خواص خرمالو (Persimmon) محدود به طعم شیرین آن نمیشود. این میوه پاییزی سرشار از ویتامینها، آنتیاکسیدانها و مواد مغذی است که برای تقویت سیستم ایمنی، گوارش، کبد و پوست بسیار مفید هستند. این میوه با داشتن فیبر بالا به بهبود عملکرد گوارش و کاهش چربی کبد کمک میکند. با این حال، مصرف خرمالو بهویژه خرمالوی نارس ممکن است برای کسانی که معده حساسی دارند مشکلاتی ایجاد کند. همچنین باید از مصرف آن با برخی مواد غذایی خاص اجتناب کنید. به مطالعه این مقاله از مجله سلامت درمانکده ادامه دهید تا با فواید و مضرات خرمالو آشنا شوید.
فهرست محتوا
بهترین خواص خرمالو چیست؟
خرمالو سرشار از ویتامینهای مهم مانند A و C است و مواد معدنی مهم مانند منگنز دارد که به لخته شدن خون کمک میکند. شما میتوانید این میوه را به صورت تازه، خشک، خام یا پخته مصرف کنید. خرمالو انواع مختلفی دارد که از رایجترین آنها میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- خرمالو گوجهای
- خرمالو موزی
- خرمالو شنگ
- خرمالو اسرائیلی
- خرمالو هاچیا
- خرمالوی سای جو
در ادامه مهمترین فواید این میوه را میخوانید.
خواص خرمالو برای روده
با مصرف خرمالو به شکلهای زیر به دستگاه گوارشتان کمک میکنید:
- بهبود حرکات روده: این میوه دارای فیبر محلول و نامحلول است و به همین دلیل در تنظیم حرکات روده موثر است. اگر به یبوست مبتلا شدهاید این میوه میتواند برای شما مفید باشد.
- کاهش التهاب دستگاه گوارش: خرمالو خاصیت ضدالتهابی دارد و میتواند به کاهش التهاب در روده و معده کمک کند.
- حفاظت معده و روده: این میوه سرشار از آنتیاکسیدانهایی مانند ویتامین C و تاننها (Tanin) است که در حفاظت از سلولهای دستگاه گوارش در برابر آسیبها نقش مهمی دارند. تانن همان مادهای است که باعث طعم گس در خرمالو و میوههای دیگر میشود.
این میوه را میتوانید تازه، به شکل پوره یا اسموتی استفاده کنید. اگر به خرمالوی تازه دسترسی ندارید، میتوانید به سراغ خرمالوی خشکشده بروید. بهتر است خرمالو را صبح یا عصر و حداقل یک ساعت قبل یا ۲ ساعت بعد از غذا مصرف کنید. این زمان به جذب بهتر مواد مغذی کمک میکند.
اگر دیابت دارید در مصرف این میوه باید احتیاط کنید زیرا خرمالو قند بالایی دارد. همچنین افراد مبتلا به سندروم روده تحریکپذیر (IBS) ممکن است به تاننهای خرمالو حساس باشند. چنانچه در این زمینه سوال و نگرانی دارید میتوانید از طریق پلتفرم نوبتدهی درمانکده از بهترین پزشکان متخصص تغذیه نوبت اینترنتی دریافت کنید و سوالهای خود را بپرسید.
خواص خرمالو برای سرماخوردگی
ویتامینها و مواد معدنی موجود در خرمالو روند بهبودی را سرعت میبخشند و علائم سرماخوردگی را کاهش میدهند. مهمترین خواص خرمالو برای سرماخوردگی عبارتاند از:
- تقویت سیستم ایمنی: خرمالو مقدار زیادی ویتامین C دارد و میتواند تولید گلبولهای سفید خون را تقویت کند. این موضوع سبب میشود تا سیستم ایمنی بدن برای مبارزه با ویروسها قویتر عمل کند.
- کاهش گلودرد یا التهاب سینوسها: آنتیاکسیدانها و پلیفنولهای (Polyphenol) موجود در خرمالو میتوانند التهاب ناشی از سرماخوردگی، مانند گلودرد یا التهاب سینوسها را کاهش دهند.
- ضدویروس طبیعی: تاننهای موجود در خرمالو خاصیت ضدویروسی دارند و میتوانند تکثیر ویروسهای سرماخوردگی را محدود کنند.
- آبرسانی به بدن: میزان آب این میوه بالا است و به همین دلیل میتواند بدن را هیدراته نگه دارد.
بیشتر بدانید: خواص کیوی
میتوانید این میوه را به شکلهای زیر برای کاهش علائم سرماخوردگی مصرف کنید:
- خرمالوی رسیده، تازه و خام در تسکین گلودرد موثر است.
- آب خرمالوی تازه برای تامین ویتامینها و کاهش خشکی بدن مفید است.
- ترکیب پوره خرمالو با عسل طبیعی یک ترکیب فوقالعاده برای تسکین گلودرد و تقویت سیستم ایمنی است.
- اگر به برگ خرمالو دسترسی دارید، میتوانید آن را به صورت دمنوش مصرف کنید.
لازم به ذکر است که مصرف خرمالو به کودکان زیر یک سال توصیه نمیشود.
خواص خرمالو برای کبد
مهمترین فواید خرمالو برای کبد عبارتاند از:
- سمزدایی از کبد: خرمالو سرشار از آنتیاکسیدانهایی مانند کاروتنوئیدها (Carotenoid)، ویتامین C و پلیفنولها (Polyphenols) است. این مواد در کاهش استرس اکسیداتیو در کبد موثر هستند و از سلولهای کبدی در برابر آسیب محافظت میکنند. این خاصیت میتواند به پاکسازی کبد کمک کند.
- کاهش چربی کبد: ترکیبات فعال در خرمالو مانند فیبر و تاننها به کاهش سطح چربی و کلسترول در بدن کمک میکنند. این امر میتواند در پیشگیری یا مدیریت بیماری کبد چرب مفید باشد.
- پیشگیری از التهاب کبد: این میوه خاصیت ضدالتهابی دارد و میتواند از بروز التهابات مزمن در کبد جلوگیری کند.
- تنظیم عملکرد آنزیمهای کبدی: مواد مغذی خرمالو میتوانند عملکرد طبیعی آنزیمهای کبدی را تقویت و از بروز اختلالات مرتبط با آن جلوگیری کنند.
خرمالوی رسیده و تازه بهترین گزینه برای مصرف است. همچنین میتوانید از آب خرمالو نیز استفاده کنید. این نوشیدنی میتواند به جذب سریعتر مواد مفید کمک کند، اما در مصرف آن نباید زیادهروی کنید. خوب است بدانید برگهای خرمالو نیز خواص زیادی برای کبد دارند و میتوانید از آنها به عنوان دمنوش استفاده کنید.
این میوه میتواند برای افراد زیر مناسب باشد:
- افرادی که دچار کبد چرب غیرالکلی هستند.
- کسانی که در معرض استرس اکسیداتیو بالا هستند، مانند افراد سیگاری یا کسانی که رژیم غذایی ناسالم دارند.
- افرادی که سطح کلسترول یا چربی خونشان بالا است.
برای کمک به پاکسازی کبد میتوانید صبحها این میوه را مصرف کنید. چنانچه معده حساسی دارید یا از بیماری گوارشی خاصی رنج میبرید در مصرف خرمالو باید محتاط باشید. شما میتوانید به وبسایت درمانکده سر بزنید و با بهترین پزشکان متخصص از جمله دکتر تغذیه آنلاین مشورت کنید. همچنین، درمانکده این امکان را برای شما فراهم کرده تا از طریق سیستم نوبتدهی اینترنتی جهت مراجعه حضوری دکتر تغذیه از متخصص تغذیه مورد نظر خود نوبت بگیرید.
بیشتر بدانید: خواص نارنگی
خواص خرمالو قبل از خواب
به نظر میرسد خرمالو به دلایل زیر میتواند به بهبود کیفیت خواب و کاهش بیخوابی کمک کند:
- منبع طبیعی تریپتوفان (Tryptophan): این میوه دارای تریپتوفان است که در بدن به سروتونین (Serotonin) و در نهایت به ملاتونین (Melatonin) یا همان هورمون خواب تبدیل میشود. این فرآیند میتواند به آرامش و بهبود چرخه خواب کمک کند.
- کاهش استرس: آنتیاکسیدانهایی مانند ویتامین C میتوانند سطح استرس اکسیداتیو را کاهش دهند. این ویژگی برای حفظ آرامش ذهن مفید است و شرایط را برای خواب بهتر فراهم میکند.
- تنظیم فشار خون: خرمالو دارای پتاسیم است که میتواند فشار خون را تنظیم و بدن را برای استراحت آماده کند.
یک تا ۲ ساعت قبل از خواب بهترین زمان برای مصرف این میوه است و میتواند کیفیت خواب را افزایش دهد.
خواص خرمالو برای مردان
مصرف این میوه به دلیل ترکیباتی مانند ویتامینها، مواد معدنی، آنتیاکسیدانها و فیبر میتواند برای مردان مفید باشد:
- حفظ سلامت قلب: خرمالو سرشار از پتاسیم و فیبر است و منجر به کاهش فشار خون و کاهش سطح کلسترول بد (LDL) میشود. این امر از بروز بیماریهای قلبی که در میان مردان رایجتر است، پیشگیری میکند.
- افزایش انرژی و بهبود عملکرد ورزشی: قند طبیعی خرمالو یک منبع انرژی سریع و پایدار است که میتواند برای مردان فعال یا ورزشکار مفید باشد.
- بهبود عملکرد جنسی: آنتیاکسیدانهای خرمالو به بهبود گردش خون کمک میکنند و میتوانند تاثیر مثبتی بر عملکرد جنسی مردان داشته باشد.
- حفظ سلامت پروستات: آنتیاکسیدانهای قوی مانند بتاکاروتن (β-Carotene) و پلیفنولهای موجود در خرمالو میتوانند به پیشگیری از التهاب و مشکلات مربوط به پروستات کمک کنند.
اگر ورزشکار هستید میتوانید این میوه را به عنوان میانوعده قبل یا بعد از تمرین مصرف کنید. بهتر است در مصرف خرمالو زیادهروی نکنید تا از افزایش قند پیشگیری شود. چنانچه اضافه وزن یا رژیم کمکربوهیدرات دارید این میوه نمیتواند برای شما مفید باشد، زیرا کالری و قند بالایی دارد.
بیشتر بدانید: خواص ازگیل
خواص خرمالو برای زنان
این میوه برای زنان در برهههای مختلف زندگیشان به شکلهای گوناگون میتواند برای آنها مفید باشد:
خواص خرمالو در بارداری
مصرف این میوه در دوران بارداری به دلایل زیر مفید است:
- تامین مواد مغذی ضروری: خرمالو سرشار از ویتامین C، آهن، پتاسیم و فیبر است که برای رشد جنین و سلامت مادر حیاتی هستند.
- کاهش یبوست: فیبر بالای خرمالو به تنظیم حرکات روده کمک میکند و یبوست در بارداری را کاهش میدهد.
- پیشگیری از کمخونی: آهن موجود در خرمالو به تولید گلبولهای قرمز و پیشگیری از کمخونی کمک میکند.
- تقویت سیستم ایمنی: این میوه منبع ویتامین C است و منجر به تقویت سیستم ایمنی مادر میشود. به همین دلیل خطر ابتلا به بیماریها کاهش مییابد.
- حفظ تعادل فشار خون: پتاسیم خرمالو میتواند به تنظیم فشار خون کمک کند که برای پیشگیری از پرهاکلامپسی (Pre-eclampsia) مفید است.
در مصرف خرمالو در دوران بارداری باید محتاط باشید زیرا قند طبیعی آن میتواند شما را با مشکلات جدی مانند افزایش قند خون مواجه کند.
خواص خرمالو در پریودی
خرمالو برای زنان در دوران قاعدگی به دلیل ترکیبات آرامبخش و مغذی بسیار مفید است:
- کاهش دردهای قاعدگی: پتاسیم و منیزیم موجود در خرمالو به کاهش گرفتگیهای عضلانی و دردهای قاعدگی کمک میکنند.
- تامین آهن بدن: زنان به دلیل از دست دادن خون در سیکل پریودی با کمبود آهن و کمخونی مواجه میشوند. آهن خرمالو میتواند در پیشگیری از کمخونی موثر باشد.
- آرامشبخش طبیعی: این میوه به دلیل ترکیباتی که دارد سطح استرس را کاهش میدهد و باعث آرامش میشود.
- بهبود وضعیت گوارش: فیبر خرمالو از بروز مشکلات گوارشی مانند یبوست در دوران قاعدگی جلوگیری میکند.
بیشتر بدانید: خواص سیب
خواص خرمالو از نظر طب سنتی چیست؟
در طب سنتی، خرمالو طبع گرم و تر (در برخی منابع گرم و خشک) دارد. به همین دلیل مصرف آن به افرادی که گرم مزاج هستند، توصیه نمیشود. در صورت مصرف، مصلح آن را باید استفاده کنید. خوراکیهای ترش مانند انار، لیمو و نارنج از بهترین مصلحهای این میوه بهشمار میروند. از نظر طب سنتی این میوه میتواند برای سیستم گوارش، کبد، قلب و پوست مفید باشد. برخی از مهمترین خواص خرمالو از دیدگاه طب سنتی عبارتاند از:
- کاهش التهابهای بدن
- بهبود بینایی و حفظ سلامت چشم
- کاهش کلسترول بد (LDL)
- کمک به سلامت پوست
- تقویت سیستم ایمنی
- کمک به حفظ سلامت قلب
بیشتر بدانید: خواص انبه
مقایسه خواص خرمالو خشک با خرمالوی تازه
در جدول زیر میتوانید ارزش غذایی و خواص خرمالوی خشک با تازه را بخوانید:
ویژگی | ۱۰۰ گرم خرمالوی تازه | ۱۰۰ گرم خرمالو خشک |
کالری | ۷۰ | ۳۶۶ |
آب | ۸۱ درصد | ۲۰ درصد |
فیبر | ۳.۶ گرم | ۹.۶ گرم |
ویتامین C | ۷.۵ میلیگرم | ۴ میلیگرم |
پتاسیم | ۱۶۱ میلیگرم | ۶۳۶ میلیگرم |
کربوهیدرات | ۲۱.۶ گرم | ۱۹ گرم |
قند | ۱۲.۵۳ گرم | ۸۰.۰۶ گرم |
پروتئین | ۰.۵۸ گرم | ۱.۵۴ گرم |
خواص کلاهک خرمالو چیست؟
طب سنتی معتقد است کلاهک یا همان قسمت سبز بالای خرمالو میتواند خواص درمانی داشته باشد:
- به دلیل وجود ترکیبات ضدالتهابی و نرمکننده، دمنوش کلاهک خرمالو میتواند به کاهش التهاب گلو و رفع سرفه کمک کند.
- طب سنتی دمنوش کلاهک خرمالو را برای بهبود عملکرد معده و تسکین زخمهای گوارشی موثر میداند.
- این دمنوش در کاهش کلسترول و فشار خون نیز تاثیرگذار است.
بیشتر بدانید: خواص زالزالک
مضرات خرمالو چیست؟
عوارض خرمالو بیشتر به چگونگی مصرف آن و شرایط سلامتی بدن مربوط میشوند. از رایجترین مضرات خرمالو میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- مشکلات گوارشی (انسداد معده): یکی از وحشتناک ترین مضرات خرمالو افزایش ریسک بروز سنگ معده یا بزوآر (Bezoars) است. تاننهای موجود در این میوه، بهویژه در خرمالوی نارس، خاصیت قابض دارند. به همین دلیل مصرف زیاد آن زمینه را برای بروز بیماری بزوآر افزایش میدهد. بنابراین اگر سیستم گوارشی ضعیفی دارید، مصرف این میوه به شما پیشنهاد نمیشود. همچنین بافت نرم این میوه باعث میشود تا آن را به خوبی نجویید. این تکههای له نشده میتوانند در داخل معده یا انتهای روده کوچک جمع و باعث باعث انسداد شوند.
- افزایش قند خون: خرمالو قند طبیعی بالایی دارد. مصرف زیاد آن میتواند باعث افزایش سطح قند خون شود که برای افراد دیابتی یا کسانی که در معرض دیابت هستند، خطرناک است.
- افت شدید فشار خون: خرمالو پتاسیم بالایی دارد و در صورت مصرف زیاد، باعث کاهش بیش از حد فشار خون میشود. اگر فشار خون پایین دارید، مصرف این میوه میتواند مشکلساز باشد.
- حساسیت و آلرژی: ممکن است به ترکیبات موجود در خرمالو حساسیت نشان دهید. در این شرایط با علائمی مانند خارش، التهاب یا ناراحتی معده مواجه میشوید.
همچنین خوب است بدانید مصرف همزمان خرمالو با غذاهای سنگین میتواند باعث مشکلات گوارشی شود. برخی از این غذاها عبارتاند از:
- انار
- چای پررنگ
- سرکه
- خرما
- موز
- تخم مرغ
- نوشیدنیهای گازدار
- آجیلهای روغنی مثل گردو
- ماهی
- گوشت قرمز
بیشتر بدانید: خواص موز
چه کسانی نباید خرمالو بخورند؟
مصرف خرمالو برای برخی افراد به دلیل بیماری نمیتواند مناسب باشد:
- افرادی که دیابت دارند. خرمالوی رسیده گلوکز بالایی دارد و کنترل دیابت را با مشکل مواجه میکند. شما میتوانید به جای آن از توتفرنگی، بلوبری، سیب سبز یا گریپفروت استفاده کنید. این میوهها شاخص گلیسمی پایینتری دارند و برای دیابت مناسبتر هستند.
- افرادی که سابقه جراحی دستگاه گوارش یا مشکلات گوارشی مانند یبوست یا انسداد روده دارند. اگر با این مشکلات مواجه هستید، میتوانید به جای خرمالو به سراغ کیوی، آلو، انجیر یا گلابی بروید. این میوهها فیبر محلول دارند و به بهبود حرکات روده کمک میکنند.
- کسانی که به فشار خون پایین مبتلا هستند. اگر بهطور طبیعی فشار خون پایین دارید، مصرف این میوه میتواند برای شما خطرناک باشد. به جای آن میتوانید از موز، انبه یا خرما استفاده کنید. این میوهها سطح انرژی را افزایش میدهند و تاثیر کمتری بر فشار خون دارند.
- افرادی که به خرمالو حساسیت دارند. برخی افراد ممکن است به ترکیبات موجود در خرمالو حساسیت داشته باشند و دچار خارش، التهاب یا واکنشهای آلرژیک شوند. میوههایی مانند سیب یا انگور حساسیت کمتری ایجاد میکنند و میتوانند جایگزین مناسبی باشند.
- کسانی که به بیماریهای کبدی پیشرفته مبتلا هستند. مصرف زیاد خرمالو به دلیل قند طبیعی و برخی ترکیبات فشار بیشتری به کبد وارد میکند و باعث کندی روند متابولیسم میشود. به جای آن میتوانید از میوههای سمزدا مانند لیمو ترش، گریپفروت یا چای سبز استفاده کنید که منجر به پاکسازی کبد میشوند.
بیشتر بدانید: خواص انار
خواص خرمالو در چند خط
خواص خرمالو شامل تقویت سیستم گوارش، محافظت از کبد، بهبود خواب، تقویت سیستم ایمنی و افزایش انرژی است. با این حال، مصرف آن باید متعادل و متناسب با شرایط بدنیتان باشد، زیرا زیادهروی یا ترکیب آن با برخی غذاها ممکن است باعث بروز مشکلات جدی شود.
سوالات رایج
پزشکان متخصص تغذیه توصیه میکنند خرمالو را با پوست مصرف نکنید زیرا احتمال بروز انسداد روده را افزایش میدهد.
ترکیب خرمالو با شیر میتواند یک نوشیدنی مقوی و خوشمزه برای تامین انرژی و تقویت بدن باشد.
مصرف این میوه بعد از زایمان به مادران شیرده توصیه نمیشود. زیرا احتمال بروز واکنشهای آلرژیک در نوزاد وجود دارد.
خرمالو دارای آنتیاکسیدانهای قوی مانند ویتامین C و بتاکاروتن است که در پاکسازی کبد از سموم موثر هستند. این آنتیاکسیدانها به محافظت از سلولهای کبدی در برابر آسیبهای ناشی از رادیکالهای آزاد کمک میکنند و مانع از التهاب و آسیب کبد میشوند. البته مصرف بیش از حد خرمالو میتواند با عوارض جدی همراه باشد.
منبع: healthline | webmd | medicalnewstoday | nutritionvalue