حساسیت به بادام زمینی یکی از علل شایع حمله های آلرژیکی است. علائم حساسیت به بادام زمینی میتواند تهدید کننده حیات باشد.
برای برخی افراد مبتلا به حساسیت به بادام زمینی، حتی مقادیر کمی از بادام زمینی میتواند باعث واکنش جدی شود. حساسیت به بادام زمینی در کودکان در حال افزایش میباشد.
حتی اگر شما یا فرزندتان حساسیت خفیفی نسبت به بادام زمینی داشته باشید، مراجعه به پزشک حائز اهمیت میباشد؛ به دلیل اینکه هنوز خطر بروز واکنشهای جدی تر در آینده وجود دارد.
بیشتر بدانیم: انواع آجیلهای آلرژیزا کدامند؟
علائم حساسیت به بادام زمینی
یک واکنش آلرژیک به بادام زمینی معمولا دقایقی پس از در معرض قرار گرفتن آن رخ میدهد. علائم و نشانه های حساسیت به بادام زمینی میتواند شامل این موارد باشد:
- آبریزش بینی
- واکنشهای پوستی نظیر کهیر ،قرمزی و تورم
- خارش یا سوزش در گلو یا اطراف دهان
- مشکلات گوارشی مانند اسهال،درد معده،حالت تهوع یا استفراغ
- سفتی گلو
- تنگی نفس یا خس خس
- آنافیلاکسی
آنافلاکسی یک واکنش آلرژیک جدی است که بهطور ناگهانی آغاز میشود و میتواند منجر به مرگ شود. آنافیلاکسی معمولاً با علایمی همچون ضایعات جلدی، خارش، تورم گلو و افت فشار خون همراه است. شایعترین علت آنافیلاکسی ناشی از مواد غذایی است . نیش حشرات، مواد غذایی و داروها هم میتواند منجر به این وضعیت شود. (یکی از داروهای ایجاد کننده ی آن هپارین است ، درصورت مصرف زیاد منجر به مرگ میشود.)
نشانه ها و علائم آنافیلاکسی:
- انقباض راه های هوایی
- تورم گلو و مشکل شدن تنفس
- افت شدید در فشار خون
- نبض تند
- سرگیجه،حس سبکی یا از دست دادن هوشیاری
علت حساسیت به بادام زمینی
حساسیت به بادام زمینی زمانی رخ میدهد که سیستم ایمنی بدن به اشتباه پروتئینهای بادام زمینی را به عنوان مادهای مضر تشخیص میدهند. تماس مستقیم و غیر مستقیم با بادام زمینی باعث میشود که سیستم ایمنی بدن مواد شیمیایی را به درون جریان خون ترشح کند.
قرارگرفتن در معرض بادام زمینی میتواند از راههای مختلفی رخ دهد:
تماس مستقیم
شایعترین دلیل حساسیت به بادام زمینی، خوردن بادام زمینی یا مواد غذایی حاوی آن میباشد. گاهی اوقات، تماس مستقیم پوست با بادام زمینی میتواند باعث واکنش آلرژیکی شود.
تماس مقطعی
این تماس، ورود ناخواسته بادام زمینی به درون محصولات است و بطور کلی نتیجه مواد غذایی حاوی بادام زمینی در طی فرایندها و پردازش بادام زمینی میباشد.
استنشاق
واکنش آلرژیک درصورتی رخ میدهد که گرد یا ذرات حاوی بادام زمینی را از منبعی از آرد بادام زمینی یا اسپری روغن پخت و پز بادام زمینی را استنشاق کنید.
عوامل تاثیرگذار در حساسیت به بادام زمینی
مشخص نیست که چرا برخی افراد به بادام زمینی حساسیت دارند و سایر افراد حساسیت ندارند. با این حال، افراد با فاکتورهای خطر مشخص، شانس بیشتری در گسترش حساسیت به بادام زمینی دارند. فاکتورهای خطر حساسیت به بادام زمینی شامل این موارد میشوند:
سن
حساسیتهای غذایی در کودکان خصوصا کودکان نوپا و نوزادان شایع میباشد. وقتی که بزرگتر میشوید، سیستم گوارشی بالغ تر میشود و بدن شما احتمال کمتری دارد که با مواد غذایی و آلرژی ها واکنش نشان دهد.
سابقه آلرژی به بادام زمینی
برخی کودکان با حساسیت به بادام زمینی آنرا بزرگ جلوه میدهند. با این حال باز هم ممکن است حساسیت عود کند.
سایر حساسیتها
اگر درحال حاضر به یک ماده غذایی حساسیت دارید، ممکن است در معرض خطر مبتلا به حساسیتهای دیگر نیز باشید. به همین ترتیب، داشتن نوع دیگری از حساسیت مانند تب یونجه، خطر حساسیت غذایی را افزایش میدهد.
حساسیت به بادام زمینی در میان سایر اعضای خانواده
درصورتیکه به سایر حساسیتها خصوصا انواع دیگری از حساسیتهای غذایی شایع در خانواده مبتلا باشید، در معرض خطر حساسیت به بادام زمینی هستید.
درماتیت آتویپیک
برخی افراد با بیماری پوستی درماتیت آتوپیک(اگزما) نیز دارای حساسیت غذایی هستند. درحالیکه برخی افراد تصور میکنند که حساسیتهای غذایی مرتبط با بیش فعالی و آرتریت دوران کودکی است، هیچ مدرکی برای حمایت ازین فرض وجود ندارد.
عوارض حساسیت به بادام زمینی
عوارض حساسیت به بادام زمینی میتواند شامل آنافیلاکسی باشد. کودکان و بزرگسالانی که دارای حساسیت شدید به بادام زمینی هستند در خطر داشتن این واکنش تهدید کننده حیات میباشند.
حساسیت به بادام زمینی و مراجعه به پزشک
درصورتی که واکنش شدیدی به بادام زمینی دارید خصوصا اگر دارای علائم و نشانه های آنافیلاکسی هستید،بدنبال درمان اورژانس باشید.
اگر شما یا هر کسی دیگری بعد از خوردن بادام زمینی دچار سرگیجه، تنفس شدیدا سخت و عدم هوشیاری شد بایستی با اورژانس تماس بگیرید.
درصورتی که دارای علائم و نشانههای خفیف حساسیت به بادام زمینی هستید اولین گزینه مراجعه به لیست فوق متخصص داخلی میباشد.
بعد از معاینه و گرفتن تستهای لازم، به احتمال زیاد شما به پزشک متخصص آلرژی ارجاع داده خواهید شد تا تستهای دقیقتری از شما گرفته شده و تحت نظر پزشک باشید.
آمادگی برای ملاقات با پزشک متخصص آلرژی
برای بهرهمندی بهینه از ملاقات، آمادگی قبل از ملاقات ایده خوبی است. در اینجا برخی اطلاعات برای کمک به آمادگی برای ملاقاتتان و آنچه باید از دکتر انتظار داشته باشید ارائه میشود.
توصیف علائم
برای صحبت با دکتر از آنچه پس از مصرف بادام زمینی رخ داده، و اینکه چه مدت طول کشیده تا واکنش به بادام زمینی اتفاق بیفتد آمادگی داشته باشید. سعی کنید بیاد آورید چه تعداد بادام زمینی خوردهاید. درصورتیکه مقدار بادام زمینی که خورده اید را نمیدانید، به پزشک بگویید کدام مواد غذایی حاوی بادام زمینی باعث علائمتان شده و چه مقدار از این مواد را خوردهاید.
فهرستی از داروهایی که مصرف کرده اید تهیه کنید که شامل ویتامینها یا مکملهاست.
یکی از اعضای خانواده یا دوستتان را درصورت امکان با خود ببرید.
گاهی اوقات یادآوری تمام اطلاعاتی که در طی ملاقات باید به پزشک ارائه دهید دشوار میباشد. فرد همراه شما میتواند مواردی را که فراموش کردهاید، یادآوری میکند.
هر سوالی دارید یادداشت کنید.
برخی سوالات اساسی که باید از پزشک بپرسید عبارت است از:
- آیا علت علائم من حساسیت به بادام زمینی است؟
- چه عامل دیگری میتواند باعث ایجاد علائمم شده باشد؟
- چه آزمایشاتی باید انجام دهم؟
- بهترین درمان ممکن چیست؟
- آیا باید به متخصص مراجعه کنم؟
- آیا جایگزین عمومی برای داروهایی که تجویز کرده اید وجود دارد؟
- آیا بروشور یا نسخه چاپی وجود دارد که با خود ببرم؟چه وبسایتهایی توصیه میکنید؟
- آیا نیاز به انجام تزریق خودکار اپی نفرین میباشد؟
درصورتی که بدلیل حساسیت کودکتان به بادام زمینی به پزشک مراجعه میکنید:
- آیا جایگزینهایی برای غذا یا مواد غذایی که باعث ایجاد علائم آلرژیک میشود وجود دارد؟
- چگونه میتوانم فرزندم را در مدرسه از حساسیت به بادام زمینی ایمن نگه دارم؟
- آیا احتمال عود حساسیت فرزندم وجود دارد؟
- از پرسیدن هرگونه سوال از پزشک دریغ نکنید.
پزشک احتمالا تعدادی سوال خواهید پرسید:
- چه زمانی متوجه علائم تان شدید؟
- چه مدت پس از مصرف بادام زمینی علائم ظاهر شد؟
- چه مقدار بادام زمینی مصرف کردید؟
- آیا از داروهای غیر نسخهای آلرژی مثل آنتی هیستامینها استفاده کردهاید؟ فایدهای هم داشته؟
- به نظر خودتان به خاطر مصرف بادام زمینی بوده یا از مصرف غذاهای دیگهای هم بوده؟
- شدت علائم چه مقدار است؟
- چه عواملی علائم ما را بهبود میبخشد؟
- چه عواملی علائمتان را بدتر میکند؟
- چه اقداماتی میتوانید انجام دهید؟
اگر در داشتن حساسیت به بادام زمینی مردد هستید، تا زمانیکه با پزشک ملاقات نکرده اید بادام زمینی مصرف نکنید. اگر دارای واکنش شدید هستید، به دنبال مراقبت های اورژانس باشید.
تستها و تشخیصهای مرتبط با حساسیت به بادام زمینی
گفتگوی شما و پزشک در مورد علائم و سابقه پزشکی فرایند تشخیص را شروع میکند. معمولا یک آزمایش فیزیکی پس از این گفنگو انجام میگیرد. معمولا مراحل بعدی شامل این موارد خواهد بود:
یادداشت غذایی
پزشک ممکن از شما بخواهد عادتهای غذایی، داروها و علائمتان را یادداشت کنید.
حذف رژیم
درصورتیکه مشخص نباشد مصرف بادام زمینی باعث علائم شما شده یا درصورتیکه پزشک تصور کند به بیش از یک نوع ماده غذایی حساسیت دارید، میتواند یک حذف رژیم غذایی را توصیه کند. در این صورت احتمالا از شما میخواهد بادام زمینی یا سایر مواد غذایی مشکوک را به مدت یک یا دو هفته حذف کنید و سپس به رژیم خود اضافه کنید. این فرایند میتواند به پیوند علائم به مواد غذایی خاص کمک کند. درصورتیکه به مواد غذایی واکنش شدید دارید، استفاده از این روش نمیتواند ایمن باشد.
تست پوست
یک مقدار کوچکی از مواد غذایی را بر روی پوستت شما قرار میدهند. درصورتیکه به ماده غذایی خاصی حساسیت داشته باشید، پوست ناحیه مربوطه واکنش نشان داده و سریعا گسترش میابد.
آزمایش خون
آزمایش خون میتواند واکنش سیستم ایمنی بدنتان را به مواد غذایی بخصوص با بررسی مقدار آنتیبادیهای نوع حساسیت در جریان خون بسنجد که به عنوان آنتی بادی های ایمونوگلوبولین شناخته شده هستند.
اطلاعات حاصل از این منابع میتواند در تعیین این که آیا به بادام زمینی حساسیت دارید یا علائمتان بدلیل مورد دیگری مانند عدم تحمل مواد غذایی است یا نه کمک کند.
داروها و درمانهای مرتبط با حساسیت به بادام زمینی
هیچ درمان مشخصی برای حساسیت به بادام زمینی وجود ندارد ولی محققین به مطالعه حساسیت زدایی ادامه میدهند. درمان ایمنی دهانی(حساسیت زدایی) شامل کودکان مبتلا به حساسیت به بادام زمینی یا کسانی که در معرض خطر حساسیتهای بادام زمینی هستند، دوزهای مواد غذایی حاوی بادام زمینی را در طول زمان افزایش میدهد.
با این حال، درمان طولانی مدت و ایمن آن برای حساسیت بادام زمینی هنوز قطعی نیست و این درمان هنوز مورد تایدد FDA نمیباشد.
تحقیقات جدید نشان میدهد که حساسیت زدایی برای کودکان 4 تا 11 ماه میتواند در جلوگیری از حساسیت به بادام زمینی موثر باشد. همیشه با پزشک مشورت کنید زیرا خطرات قابل توجهی از آنفیلاکسی وجود دارد؛ درصورتیکه ورود اولیه بادام زمینی بطور نادرست انجام شود.
در این میان، با هرگونه حساسیت غذایی، درمان شامل انجام مراحلی برای اجتناب از غذاهایی است که باعث ایجاد واکنش میشود و آشنایی با نحوه برخورد با واکنشهای شدید میباشد.
آمادگی برای حساسیت به بادام زمینی
تنها روش برای جلوگیری از واکنش، اجتناب از مصرف بادام زمینی و محصولات حاوی بادام زمینی است. ولی بادام زمینی رایج است و برخلاف تلاشی که میکنید احتمال دارد به نحوی با آن تماس داشته باشید.
برای واکنشهای شدید، ممکن است نیاز به یک تزریق اورژانس اپی نفرین و ورود به اتاق اورژانس داشته باشید. بسیاری از افراد با حساسیتهای مختلف، ازتزریق خودکار اپی نفرین استفاده میکنند. این ابزار یک سرنگ و یک سوزن مخفی میباشد و زمانیکه در ران فشرده میشوند یک دوز واحد از دارو را تزریق میکند.
نحوه استقاده از خود تزریقی
درصورتیکه پزشک یک تزریق خودکار اپی نفرین را تجویز کرده:
- در تمام مدت آنرا با خود ببرید. بهتراست همیشه یک تزریق خودکار اضافی را در ماشین یا محل کار همراه داشته باشید.
- همیشه قبل از اتمام تاریخ انقضایش آنرا جایگزین کنید. اپی نفرینی که تاریخش به اتمام رسیده ممکن است بدرستی عمل نکند.
- از پزشک خود بخواهید تا یک تزریق خودکار پشتیبان را تجویز کند تا درصورتی که یکی را جاگذاشتید یک ذخیره داشته باشید.
- چگونگی کاربرد آن را بدانید. از پزشک خود بخواهید تا نحوه عملکردش را به شما نشان دهد. همچنین مطمئن شوید افراد نزدیکتان بنحوه استفاده از آنرا میدانند. زیرا در این صورت میتواند زندگیتان را نجات دهد.
- زمان استفاده از آن را بدانید. با پزشک خود در مورد زمانیکه نیاز به آن دارید و چگونگی تشخیص صحبت کنید. با این حال، درصورتیکه مطمئن نیست که نیاز به آن دارید یا نه، معمولا بهتر است پیشقدم شوید و از اپی نفرین اورژانس استفاده کنید.
سبک زندگی و درمانهای خانگی
یکی از روش های اصلی برای جلوگیری از واکنش آلرژیک دانستن چگونگی اجتناب از غذاهایی است که باعث ایجاد علائمتان میشود. درنتیجه از مراحل زیر پیروی کنید :
هرگز تصور نکنید که یک ماده غذایی حاوی بادام زمینی نیست.
بادام زمینی میتواند در غذاهایی وجود داشته باشد که اصلا فکر نمیکنید حاوی آن باشد. همیشه برچسب های مواد غذایی را برای اطمینان از اینکه حاوی بادام زمینی نیستند بخوانید. موادغذایی کارخانه ای باید بدرستی نشان دهند که آیا حاوی بادام زمینی هستند یا نه، درصورتی که در شرکتهایی تولید میشوند که بادام زمینی نیز تولید میشود. حتی اگر از محتویات مواد غذایی مطلع هستید، برچسبشان را چک کنید، زیرا این ترکیبات میتوانند تغییر کنند
برچسبی که نشان میدهد این ماده غذایی در کارخانه ای تولید شده که بادام زمینی تولید میکند را نادیده نگیرید.
اکثر افراد با حساسیت به بادام زمینی باید از تمامی محصولاتی که میتواند حاوی حتی مقدار بسیار کمی بادام زمینی باشد اجتناب کنند.
وقتی مردد هستید، بگویید نه متشکرم.
در رستوران یا جمعهای اجتماعی همیشه در خطر مصرف ناگهانی بادام زمینی هستید. بسیاری از افراد جدیت حساسیت و واکنشهای غذایی را نمیدانند و ممکن است ندانند حتی مقدار اندکی از غذا میتواند باعث ایجاد واکنشهای شدید و جدی شود. اگر همیشه نگرانید که یک ماده غذایی برایتان حساسیت زا باشد آنرا امتحان نکنید.
برای هرگونه واکنش آمادگی داشته باشید.
درمورد حمل داروهای اورژانس در مواقع واکنش های شدید با پزشک صحبت کنید.
از مصرف غذاهای حاوی بادام زمینی اجتناب کنید
بادام زمینی رایح است و اجتناب از غذاهایی که حاوی بادام زمینی هستند میتواند چالش باشد. غذاهای زیر اغلب شامل بادام زمینی هستند:
- آجیل مخلوط
- محصولات پخته شده مانند کوکی ها و شیرینی ها
- بستنی و دسرهای سرد
- شکلاتهای انرژی زا
- کورن فلکسها و گرانولا
- نان های غلات
- شیرینی که ترکیبی از آجیل،سفیده تخم مرغ و شکر است
غذاهایی که کمتر آشکارند ممکن است حاوی بادام زمینی یا پروتئین های بادام زمینی باشند بدلیل اینکه در طی فرآیند تولید با آنها در تماس میباشد. برخی نمونهها عبارتند از:
- گز
- سس سالاد
- آب نبات، شکلات، کره بادام زمینی (مانند روغن بادام) و دانههای آفتابگردان
- غذاهای قومی شامل آفریقایی، چینی، اندونزی، مکزیکی، تایلندی و ویتنامی
- غذاهای فروخته شده در برخی نانوایی و بستنی فروشی
- روغن بادام زمینی
- غذای حیوانات خانگی
درصورتی که فرزندتان دارای حساسیت به بادام زمینی است، این مراحل را برای کمک به ایمنی او انجام دهید:
همراهی مراقبان
از بستگان، پرستاران بچه، معلمان و سایر مراقبان کمک بخواهید. به بزرگسالانی که وقت بیشتری را با کودکتان میگذرانند نحوه تشخیص نشانهها و علائم واکنش آلرژیکی به بادام زمینی را آموزش دهید. تاکید کنید که واکنش آلرژیک میتواند تهدید کننده حیات بوده و نیاز به عملکرد سریع دارد. اطمینان حاصل کنید که کودکتان نیز در زمان نیاز کمک بخواهد، درصورتیکه دارای واکنش آلرژیکی باشد.
یک برنامه نوشته شده را استفاده کنید.
مراحلی را که در مورد واکنش آلرژیکی باید انجام دهید، ازجمله ترتیب و دوز تمامی داروهای تجویز شده، اطلاعات تماس برای اعضای خانواده و پزشک یا پزشکانی که در رابطه با این حساسیت با شما در ارتباط هستند فهرست بندی کنید. یک کپی از برنامه را به اعضای خانواده، معلمها و سایر افرادی که مراقب کودکتان هستند ارائه دهید.
کودک خود را از اشتراک گذاری مواد غذایی منصرف کنید.
معولا کودکان تنقلات را به اشتراک میگذارند. با این حال، وقتی در حال بازی هستند، کودک ممکن است حساسیت به مواد غذایی را یا حساسیتهای دیگر را فراموش کند. درصورتیکه کودک به بادام زمینی حساسیت دارد، او راتشویق کنید که مواد غذایی را از دیگران مصرف نکند.
مطمئن شوید که تزریق خودکار اپی نفرین همیشه در دسترس است.
یک تزریق اپی نفرین (ادرنالین) میتواند فورا شدت واکنش آنافیلاکتیک تهدید کننده حیات را کاهش دهد؛ ولی باید سریعا مورد استفاده قرار گیرد.
درصورتیکه کودک دارای انژکتور اورژانس اپی نفرین است، مطمئن شوید اعضای خانواده و سایر مراقبان در مورد داروی اورژانس کودک، نحوه استفاده از آن و اینکه در کجا قرار دارد و چه زمانی باید مصرف شود اطلاع داشته باشند.
مطمئن شوید که مدرسه کودک دارای برنامه مدیریت حساسیتهای غذایی باشد.
راهنماهایی برای ایجاد سیاستها و روندها وجود دارد. پرسنل نیز باید به این راهنماها دسترسی داشته باشند و در مورد استفاده از تزریق اپینفرین آموزش ببینند.
کودک خود را با گردنبند یا دستبند مجهز با هشدار پزشکی بپوشانید.
این امر به او کمک میکند تا درمان سریع را در مواقعی که در واکنش شدید قادر به ارتباط نیست، دریافت کند.
این هشدار شامل نام کودک و نوع حساسیت غذایی است که دارد و میتواند دستورالعملهای اورژانس را بطور خلاصه فهرست بندی کند.
درصورتیکه دارای حساسیت به بادام زمینی هستید از مراحل زیر پیروی کنید:
- همیشه تزریق خودکار اپی نفرین را همراه خود داشته باشید.
- از دستبند یا گردنبند مجهز به هشدارهای پزشکی استفاده کنید.
سلام دختر من یک سال و نیمه اس یک دو ساعت بعد از خوردن کره بادوم زمینی دچار حالت تشنج شد و لبهاش کبود شد بردیم بیمارستان کمی بالا اورد کم کم بهتر شد حالا ممکنه ازون بوده
سلام من ۳۴سالم هست بادم زمینی خوردم. صورتم بدنم پر از جوش شده خیلی خارش میدن توراخدا کمک کنین ممنون