بادمجان نخودی (Pea eggplant) یک درختچه خاردار و گلدار است که در شرایط آب و هوایی متنوع رشد میکند، اما بهترین رشد را در مناطق آفتابی و معتدل دارد. از آنجا که این گیاه در سراسر جهان از جمله آمریکا، آفریقا، آسیا و جزایر اقیانوس آرام یافت میشود، منشاء دقیق آن مشخص نیست. با این حال، بسیاری از کارشناسان بر این باورند که احتمالا بومی مناطق مرکزی و جنوبی آمریکا است. این مقاله از مجله سلامت درمانکده به بررسی خواص بادمجان نخودی اختصاص دارد. اگر به مصرف غذاهای گیاهی علاقه دارید، این مطلب را تا انتها دنبال کنید.
فهرست محتوا
خواص بادمجان نخودی
بادمجان نخودی که نام علمی آن Solanum torvum است، هم به عنوان غذا و هم به عنوان داروی گیاهی برای بسیاری از بیماریها مثل فشار خون بالا و مشکلات گوارشی استفاده میشود. در حال حاضر، تحقیقات زیادی در مورد خواص دارویی این گیاه وجود ندارد. اما شواهد حاصل از مطالعات آزمایشگاهی و حیوانی نشان میدهد که ترکیبات گیاهی و مواد مغذی موجود در آن میتوانند فواید زیادی برای سلامتی داشته باشند. این فواید عبارتاند از:
۱. تقویت سیستم ایمنی
محققان خواص بادمجان نخودی برای تقویت سیستم ایمنی را بررسی کرده و به این نتیجه رسیدهاند که این گیاه از خواص ضد میکروبی قوی برخوردار است و عملکرد سیستم ایمنی را با روشهای مختلف بهبود میبخشد.
در یک مطالعات مشاهده شد که بادمجان نخودی میتواند در برابر ویروس هرپس سیمپلکس (عامل بیماری تبخال) موثر باشد. همچنین شواهد نشان میدهد که خواص ضد میکروبی این گیاه برای تمیز نگه داشتن زخمها و کمک به التیام بریدگیها و جراحتها مفید است.
بیشتر بدانید: خواص بادمجان
۲. تنظیم سطح قند خون
تحقیقات در مورد ارتباط بین بادمجان نخودی و رژیم غذایی سالم نشان میدهد که این گیاه سرشار از پلیفنولهای زیست فعال مانند روتین، گالیک اسید، کافئیک و کاتچین است که همگی به کاهش سطح قند خون در افراد مستعد ابتلا به دیابت کمک میکنند. این پلیفنولها استرس اکسیداتیو و آسیب سلولی را کاهش میدهند و در تنظیم متابولیسم نقش دارند.
۳. کاهش التهاب
بادمجان نخودی حاوی گلیکوزیدهای استروئیدی زیست فعالی است که سطح التهاب را در بدن کاهش میدهند. نوتروفیلها یک نوع گلبول سفید هستند که میتوانند به بیماریهای تنفسی مثل آسم منجر شوند. بادمجان نخودی با التهاب ناشی از نوتروفیل مقابله میکند و احتمال ابتلا به مشکلات تنفسی را کاهش میدهد. با این حال، مطالعات در این زمینه محدود است و برای درک بهتر این موضوع باید تحقیقات بیشتری انجام شود.
بیشتر بدانید: خواص فلفل دلمه
۴. درمان کمخونی و پیشگیری از آن
کمبود آهن یکی از شایعترین دلایل کمخونی در سراسر جهان است که اغلب به دلیل تغذیه نادرست رخ میدهد و علائم مختلفی مثل خستگی، سرگیجه و تنگی نفس ایجاد میکند.
بسیاری از افراد از خواص بادمجان نخودی برای کم خونی استفاده میکنند. چرا که این گیاه منبع خوب آهن است و میتواند به تولید گلبولهای قرمز خون کمک کند. با این حال، تحقیقات نشان میدهد که بادمجان نخودی ممکن است به خوبی در دستگاه گوارش جذب نشود. بنابراین هیچ تضمینی وجود ندارد که افزودن آن به رژیم غذایی تاثیر چشمگیری در وضعیت آهن بدن داشته باشد.
خوردن بادمجان نخودی همراه با غذاهای غنی از ویتامین C مانند توتفرنگی، مرکبات و فلفل دلمهای به افزایش جذب آهن کمک میکند. اما در مورد میزان اثربخشی این روش برای درمان کمخونی تحقیقات کافی وجود ندارد.
۵. حفظ سلامت دستگاه گوارش
در گذشته، از این گیاه برای شکستن روزه استفاده میشده است. چون ترکیبات آن باعث آرام شدن معده خالی میشوند. همچنین آنتیاکسیدانهای این گیاه با خنثی کردن اسید معده به کاهش علائم گاستریت (ورم معده) کمک میکنند. فیبر موجود در بادمجان نخودی هم میتواند حرکات روده را افزایش دهد و فرآیند هضم را بهبود بخشد.
بیشتر بدانید: خواص پیاز
۶. کاهش فشار خون
فشار خون بالا یکی از مهمترین عوامل خطر ابتلا به بیماری قلبی و سکته مغزی است. تحقیقات در مورد خواص بادمجان نخودی برای کاهش فشار خون نشان میدهد که پلیفنولهای موجود در این گیاه خاصیت آنتیاکسیدانی و ضد التهابی دارند و به کاهش فشار خون کمک میکنند.
عوارض بادمجان نخودی
تمام بخشهای این گیاه از جمله ریشه، ساقه، برگ و میوه در سراسر جهان برای آشپزی و اهداف دارویی استفاده میشوند. میوه این گیاه اغلب در روغن سرخ شده و به صورت کامل مصرف میشود؛ در حالی که برگها، ساقهها و ریشهها خشک میشوند و به شکل پودر، چای یا تنتور مورد استفاده قرار میگیرند.
اگرچه بادمجان نخودی به طور کلی بیخطر در نظر گرفته میشود، اما اطلاعات کافی درباره دوز دقیق و خطرات احتمالی آن وجود ندارد. این گیاه مثل سیبزمینی، فلفل، گوجهفرنگی و بادمجان به خانواده گیاهان نایتشید تعلق دارد و مانند آنها حاوی ترکیبی به نام گلیکوآلکالوئید است.
مصرف گلیکوآلکالوئید در دوزهای بالا میتواند به عوارض گوارشی و عصبی مانند حالت تهوع، دلدرد، اسهال، سرگیجه و گیجی منجر شود. از آنجا که غلظت گلیکوآلکالوئید در بادمجان نخودی با رسیدن گیاه کاهش مییابد، به نظر میرسد که مصرف میوه کاملا رسیده ایمنتر باشد. با این حال، بعضی از افراد ممکن است نسبت به اثرات گلیکوآلکالوئید حساستر باشند. به همین دلیل، اگر در گذشته با خوردن گیاهان خانواده نایتشید دچار مشکل شدهاید، احتمالا نمیتوانید از بادمجان نخودی استفاده کنید.
بیشتر بدانید: خواص کدو حلوایی
بارداری و شیردهی
هیچ شواهد علمی محکمی در مورد بیخطر بودن بادمجان نخودی برای زنان باردار یا شیرده وجود ندارد. با این حال، در بعضی از کشورها مانند غنا زنان در دوران بارداری و شیردهی از این گیاه برای بهبود وضعیت آهن و افزایش تولید شیر استفاده میکنند.
به دلیل کمبود تحقیقات و احتمال وجود گیاهان سمی که ممکن است تشخیص آنها از گیاهان غیر سمی دشوار باشد، بهتر است زنان باردار و شیرده قبل از افزودن بادمجان نخودی به رژیم غذایی خود با پزشک یا متخصص تغذیه مشورت کنند.
بیشتر بدانید: خوردن گوجه در شب
کلام پایانی
بادمجان نخودی برای درمان طیف وسیعی از بیماریها از جمله فشار خون بالا، کمخونی و عفونتهای باکتریایی و ویروسی استفاده میشود. با این حال، تحقیقات مدرن که از اثربخشی آن برای این اهداف حمایت میکنند اغلب به مطالعات آزمایشگاهی و حیوانی محدود میشوند.
بیشتر مردم میتوانند با خیال راحت از بادمجان نخودی استفاده کنند. اما مهم است که قبل از مصرف این گیاه از رسیده بودن آن مطمئن شوند. چون بادمجان نخودی نارس میتواند علائم عصبی و گوارشی منفی ایجاد کند.
با توجه به ناکافی بودن تحقیقات، باید قبل از افزودن این گیاه به برنامه غذایی روزمره خود با متخصص تغذیه در مورد فواید و عوارض آن مشورت کنید. این موضوع بهخصوص زمانی مهم است که باردار یا شیرده باشید یا یک بیماری زمینهای داشته باشید. برای این کار میتوانید به وبسایت درمانکده سر بزنید و با بهترین پزشکان متخصص از جمله دکتر تغذیه آنلاین مشورت کنید. همچنین، درمانکده این امکان را برای شما فراهم کرده تا از طریق سیستم نوبتدهی اینترنتی جهت مراجعه حضوری دکتر تغذیه از متخصص تغذیه مورد نظر خود نوبت بگیرید.
سوالات متداول
از خواص بادمجان نخودی میتوان به تنظیم فشار خون و قند خون، بهبود هضم، تقویت سیستم ایمنی، درمان کمخونی و کاهش التهاب اشاره کرد.
شواهدی وجود دارد که نشان میدهد این گیاه به تسکین سرفه، پاکسازی راههای هوایی، کاهش علائم آسم و کنترل عفونتهای ریوی کمک میکند. با این حال، برای تایید این موضوع باید تحقیقات بیشتری روی انسان انجام شود.
مصرف این گیاه در مقادیر زیاد ممکن است به حالت تهوع، دلدرد، اسهال، سرگیجه و گیجی منجر شود.
منابع: healthline, medicinenet