لوپوس یک بیماری خودایمنی است که به دلیل حمله سیستم ایمنی بدن به بافت‌ها و اندام‌های سالم ایجاد می‌شود. در گذشته، به افراد مبتلا به لوپوس یا سایر اختلالات خودایمنی توصیه می‌شد از بارداری خودداری کنند. چون تصور این بود که بارداری برای مادر و جنین بسیار خطرناک است. اما در حال حاضر، این توصیه درست نیست. اگرچه هنوز هم بارداری برای این زنان خطرات خاص خود را دارد، اما اکثر آن‌ها می‌توانند با پیروی از دستور پزشک با خیال راحت باردار شوند و یک نوزاد سالم به دنیا بیاورند. اگر به این بیماری خودایمنی مبتلا هستید و می‌خواهید باردار شوید، مقاله امروز مجله درمانکده را که به موضوع لوپوس در بارداری می‌پردازد، از دست ندهید.
فهرست محتوا
نکات مهمی که باید قبل از باردار شدن رعایت کنید
حداقل از سه تا 6 ماه قبل از تلاش برای باردار شدن، با پزشک درباره برنامه‌های خود صحبت کنید. صحبت‌های اولیه با پزشک به شما این امکان را می‌دهد که برای داشتن یک بارداری ایمن برنامه‌ریزی کنید. ممکن است لازم باشد از سه تا 6 ماه قبل از باردار شدن داروهای لوپوس خود را تغییر دهید. بنابراین، برنامه‌ریزی دقیق اهمیت زیادی دارد و می‌تواند مشکلات دوران بارداری را کاهش دهد.
بیشتر بدانید: لوپوس پوستی چه علائمی دارد؟
اگر لوپوس شما به خوبی کنترل نشده یا اندام‌های اصلی مانند قلب، ریه‌ها یا کلیه‌ها را تحت تاثیر قرار داده است، صبر کنید تا بیماری فروکش کند و علائم آن با مصرف داروهایی که در دوران بارداری بی‌خطر هستند تحت کنترل درآید.
اگر در حال حاضر آماده باردار شدن نیستید، با استفاده از راه‌های پیش‌گیری از بارداری از بارداری ناخواسته جلوگیری کنید. بارداری ناخواسته می‌تواند هم شما و هم نتیجه بارداری را در معرض خطر قرار دهد.
1. مصرف مکمل غذایی
استفاده از مکمل مولتی‌ویتامین یا مکمل اسید فولیک می‌تواند ایده خوبی باشد. درباره مصرف این نوع محصولات با پزشک خود مشورت کنید.
2. ترک سیگار
اگر سیگار می‌کشید، تمام تلاش خود را برای ترک آن انجام دهید. ترکیب لوپوس، بارداری و سیگار کشیدن می‌تواند به طور قابل‌توجهی خطر لخته شدن غیرطبیعی خون را افزایش دهد. اگر ترک سیگار برایتان دشوار است، از پزشک کمک بگیرید.
3. کنترل عوامل خطر مرتبط با لوپوس
تحقیقات درباره عوامل خطر لوپوس در بارداری نشان داده‌اند که زنان مبتلا به این بیماری بیشتر از سایرین در معرض خطر عوارض بارداری هستند و بعضی از عوامل احتمال بروز این مشکلات را بیشتر می‌کنند، از جمله:
- فشار خون بالا
- مشکلات کلیوی
- مشکلات خونی، مانند لخته شدن خون یا نداشتن پلاکت کافی
- داشتن نوع خاصی از پروتئین‌ها در خون (به نام آنتی‌بادی‌های آنتی‌فسفولیپید) که ممکن است خطر لخته شدن خون و از دست دادن بارداری را افزایش دهند.
حتی اگر در گذشته این مشکلات را تجربه کرده باشید اما در حال حاضر به آن‌ها مبتلا نباشید، همچنان احتمال بروز عوارض بارداری در شما بالا است. وجود این عوارض در بارداری‌های قبلی هم می‌تواند شانس ایجاد آن‌ها را افزایش دهد.
با پزشک خود در مورد عوارض بارداری صحبت کرده و برای پیش‌گیری از آن‌ها برنامه‌ریزی کنید. همکاری با پزشک و کنترل علائم لوپوس قبل از بارداری به شما کمک می‌کند که این دوران مهم را راحت‌تر سپری کنید.
بیشتر بدانید: لوپوس اریتماتوز سیستمیک چیست؟
4. نحوه مصرف دارو
اینکه بتوانید به مصرف دارو ادامه دهید یا نه، به نوع داروهای تجویز شده بستگی دارد. مصرف بعضی از داروهای لوپوس، مانند هیدروکسی کلروکین، در دوران بارداری بی‌خطر است. اما تعدادی از آن‌ها، از جمله متوترکسات، می‌توانند به نقایص مادرزادی جدی منجر شوند.
ذکر این نکته ضروری است که بعضی از داروهای لوپوس می‌توانند تا چند ماه پس از قطع مصرف در بدن شما باقی بمانند. بنابراین، ممکن است لازم باشد از سه ماه قبل از تلاش برای باردار شدن، استفاده از آن‌ها را قطع کنید یا نوع دارو را تغییر دهید. اگر قصد دارید باردار شوید، از پزشک خود بپرسید که کدام روش درمانی برای شما بی‌خطر است.
بیشتر بدانید: لوپوس پوستی چه علائمی دارد؟
نکات مهمی که رعایت آن‌ها بعد از باردار شدن ضروری است
متخصص زنان با همکاری روماتولوژیست می‌تواند به شما در سپری کردن دوران بارداری کمک کند. از پزشکان معالج خود بپرسید که در طول بارداری باید چند بار به آن‌ها مراجعه کنید. هرگز ملاقات با پزشک را به تعویق نیندازید. چون این قرار ملاقات‌ها بسیار مهم هستند و این امکان را برای پزشک فراهم می‌کنند که با آزمایش خون و ادرار، وضعیت شما را از نظر بروز مشکلات بارداری بررسی کند. هر چقدر این مشکلات زودتر تشخیص داده شوند، درمان آن‌ها آسان‌‌تر است.
بهتر است به‌گونه‌ای برنامه‌ریزی کنید که برای زایمان به بیمارستانی بروید که به بخش مراقبت‌های ویژه نوزادان (NICU) مجهز باشد. در صورت بروز هر نوع عارضه، NICU بهتر می‌تواند از نوزاد شما مراقبت کند.
کنترل عوارض لوپوس در بارداری
بسیاری از زنان مبتلا به لوپوس بارداری سالمی دارند. اما این بیماری خطر ابتلا به چند عارضه جدی را افزایش می‌دهد، از جمله:
- لخته شدن خون
- مشکلات کلیوی
- فشار خون بالا که می‌تواند به یک بیماری جدی به نام پره‌اکلامپسی منجر شود
- مشکلات رشد (زمانی که جنین در داخل رحم خیلی کُند رشد می‌کند)
- زایمان زودرس (زمانی که نوزاد خیلی زود به دنیا می‌آید)
- سقط جنین (از دست دادن بارداری قبل از هفته 20 بارداری)
- مرده‌زایی (از دست دادن بارداری بعد از هفته 20 بارداری)
- داشتن یک نوزاد مبتلا به لوپوس نوزادی یا بلوک قلبی (مشکلات نادری که می‌توانند نوزاد را تحت تاثیر قرار دهند)
بیشتر بدانید: آیا با بیماری لوپوس منتشر آشنا هستید؟
بعضی از افراد مبتلا به لوپوس دارای آنتی‌بادی‌های آنتی‌فسفولیپیدی هستند (پروتئین‌های خاصی که می‌توانند خطر لخته شدن خون و سقط جنین را افزایش دهند). اگر آزمایش خون نشان دهد که شما این آنتی‌بادی‌ها را دارید، ممکن است پزشک برای جلوگیری از لخته شدن خون در دوران بارداری به شما دارو بدهد.
بیشتر بدانید: انواع بیماری های روماتیسمی کدامند؟
ارتباط لوپوس در بارداری با پره‌اکلامپسی
پره‌اکلامپسی یک مشکل جدی مرتبط با فشار خون است که در دوران بارداری اتفاق می‌افتد و اگر به موقع درمان نشود، می‌تواند به مشکلاتی مثل آسیب کلیه، لخته شدن خون و تشنج منجر شود.
لوپوس احتمال ابتلا به پره‌اکلامپسی و بیماری مرتبط با آن، یعنی سندرم هلپ (HELLP)، را افزایش می‌دهد. سندرم HELLP باعث مشکلات جدی در کبد و خون می‌شود.
بیشتر بدانید: لوپوس در نوزادی درمان دارد؟
پره اکلامپسی می‌تواند بسیار خطرناک باشد، اما درمان به موقع آن از بروز عوارض جدی جلوگیری می‌کند. اگر هر یک از علائم زیر را در دوران بارداری تجربه کردید، بلافاصله به پزشک مراجعه کنید:
- تاری دید یا تغییرات ناگهانی در بینایی
- سردردهای شدید
- درد شدید در قسمت بالای شکم (معمولا زیر دنده‌ها در سمت راست)
- مشکل در تنفس یا تنگی نفس شدید
مصرف روزانه آسپرین با دوز پایین (که آسپرین بچه هم نامیده می‌شود) ممکن است به کاهش خطر ابتلا به پره‌اکلامپسی کمک کند. در مورد این روش با پزشک خود صحبت کنید.
بیشتر بدانید: خونریزی بعد از سقط جنین چقدر طول میکشد؟
چند توصیه مهم برای بعد از زایمان
بعضی از زنان بلافاصله پس از زایمان دچار پره‌اکلامپسی یا سندرم HELLP می‌شوند. بروز این مشکلات پس از ترک بیمارستان به ندرت پیش می‌آید. با این حال، در صورت مشاهده علائم آن‌ها باید فورا از پزشک کمک بگیرید.
2 تا سه ماه پس از زایمان، به روماتولوژیست خود مراجعه کنید. پزشک علائم لوپوس شما را بررسی کرده و با شما در مورد مصرف مجدد داروهایی که در دوران بارداری مجبور به قطع آن‌ها بودید صحبت می‌کند. در صورت لزوم می توانید با دکتر زنان آنلاین مشورت کنید و هم می توانید به صورت حضوری به متخصص زنان و زایمان مراجعه کنید.
بیشتر بدانید: علائم لوپوس چیست؟
سوالات متداول
در پاسخ به این سوال که کیا با لوپوس باردار شدن باید بگوییم که در گذشته پزشکان معتقد بودند که لوپوس فعال با باروری تداخل دارد و مانع بارداری می‌شود. مدت‌ها است که این ادعا رد شده است؛ با این حال، زنان مبتلا به لوپوس ممکن است برای باردار شدن به زمان بیشتری نیاز داشته باشند. در افرادی که بیماری فعال آن‌ها به درمان تهاجمی نیاز دارد یا دارای آنتی‌بادی‌های آنتی‌فسفولیپیدی هستند، احتمال بروز این مشکل بیشتر است.
بسیاری از افراد مبتلا به لوپوس در دوران بارداری تفاوت عمده‌ای در بیماری خود مشاهده نمی‌کنند. با این حال، بر اساس تحقیقات، احتمال شعله‌ور شدن بیماری در دوران بارداری بیشتر است.
بله. تحقیقات درباره لوپوس و زایمان طبیعی نشان داده‌اند که اکثر زنان مبتلا به این بیماری می‌توانند زایمان طبیعی انجام دهند. با این حال، تصمیم‌گیری در این مورد به وضعیت سلامت مادر و جنین در زمان زایمان بستگی دارد. اگر مادر یا جنین تحت استرس باشند یا زایمان زودرس باشد، احتمالا سزارین ایمن‌ترین و سریع‌ترین روش زایمان است.
بله، اما بعضی از داروهای لوپوس می‌توانند به شیر مادر منتقل شوند. بنابراین، مهم است که از پزشک خود بپرسید کدام داروها در دوران شیردهی بی‌خطر هستند.
کلام پایانی درباره بیماری لوپوس در بارداری
اکثر زنان مبتلا به لوپوس می‌توانند با خیال راحت باردار شوند و نوزاد سالمی داشته باشند. با این حال، بارداری این افراد به عنوان «بارداری پرخطر» در نظر گرفته می‌شود؛ یعنی احتمال بروز مشکلات مرتبط با بارداری در آن‌ها بیشتر است. مشورت با متخصص زنان و قبل از باردار شدن احتمال بروز این عوارض را کاهش می‌دهد. اگر در مورد راه‌های کنترل لوپوس در بارداری به مشورت نیاز دارید، می‌توانید از پزشکان سایت درمانکده کمک بگیرید.
منابع: lupus, health.harvard
