سرطان دهان؛ علل، علائم، انواع و درمان سرطان کام

آیا با علائم سرطان دهان آشنایی دارید؟ روش‌های درمان سرطان کام یا اورال چیست؟ در این مقاله از مجله درمانکده در مورد جدیدترین درمان سرطان دهان، علائم سرطان لثه و دهان، روش‌های تشخیص و پیشگیری صحبت می‌کنیم. همچنین به شما خواهیم گفت چگونه با کمک روش‌های گیاهی و خانگی علائم بیماری را کاهش دهید.

سرطان دهان چیست؟

در واقع سرطان دهان نوعی از سرطان است که با نام‌های سرطان کام یا سرطان اورال (Oral Cancer) نیز شناخته می‌شود و می‌تواند هر یک از قسمت‌های تشکیل دهنده دهان (حفره دهان) را تحت تاثیر قرار دهد. سرطان دهان می‌تواند در قسمت‌های زیر اتفاق بیفتد:

• لب‌ها
• لثه‌ها
• زبان
• پوشش داخلی گونه‌ها
• سقف دهان
• کف دهان (زیر زبان)
• سخت کام
• نرم کام

سرطان دهان یکی از چندین نوع سرطانی است که در دسته‌بندی‌ای به نام سرطان‌های سروگردن قرار می‌گیرد.

این نوع سرطان به‌صورت یک توده یا زخمی در دهان ظاهر می‌شود که از بین نمی‌رود. در ایالات متحده آمریکا سالانه حدود ۵۰,۰۰۰ نفر به سرطان دهان مبتلا می‌شوند که ۷۰ درصد از آنها مرد هستند.

بسته به اینکه کدام سلول در دهان دچار سرطان شده، این بیماری دسته‌بندی می‌شود.

در صورتی که دارای علائم این بیماری هستید بهتر است سریع تر نزد یک پزشک متخصص گوش حلق و بینی مراجعه کنید همچنین می توانید از طریق مشاوره آنلاین با پزشک متخصص گوش حلق و بینی سریع تر روند ویزیت را انجام دهید.

انواع سرطان دهان

دهان از انواع مختلفی از سلول‌ها تشکیل شده است. نوع سرطان دهان به این بستگی دارد که سرطان در کدام یک از انواع سلول‌ها آغاز شده است.

بیشتر بخوانید: با سرطان نازوفارنکس آشنا شوید

کارسینوم سلول سنگ‌فرشی در حفره دهان

بیش از ۹۰ درصد سرطان‌های دهان از نوع کارسینوم سلول سنگ‌فرشی (Squamous cell carcinoma) هستند. سلول‌های سنگ‌فرشی سلول‌های نازکی هستند که سطح صافی دارند و شبیه فلس‌های ماهی به نظر می‌رسند. این سلول‌ها اغلب در بافت‌هایی یافت می‌شوند که سطح پوست، پوشش اندام‌های توخالی بدن و پوشش مجاری تنفسی و گوارشی را تشکیل می‌دهند. کارسینوم به معنای سرطان است.

کارسینوم سلول سنگ‌فرشی بیشتر قسمت‌هایی از بدن را تحت تاثیر قرار می‌دهد که در معرض نور خورشید قرار دارند (همچون صورت، گوش‌ها و گردن). اما گاهی در دهان نیز ایجاد می‌شود.

سایر سرطان‌های حفره دهان که به میزان کمتری رایج‌اند عبارت‌اند از:

وروکوس کارسینوما در دهان

وروکوس کارسینوما (Verrucous carcinoma) یک زیرگروه نادر از کارسینوم سلول سنگ‌فرشی است. این نوع کارسینوم به‌ندرت به سایر قسمت‌های بدن منتشر می‌شود، اما می‌تواند به طور عمقی در بافت‌های اطراف رشد کند.

ملانومای دهان

ملانوما (Melanoma) در سلول‌های تولیدکننده رنگ‌دانه ایجاد می‌شود که به پوست رنگ می‌دهند. ملانومای سروگردن می‌تواند در هر نقطه‌ای از پوست، داخل بینی یا حفره دهان نیز ایجاد شود.

کارسینوم سلول بازال

کارسینوم سلول بازال (Basal cell carcinoma) از سلول‌های بازال آغاز می‌شود. این نوع سرطان روی لب‌ها ظاهر می‌شود.

بیشتر بخوانید: سندروم سوزش دهان چیست؟

علائم سرطان دهان و لثه

برخی از رایج‌ترین علائم سرطان دهان و لثه عبارت‌اند از:

• ورم یا ضخیم شدن، شکل‌گیری توده یا برآمدگی، نقاط زبر، سفت شدن پوست یا نواحی ساییده شده روی لب‌ها، لثه‌ها، گونه‌ها یا سایر قسمت‌های داخلی دهان
• ظهور لکه‌های مخملی سفید، قرمز یا خالدار (سفید و قرمز) در دهان
• خونریزی بدون دلیل در دهان
• بی حس شدن بدون دلیل، احساس درد یا حساس شدن نسبت به لمس در هر ناحیه‌ای از صورت، دهان یا گردن
• درد یا احساس این که چیزی در قسمت پشت گلوگیر کرده است
• مشکلاتی در جویدن یا بلعیدن، صحبت‌کردن، یا حرکت‌دادن فک یا زبان
• گرفتگی صدا، گلودرد مزمن یا تغییر در صدا
• گوش درد
• ورم یا درد در ناحیه فک، اگر از دندان مصنوعی استفاده می‌کنید ممکن است قراردادن آنها در دهان اذیت‌کننده یا سخت باشد.
• کاهش وزن چشمگیر
• لق شدن دندان‌ها

بیشتر بخوانید: وزوز گوش ؛ علائم، علل، عوارض و درمان

علت سرطان دهان

سرطان زمانی رخ می‌دهد که یک تغییر ژنتیکی در بدن باعث می‌شود که سلول‌ها به‌صورت خارج از کنترلی شروع به رشد کنند. با ادامه رشد این سلول‌های ناخواسته، تومور شکل می‌گیرد. باگذشت زمان، این سلول‌ها ممکن است به سایر قسمت‌های بدن منتشر شوند.

علل و عوامل خطر

عوامل خطر برای ایجاد سرطان دهان عبارت‌اند از:

سیگارکشیدن

افرادی که سیگار یا پیپ می‌کشند، شش برابر بیشتر از افراد غیرسیگاری در معرض ابتلا به سرطان دهان یا سرطان اورال قرار دارند.

استفاده از دخانیات بدون دود

جویدن یا استنشاق تنباکو باعث می‌شود فرد ۵۰ برابر بیشتر در معرض ابتلا به سرطان گونه، لثه و بافت پوششی لب‌ها قرار داشته باشد.

مصرف بیش از حد الکل

سرطان دهان در بین افرادی که الکل مصرف می‌کنند، ۶ برابر رایج‌تر از افرادی است که الکل مصرف نمی‌کنند. مصرف الکل و تنباکو با هم احتمال بروز سرطان را به میزان بیشتری افزایش می‌دهد.

بیشتر بخوانید: علت خون دماغ چیست و چطور درمان می شود؟

قرارگرفتن بیش از حد در معرض نور خورشید به‌خصوص در سنین پایین

اشعه فرابنفش خورشید می‌تواند سبب بروز سرطان لب شود.

رژیم غذایی نامناسب

برخی از مطالعات ارتباطی بین سرطان دهان و عدم مصرف سبزیجات و میوه‌های کافی را پیدا کرده‌اند.

باید خاطرنشان کرد که بیش از ۲۵ درصد از سرطان‌های دهان در افرادی رخ می‌دهند که سیگار نمی‌کشند و فقط گاهی اوقات الکل مصرف می‌کنند.

سایر عوامل خطر برای سرطان اورال عبارت‌اند از:

• سابقه خانوادگی سرطان
• بیماری رفلاکس معده به مری (GERD)
• اگر قبلا در ناحیه سر، گردن یا هر دو پرتودرمانی دریافت کرده باشید.
• قرارگرفتن در معرض برخی از مواد شیمیایی (خصوصا آزبست، سولفوریک اسید و فرمالدهید)
• نوشیدن چای ماته بسیار داغ
• اگر درگذشته به سرطان سروگردن مبتلا شده‌اید.

بیشتر بخوانید: بلع دردناک ؛ دلایل، علل احتمالی و نحوه درمان

چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنیم؟

اگر علاوه بر علائم بالا، متوجه ظهور زخم‌هایی روی صورت، گردن یا دهان شدید که با خونریزی همراه‌اند و در طول ۲ هفته بهبود پیدا نمی‌کنند، فورا با پزشکتان تماس بگیرید.

آیا سکس دهانی باعث سرطان دهان می‌شود؟

ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) می‌تواند در طول رابطه جنسی دهانی منتقل شود و احتمال بروز سرطان را افزایش دهد.

برخی از سویه‌های ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) می‌توانند سبب بروز کارسینوم سلول سنگ‌فرشی در ناحیه حلق و دهان شوند. تقریبا تمام افرادی که از نظر جنسی فعال هستند در دوره‌ای از زندگی‌شان به HPV مبتلا می‌شوند.

سرطان دهان در چه سنی بیشتر رایج است؟

سرطان دهان می‌تواند در هر سنی رخ دهد. اما اکثر موارد سرطان دهان در افراد مسن که بین ۵۰ الی ۷۴ سال سن دارند رخ می‌دهند.

به‌طورکلی ویروس HPV دلیل ابتلای اکثر افراد جوان به سرطان کام است.

سرطان دهان در کودکان چگونه است؟

احتمال بروز سرطان دهان در کودکان بسیار پایین است، زیرا اصلی‌ترین عوامل خطر این بیماری مربوط به بزرگسالان هستند. بااین‌حال گاهی کودکان نیز به این بیماری دچار می‌شوند.

زمانی که سرطان حفره دهان در کودکان رخ می‌دهد، رایج‌ترین انواع آن لنفوم و سارکوم هستند. احتمال بروز کارسینوم سلول سنگ‌فرشی در کودکان نادر است.

علائم این بیماری در کودکان نیز همچون علائم بزرگسالان هستند.

مراحل سرطان دهان

اینکه بیمار در کدام مرحله سرطان قرار دارد تعیین می‌کند که محل سرطان کجاست، آیا سرطان رشد کرده و این که آیا سرطان به نواحی دیگر بدن منتشر شده است یا خیر.

مرحله 0

به این مرحله کارسینوم درجا (Carcinoma in situ) نیز گفته می شود. این مرحله سلول‌های غیرطبیعی در بافت پوششی لب‌ها یا حفره دهان را توصیف می‌کند که پتانسیل تبدیل‌شدن به سرطان را دارند.

مرحله I

در مرحله I اندازه تومور حدود ۲ سانتی‌متر یا کمتر است و سرطان به غدد لنفاوی نرسیده است.

مرحله II

مرحله II توموری را توصیف می‌کند که بزرگ‌تر از ۲ سانتی‌متر است اما بیشتر از ۴ سانتی‌متر نیست. در مرحله II سرطان به غدد لنفاوی نرسیده است.

مرحله III

در مرحله III، تومور بزرگ‌تر از ۴ سانتی‌متر است و به غدد لنفاوی یا سایر نقاط بدن منتشر نشده است. یا این که تومور به هر اندازه‌ای است و به غدد لنفاوی مجاور منتشر شده، اما به سایر نقاط بدن گسترش نیافته است.

مرحله IV

مرحله IV پیشرفته‌ترین مرحله سرطان دهان است. در این مرحله ممکن است سرطان هر اندازه‌ای داشته باشد و به نواحی زیر منتشر شده باشد:

• بافت‌های مجاور، همچون فک یا سایر قسمت‌های حفره دهان
• یک غده لنفاوی بزرگ به‌اندازه بیش از ۳ سانتی‌متر (که در همان سمتی از گردن است که تومور قرار دارد)، چندین غده لنفاوی (که در همان سمتی از گردن که تومور قرار دارد هستند)، یا یک غده لنفاوی (که در سمتی از گردن است که تومور در سمت مقابل آن قرار دارد).
• قسمت‌های بدن که دورتر از دهان هستند (همچون ریه‌ها)

ممکن است زمانی پزشک سرطان دهان را تشخیص دهد که سرطان در مرحله IV باشد.

سرطان‌هایی که در مرحله III و IV هستند نسبت به سرطان‌هایی که در مراحل اولیه هستند، احتمال عود بیشتری دارند. ممکن است سرطان در قسمتی از بدن که در ابتدا ایجاد شده، در غدد لنفاوی، یا در قسمت دیگری از بدن عود کند.

نرخ بقا

طبق اظهارات موسسه ملی سرطان، نرخ بقای پنج‌ساله برای سرطان‌های حفره دهان و گلو به شرح زیر است:

• ۸۳ درصد، برای سرطان موضعی (که گسترش نیافته است).
• ۶۴ درصد، برای سرطانی که به غدد لنفاوی مجاور سرایت کرده است.
• ۳۸ درصد، برای سرطانی که به سایر قسمت‌های بدن سرایت کرده است.

به‌طورکلی، ۶۰ درصد از افراد مبتلا به سرطان دهان، پنج سال یا بیشتر زنده می‌مانند. اگر تشخیص در مراحل اولیه سرطان صورت‌گرفته باشد، احتمال این که فرد پس از دریافت درمان زنده بماند بیشتر است.

در واقع نرخ بقای پنج‌ساله در افراد مبتلا به سرطان دهان در مرحله ۱ و ۲، حدود ۷۰ الی ۹۰ درصد است.

بیشتر بخوانید: متداول ترین عارضه های تخصص گوش، حلق و بینی

درمان سرطان دهان

پزشک قبل از توصیه روش درمانی مناسب برای سرطان کام، چندین عامل را در نظر می‌گیرد از جمله:

• نوع سرطان دهانی که دارید
• آیا سرطان دهان از محل اصلی به سایر قسمت‌های دهان و گلو یا سایر قسمت‌های بدن منتشر شده است
• وضعیت کلی سلامتتان
• سنتان

ممکن است پزشک فقط یک نوع درمان را توصیه کند یا این که از ترکیبی از روش‌های درمانی برای شما استفاده کند. گزینه‌های درمانی عبارت‌اند از:

جراحی سرطان کام

ممکن است از روش‌های جراحی زیر برای درمان سرطان اورال استفاده شود:

جراحی برای برداشتن تومور

طی این پروسه، جراح تومور و کمی از بافت سالمی که اطراف آن را احاطه کرده است را جدا می‌کند تا اطمینان حاصل کند که تمام سلول‌های سرطانی برداشته شده‌اند. سرطان‌های کوچک‌تر اغلب از طریق یک جراحی جزئی برداشته شوند. این در حالی است که تومورهای بزرگ‌تر ممکن است به جراحی گسترده‌تری نیاز داشته باشند. برای مثال، برای برداشتن یک تومور بزرگ، ممکن است به برداشتن بخشی از استخوان فک یا بخشی از زبان نیاز باشد.

جراحی برای برداشتن سرطانی که به گردن منتشر شده است

اگر سلول‌های سرطانی به غدد لنفاوی گردن منتشر شده باشند یا اگر پزشک بر اساس اندازه یا عمق سرطان احتمال می‌دهد که این اتفاق افتاده باشد، روشی را برای برداشتن غدد لنفاوی و بافت‌های مرتبط در گردن توصیه می‌کند که جراحی تشریح گردن (neck dissection) نام دارد. این روش جراحی، سلول‌های سرطانی که ممکن است به غدد لنفاوی منتشر شده باشند را بر می‌دارد. همچنین برای تعیین این که آیا بعد از جراحی به روش‌های درمانی دیگری نیاز دارید یا خیر نیز مفید است.

جراحی برای ترمیم دهان

 پس از عمل جراحی برای برداشتن سرطان، ممکن است پزشک جراحی‌ای را برای ترمیم دهان توصیه کند. این جراحی به شما کمک می‌کند که توانایی صحبت‌کردن و غذا خوردنتان را دوباره به دست بیاورید. طی این پروسه ممکن است پزشک از سایر قسمت‌های بدن، پیوند پوست، ماهیچه یا استخوان تهیه کند و از آن برای ترمیم دهان استفاده کند. ایمپلنت‌های دندان را نیز می‌توان جایگزین دندان‌های طبیعی کرد.

پرتودرمانی

طی پروسه پرتودرمانی، پزشک برای ازبین‌بردن سلول‌های سرطانی، از پرتوهایی باانرژی بالا (همچون اشعه ایکس و پروتون) استفاده می‌کند. پرتودرمانی معمولا از طریق دستگاهی انجام می‌شود که خارج از بدن است (تابش پرتو خارجی). اگرچه می‌توان از دانه‌ها و سیم‌های رادیواکتیو که در نزدیکی محل سرطان قرار گرفته‌اند نیز استفاده کرد (براکی تراپی).

پرتودرمانی اغلب بعد از جراحی استفاده می‌شود. اما اگر سرطان دهان در مراحل اولیه باشد، می‌توان از این روش درمانی به‌تنهایی استفاده کرد. در شرایط دیگر، می‌توان پرتودرمانی را با شیمی‌درمانی ترکیب کرد. این ترکیب باعث می‌شود اثربخشی پرتودرمانی افزایش پیدا کند، اما سبب افزایش عوارض جانبی نیز می‌شود. در مواردی که سرطان دهان پیشرفته است، پرتودرمانی می‌تواند به تسکین علائم و نشانه‌های ناشی از سرطان (همچون درد) کمک کند. پرتودرمانی در افرادی که سیگار نمی‌کشند یا آن را ترک کرده‌اند مؤثرتر خواهد بود.

شیمی‌درمانی

شیمی‌درمانی یک روش درمانی است که از مواد شیمیایی برای ازبین‌بردن سلول‌های سرطانی استفاده می‌کند. داروهای شیمی‌درمانی را می‌توان به‌تنهایی، به همراه سایر داروهای شیمی‌درمانی یا در ترکیب با سایر درمان‌های سرطان مصرف کرد.

تارگت تراپی دارویی

تارگت تراپی دارویی یا درمان هدفمند، با تغییر برخی از جنبه‌های خاص سلول‌های سرطانی که سبب رشد این سلول‌ها می‌شوند، به درمان سرطان دهان کمک می‌کند. این داروها را می‌توان به‌تنهایی یا همراه با داروهای شیمی‌درمانی یا پرتودرمانی استفاده کرد.

ستوکسیماب (اربیتاکس) یک درمان هدفمند است که از آن برای درمان سرطان دهان در شرایط خاص استفاده می‌شود. ستوکسیماب عملکرد پروتئینی را متوقف می‌کند که در بسیاری از انواع سلول‌های سالم یافت می‌شود، اما بیشتر در انواع خاصی از سلول‌های سرطانی وجود دارد.

ایمونوتراپی

ایمونوتراپی یا ایمنی درمانی یکی از جدیدترین درمان‌های سرطان است که از سیستم ایمنی بدن فرد برای مبارزه با سرطان استفاده می‌کند. ممکن است سیستم ایمنی به سرطان حمله نکند زیرا سلول‌های سرطانی پروتئین‌هایی تولید می‌کنند که باعث می‌شوند سلول‌های سیستم ایمنی نتوانند آنها را تشخیص دهند. ایمنی درمانی با ایجاد تداخل در این پروسه عمل می‌کند.

درمان‌های ایمونوتراپی معمولا برای افرادی استفاده می‌شوند که به سرطان دهان پیشرفته مبتلا هستند و به درمان‌های استاندارد پاسخ نمی‌دهند.

بیشتر بخوانید: شایع ترین عمل های جراحی در تخصص گوش، حلق و بینی

درمان‌های مکمل

هیچ یک از درمان‌های مکمل یا جایگزین نمی‌توانند سرطان دهان را درمان کنند. اما این روش‌های درمانی می‌توانند به شما در مقابله با سرطان دهان و عوارض جانبی درمان سرطان (همچون احساس خستگی) کمک کنند. برخی از این روش‌ها عبارت‌اند از:

ورزش

در اکثر روزهای هفته، به مدت ۳۰ دقیقه ورزش‌های ملایم را انجام دهید. ورزش‌هایی با شدت متوسط (همچون پیاده‌روی سریع) نیز به کاهش خستگی در طول درمان سرطان و بعد از آن کمک می‌کنند. قبل از شروع تمرینات ورزشی حتما با پزشکتان مشورت کنید تا اطمینان حاصل کنید که ورزش برای شما بی‌خطر است.

ماساژدرمانی

در طول پروسه ماساژدرمانی، یک متخصص ماساژ از دستان خود برای اعمال فشار روی ماهیچه‌ها و پوستتان استفاده می‌کند. این درمان به رهایی از استرس و فشار روحی نیز کمک زیادی می‌کند.

ریلکسیشن

فعالیت‌هایی که به شما کمک می‌کنند احساس آرامش داشته باشید می‌توانند در مقابله با سرطان موثر باشند. برای استفاده از تکنیک‌های ریلکسیشن می‌توانید به یک موسیقی آرامش‌بخش گوش دهید یا خاطراتتان را در یک دفتر بنویسید.

درمان سرطان دهان با طب سوزنی

در طول جلسات طب سوزنی، یک پزشک آموزش‌دیده، سوزن‌های بسیار نازکی را در برخی از نقاط بدن وارد می‌کند. این پروسه به رهایی از خستگی و برخی از علائم مرتبط با سرطان و درمان‌های آن کمک می‌کند.

تشخیص سرطان دهان

آزمایش‌ها و پروسه‌هایی که برای تشخیص سرطان اورال استفاده می‌شوند عبارت‌اند از:

معاینه فیزیکی

پزشک یا دندانپزشک، لب‌ها و دهانتان را معاینه می‌کند تا قسمت‌هایی که غیرعادی هستند همچون نواحی دچار التهاب و دارای زخم و لکه‌های سفید (لکوپلاکیا) را بررسی کند.

برداشتن بافت برای آزمایش (بیوپسی)

اگر پزشک یا دندانپزشک متوجه ناحیه مشکوکی شود، ممکن است با روشی به نام بیوپسی، نمونه‌ای از سلول‌ها را خارج کند تا آنها را در آزمایشگاه بررسی کند. ممکن است پزشک از یک ابزار برش برای بریدن نمونه‌ای از بافت استفاده کند. گاهی نیز از یک سوزن برای برداشتن نمونه استفاده می‌کند. در آزمایشگاه، سلول‌ها بررسی می‌شوند تا پزشک تغییرات سرطانی یا پیش سرطانی که نشان‌دهنده خطر ابتلا به سرطان در آینده هستند را تشخیص دهد.

تعیین وسعت سرطان

هنگامی که سرطان دهان تشخیص داده شد، پزشک سعی می‌کند تا میزان (مرحله) سرطان را تعیین کند. آزمایش‌هایی که برای مرحله‌بندی سرطان دهان انجام می‌شوند ممکن است شامل موارد زیر باشند:

درمان سرطان دهان آندوسکوپی

پزشک از یک دوربین کوچک برای معاینه گلو استفاده می‌کند. طی روشی به نام آندوسکوپی، پزشک یک دوربین کوچک و انعطاف‌پذیر که مجهز به نور است را در گلوی شما قرار دهد تا علائمی که نشان‌دهنده انتشار سرطان به خارج از دهان هستند را جستجو کند.

تست‌های تصویربرداری

 برخی از انواع تست‌های تصویربرداری ممکن است به تعیین این که آیا سرطان به خارج از دهانتان گسترش‌یافته است یا نه کمک کنند. آزمایش‌های تصویربرداری ممکن است شامل آزمایش اشعه ایکس، CT اسکن، ام آر آی (MRI)، برش نگاری گسیل پوزیترون (PET) و غیره باشند. نیازی نیست که فرد تمام این آزمایش‌ها را انجام دهد. پزشک بر اساس شرایطتان تعیین می‌کند که کدام تست مناسب شماست.

پیشگیری

سرطان دهان قابل پیشگیری است و با رعایت برخی نکات ساده می‌توانید نقش مهمی در پیشگیری از این بیماری ایفا کنید. برای این منظور:

• اگر از هر یک از انواع تنباکو یا سیگار استفاده می‌کنید، سعی کنید مصرف آن را متوقف کنید. در مورد برنامه ترک سیگار با پزشکتان صحبت کنید.
• از نوشیدن الکل نیز بپرهیزید.
• همیشه قبل از قرارگرفتن در معرض آفتاب از محصولات ضدآفتاب استفاده کنید. بهتر است از ضدآفتاب‌های مسدودکننده اشعه‌های UV-A و UV-B استفاده کنید.
• برای ویروس پاپیلومای انسانی، واکسینه شوید.
• به طور منظم توسط دندانپزشک معاینه شوید. افراد بین ۲۰ الی ۴۰ سال باید هر سه سال یکبار آزمایش‌های غربالگری سرطان دهان را انجام دهند. پس از ۴۰ سالگی نیز باید به طور سالانه معاینه شوند.

عوارض جانبی درمان سرطان اورال

سرطان دهان و درمان آن ممکن است منجر به بروز برخی عوارض جانبی شوند. عوارض جانبی روش‌های درمانی با هم متفاوت‌اند. برای مثال:

جراحی

جراحی با این عوارض جانبی همراه است:

• خونریزی
• عفونت
• درد
• مشکل در خوردن و بلعیدن

مشکلات طولانی‌مدت ناشی از جراحی ممکن است شامل موارد زیر باشند:

• مشکلات دندانی: اگر عمل جراحی، شکل دهان و فک را تغییر دهد، ممکن است سبب بروز مشکلاتی برای دندان‌ها شود.
• دیسفاژی یا مشکلات بلع: این عارضه می‌تواند خوردن را دشوار کند و ممکن است خطر بروز عفونت‌های بعدی را افزایش دهد.
• مشکلات گفتاری: تغییر در زبان، لب‌ها و سایر قسمت‌های دهان می‌تواند روی گفتار تاثیر بگذارد.

پرتودرمانی

عوارض جانبی پرتودرمانی برای سرطان دهان ممکن است شامل موارد زیر باشند:

• پوسیدگی دندان
• شکل‌گیری زخم در دهان
• خونریزی لثه
• سفت شدن فک
• احساس خستگی مفرط
• واکنش‌های پوستی همچون سوختگی
• باریک شدن شریان کاروتید که اغلب ناشی از پرتودرمانی است و می‌تواند منجر به بروز مشکلات قلبی عروقی شود.

شیمی‌درمانی

داروهای شیمی‌درمانی سلول‌های سرطانی را از بین می‌برند، اما گاهی این داروها می‌توانند به بافت‌های سالم نیز آسیب برسانند. این داروها می‌توانند منجر به عوارض جانبی شدیدی شوند.

این عوارض جانبی ممکن است شامل موارد زیر باشند:

• خستگی مفرط
• حالت تهوع و استفراغ
• ریزش مو
• ضعیف شدن سیستم ایمنی و افزایش خطر بروز عفونت

این اثرات معمولا پس از این که فرد دوره درمانی خود را به پایان برساند، از بین خواهند رفت.

تارگت تراپی

عوارض جانبی تارگت تراپی شامل بثورات پوستی، خارش، سردرد، اسهال و عفونت هستند.

ممکن است پس از هر یک درمان‌های سرطان دهان، فرد دچار افسردگی، تحریک‌پذیری، ناامیدی و اضطراب شود.

آیا سرطان دهان کشنده است؟

بله اگر سرطان اورال به‌موقع تشخیص داده نشود و درمان نشود می‌تواند مهلک باشد.

مواد غذایی مفید

می‌توانید مواد غذایی زیر را در رژیم غذایی‌تان بگنجانید. این مواد غذایی به شما کمک می‌کنند که هنگام مبارزه با سرطان دهان احساس بهتری داشته باشید.

بیشتر بخوانید: متخصص گوش، حلق و بینی کیست؟

انواع توت‌ها

مدت‌هاست که بلوبری، شاه توت، توت‌فرنگی و سایر انواع توت به دلیل فواید کلی‌ای که برای سلامتی دارند، به طور گسترده مورداستفاده قرار می‌گیرند. تحقیقات نشان داده‌اند که توت‌ها علاوه بر آنتی‌اکسیدان‌ها و ویتامین‌ها، دارای یک ترکیب مبارزه کننده با سرطان دهان هستند که الاجیک اسید نام دارد. این ماده مغذی گیاهی به کند کردن رشد سلول‌های سرطانی کمک می‌کند و کبد را نیز سالم نگه می‌دارد.

درمان سرطان دهان با مصرف ماهی

برخی از پزشکان و محققان اظهار کرده‌اند که مواد غذایی سرشار از اسیدهای چرب امگا ۳ و ویتامین D (همچون ماهی سالمون و ماهی‌تن) دارای خواص پیشگیری‌کننده از بیماری هستند. افزودن ماهی به رژیم غذایی‌تان می‌تواند از سرطان و بیماری پریودنتال جلوگیری کند که این امر تا حد زیادی احتمال بروز سرطان دهان را نیز کاهش می‌دهد.

کلم بروکلی، گل‌کلم و کلم

این مواد خوراکی که جزو خانواده کلم‌ها هستند، “سبزیجات چلیپایی” نیز نامیده می‌شوند. تمام این کلم‌ها انتخابی عالی برای پیشگیری از سرطان دهان هستند. طبق اظهارات مرکز تحقیقات سرطان آمریکا، این سبزیجات رشد سلول‌های سرطانی را کند می‌کنند و به‌طورکلی از شکل‌گیری سرطان جلوگیری می‌کنند.

می‌توانید سبزیجات چلیپایی را به بسیاری از غذاها اضافه کنید. می‌توانید از آنها در خورش‌ها یا کاسرول استفاده کنید یا بعد از بخارپز کردن در کنار غذاهای اصلی همچون مرغ یا ماهی مصرف کنید.

درمان سرطان دهان با مصرف مرکبات

طبق مطالعات صورت‌گرفته، افرادی که مکمل‌های ویتامین C مصرف می‌کنند حدود ۲۴ درصد کمتر در معرض خطر ابتلا به سرطان دهان قرار دارند. اگرچه مکمل‌ها خوب هستند، اما بهتر است ویتامین C را به طور طبیعی از میوه‌هایی همچون پرتقال و گریپ‌فروت دریافت کنید.

مرکبات دارای خواص زیادی هستند که می‌توانند به مبارزه با بیماری‌هایی همچون سرطان کمک کنند. مرکبات حاوی ترپن‌ها هستند که می‌توانند روی پیشرفت چرخه سلولی تاثیر بگذارند. فقط مراقب باشید که پرتقال، گریپ‌فروت و سایر مرکبات را باید در حد اعتدال مصرف کنید، زیرا به علت سطح اسیدی بالای این میوه‌ها، در صورت مصرف بیش از حد ممکن است به دندان‌ها آسیب برسانند.

استفاده از مرکبات در دسر عالی است زیرا به ازبین‌بردن بوی غذا و بوی بد دهان کمک می‌کنند. این خاصیت به دلیل وجود مقادیر بالای ویتامین C در این میوه‌هاست.

روغن زیتون

گزارش‌های اخیر نشان داده‌اند که روغن زیتون عملکرد بسیار موثری در ازبین‌بردن سلول‌های سرطانی دارد. علاوه بر این وقتی صحبت از تاثیر رژیم غذایی روی پیشگیری از سرطان دهان می‌شود، فقط آنچه می‌خورید مهم نیست بلکه نحوه آماده‌کردن غذا نیز از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است. به همین خاطر توصیه می‌شود که کمتر از پروسه‌های سرخ کردن و کباب کردن استفاده کنید و بیشتر از روش‌های جوشاندن، بخارپز کردن و پختن برای تهیه غذا استفاده کنید.

خواص روغن زیتون تنها به مبارزه با انواع سرطان محدود نمی‌شوند. روغن زیتون خطر ابتلا به دیابت نوع ۲، آلزایمر و پوکی‌استخوان را نیز کاهش می‌دهد. به‌علاوه می‌تواند از سکته مغزی جلوگیری کند و روند پیری را نیز آهسته‌تر کند. به همین خاطر جای تعجب نیست که از دیرباز برخی از کهن‌ترین فرهنگ‌ها از روغن زیتون در آشپزی استفاده می‌کردند.

درمان‌های گیاهی و خانگی برای سرطان دهان

برخی از ادویه‌ها و گیاهان تا حد زیادی به پیشگیری از بروز سرطان اورال و درمان علائم آن کمک می‌کنند. از جمله:

درمان سرطان دهان با زردچوبه

کورکومین موجود در زردچوبه باعث شده این ادویه رنگ زردی داشته باشد. کورکومین یکی از قوی‌ترین ضد التهاب‌هایی است که تاکنون شناسایی شده است. تومورهای سرطانی دارای شبکه‌ای از عروق خونی هستند که وظیفه تغذیه رسانی به تومور را بر عهده دارند. کورکومین می‌تواند عملکرد این رگ‌های خونی را متوقف کند و سلول‌های سرطانی را از بین ببرد. برای فعال‌شدن خاصیت کورکومین می‌توانید زردچوبه را با فلفل سیاه و روغن زیتون ترکیب کنید. به‌علاوه می‌توانید از آن روی مرغ یا حتی سبزیجات استفاده کنید یا یک یا دو قاشق چایخوری زردچوبه را به سوپ، سس یا خورش اضافه کنید.

چای سبز

چای سبز خواص آنتی‌اکسیدان بی‌نظیری دارد. برای بهره‌مندی از این خواص، روزانه ۲ فنجان چای سبز بنوشید. چای سبز به مبارزه با سرطان دهان و تسکین برخی از علائم این سرطان کمک می‌کند.

درمان سرطان دهان با گشنیز

تخم گشنیز زخم‌های دهان را بهبود می‌بخشد و خطر بروز سرطان کام را کاهش می‌دهد.

برای بهره‌مند شدن از خواص این گیاه، ۲ قاشق چایخوری تخم گشنیز را له کنید و در یک لیتر آب بجوشانید. سپس آن را از صافی رد کنید و اجازه دهید سرد شود. ۳ الی ۴ بار در روز از آن به‌عنوان دهان‌شویه استفاده کنید.

بیشتر بخوانید: علائم، علل و راه های درمان گلو درد

ریحان مقدس

ریحان مقدس سرشار از آنتی‌اکسیدان‌ها است. به‌علاوه به سم‌زدایی بدن کمک می‌کند. برخی از مطالعات نشان داده‌اند که ریحان مقدس می‌تواند از بدن در برابر مواد شیمیایی سمی محافظت کند. این گیاه همچنین با کاهش رشد سلول‌های سرطانی، از بروز سرطان جلوگیری می‌کند.

برای بهره‌مند شدن از خواص ریحان می‌توانید هر روز ۵ الی ۶ برگ ریحان تازه را بجوید. یا این که ۸ الی ۱۰ برگ ریحان تازه را در مقداری آب بجوشانید. سپس از صافی رد کنید و به طور مرتب مصرف کنید.

تاثیر چریش در درمان سرطان دهان

برخی از مطالعات نشان داده‌اند که فرآورده‌های گیاه چریش (همچون عصاره برگ این گیاه) تاثیرات زیر را روی سلول‌های سرطانی دهان دارد:

• رشد سلول‌های سرطانی را مهار می‌کند.
• سبب مرگ سلول‌های سرطانی می‌شود (فرآیند آپوپتوز یا مرگ برنامه‌ریزی‌شده سلول)
• از فعال‌شدن سلول‌های سرطانی جلوگیری می‌کند.
• پروسه پاک‌سازی سلول‌های سرطانی را تسریع می‌بخشد.
• مانع از حمله سلول‌های سرطانی به سایر نقاط بدن می‌شود.

زنجبیل

در مطالعات آزمایشگاهی نشان‌داده‌شده که زنجبیل دارای اثرات ضدالتهابی و ضد سرطانی است. زنجبیل همچنین می‌تواند حالت تهوع و استفراغ مربوط به شیمی‌درمانی را کاهش دهد. اما به‌هیچ‌عنوان قبل و بعد از عمل جراحی زنجبیل مصرف نکنید، زیرا زنجبیل سبب افزایش خونریزی می‌شود. به همین خاطر بیمارانی که تعداد پلاکت خون آنها پایین است باید از مصرف آن بپرهیزند.

آلوئه‌ورا

یک مطالعه در سال ۲۰۱۱ نشان داد که مصرف آلوئه‌ورا در طول شیمی‌درمانی می‌تواند به پیشگیری از شکل‌گیری زخم‌های دهان در برخی از بیماران کمک کند.

سایت معتبر درمانکده با در اختیار گذاشتن امکان رزرو نوبت آنلاین پزشکی و مشاوره آنلاین پزشکی توانسته است از تلف شدن زمان مراجعین جلوگیری کند؛ بنابراین شما عزیزان می توانید تنها با چند کلیک نوبت خود را با دکتر مورد نظرتان رزرو کنید.

منبع: healthline