جراحی میکروفرکچر زانو یک روش آرتروسکوپی است که برای تحریک جریان خون در داخل و اطراف ناحیه آسیب به منظور تسریع تواناییهای درمانی طبیعی بدن استفاده میشود. خون ما معمولاً همه چیزهایی را که برای کمک به بهبودی ما لازم است را تأمین میکند، اما خونی در نزدیکی غضروف وجود ندارد که این روند را بسیار دشوارتر میکند.
در طول جراحی، سوراخهایی در استخوان ایجاد میشود تا خونریزی ایجاد شود. سپس خون لختهای تشکیل میدهد که به بافتی به نام فیبرو غضروف تبدیل میشود که به اندازه غضروف معمولی مقاوم نیست، اما میتواند سوراخهای تازه تشکیل شده را برای تسکین درد و حفظ حرکت طبیعی در کل زانو پر کند.
جراحی میکروفراکچر زانو چیست؟
جراحی میکرو فراکچر برای بازگرداندن نقص غضروف تمام ضخامت زانو انجام میشود. این روش آرتروسکوپی که بیش از 20 سال پیش معرفی شد، از کاربرد میکروفرکچر زانو میتوان به تواناییهای درمانی خود بدن برای غنیسازی بازسازی بافت به سطح غضروفی اشاره کرد.
بیشتر بدانید: کیست مینیسک زانو از شناخت تا درمان
علائم آسیب غضروف زانو
- تکههای شل شناور در زانو میتوانند باعث تورم متناوب شوند.
- درد همراه با راه رفتن طولانی مدت یا بالا رفتن از پلهها.
- زمانی که زانو بر روی آن قرار میگیرد، گاهی اوقات خم میشود یا جای خود را از دست میدهد.
- قطعات شل و شناور غضروف ممکن است با خم شدن مفصل زانو گیر کنند و باعث قفل شدن زانو یا محدود شدن دامنه حرکتی آن شود.
- زانو ممکن است در حین حرکت صدا ایجاد کند که کرپیتوس نامیده میشود، به خصوص اگر غضروف پشت کاسه زانو آسیب دیده باشد. این نویز معمولاً بهعنوان «فشار» توصیف میشود.
بیشتر بدانید: دکتر ارتوپد کیست؟
آمادگیهای قبل از جراحی میکروفرکچر زانو
اگر داروی بیهوشی مصرف میکنید، بسیار مهم است که توصیههای مناسب را در مورد زمان توقف خوردن یا نوشیدن قبل از عمل، رعایت کنید. این توصیه باید توسط جراح، متخصص بیهوشی، توسط یک پرستار در یک کلینیک قبل از پذیرش یا گاهی اوقات توسط خود بیمارستان واقعی به شما داده شود.
برای راهنمایی عمومی، هنگام انجام بیهوشی عمومی نباید 6 ساعت قبل از زمان جراحی چیزی بخورید. پس از آن فرد می تواند تا 2 ساعت قبل از عمل به نوشیدن مایعات شفاف (آب، چای سیاه/قهوه) ادامه دهد و از آن نقطه به بعد، اصلاً چیزی برای نوشیدن نداشته باشد. با این حال، بسیار مهم است که قبل از عمل جراحی، جزئیات دقیق این موضوع را خودتان با پزشکان/پرستاران خود بررسی کنید.
رعایت نکردن توصیههای مناسب ممکن است به این معنی باشد که جراحی شما ممکن است به تاخیر بیفتد یا حتی ممکن است لغو شود، زیرا خطر بالا آمدن محتویات معده در حین بیهوشی، پایین آمدن نای به ریهها و ایجاد ذاتالریه وجود دارد.
بیشتر بدانید: آسیب زانو در فوتبال را بهتر بشناسیم
نحوه جراحی میکروفرکچر
عمل میکروفرکچر زانو به روش آرتروسکوپی انجام میشود. اغلب اوقات، شکستگیهای کوچک در انتهای استخوان ران انجام میشود، جایی که نتایج قابل پیشبینی تر است. علاوه بر این، اندازه نقصی که در حال درمان است میتواند تفاوت بزرگی ایجاد کند زیرا نقصهای کوچکتر بافت اسکار فیبروم غضروفی بادوامتری در ناحیه میکروفرکچر بهبود مییابد. هنگامی که جراحی میکروفرکچر انجام میشود، سوراخهایی در استخوان در معرض دید با فاصله حدود 3 تا 4 میلیمتر از هم ایجاد تا سعی شود برخی از سلولهای بنیادی آزاد شوند که در نهایت لختهای در ناحیه ریز شکستگی ایجاد میشود. این لخته غنی از مغز پایه تشکیل بافت جدید است.
تکنیک میکرو شکستگی سطح استخوانی ناهمواری را ایجاد میکند که لخته راحتتر به آن میچسبد. این لخته در نهایت به بافت ترمیمکننده سفت تبدیل و صاف و بادوام میشود. در بازه زمانی اولیه، اگر بیمار وزن زیادی را تحمل کند یا فعالیتهای زیادی انجام دهد، لخته در معرض خطر جابهجا شدن است. به همین دلیل است که بیماران به مدت 6 هفته پس از آن بدون تحمل وزن نگه داشته میشوند. علاوه بر این، حرکت مداوم بر روی ناحیه ریز شکستگی میتواند به شکل گیری بهتر آن در قسمت انتهایی استخوان کمک کند.
بیشتر بدانید: پروتز سینه چیست؟
بیشتر بدانید: علت کف پای صاف
مراقبتهای بعد از عمل میکروفرکچر
شرایط نگهداری از زخم پس از عمل میکروفرکچر زانو
- زخمهای کوچک حاصل از آرتروسکوپی معمولاً با یک بخیه و یک چسب کاغذی بسته میشوند. آنها با یک پانسمان شفاف پوشانده و سپس زانوی شما در یک لایه پشم پنبه و یک باند کرپ پیچیده میشود.
- 48 ساعت پس از جراحی باید باند کرپ و لایه پشم پنبه را بردارید. پانسمانها را به هم نزنید و مطمئن شوید که آنها را تمیز و خشک نگه دارید. شما باید 7 تا 10 روز پس از عمل با پرستار خود قرار ملاقات بگذارید تا زخم شما بررسی شود و بخیهها برداشته شود. اگر در هر زمانی متوجه هرگونه ترشح، بو، سوزش یا قرمزی در اطراف زخمها یا پانسمانها شدید، باید هر چه سریعتر با پزشک خود ارتباط برقرار کنید.
مدیریت و کاهش درد
این احتمال وجود دارد که درد شما بلافاصله پس از عمل به خوبی کنترل شود زیرا معمولاً در طول عمل بیحسکننده موضعی در مفصل قرار میگیرد. بنابراین معقول است که به طور منظم مقداری تسکین درد مصرف کنید تا زمانی که بیحسی موضعی از بین رفت راحت باشید. اگرچه آرتروسکوپی زانو اغلب به علائمی که تجربه کردهاید کمک میکند، زانوی نسبت به جراحی واکنش نشان میدهد و گاهی اوقات ممکن است کمی طول بکشد تا آرام شود. در صورت افزایش درد و تورم که با بالا رفتن ارتفاع و استراحت تسکین نمییابد، یا دردی در ساق پا دارید، لطفاً با پزشک متخصص ارتوپد مشورت کنید. البته بهتر است بدانید که با توجه به مطالعات انجام شده تمرینات فیزیوتراپی بعد از عمل میکروفرکچر زانو میتواند در بهبود شرایط نقش به سزایی ایفا کنند.
شما میتوانید از طریق مشاوره آنلاین با دکتر ارتوپد در سایت درمانکده سریعتر با دکتر مورد نظر ارتباط بگیرید و مشکل خود را برطرف کنید.
بیشتر بدانید: نقرس زانو چیست؟ + راههای درمان و پیشگیری
مدیریت و کنترل تورم
تورم زانو بخشی از روند بهبود طبیعی است، اما اگر بیش از حد شود، میتواند منجر به افزایش درد، افزایش زمان برای بهبود زخم، ناراحتی عمومی و بازگشت کندتر به فعالیتها شود. تورم به طور طبیعی 3-5 روز پس از آسیب یا جراحی به اوج خود میرسد. به شدت تحت تاثیر جاذبه قرار میگیرد و بنابراین اگر زمان زیادی را روی پاهای خود بگذرانید، احتمالاً در نتیجه افزایش مییابد.
استفاده از کمپرس یخ
یخ میتواند ابزار بسیار مفیدی برای کمک به تورم و درد باشد. شما باید در استفاده از آن احتیاط کنید تا مطمئن شوید که به پوست خود آسیب نرسانید. پیشنهاد میشود اقدامات احتیاطی زیر را رعایت کنید:
- شما باید با قرار دادن یک جسم سرد و سپس یک جسم گرم در مقابل آن و اطمینان از اینکه میتوانید تفاوت را تشخیص دهید، اطمینان حاصل کنید که ناحیه مورد درمان به دما حساس است.
- از یخ خرد شده استفاده کنید اما همیشه اطمینان حاصل کنید که بین پوست و کیسه یخ لایه حوله وجود دارد.
- بعد از 10 دقیقه پوست زیر کیسه یخ را بررسی کنید، احتمالاً پوست قرمز است اما نباید سفید یا آبی باشد. اگر نگران هستید، کیسه یخ باید فورا خارج شود. اگر پوست ضعیف است یا گردش خون ضعیفی دارد، پس از 5 دقیقه باید آن را بررسی کنید. در صورت عدم وجود واکنش نامطلوب، بسته را میتوان به مدت 20 دقیقه مجددا استفاده کرد.
- کیسههای یخ زمانی موثرتر هستند که به مدت 10-20 دقیقه هر 3-4 ساعت استفاده شوند.
- اگر در هر مرحلهای احساس درد میکنید، همیشه کیسه یخ را بردارید و پوست را از نظر علائم از دست دادن گردش خون بررسی کنید. پوست سفید/بنفش/آبی یا خیلی سرد. بستههای یخ که به طور نادرست استفاده میشوند میتوانند باعث یخ سوزی شوند.
بیشتر بدانید: درد پشت زانو چیست؟ و چگونه درمان میشود؟
استفاده از عصا پس از جراحی میکروفرکچر زانو
در 6 هفته اول پس از جراحی، نمیتوانید وزنی روی پای عمل شده خود وارد کنید در چنین شرایطی بهتر است برای بهبود و کنترل شرایط حرکتی خود از عصا استفاده کنید.
بیشتر بدانید: تاندون زانو و اجزای مختلف آن
عوارض جراحی میکروفرکچر زانو
- اکثر بیماران در دوره پس از عمل با مشکل کم یا بدون مشکل پیشرفت میکنند. پس از انجام جراحی ممکن است در برخی بیماران درد گذرا خفیف ایجاد شود.
- اگر یک لبه عمودی شیب دار در شیار تروکلئار ایجاد شود، بیماران ممکن است متوجه «گرفتن» یا «قفل شدن» شوند، زیرا برآمدگی کشکک در طول حرکت مفصل بر روی این ناحیه میرود. برخی از بیماران ممکن است هنگام استفاده از دستگاه حرکت غیرفعال پیوسته (CPM) متوجه این علائم شوند. اگر این احساس قفل شدن دردناک است، به بیمار توصیه میشود که تحمل وزن را محدود کرده و از زاویه آزاردهنده مفصل برای یک دوره اضافی اجتناب کند. این علائم معمولا در عرض 3 ماه از بین میروند.
- در بیشتر موارد، هرگونه تورم و ترشح مفصل (مایع در مفصل) در عرض 8 هفته پس از عمل ناپدید میشود. گاهی اوقات، افیوژن مکرر بین 6 تا 8 هفته پس از عمل جراحی به دلیل نقص در استخوان ایجاد میشود. معمولا زمانی که بیمار شروع به وزنه زدن روی پای آسیب دیده میکند.
بیشتر بدانید: رباط پاتلافمورال و آسیبهایی که در کمین آن نشستهاند
جمعبندی
در مطلب پیش رو از مجله درمانکده در خصوص این نوع از جراحی مرتبط با کاهش درد و عارضههای مرتبط با زانو یعنی جراحی میکروفرکچر زانو به طور مفصل بحث شد. در انتها باید یاداور شد برای تجربه بهتری از این نوع جراحی باید حتما از بهترین متخصص مربوط به این حوزه درمانی کمک بگیرید تا عوارض مذکور دامنگیرتان نشود.