قرن‌ها است که عسل (Honey) به عنوان یک ماده غذایی سالم و شفابخش مورد توجه انسان قرار گرفته است. این ماده غذایی نه تنها طعم دلپذیری به غذاها و نوشیدنی‌ها می‌بخشد؛ بلکه منبع بی‌نظیر آنتی‌اکسیدان‌ها و ترکیبات گیاهی مفید است. اگر می‌خواهید با خواص عسل آشنا شوید، توصیه می‌کنیم این مقاله از مجله سلامت درمانکده را تا انتها بخوانید.
فهرست محتوا
- ارزش غذایی
- خواص عسل برای مردان و زنان
- ۱. تامین آنتی‌اکسیدان‌های مورد نیاز بدن
- ۲. کاهش التهاب
- ۳. پیشگیری از بیماری قلبی
- ۴. تسکین سرفه
- ۵. خواص عسل برای لاغری شکم
- ۶. کنترل بهتر قند خون در مقایسه با شکر
- ۷. محافظت از سلامت روده
- ۸. خواص عسل برای مو
- ۹. درمان زخم و سوختگی
- ۱۰. درمان آکنه
- ۱۱. خواص عسل برای چشم
- ۱۲. فواید عسل برای عفونت بدن
- ۱۳. خواص عسل در پریودی
- ۱۴. خواص مالیدن عسل به واژن
- ۱۵. خواص عسل در بارداری برای جنین و مادر
- خواص عسل برای کودکان
- عوارض خوردن عسل
- بهترین زمان مصرف عسل چه موقع است؟
- کلام پایانی
- سوالات متداول
ارزش غذایی
یک قاشق غذاخوری از این ماده غذایی حاوی ۶۳/۸ کالری انرژی است. همچنین مواد مغذی زیر را در اختیار بدن قرار می‌دهد:
- چربی: ۰ گرم
- کربوهیدرات: ۱۷/۳ گرم
- فیبر: ۰/۰۴ گرم
- پروتئین: ۰/۱ گرم
- سدیم: ۰/۸ میلی‌گرم
بر اساس تحقیقات، عسل حاوی مواد مغذی مختلف از جمله فسفر، کلسیم، پتاسیم و منیزیم است. با این حال، نمی‌تواند در تامین نیازهای تغذیه‌ای بدن نقش چشمگیری داشته باشد. چون امکان مصرف آن در مقادیر زیاد وجود ندارد.
خواص عسل برای مردان و زنان
این ماده غذایی به‌خصوص زمانی که به صورت خام یا خالص مصرف می‌شود فواید زیادی برای سلامتی دارد. این فواید عبارت‌اند از:
۱. تامین آنتی‌اکسیدان‌های مورد نیاز بدن
این ماده غذایی حاوی فلاونوئید و پلی‌فنول است؛ ترکیباتی که در غذاهای طبیعی و گیاهی یافت می‌شوند و از خاصیت آنتی‌اکسیدانی برخوردارند. آنتی‌اکسیدان‌ها با رادیکال‌های آزاد مبارزه می‌کنند و باعث از بین رفتن آن‌ها می‌شوند. اگر سطح رادیکال‌های آزاد در بدن بیش‌ازحد بالا برود، استرس اکسیداتیو رخ می‌دهد که می‌تواند به پیری زودرس، سرطان یا بیماری قلبی منجر شود.
۲. کاهش التهاب
فلاونوئیدها و پلی‌فنول‌های موجود در این ماده غذایی خاصیت ضد التهابی دارند. التهاب بخشی از روند طبیعی بهبودی بدن است که به شما کمک می‌کند آسیب‌ها را پشت سر بگذارید و با میکروب‌ها و سایر مهاجمان خارجی مبارزه کنید. اما گاهی‌اوقات التهاب برای مدت طولانی ادامه می‌یابد و به یک مشکل مزمن تبدیل می‌شود که برای سلامتی مضر است.
غذاهایی که می‌خورید نقش مهمی در کنترل التهاب بازی می‌کنند. بعضی از غذاها مانند غذاهای فرآوری‌شده یا سرشار از قند باعث التهاب می‌شوند؛ در حالی که غذاهای طبیعی و سالم از جمله عسل می‌توانند سطح التهاب را در بدن کاهش دهند.
۳. پیشگیری از بیماری قلبی
ترکیبات آنتی‌اکسیدانی و ضد التهابی عسل از شما در برابر آترواسکلروز (تصلب شرایین) محافظت می‌کنند. آترواسکلروز که از تجمع چربی در دیواره شریان‌ها ناشی می‌شود، جریان خون را در عروق کاهش می‌دهد که این اتفاق می‌تواند زمینه‌ساز حمله قلبی باشد.
۴. تسکین سرفه
درمان سرفه یکی از مهم‌ترین خواص عسل از نظر طب سنتی و طب مدرن است. تحقیقات در مورد خواص عسل در سرماخوردگی نشان می‌دهد که این ماده غذایی می‌تواند به کاهش درد و سوزش گلو کمک کند و سرفه را کاهش دهد.
۵. خواص عسل برای لاغری شکم
شواهدی وجود دارد که نشان می‌دهد مصرف این ماده غذایی همراه با دارچین به افزایش کالری‌سوزی و سرکوب اشتها کمک می‌کند. با این حال، برای تایید این موضوع باید تحقیقات بیشتری انجام شود.
بیشتر بدانید: عسل مانوکا چیست؟
۶. کنترل بهتر قند خون در مقایسه با شکر
اگرچه این ماده غذایی سطح قند خون را مثل سایر شیرین‌کننده‌ها افزایش می‌دهد، اما به دلیل داشتن آنتی‌اکسیدان در مقایسه با قند و شکر معمولی برای کنترل قند خون گزینه مناسب‌تری محسوب می‌شود.
محققان با انجام مطالعات مختلف متوجه شده‌اند که عسل باعث افزایش آدیپونکتین می‌شود. آدیپونکتین هورمونی است که التهاب را کاهش می‌دهد و تنظیم قند خون را بهبود می‌بخشد.
اگر به دیابت مبتلا هستید، باید از عسل در حد اعتدال استفاده کنید. همچنین بهتر است بدانید که بعضی از تولیدکنندگان ممکن است این ماده غذایی را با شربت ساده رقیق کنند.
۷. محافظت از سلامت روده
حفظ سلامت روده از مهم‌ترین خواص عسل طبیعی برای مردان و زنان است. این ماده غذایی به دلیل داشتن پره‌بیوتیک می‌تواند به حفظ تعادل میکروبیوم روده و افزایش باکتری‌های مفید آن کمک کند.
۸. خواص عسل برای مو
عسل خاصیت نرم‌کنندگی و مرطوب‌کنندگی دارد و به موهای کدر درخشندگی می‌بخشد. همچنین استحکام تارهای مو را افزایش می‌دهد و از خرد شدن آن‌ها جلوگیری می‌کند.
۹. درمان زخم و سوختگی
یک نوع خاص از این ماده غذایی که به آن عسل مانوکا می‌گویند به صورت موضعی برای ترمیم بریدگی‌ها و زخم‌ها به‌کار می‌رود. علاوه بر این، پانسمان حاوی عسل هم وجود دارد که برای درمان سوختگی و زخم فشاری مورد استفاده قرار می‌گیرد. محققان قدرت عسل را در درمان زخم‌ها به خواص ضد باکتریایی و ضد التهابی آن نسبت می‌دهند.
۱۰. درمان آکنه
از خواص عسل برای پوست می‌توان برای خلاص شدن از شر جوش‌ها استفاده کرد. چون این ماده غذایی از خاصیت ضد التهابی و ضد باکتریایی برخوردار است. تحقیقات در مورد خواص مالیدن عسل به صورت نشان می‌دهد که آنزیمی به نام کاتالاز در آن وجود دارد که به تسکین التهابات جزئی کمک می‌کند.
۱۱. خواص عسل برای چشم
تحقیقات در مورد قطره‌های حاوی عسل نشان می‌دهد که این محصولات می‌توانند به رفع خشکی چشم و درمان بلفاریت (التهاب پلک) و زخم قرنیه کمک کنند. با این حال، برای درک بهتر این موضوع باید مطالعات بیشتری انجام شود. چرا که در مورد عوارض احتمالی استفاده از عسل برای بیماری‌های چشمی اطلاعات کافی وجود ندارد.
بیشتر بدانید: خواص گرده گل
۱۲. فواید عسل برای عفونت بدن
این ماده غذایی از زمان‌های قدیم برای درمان بیماری‌های مختلف استفاده می‌شده است. در اواخر قرن نوزدهم بود که محققان متوجه شدند عسل دارای خواص ضد باکتریایی طبیعی است و از بدن در برابر آسیب‌های ناشی از باکتری‌ها محافظت می‌کند. بعضی از انواع این ماده غذایی حتی می‌توانند با تحریک تولید سلول‌های خاص به ترمیم بافت آسیب‌دیده در اثر عفونت کمک کنند.
۱۳. خواص عسل در پریودی
این ماده غذایی شدت درد و حجم خون ازدست‌رفته در اثر پریود را در زنان مبتلا به دیسمنوره (قاعدگی دردناک) کاهش می‌دهد. علاوه بر این، می‌تواند از سردرد و حالت تهوع که گاهی‌اوقات همراه با دیسمنوره رخ می‌دهند، پیشگیری کند.
۱۴. خواص مالیدن عسل به واژن
عسل خالص خاصیت ضد التهابی دارد و در صورت استفاده موضعی در قسمت خارجی ناحیه تناسلی به تسکین خارش کمک می‌کند. همچنین ترکیب این ماده غذایی با ماست می‌تواند عفونت‌های قارچی واژن را درمان کند. برای مثال، محققان در یک مطالعه مشاهده کردند استفاده از کرم واژینال ماست و عسل برای بهبود علائم عفونت قارچی مفید است.
بیشتر بدانید: مورینگا چیست؟
۱۵. خواص عسل در بارداری برای جنین و مادر
تحقیقات زیادی در مورد فواید خوردن این ماده غذایی در دوران بارداری وجود ندارد. اما به نظر می‌رسد که مصرف آن در حد اعتدال به تقویت سیستم ایمنی بدن، کاهش سوزش معده و بهبود کیفیت خواب کمک کند. علاوه بر این، ممکن است از شدت درد در زمان زایمان بکاهد.
خواص عسل برای کودکان
این ماده غذایی برای سلامت کودکان هم مفید است و به‌خصوص برای تسکین سرفه در آن‌ها گزینه مناسبی محسوب می‌شود. سرفه که یکی از مشکلات رایج کودکان مبتلا به عفونت دستگاه تنفس فوقانی است، خواب و کیفیت زندگی را به شدت تحت تاثیر قرار می‌دهد.
محققان با بررسی چند مطالعه مختلف متوجه شده‌اند که عسل در مقایسه با دیفن‌هیدرامین برای کاهش سرفه در کودکان موثرتر است. در یک مطالعه دیگر هم مشاهده شد که این ماده غذایی بدون اینکه عوارض جانبی خاصی ایجاد کند، کیفیت خواب را در کودکان بیمار و والدین آن‌ها بهبود می‌بخشد.
به یاد داشته باشید که به دلیل خطر ابتلا به بوتولیسم هرگز نباید این ماده غذایی را به کودکان کمتر از یک سال بدهید.
بیشتر بدانید: خواص جینسینگ برای مردان
عوارض خوردن عسل
این ماده غذایی برای بیشتر افراد بی‌خطر است. اما ممکن است در بعضی موارد به مشکلات زیر منجر شود:
- افزایش قند خون: عسل حاوی قند طبیعی است. بنابراین مصرف زیاد آن می‌تواند به‌خصوص در بیماران دیابتی باعث افزایش سطح قند خون شود.
- افزایش وزن: چاقی یکی از مضرات مصرف عسل در مقادیر زیاد است. چرا که این ماده غذایی کالری نسبتا بالایی دارد.
- مشکلات گوارشی: دل‌درد و ناراحتی معده از مضرات خوردن عسل ناشتا هستند.
- آلرژی: بعضی از افراد به عسل حساسیت دارند. در موارد نادر، حساسیت به این ماده غذایی به واکنش جدی منجر می‌شود که از علائم آن می‌توان به خس‌خس سینه، سرگیجه، ریتم غیر طبیعی قلب و غش اشاره کرد.
بهترین زمان مصرف عسل چه موقع است؟
شما می‌توانید در هر زمانی از روز که می‌خواهید عسل بخورید. با این حال، بعضی از زمان‌ها برای مصرف این ماده غذایی مناسب‌تر هستند:
- صبح: مصرف این ماده غذایی در ساعات ابتدایی روز برای افزایش سطح انرژی بدن و بهبود هضم مفید است.
- بعد از ظهر: مصرف عسل در بعد از ظهر انرژی مورد نیاز بدن را تا زمان خواب تامین می‌کند و خستگی را کاهش می‌دهد.
- قبل از خواب: از خواص عسل در شب می‌توان به بهبود کیفیت خواب، کاهش سرفه‌های شبانه و تقویت عملکرد کبد اشاره کرد.
کلام پایانی
علی‌رغم فواید خوردن عسل هر روز مصرف کردن این ماده غذایی توصیه نمی‌شود. چون زیاده‌روی در خوردن آن به سلامتی آسیب می‌رساند. از سوی دیگر، استفاده موضعی از این ماده برای همه مناسب نیست.
اگر در مورد خواص زدن عسل به صورت یا سایر نقاط بدن به راهنمایی نیاز دارید یا می‌خواهید در مورد فواید خوردن این ماده غذایی اطلاعات بیشتری داشته باشید، با دکتر پوست یا متخصص تغذیه مشورت کنید. شما می‌توانید به وب‌سایت درمانکده سر بزنید و با بهترین پزشکان متخصص از جمله دکتر پوست آنلاین مشورت کنید. همچنین، درمانکده این امکان را برای شما فراهم کرده تا از طریق سیستم نوبت‌دهی اینترنتی جهت مراجعه حضوری دکتر پوست از متخصص مورد نظر خود نوبت بگیرید. همچنین می‌توانید با دکتر تغذیه آنلاین مشورت کنید و یا از طریق سیستم نوبت‌دهی اینترنتی جهت مراجعه حضوری دکتر تغذیه از متخصص تغذیه مورد نظر خود نوبت بگیرید.
سوالات متداول
منبع خوب آنتی‌اکسیدان است، سرفه را کاهش می‌دهد و درد ناشی از زخم معده را بهبود می‌بخشد.
این ماده غذایی برای بهبود کیفیت خواب، تقویت قوای جنسی، تقویت معده و تسکین سرفه استفاده می‌شود.
به بهبود زخم‌های گوارشی و تسکین درد ناشی از آن‌ها کمک می‌کند.
ترکیب این ماده غذایی با آب گرم التهاب گلو را کاهش می‌دهد و به تسکین سرفه و درمان گلودرد کمک می‌کند.
این ماده غذایی می‌تواند جایگزین مناسبی برای نوشیدنی‌های ورزشی شیرین باشد و قبل و بعد از تمرین برای بازیابی انرژی و بهبود عملکرد مصرف شود.
از فواید خوردن این ماده غذایی در شب می‌توان به کاهش سرفه‌های شبانه و بهبود کیفیت خواب اشاره کرد.
منابع: health, health.clevelandclinic, healthline
