وکیوم تراپی یا درمان زخم با فشار منفی (NPWT) یک روش نوین و موثر برای بهبود سریع زخم‌های مزمن یا پیچیده است. NPWT مایعات و باکتری‌ها را با مکش از زخم خارج می‌کند. همچنین با محافظت از زخم در برابر عوامل مضر موجود در هوا می‌تواند یک محیط مناسب برای بهبودی ایجاد کند.
از NPWT برای درمان زخم‌های بافت نرم در نواحی مختلف بدن استفاده می‌شود. برای اینکه با نحوه عملکرد این روش و شرایط انجام آن آشنا شوید، توصیه می‌کنیم این مقاله از مجله سلامت درمانکده را تا انتها بخوانید.
فهرست محتوا
- وکیوم تراپی چیست؟
- طرز کار دستگاه وکیوم زخم چگونه است؟
- چرا از وکیوم تراپی استفاده می‌شود؟
- کاربردهای وکیوم تراپی در درمان زخم
- چه زمانی نباید از وکیوم تراپی زخم استفاده کرد؟
- فواید وکیوم تراپی
- عوارض وکیوم زخم
- چگونه برای وکیوم تراپی آماده شوم؟
- چه مدت طول می‌کشد تا احساس بهتری پیدا کنم؟
- چگونه می‌توانم پس از درمان زخم با فشار منفی از خودم مراقبت کنم؟
- چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنم؟
- کلام پایانی
- سوالات متداول
وکیوم تراپی چیست؟
در درمان زخم با فشار منفی، مایعات و باکتری‌ها از زخم خارج می‌شوند تا روند بهبودی تسریع شود. بعضی از متخصصان این روش را «درمان با کمک مکش» می‌نامند و از آن برای بهبود بافت نرم در قسمت‌های مختلف بدن استفاده می‌کنند. وکیوم تراپی در زخم با کاهش ادم (تورم) و کوچک‌تر شدن زخم همراه است. علاوه بر این، به تشکیل بافت جدید و سالم در یک محیط تمیز و مرطوب کمک می‌کند.
از NPWT می‌توان در بیمارستان یا خانه استفاده کرد. اگر این کار را در خانه انجام می‌دهید، ممکن است برای تعویض پانسمان آموزش ببینید یا از شما خواسته شود به پزشک مراجعه کنید.
طرز کار دستگاه وکیوم زخم چگونه است؟
دستگاه درمان زخم با فشار منفی با برق یا باتری کار می‌کند و یک پمپ کوچک دارد که از آن برای ایجاد فشار منفی یا مکش استفاده می‌شود. این پمپ ممکن است به طور مداوم کار کند یا به صورت دوره‌ای روشن و خاموش شود. بعضی از دستگاه‌ها قابلیت استفاده مجدد دارند؛ در حالی که تعدادی از آن‌ها فقط برای یک بیمار استفاده شده و پس از به پایان رسیدن درمان دور انداخته می‌شوند.
برای استفاده از دستگاه NPWT ابتدا زخم به دقت تمیز می‌شود. سپس پانسمان مخصوص و یک لایه شفاف ضد آب روی زخم قرار می‌گیرد تا محیط آن را کاملا از هوای بیرون جدا کند. در مرحله بعد، پانسمان با یک لوله مخصوص به دستگاه وکیوم وصل می‌شود تا زخم با ایجاد فشار منفی بهبود یابد. پزشک دستگاه را به گونه‌ای تنظیم می‌کند که فشار مشخصی را اعمال کند. این تنظیمات به نوع زخم و دستگاه مورد استفاده بستگی دارند.
بیشتر بدانید: لیپوساکشن چیست؟
چرا از وکیوم تراپی استفاده می‌شود؟
در موارد زیر ممکن است این روش درمانی توصیه شود:
- یک زخم پیچیده دارید.
- زخم بهبود نمی‌یابد یا احتمال دارد بهبود پیدا نکند.
- زخم شما حاد (تازه) است، اما پزشک قادر به بستن آن نیست.
- زخم دوباره باز شده است.
- زخم مزمن (طولانی‌مدت) است.
- پزشک می‌خواهد تجمع مایعات را کاهش دهد و به بهبود زخم کمک کند.
کاربردهای وکیوم تراپی در درمان زخم
از درمان زخم با فشار منفی برای بهبود مشکلات زیر استفاده می‌شود:
- زخم پا (برای مثال، وکیوم تراپی زخم پای دیابتی)
- سوختگی‌ها
- جراحات ناشی از آسیب‌های تروماتیک
- بخیه‌های جراحی
بیشتر بدانید: انما چیست؟
چه زمانی نباید از وکیوم تراپی زخم استفاده کرد؟
اگر یکی از موارد زیر در مورد شما صدق کند، نباید از این روش استفاده کنید:
- وجود ارگان‌ها یا رگ‌های خونی بدون محافظ و قابل مشاهده
- سرطان
- بافت مرده
- اتصالات غیر طبیعی بین بخش‌های مختلف بدن
فواید وکیوم تراپی
فواید درمان زخم با فشار منفی شامل موارد زیر است:
- بهبود سریع‌تر زخم
- کاهش تورم (ادم)
- کاهش التهاب
- بهبود جریان خون که باعث انتقال بهتر اکسیژن به زخم می‌شود
- کاهش نیاز به تعویض پانسمان (هر ۴۸ تا ۷۲ ساعت یک‌بار)
- کاهش مدت اقامت در بیمارستان
عوارض وکیوم زخم
از معایب احتمالی این روش می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- خونریزی که ممکن است شدید باشد
- درد
- عفونت زخم
- واکنش آلرژیک به موادی که با زخم در تماس هستند
- آسیب زخم
- ایجاد ارتباط غیر طبیعی بین روده و پوست (فیستول روده)
آموزش صحیح تعویض پانسمان به کاهش خطر بروز این مشکلات کمک می‌کند. همچنین پزشک باید شما را به دقت ارزیابی کند تا مطمئن شود که کاندیدای خوبی برای این روش درمانی هستید. چرا که بعضی از مشکلات مثل عفونت زخم یا شکننده بودن پوست (به دلیل بالا رفتن سن یا استفاده طولانی‌مدت از استروئیدهای موضعی) ممکن است احتمال ابتلا به عوارض جانبی را افزایش دهند.
بیشتر بدانید: ماموپلاستی چیست؟
چگونه برای وکیوم تراپی آماده شوم؟
احتمالا برای انجام NPWT به آمادگی زیادی نیاز ندارید. گاهی‌اوقات لازم است قبل از انجام این درمان مدتی صبر کنید. به عنوان مثال، ممکن است پزشک بخواهد ابتدا عفونت موجود در زخم را درمان کند یا بافت مرده و آسیب‌دیده را از روی آن بردارد. در بعضی موارد هم باید در مورد نحوه استفاده از NPWT آموزش ببینید تا بتوانید درمان خود را در خانه انجام دهید.
چه مدت طول می‌کشد تا احساس بهتری پیدا کنم؟
سرعت بهبودی شما به نوع و اندازه زخم بستگی دارد. با این حال، ممکن است از سرعت التیام زخم با استفاده از NPWT شگفت‌زده شوید. این سیستم یک محیط ایده‌آل برای بهبود زخم ایجاد می‌کند.
چگونه می‌توانم پس از درمان زخم با فشار منفی از خودم مراقبت کنم؟
برای اینکه روند بهبودی را به سرعت طی کنید:
- در مورد زمان دوش گرفتن و نحوه استحمام با پزشک مشورت کنید.
- در صورت نیاز و تایید پزشک، داروی مسکن بخورید.
- در صورتی که پزشک برایتان آنتی‌بیوتیک تجویز کرده است، آن را مصرف کنید.
- از پزشک بپرسید که چه زمانی می‌توانید فعالیت‌های عادی خود را از سر بگیرید.
- مطمئن شوید که تغذیه مناسبی دارید و به اندازه کافی استراحت می‌کنید. این موارد برای التیام زخم و جلوگیری از عفونت ضروری هستند.
- اگر سیگار می‌کشید، برای ترک آن اقدام کنید. مواد سمی موجود در دود سیگار (به‌ویژه نیکوتین، مونوکسید کربن و هیدروژن سیانید) به شدت توانایی بدن را برای التیام زخم تحت تاثیر قرار می‌دهند.
شما احتمالا باید چند هفته یا چند ماه به وکیوم تراپی ادامه دهید. در طول درمان لازم است پمپ قابل حمل را به هر جایی که می‌روید ببرید. همچنین باید برای بررسی روند بهبودی به طور منظم به پزشک مراجعه کنید.
بیشتر بدانید: بلفاروپلاستی چیست؟
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنم؟
اگر از دستگاه NPWT در خانه استفاده می‌کنید، در صورت مشاهده مشکلات زیر با پزشک معالج خود تماس بگیرید:
- زخم شما شروع به خونریزی کرده است.
- تب دارید یا با سایر علائم عفونت مواجه شده‌اید.
- صدای دستگاه با صدای معمول متفاوت است.
- باتری دستگاه ضعیف شده است.
- لوله دارای انسداد است.
- دستگاه خودبه‌خود متوقف می‌شود.
کلام پایانی
وکیوم تراپی یک روش موثر و پیشرفته برای تسریع بهبود زخم و کاهش عوارض آن است. این روش به‌ویژه برای زخم‌های پیچیده و مزمن فواید زیادی دارد. اگر در این زمینه به راهنمایی بیشتری نیاز دارید، به جراح یا متخصص درد که وکیوم تراپی انجام می‌دهد مراجعه کنید.
برای این کار می‌توانید به وب‌سایت درمانکده سر بزنید و با بهترین پزشکان متخصص از جمله دکتر درد آنلاین مشورت کنید. همچنین، درمانکده این امکان را برای شما فراهم کرده تا از طریق سیستم نوبت‌دهی اینترنتی جهت مراجعه حضوری متخصص درد از متخصص مورد نظر خود نوبت بگیرید.
سوالات متداول
وکیوم تراپی زخم دیابتی یا هر نوع زخم مزمن و پیچیده را می‌تواند در نقاط مختلف بدن درمان کند.
بله. وکیوم تراپی یک روش غیر تهاجمی است که از آن برای تجزیه بافت چربی، رفع سلولیت و صاف‌تر به نظر رسیدن پوست استفاده می‌شود. این روش به‌خصوص برای سفت و خوش‌فرم شدن باسن به‌کار می‌رود.
بله. این روش درمانی ممکن است با کمی درد یا ناراحتی همراه باشد.
هزینه NPWT به عوامل مختلفی از جمله شدت آسیبدیدگی، تعداد زخم‌ها و خدمات ارائه‌شده (تعویض پانسمان، پیگیری روند درمان و…) بستگی دارد.
منابع: my.clevelandclinic, hopkinsmedicine
