درد زانو یکی از شایعترین مشکلات اسکلتی-عضلانی است که میتواند بر کیفیت زندگی تاثیر بگذارد. زانو به عنوان بزرگترین مفصل بدن، نقش مهمی در حرکت ایفا میکند و به دلیل تحمل وزن زیاد، مستعد آسیبدیدگی است. این آسیبدیدگی ممکن است با درد، تورم و سفتی همراه باشد. در بعضی موارد، درد موقتی است و با استراحت بهبود مییابد، اما گاهیاوقات به یک مشکل مزمن و بلندمدت تبدیل میشود که به درمان نیاز دارد.
در بسیاری از موارد، میتوان زانودرد را در خانه با استراحت کردن و مصرف داروهای مسکن بدون نسخه (OTC) کنترل کرد. اما اگر شدت درد به حدی باشد که فعالیتهای روزمره را مختل کند، مراجعه به پزشک ضروری است.
در این مقاله به بررسی دلایل، روشهای پیشگیری و راههای درمان زانودرد میپردازیم. اگر شما هم با این مشکل مواجه هستید، تا انتهای این مقاله از مجله درمانکده با ما همراه باشید.
فهرست محتوا
انواع دردهای مرتبط با زانو
اگر با آناتومی زانو آشنا باشید، به خوبی متوجه میشوید که محل بروز مشکل به بخشی از مفصل که آسیبدیده است، بستگی دارد. به عبارت دیگر، شما ممکن است درد را در نواحی زیر احساس کنید:
- در نزدیکی سطح زانو، در قسمت بالایی یا پشت آن (معمولا از مشکلات عضلات، تاندونها یا رباطها ناشی میشود.)
- در عمق زانو (از استخوانها یا غضروف منشاء میگیرد.)
- در بخشهای مختلف پا (گاهیاوقات زانودرد به سایر قسمتهای پا گسترش پیدا میکند.)
درد ممکن است به صورت دورهای رخ دهد. برای مثال، ممکن است از درد زانو هنگام خم شدن پا، درد زانو هنگام نشستن در دستشویی یا درد زانو هنگام بلند شدن از زمین رنج ببرید؛ اما این مشکل هنگام استراحت برطرف شود.
در بعضی موارد هم ممکن است درد زانو با سرما بدتر شود یا در ساعات خاصی از روز بیشتر احساس ناراحتی کنید. به عنوان مثال، از درد در ساعات ابتدایی روز یا هنگام خواب شکایت داشته باشید. درد زانو در خواب بهخصوص زمانی رخ میدهد که در طول روز فعالیت بدنی زیادی انجام دهید.

زمان مراجعه به پزشک
اگر درد زانو بالا رفتن از پله یا سایر فعالیتهای روزمره شما را مختل کرده است، بهتر است در اسرع وقت به متخصص ارتوپد مراجعه کنید. پزشک میتواند علت سوزش زانو یا آب آوردن زانو را تشخیص دهد و یک برنامه درمانی مناسب برای آن تنظیم کند.
برای این کار میتوانید به وبسایت درمانکده سر بزنید و با بهترین پزشکان متخصص از جمله دکتر ارتوپد آنلاین مشورت کنید. همچنین، درمانکده این امکان را برای شما فراهم کرده تا از طریق سیستم نوبتدهی اینترنتی جهت مراجعه حضوری دکتر ارتوپد از متخصص مورد نظر خود نوبت بگیرید.
در موارد اضطراری از جمله آسیبدیدگی شدید در اثر تصادف رانندگی یا سقوط لازم است به اورژانس بروید یا با شماره فوریتهای پزشکی (تلفن ۱۱۵) تماس بگیرید. اگر نمیتوانید زانوی خود را حرکت دهید یا احتمال شکستگی استخوان وجود دارد، مراجعه فوری به اورژانس ضروری است.
بیشتر بدانید: acl زانو چیست؟
درد زانو نشانه چیست؟
از شایعترین علل این مشکل میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
۱. استفاده بیشازحد
فعالیت بدنی، ورزش، انجام کارهای فیزیکی و حرکات مکرر همگی میتوانند به مفصل فشار وارد کنند و به درد بغل زانو یا سایر نواحی آن منجر شوند. انجام مداوم یک حرکت تکراری (مانند پریدن زیاد یا کار کردن به مدت طولانی روی زانوها) ممکن است باعث درد شود.
استفاده بیشازحد یکی از مهمترین دلایل درد زانو در جوانی و سالمندی است. این وضعیت ممکن است به مشکلات زیر منجر شود:
- درد پاتلوفمورال (PFPS) یا زانوی دوندگان
- بیماری ازگود-اشلاتر (فقط درد زانو در نوجوانان و کودکان ممکن است به این بیماری مربوط باشد.)
- تاندونیت بهویژه تاندونیت کشکک زانو
- بورسیت بهویژه بورسیت کشکک (در این حالت ممکن است درد زانو با لمس بدتر شود.)
بیشتر بدانید: ورزش برای زانو درد
۲. آرتریت
آرتریت با درد و التهاب مفاصل همراه است. همچنین میتواند به تغییر شکل زانو و تورم، سفتی و خشکی زانو منجر شود. انواع مختلفی از این بیماری وجود دارد که عبارتاند از:
- آرتریت پس از ضربه
- روماتیسم (آرتریت روماتوئید)
- آرتروز زانو (استئوآرتریت)
۳. آسیبها
آسیب های زانو یکی از شایعترین دلایل بروز مشکل هستند و اغلب از موارد زیر ناشی میشوند:
- آسیبهای ناشی از فشار مکرر
- آسیبهای ورزشی (برای مثال، درد زانو بعد از دویدن یا درد زانو در بدنسازی)
- ضربه مانند زمین خوردن یا تصادف رانندگی
آسیبهای رایج که علت زانو درد در چهل سالگی و سایر سنین به آنها نسبت داده میشود، شامل موارد زیر هستند:
- پیچ خوردن زانو
- کشیدگی بیشازحد زانو
- پارگی رباط زانو
- شکستگی استخوان
- دررفتگی زانو
بیشتر بدانید: علت درد شانه

راههای درمان زانو درد فوری
تا این بخش از مقاله در مورد علت تق تق زانو و سایر مشکلات آن صحبت کردیم. اکنون میخواهیم راههای درمان این مشکل را بررسی کنیم. نوع درمان به علت زانودرد و شدت آن بستگی دارد. اما به طور کلی شامل موارد زیر است:
۱. روش RICE
اگر به دنبال یک راه عالی برای درمان خانگی درد پشت زانو هستید، پیشنهاد میکنیم روش RICE را امتحان کنید:
- استراحت (Rest): از انجام فعالیتهای فیزیکی که باعث درد میشوند خودداری کنید تا جلوی بدتر شدن آسیب را بگیرید.
- یخ (Ice): برای کاهش التهاب و ورم زیر زانو، هر یک ساعت یکبار به مدت ۱۵ تا ۲۰ دقیقه یک کیسه یخ یا کمپرس سرد روی زانو قرار دهید. از روز دوم میتوانید این کار را هر سه تا چهار ساعت یکبار انجام دهید. یخ را مستقیما روی پوست نگذارید و آن را در یک حوله یا پارچه بپیچید.
- فشار (Compression): استفاده از باندهای فشاری به کاهش جریان خون و تسکین ورم کمک میکند. پزشک میتواند نحوه صحیح بستن باند فشاری را به شما آموزش دهد.
- بالا نگه داشتن پا (Elevation): زانوی خود را بالاتر از سطح قلب نگه دارید. برای این کار میتوانید از بالش یا پتو استفاده کنید.
۲. دارودرمانی
در بیشتر موارد میتوان از استامینوفن و داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی (NSAIDs) مانند ایبوپروفن، آسپرین یا ناپروکسن به عنوان بهترین مسکن درد زانو نام برد. با این حال، اگر به بیماری کلیوی یا کبدی مبتلا هستید، باید در مورد بهترین قرص برای زانو درد با پزشک صحبت کنید. همچنین توصیه میشود بدون مشورت با پزشک بیش از ۱۰ روز متوالی از این داروها استفاده نکنید.
اگر داروهای بدون نسخه موثر نباشند، پزشک داروهای قویتری برای شما تجویز میکند یا استفاده از داروهای تزریقی را پیشنهاد میدهد. در صورتی که درد از آرتریت ناشی شود، میتوان از کورتیکواستروئیدها به عنوان بهترین امپول درد زانو استفاده کرد. این داروها به داخل مفصل زانو تزریق میشوند و علائم بیماری را برای چند ماه کنترل میکنند. با این حال، برای همه مناسب نیستند.
۳. بریس یا زانوبند
پزشک بعد از تشخیص علت خالی کردن زانو ممکن است استفاده از بریس را توصیه کند. بریس به حفظ تعادل و پایداری زانو کمک میکند. این وسیله معمولا از فلز یا پلاستیک سخت ساخته شده و دارای بندهای قابل تنظیم است. نوع زانوبند و مدت زمان استفاده از آن باید توسط پزشک مشخص شود.

۴. فیزیوتراپی
اگر درد از آرتریت یا آسیبدیدگی ناشی شود، پزشک ممکن است فیزیوتراپی را توصیه کند. فیزیوتراپیست تمرینات و حرکات کششی خاصی را به شما آموزش میدهد که باعث تقویت عضلات اطراف زانو و افزایش ثبات آن میشوند. همچنین میتواند راهنمای خوبی در زمینه آموزش ماساژ زانو درد باشد.
۵. محصولات موضعی
اگر به دنبال بهترین پماد درد زانو هستید، میتوانید از محصولات حاوی ترکیبات ضد التهاب غیر استروئیدی مثل دیکلوفناک استفاده کنید. بعضی از افراد هم محصولات حاوی کپسایسین را بهترین کرم درد زانو میدانند و در هنگام بروز مشکل از آنها استفاده میکنند.
از آنجا که محصولات موضعی از طریق پوست جذب میشوند. برای مفاصلی مثل زانو که در نزدیکی سطح پوست قرار دارند، مناسب هستند.
۶. مکملهای غذایی
در بعضی موارد میتوان برای درمان خانگی خم نشدن زانو از مکمل استفاده کرد. این مکملها عبارتاند از:
- گلوکزامین: وقتی از بهترین مکمل درد زانو صحبت به میان میآید، گلوکزامین یکی از بهترین مواردی است که میتوان به آن اشاره کرد. این ماده که بخش طبیعی غضروف مفاصل است، به کاهش درد و تورم کمک میکند.
- کندرویتین: این ماده هم به طور طبیعی در بافتهای همبند وجود دارد و وقتی به صورت مکمل مصرف میشود، به تقویت کلاژن در مفاصل کمک میکند.
- امگا ۳: اسید چرب امگا ۳ التهاب را در بدن کاهش میدهد.
- ویتامین D یا کلسیتریول: اگر به روماتیسم مبتلا باشید، ممکن است به مکمل این ویتامین برای زانو درد نیاز داشته باشید. چون تحقیقات نشان داده است سطح ویتامین D در بیماران مبتلا به روماتیسم کمتر از حد نرمال است.
- زردچوبه: کورکومین موجود در این ادویه سطح التهاب را در بدن کاهش میدهد، به تسکین درد مفاصل کمک میکند و باعث میشود حرکت کردن برای شما راحتتر شود.
۷. جراحی
بیشتر بیماران به جراحی نیاز ندارند. اما در موارد شدید که سایر درمانها موثر نیستند، جراحی بهترین درمان درد زانو خواهد بود. جراحی ممکن است برای ترمیم رباطهای آسیبدیده، شکستگی استخوان یا آرتریت شدید انجام شود.

راههای پیشگیری از درد زانو بعد از ورزش و فعالیت
اکنون که با دلایل و نحوه درمان زانودرد آشنا شدید، باید در مورد راههای پیشگیری از آن اطلاعات کسب کنید. واقعیت این است که همیشه نمیتوان از آسیبهای غیر منتظره یا بروز بعضی از بیماریها جلوگیری کرد. با این حال، رعایت نکات ایمنی هنگام ورزش یا فعالیت فیزیکی میتواند تا حد زیادی کمککننده باشد. برای این منظور توصیه میشود:
- از تجهیزات محافظتی مناسب استفاده کنید.
- اگر در حین یا بعد از فعالیت فیزیکی دچار درد شدید، به فعالیت ادامه ندهید.
- بعد از ورزش به بدن خود فرصت استراحت و ریکاوری بدهید.
- قبل از ورزش، حرکات کششی انجام دهید و بدن خود را گرم کنید.
- پس از فعالیت فیزیکی، بدنتان را سرد کنید و حرکات کششی انجام دهید.
علاوه بر این، رعایت نکات زیر میتواند خطر آسیبدیدگی را کاهش دهد:
- خانه و محل کار خود را مرتب نگه دارید تا خطر زمین خوردن را به حداقل برسانید.
- برای برداشتن وسایل از ارتفاع از ابزار مناسب مانند نردبان استفاده کنید و هرگز روی صندلی، میز یا کابینت نایستید.
- در صورتی که در راه رفتن مشکل دارید یا در معرض خطر زمین خوردن هستید، از عصا یا واکر استفاده کنید.
بیشتر بدانید: آرتروسکوپی چیست؟
کلام پایانی
زانودرد آنقدر شایع است که تقریبا همه افراد در طول زندگی خود آن را تجربه میکنند. اما این موضوع به این معنی نیست که باید همیشه با درد زندگی کنید. چنانچه درد به حدی شدید است که فعالیتهای روزمره شما را مختل کرده است، در اسرع وقت نزد دکتر ارتوپد بروید.
اگر در مورد دلایل و راههای درمان درد زانو در کودکان و بزرگسالان به راهنمایی نیاز دارید، پیشنهاد میکنیم از طریق سایت درمانکده برای ویزیت حضوری یا مشاوره آنلاین پزشکی وقت بگیرید.
سوالات متداول
این مشکل میتواند دلایل مختلفی داشته باشد. برای مثال، درد زیر زانو از جلو ممکن است از تاندونیت، بورسیت، آرتروز، دررفتگی مفصل زانو و آسیبدیدگی رباط زانو ناشی شود؛ در حالی که درد زانو از داخل به دلیل آرتروز، روماتیسم، آسیب رباط جانبی-داخلی و آسیب منیسک داخلی رخ میدهد و درد زانو بالای کشکک اغلب به تاندونیت چهار سر ران مربوط میشود.
درد زانو به پایین ممکن است به آرتروز، سندرم کمپارتمان، آسیبدیدگی تاندون آشیل، گرفتگی عضلات و واریس مربوط باشد.
در دوران بارداری ممکن است تغییر سطح هورمونها و افزایش وزن به زانو درد منجر شود. تغییرات هورمونی میتواند علت درد زانو در پریودی هم باشد.
علت این مشکل را میتوان به آسیبدیدگی، پیچخوردگی یا دررفتگی زانو یا شکستگی استخوان نسبت داد. گاهیاوقات هم ممکن است درد زانو به دلیل دیسک کمر رخ دهد.
علت درد زانو راست در زنان اغلب به آسیبهای ورزشی، زمین خوردن یا تصادفات رانندگی مربوط میشود. در این شرایط، شکستگی استخوان یا دررفتگی و پیچخوردگی با درد همراه است.
بسته به علت درد و شدت آن ممکن است پزشک روش RICE، مصرف داروهای خوراکی و موضعی یا جراحی را پیشنهاد کند. فیزیوتراپی یا ماساژ هم میتواند کمککننده باشد. البته باید از فیزیوتراپیست به منظور آموزش ماساژ برای درد زانو کمک بگیرید. چون انجام نادرست این کار ممکن است مشکل شما را تشدید کند.
توصیه میشود غذاها و ادویههای ضد التهاب مثل میوه، سبزی، زردچوبه و ماهی را در برنامه خود بگنجانید.
منابع: my.clevelandclinic, mayoclinic, webmd