تغییراتی که در دوران بارداری در بدن ایجاد می‌شوند، می‌توانند بر زندگی شما تاثیر بگذارند. علاوه بر اضطراب، بی‌قراری یا افزایش اشتها ممکن است تغییرات دیگری هم رخ دهند که باید از آن‌ها آگاه باشید. گرگرفتگی یکی از همان تغییراتی است که می‌تواند شما را نیمه‌شب از خواب بیدار کند. اما سوال اینجا است که آیا گرگرفتگی در بارداری طبیعی است یا خیر؟ برای اینکه پاسخ این سوال را بیابید، تا انتهای این مقاله از مجله سلامت درمانکده همراه ما باشید.
فهرست محتوا
گرگرفتگی در بارداری از کی شروع میشه؟
بررسی ریزترین علائم بارداری در هفته اول نشان می‌دهد که گرگرفتگی جزء اولین علائم بارداری نیست و اغلب بعد از حساس شدن سینه‌ها به لمس، تغییرات خلقی و خستگی رخ می‌دهد. با این حال، احتمال وقوع آن در سه ماهه اول بارداری وجود دارد.
گرگرفتگی می‌تواند در هر مرحله‌ای از بارداری رخ دهد. اما معمولا در سه ماهه سوم به اوج خود می‌رسد. در یک تحقیق مشخص شد که حدود ۱۸ درصد زنان در ۲۰ هفته اول بارداری با این مشکل مواجه می‌شوند و در مجموع ۳۵ درصد زنان ممکن است آن را در طول بارداری تجربه کنند.
احتمال گرگرفتگی بعد از زایمان هم وجود دارد. چون هورمون‌هایی که در طول بارداری نقش حمایتی دارند، به طور ناگهانی کاهش می‌یابند.
علائم گرگرفتگی در بارداری
گرگرفتگی با احساس گرما روی پوست، تعریق و قرمزی همراه است. این پدیده اغلب صورت، گردن و سینه را تحت تاثیر قرار می‌دهد و از چند ثانیه تا چند دقیقه طول می‌کشد.
مانند سایر علائم بارداری، شدت گرگرفتگی و تعداد دفعات بروز آن از فردی به فرد دیگر متفاوت است. بنابراین زنان باردار ممکن است این پدیده را برای مدت زمان کوتاه‌تر یا بلندتری تجربه کنند.
زمان مراجعه به پزشک
در بیشتر موارد، گرگرفتگی در بارداری به درمان پزشکی نیاز ندارد. چون بعید است دمای مرکزی بدن را به قدری بالا ببرد که برای مادر یا جنین خطرناک باشد. با این حال، باید علائم بارداری را بشناسید و مطمئن شوید که تب را با گرگرفتگی اشتباه نگرفته‌اید. چرا که تب می‌تواند نشانه عفونت باشد و به سلامت جنین آسیب برساند.
تفاوت اصلی تب و گرگرفتگی در این است که تب دمای بدن را بالا می‌برد، در حالی که گرگرفتگی این کار را نمی‌کند. اگر دمای بدن‌تان برای حداقل یک تا ۲ روز بیشتر از ۴/۱۰۰ درجه فارنهایت (۳۸ سانتی‌گراد) بود، با متخصص زنان تماس بگیرید.
ذکر این نکته ضروری است که استرس حرارتی یا گرمای بیش‌ازحد می‌تواند به بروز مشکلات جدی در رشد طناب نخاعی و ستون فقرات جنین منجر شود و خطر ابتلا به نقایص مادرزادی را افزایش دهد. از این‌رو توصیه می‌شود زنان باردار از انجام کارهایی که دمای بدن را به شدت بالا می‌برند (مانند نشستن در وان آب داغ یا سونا برای بیش از ۲۰ دقیقه) اجتناب کنند. همچنین در روزهای بسیار گرم باید از حضور در فضای باز بپرهیزند یا مدت زمان آن را به حداقل برسانند.
بیشتر بدانید: تب در بارداری
گرگرفتگی در بارداری نشانه چیست؟
مانند سایر علائم بارداری سالم، گرگرفتگی در این دوران نشانه تغییرات هورمونی است. با این حال، این پدیده می‌تواند دلایل دیگری هم داشته باشد که عبارت‌اند از:
- افزایش جریان خون: جریان خون در بدن یک زن باردار معمولا نسبت به یک زن غیر باردار ۴۰ درصد بیشتر است. از آنجا که رگ‌ها خون بیشتری را به سطح پوست منتقل می‌کنند، ممکن است در این دوران احساس گرمای بیشتری نسبت به دیگران داشته باشید.
- تغییرات مرتبط با غده تیروئید: هورمون‌های تیروئید مسئول تنظیم متابولیسم و دمای بدن هستند و در دوران بارداری به طور طبیعی دچار نوسان می‌شوند.
- عوارض جانبی داروها: بعضی از داروها می‌توانند عوارض جانبی ایجاد کنند و باعث گرگرفتگی و تعریق شبانه شوند. اگر باردار هستید، بدون مشورت با پزشک از هیچ دارویی استفاده نکنید.
- افت قند خون: بارداری معمولا سرعت متابولیسم را افزایش می‌دهد. بنابراین دریافت کالری ناکافی ممکن است به افت قند خون و در نتیجه گرگرفتگی منجر شود.
احتمال گرگرفتگی در چه کسانی بیشتر است؟
افراد زیر بیشتر از دیگران در دوران بارداری دچار گرگرفتگی می‌شوند:
- کسانی که شاخص توده بدنی (BMI) آن‌ها بالاتر از ۲۵ است
- زنان کمتر از ۳۰ سال
- زنان مبتلا به افسردگی
آیا گرگرفتگی می‌تواند پیش‌بینی‌کننده جنسیت نوزاد باشد؟
تقریبا تمام زنان بلافاصله پس از مثبت شدن تست بارداری خود به دنبال راهی برای کشف جنسیت فرزندشان هستند و ممکن است بر اساس داستان‌ها و باورهای نسل‌های گذشته، علائمی مانند گرگرفتگی را با جنسیت جنین مرتبط بدانند. با این حال، در مورد ارتباط بین گرگرفتگی در بارداری و جنسیت جنین شواهد علمی معتبر و کافی وجود ندارد.
بیشتر بدانید: قرص آهن در بارداری
آیا گرگرفتگی در بارداری دوقلو شایع‌تر است؟
ممکن است در مورد ارتباط گرگرفتگی با دو یا سه‌قلوزایی مطالب زیادی خوانده یا شنیده باشید. این موضوع منطقی به نظر می‌رسد. چون افزایش تعداد جنین‌ها باعث افزایش سطح هورمون‌ها می‌شود و سطح بالاتر هورمون‌ها می‌تواند احتمال گرگرفتگی را افزایش دهد. اما این فرضیه در تحقیقات علمی تایید نشده است.
بررسی جدول بارداری هفته به هفته نشان می‌دهد که بارداری دوقلو معمولا با حالت تهوع شدید، افزایش وزن سریع و حساسیت یا درد شدید سینه‌ها همراه است. از آنجا که گرگرفتگی می‌تواند در هر نوع بارداری با هر تعداد جنین اتفاق بیفتد، انجام سونوگرافی برای اطلاع از تعداد جنین‌ها ضروری است.
درمان گرگرفتگی در بارداری
اگرچه گرگرفتگی یکی از علائم طبیعی بارداری است، اما می‌تواند آزاردهنده باشد و زندگی روزمره را مختل کند. بنابراین بهتر است به جای کنار آمدن با این پدیده، سعی کنید آن را به روش درست کنترل کنید.
اولین قدم این است که از مصرف هر گونه داروی گیاهی یا طبیعی که ادعا می‌کند می‌تواند گرگرفتگی را کاهش دهد، اجتناب کنید. چرا که روی روند تولید این محصولات نظارت کافی وجود ندارد و بعضی از آن‌ها ممکن است حاوی ترکیبات خطرناک برای سلامت جنین باشند.
اگر از گرگرفتگی در بارداری شکایت دارید، بهتر است بدن‌تان را با اقدامات زیر خنک نگه دارید:
- به طور منظم دوش بگیرید.
- کمپرس سرد را برای چند دقیقه پشت گردن خود قرار دهید.
- بدن‌تان را هیدراته نگه دارید و همیشه یک بطری آب همراه خود داشته باشید.
- از کولر یا پنکه برای مقابله با گرما استفاده کنید. برای این کار می‌توانید از پنکه دستی یا قابل حمل هم کمک بگیرید.
- در صورت لزوم، پنجره را باز کنید.
- لباس‌های گشاد و سبک بپوشید. همچنین از الیاف طبیعی استفاده کنید که اجازه می‌دهند پوست شما بهتر نفس بکشد.
- هنگام خواب از ملحفه و پتوی سبک استفاده کنید.
- از آشپزی کردن در روزهای گرم خودداری کنید.
- از محرک‌های گرگرفتگی از جمله غذاهای تند و پرادویه دوری کنید.
- از ورزش کردن در محیط‌های گرم بپرهیزید.
کلام پایانی
گرگرفتگی یکی از علائم شایع دوران بارداری است که تقریبا در یک‌سوم زنان رخ می‌دهد. این علامت با تب متفاوت است و برخلاف آن سلامت مادر یا جنین را در معرض خطر قرار نمی‌دهد. اگر در مورد این پدیده و راه‌های کنترل آن به راهنمایی نیاز دارید، می‌توانید به وب‌سایت درمانکده سر بزنید و با بهترین پزشکان متخصص از جمله دکتر زنان آنلاین مشورت کنید. همچنین، درمانکده این امکان را برای شما فراهم کرده تا از طریق سیستم نوبت‌دهی اینترنتی جهت مراجعه حضوری دکتر زنان از متخصص مورد نظر خود نوبت بگیرید.
سوالات متداول
یکی از تصورات غلط رایج این است که مردم گرگرفتگی را به عنوان یکی از علائم اصلی بارداری در نظر می‌گیرند. این علامت در این دوران رخ می‌دهد، اما به تنهایی نمی‌تواند نشانه بارداری باشد.
این پدیده معمولا از نوسانات هورمونی ناشی می‌شود و هیچ تاثیری روی سلامت جنین ندارد. اما اگر با تب همراه باشد، باید فورا درمان شود.
اگر بعد از گرگرفتگی اقدام به کم کردن لباس‌های خود کنید، ممکن است دچار احساس سرما شوید. این مشکل معمولا از نوسانات هورمونی ناشی می‌شود. اما اگر شدید باشد، باید درباره آن با پزشک صحبت کنید.
طب سنتی مصرف غذاهای سبک و میوه‌های پرآب، کاهش استرس، دوش گرفتن، پوشیدن لباس‌های گشاد و استراحت کافی را برای درمان گرگرفتگی مفید می‌داند.
منابع: health.clevelandclinic, verywellhealth, babycenter, femtechinsider
