه داد و سپس مصرف آن را متوقف کرد. در صورت نیاز، پس از یک دوره استراحت ۴۵ روزه، می‌توان مجددا مصرف را آغاز کرد. بهترین زمان برای مصرف عرق یونجه نیم ساعت قبل از وعده‌های غذایی است؛ زیرا این زمان تاثیر بیشتری در تحریک اشتها و افزایش وزن خواهد داشت.
بیشتر بخوانید: عرق خارشتر برای چی خوبه
خواص عرق یونجه برای کودکان
فواید مصرف عرق یونجه برای کودکان عبارت‌اند از:
- رفع گرفتگی بینی: هنگام سرماخوردگی، عرق یونجه می‌تواند به کاهش گرفتگی بینی کودکان و خواب آن‌ها کمک کند.
- تامین انرژی و افزایش اشتها: عرق یونجه حاوی ویتامین‌های گروه B و اسیدهای آمینه است که به متابولیسم سلولی و تولید انرژی کمک می‌کنند و می‌توانند اشتهای کودکان را افزایش دهند.
- پیشگیری از کم‌خونی: عرق یونجه سرشار از آهن است و می‌تواند در تولید هموگلوبین موثر باشد و از کم‌خونی در کودکان جلوگیری کند.
- تقویت سیستم ایمنی: مصرف این عرق گیاهی می‌تواند به تقویت سیستم ایمنی کودکان کمک کرده و آن‌ها را در برابر بیماری‌ها مقاوم‌تر سازد.
- کاهش التهابات و آلرژی‌های پوستی: عرق یونجه دارای خواص ضدالتهابی است و می‌تواند در کاهش التهابات پوستی ناشی از نیش حشرات یا آسیب‌های فیزیکی موثر باشد.
خواص عرق یونجه در بدنسازی
مصرف عرق یونجه قبل از ورزش می‌تواند انرژی و استقامت بدن را افزایش دهد. علاوه بر این، مواد مغذی موجود در یونجه به بهبود عملکرد ورزشی و کاهش خستگی زودرس کمک می‌کنند. عرق یونجه حاوی ترکیبات آنتی‌اکسیدانی است که با رادیکال‌های آزاد مبارزه کرده و به تقویت سیستم ایمنی کمک می‌کند. این ویژگی می‌تواند در بازیابی انرژی بدن پس از تمرینات سنگین موثر باشد.
خواص عرق یونجه برای افزایش قد
عرق یونجه سرشار از ویتامین‌های A، C، E و K و مواد معدنی مانند کلسیم، آهن و منگنز است که برای سلامت استخوان‌ها ضروری هستند. با این حال، هیچ مطالعه علمی معتبری تایید نکرده است که مصرف عرق یونجه می‌تواند به‌طور مستقیم باعث افزایش قد شود. توصیه می‌کنیم قبل از مصرف عرق یونجه برای افزایش قد با یک متخصص تغذیه درباره شرایط خود مشورت کنید.
خواص ترکیب عرق یونجه با مواد غذایی مختلف
ترکیب عرق یونجه با مواد غذایی مختلف می‌تواند فواید آن را تقویت کند. در ادامه با برخی از این ترکیب‌ها آشنا می‌شویم:
- خواص عرق یونجه با عسل: عسل به‌عنوان یک ماده غذایی با خواص ضد باکتریایی و آنتی‌اکسیدانی شناخته می‌شود. ترکیب عرق یونجه با عسل می‌تواند به تقویت سیستم ایمنی، بهبود سلامت عمومی بدن و افزایش انرژی کمک کند.
- خواص عرق یونجه با شیره انگور: شیره انگور سرشار از آهن و مواد مغذی است که به خون‌سازی و تقویت بدن کمک می‌کند. مصرف عرق یونجه با شیره انگور می‌تواند در افزایش وزن و بهبود کم‌خونی موثر باشد.
- خواص عرق یونجه با شیره خرما: شیره خرما حاوی مقدار زیادی قند طبیعی، ویتامین و مواد معدنی است که به افزایش انرژی و تقویت بدن کمک می‌کند. ترکیب عرق یونجه با شیره خرما در افزایش وزن، بهبود کم‌خونی و تقویت سیستم ایمنی موثر است.
- خواص عرق یونجه با جوانه گندم: جوانه گندم منبع غنی از ویتامین‌ها، مواد معدنی و پروتئین‌ها است. مصرف عرق یونجه با جوانه گندم می‌تواند به افزایش وزن، تقویت عضلات و بهبود سلامت پوست و مو کمک کند.
- فواید ترکیب عرق یونجه و گلاب: گلاب دارای خاصیت آرام‌بخشی و ضد التهابی است. ترکیب عرق یونجه با گلاب می‌تواند به بهبود مشکلات گوارشی، کاهش استرس و تقویت سیستم عصبی کمک کند.
بیشتر بخوانید: خواص عرق زنیان
عوارض جانبی مصرف عرق یونجه
مصرف عرق یونجه با وجود فواید متعدد، در برخی شرایط می‌تواند عوارضی به همراه داشته باشد. مهم‌ترین مضرات مصرف عرق یونجه عبارت‌اند از:
- تداخل با داروهای رقیق‌کننده خون: عرق یونجه حاوی مقدار زیادی ویتامین K است که می‌تواند اثر داروهای رقیق‌کننده خون مانند وارفارین (Warfarin) را کاهش دهد.
- خطر برای افراد مبتلا به اختلالات خودایمنی: برخی تحقیقات نشان می‌دهد که مصرف یونجه ممکن است باعث فعال شدن مجدد بیماری لوپوس (Lupus) شود. به همین دلیل، افراد مبتلا به لوپوس یا سایر اختلالات خودایمنی باید از مصرف عرق یونجه خودداری کنند.
- احتمال آلودگی باکتریایی در دوران بارداری: جوانه‌های خام یونجه ممکن است به باکتری‌هایی مانند سالمونلا (Salmonella) و لیستریا (Listeria) آلوده باشند که می‌تواند برای زنان باردار خطرناک باشد.
- اختلال در جذب ویتامین E: مصرف بیش از حد عرق یونجه می‌تواند منجر به کاهش جذب ویتامین E در بدن شود که این موضوع در طولانی‌مدت بر سلامت پوست و مو تاثیر منفی می‌گذارد.
- واکنش‌های آلرژیک: برخی افراد ممکن است به عرق یونجه حساسیت داشته باشند و با مصرف آن دچار علائمی مانند خارش، کهیر، تورم و مشکلات تنفسی شوند.
- تاثیر بر سطح قند خون: افرادی که دچار افت قند خون هستند باید در مصرف عرق یونجه احتیاط کنند؛ زیرا مصرف این عرق می‌تواند باعث کاهش بیشتر سطح قند خون شود.
- تاثیرات هورمونی: عرق یونجه ممکن است مانند هورمون استروژن عمل کند که برای برخی افراد به‌ویژه زنان باردار یا شیرده، مضر است.
جمع‌بندی
در این مقاله به بررسی خواص عرق یونجه و عوارض جانبی مصرف آن پرداختیم. عرق یونجه یکی از فرآورده‌های گیاهی با فواید متنوع است که مصرف آن می‌تواند در بهبود سلامت عمومی بدن موثر باشد. این عرق گیاهی برای افزایش اشتها، تقویت سیستم ایمنی، بهبود عملکرد گوارش، تنظیم هورمون‌ها و پاکسازی کبد مفید است.
با این حال، مصرف بیش از حد آن ممکن است با عوارضی مانند اختلال در جذب ویتامین E، تداخل با داروهای رقیق‌کننده خون یا واکنش‌های آلرژیک همراه باشد. بدین‌ترتیب، توصیه می‌کنیم قبل از مصرف این عرق با به دکتر تغذیه مراجعه و یا با متخصص تغذیه آنلاین مشورت کرده تا از تناسب آن با شرایط جسمانی خود اطمینان حاصل کنید و از بروز عوارض جانبی احتمالی جلوگیری شود.
شما می‌توانید از طریق سیستم نوبت‌دهی درمانکده از بهترین متخصصان تغذیه در سراسر کشور نوبت حضوری یا آنلاین دریافت کنید.
سوالات متداول
بهتر است عرق یونجه را نیم ساعت قبل از غذا مصرف کنید؛ زیرا این زمان به تحریک اشتها کمک می‌کند و تاثیر بیشتری در افزایش وزن دارد.
عرق یونجه را روزانه ۲ بار، هر بار یک فنجان و نیم ساعت قبل از وعده‌های غذایی مصرف کنید. این کار را به مدت ۱۴ روز انجام دهید و سپس ۴۵ روز وقفه بگذارید و در صورت نیاز دوره را تکرار کنید.
هیچ مکمل یا ماده‌ای نمی‌تواند تنها یک بخش خاص از بدن را چاق کند؛ بنابراین مصرف عرق یونجه ممکن است به افزایش وزن کلی بدن منجر شود. عرق یونجه به دلیل داشتن ویتامین‌ها، مواد معدنی و ترکیبات مغذی می‌تواند با افزایش اشتها به چاقی کل بدن از جمله صورت کمک کند.
