لیدوکائین چیست؟ همه چیز در مورد این داروی بی‌حس‌کننده محبوب

لیدوکائین (Lidocaine) یکی از پرکاربردترین داروهای بی‌حس‌کننده است که در زمینه‌های مختلف پزشکی و درمانی استفاده می‌شود. این دارو به دلیل سرعت عمل بالا و ایمنی مناسب توانسته است اعتماد پزشکان و بیماران را جلب کند. اگر می‌خواهید بدانید لیدوکائین چیست و چه مزایا و عوارضی دارد، این مقاله از مجله سلامت درمانکده را تا انتها بخوانید.

اطلاعات شناسنامه‌ای لیدوکائین

عناوین مرتبط با شناسنامه دارو	توضیحات
چکیده راهگشای دارو	داروی Lidocaine یک نوع بی‌حس‌کننده است.
بک‌گراند دارو	داروی Lidocaine از اواخر دهه ۱۹۴۰ در دسترس است و از آن زمان به یک دارو فوق‌العاده پرکاربرد تبدیل شده است.
نوع دارو	این دارو از نوع مولکول کوچک (Small molecule) است.
گروه دارو	Lidocaine یک داروی تایید شده است.
ساختار دارو
فرمول شیمیایی	C14H22N2O
داروهای هم گروه	پروکائین، پریلوکائین و بوپیواکائین
فرم‌های موجود دارو	کرم، پماد، ژل، اسپری و آمپول

نام برندهای دارو

داروی Lidocaine به اشکال مختلف و با نام‌های تجاری متنوع تولید می‌شود، از جمله:

• کرم لیدوفورت
• پماد زایلکس
• ژل زایلوژل
• اسپری بهدوکائین
• آمپول لیگنودیک
• آمپول زایلکس

کاربردهای لیدوکائین

این دارو یک نوع بی‌حس‌کننده است که از ارسال سیگنال‌های درد به مغز جلوگیری می‌کند. از مهم‌ترین کاربردهای آن می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• لیدوکائین برای دندان استفاده می‌شود تا درد ناشی از درمان‌های دندانپزشکی کاهش یابد.
• لیدوکائین برای بی حسی واژن مفید است و درد ناشی از رابطه جنسی را کاهش می‌دهد.
• لیدوکائین برای دیر انزالی به صورت موضعی استفاده می‌شود تا مدت زمان رابطه جنسی افزایش پیدا کند.
• استفاده از Lidocaine قبل از لیزر موهای زائد به کاهش درد و سوزش پوست کمک می‌کند.
• از لیدوکائین با پنی سیلین برای کاهش درد ناشی از تزریق دارو استفاده می‌شود.
• در بعضی موارد، ترکیب آمپول لیدوکائین با شربت معده می‌تواند درد و سوزش معده را تسکین دهد.
• لیدوکائین در احیا کاربرد دارد. چون به درمان مشکلات اورژانسی قلب کمک می‌کند و جلوی آریتمی قلبی را می‌گیرد.

فرق لیدوکائین اچ و پی در چیست؟

از Lidocaine-H یا داروی ترکیبی هیدروکورتیزون + لیدوکائین برای سوختگی خفیف (از جمله آفتاب‌سوختگی) و نیش حشرات استفاده می‌شود. Lidocaine-P یا داروی ترکیبی لیدوکائین + پریلوکائین در جراحی‌های کوچک، نمونه‌برداری مغز استخوان، لیزر موهای زائد، اپیلاسیون، میکرونیدلینگ و… کاربرد دارد.

بیشتر بدانید: بهترین پماد برای نیش حشرات

لیدوکائین بهتره یا زایلاپی؟

پماد زایلاپی یک داروی ترکیبی شامل Lidocaine و پریلوکائین است که هر ۲ جزء بی‌حس‌کننده‌های موضعی طبقه‌بندی می‌شوند. اثر زایلاپی در مقایسه با محصولاتی که فقط Lidocaine دارند برای مدت طولانی‌تری باقی می‌ماند. انتخاب محصول مناسب به شرایط شما و کاری که قصد انجام آن را دارید، بستگی دارد.

روش مصرف دارو

از آنجا که Lidocaine به اشکال مختلف تولید می‌شود و کاربردهای متنوعی دارد، روش استفاده از آن متغیر است. با این حال، آگاهی از نکات زیر به شما کمک می‌کند که بیشترین بهره را از این دارو ببرید:

• نحوه تزریق آمپول لیدوکائین توسط پزشک مشخص می‌شود. چون این دارو را باید در کلینیک یا بیمارستان دریافت کنید.
• مقدار Lidocaine مورد نیاز و زمان استفاده از آن به کاری که انجام می‌دهید، بستگی دارد. اگر از محصولات موضعی حاوی این ماده استفاده می‌کنید، بروشور دارو را بخوانید یا در مورد نحوه مصرف آن با پزشک یا داروساز مشورت کنید.
• در صورتی که برای دریافت خدمات زیبایی به مطب یا کلینیک مراجعه کردید، به پزشک خود بگویید که از Lidocaine استفاده کرده‌اید.
• اگر درمان به تاخیر افتاد و اثرات بی‌حس‌کننده از بین رفت، قبل از استفاده مجدد با پزشک مشورت کنید.
• دست‌های خود را بعد از استفاده از دارو با آب و صابون بشویید.
• از محصولات موضعی حاوی Lidocaine روی چشم، گوش، بینی و ناحیه تناسلی یا داخل دهان استفاده نکنید؛ مگر اینکه پزشک اجازه این کار را به شما بدهد.

بیشتر بدانید: قرص تاخیری

عوارض جانبی دارو

این دارو معمولا ایمن است و عوارض جانبی خاصی ندارد. با این حال، در صورت استفاده از لیدوکائین درصد بالا یا Lidocaine تزریقی ممکن است با مشکل مواجه شوید.

۱. عوارض محصولات موضعی

از هر ۱۰ نفری که از پماد یا سایر محصولات موضعی حاوی Lidocaine استفاده می‌کنند ممکن است یک نفر در محل استفاده دارو با عوارض زیر مواجه شود:

• خارش یا سوزن سوزن شدن
• رنگ‌پریدگی پوست، قرمزی یا تورم خفیف

اگر عوارض فوق آزاردهنده بودند یا برای مدت طولانی ادامه داشتند، به پزشک مراجعه کنید.

بیشتر بدانید: قرص ویاگرا

۲. عوارض محصولات تزریقی

عوارض جانبی مهمی که باید در اسرع وقت به پزشک گزارش دهید عبارت‌اند از:

• واکنش آلرژیک جدی مثل بثورات پوستی، خارش، کهیر و تورم صورت، لب یا زبان
• مشکلات تنفسی
• تغییر بینایی
• درد قفسه سینه
• سبکی سر
• سردرد
• تشنج
• ضربان قلب آهسته و نامنظم
• لرزش
• ضعف یا خستگی غیر عادی

مشکلات زیر معمولا به مراقبت پزشکی نیاز ندارند؛ مگر اینکه شدید باشند یا برای مدت طولانی ادامه پیدا کنند:  

• اضطراب
• کمردرد
• احساس سرما، گرما یا بی‌حسی
• حالت تهوع یا استفراغ

بیشتر بدانید: اسپری تاخیری

موارد احتیاط یا منع مصرف

رعایت نکات زیر به شما کمک می‌کند که از عوارض احتمالی این دارو در امان بمانید:

• سابقه واکنش آلرژیک به Lidocaine یا سایر داروها را به پزشک اطلاع دهید.
• فهرست تمام داروها، مکمل‌های غذایی و محصولات گیاهی مصرفی خود را در اختیار پزشک قرار دهید.
• در مورد وضعیت سلامتی خود به‌خصوص سابقه ابتلا به بیماری‌های عفونی با پزشک صحبت کنید.
• اگر پوست‌تان خونریزی می‌کند یا دارای بریدگی، بثورات و اگزما است، از محصولات حاوی این دارو استفاده نکنید.

بیشتر بدانید: قرص ترامادول۱۰۰ برای زود انزالی

تداخلات دارویی لیدوکائین

فرم تزریقی این دارو می‌تواند با محصولات زیر تداخل داشته باشد:

• دوفتیلید
• مهارکننده‌های مونوآمین اکسیداز (MAOI)
• داروهای فشار خون بالا، بیماری قلبی یا ضربان قلب نامنظم
• داروهای ضد اضطراب
• داروهای بیهوشی یا سایر بی‌حس‌کننده‌ها
• فنی‌توئین
• پروکاربازین

بیشتر بدانید: قرص متادون

در این مقاله ممکن است به تمام تداخلات دارویی Lidocaine اشاره نشده باشد. بنابراین لازم است در مورد تمام محصولات مصرفی خود با پزشک صحبت کنید. همچنین اگر سیگار می‌کشید یا از الکل و مواد مخدر استفاده می‌کنید، موضوع را به پزشک اطلاع دهید. چون احتمال دارد با Lidocaine تداخل داشته باشند.

افراد آسیب‌پذیر

استفاده از محصولات موضعی حاوی لیدوکائین در بارداری بی‌خطر است. استفاده از این نوع لیدوکائین در شیردهی هم به نوزاد آسیب نمی‌رساند. چون مقدار ناچیزی از دارو وارد شیر مادر می‌شود. با این حال، بعد از استفاده از دارو و قبل از لمس کردن فرزندتان باید دست‌های خود را بشویید. همچنین مراقب باشید که دارو روی سینه شما مالیده نشود.

ذکر این نکته ضروری است که در دوران بارداری و شیردهی فقط در موارد خاص و در صورت صلاح‌دید پزشک می‌توان از Lidocaine تزریقی استفاده کرد.

کلام پایانی

لیدوکائین یک داروی بی‌حس‌کننده است که جایگاه ویژه‌ای در پزشکی دارد. با این حال، باید به دقت استفاده شود تا عارضه جانبی جدی ایجاد نکند. اگر در مورد این محصول به راهنمایی نیاز دارید، با داروساز یا متخصص بیهوشی مشورت کنید. برای این کار می‌توانید از طریق سایت درمانکده اقدام کنید و با بهترین پزشکان متخصص از جمله متخصص بیهوشی، مشاوره بیهوشی آنلاین دریافت کنید. همچنین، درمانکده این امکان را برای شما فراهم کرده تا از طریق سیستم نوبت‌دهی اینترنتی جهت مراجعه حضوری متخصص بیهوشی از متخصص مورد نظر خود نوبت بگیرید.

سوالات متداول

منابع: go.drugbank, my.clevelandclinic, nhs