میزان چربی خون تاثیر زیادی بر سلامت قلب و عروق می‌گذارد. افراد دارای چربی خون بالا، مخصوصا کلسترول LDL (کلسترول بد) و تری‌گلیسرید بیشتر در معرض ابتلا به بیماری‌های قلبی و عروقی یا سایر مشکلات مرتبط با سلامتی هستند. قرص جم فیبروزیل (Gemfibrozil) یکی از داروهای کاهش‌دهنده چربی خون است که معمولا به افزایش سطح HDL (کلسترول خوب) خون کمک می‌کند. در این مقاله از مجله سلامت درمانکده همراه ما باشید تا بررسی کنیم قرص جم فیبروزیل برای چیه و چگونه باید آن را مصرف کرد.
فهرست محتوا
- قرص جم فیبروزیل چیست؟
- مکانیسم اثر جم فیبروزیل
- قرص جم فیبروزیل برای چیست؟
- تفکرات اشتباه درباره موارد مصرف جم فیبروزیل
- نحوه مصرف قرص جم فیبروزیل ۳۰۰
- بهترین زمان مصرف قرص جم فیبروزیل
- موارد احتیاط و منع مصرف جم فیبروزیل
- عوارض قرص جم فیبروزیل 300
- فرق قرص آتورواستاتین با جم فیبروزیل چیست؟
- تداخل دارویی
- راهنمای مراجعه به پزشک
- سوالات متداول
قرص جم فیبروزیل چیست؟
قرص جم فیبروزیل یکی از داروهای مهم در درمان اختلالات چربی خون است که به گروه فیبرات‌ها تعلق دارد. این دارو به طور ویژه برای کاهش سطح تری‌گلیسیرید در خون تجویز می‌شود و در برخی موارد می‌تواند به افزایش سطح کلسترول خوب (کلسترول HDL) کمک کند. مصرف جم فیبروزیل برای بیمارانی توصیه می‌شود که با رژیم غذایی و فعالیت بدنی، موفق به کنترل چربی خون خود نشده‌اند. این بیماران اغلب به دلیل سطح بالای تری‌گلیسیرید در معرض خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی یا پانکراتیت هستند. پزشک در چنین مواقعی، داروی جم فیبروزیل را متناسب با شرایط بیمار در دوزهای ۳۰۰، ۴۵۰ یا ۶۰۰ میلی‌گرم تجویز می‌کند.
بیشتر بدانید: قرص بیزوپرولول
مکانیسم اثر جم فیبروزیل
مکانیسم اثر این دارو بدین شکل است که با تنظیم متابولیسم چربی‌ها در بدن، باعث کاهش سطح تری‌گلیسیرید و کلسترول می‌شود. جم فیبروزیل، فعالیت آنزیم لیپوپروتئین لیپاز را در بافت‌های محیطی افزایش می‌دهد. این آنزیم باعث تجزیه و از بین بردن لیپوپروتئین‌های حاوی تری‌گلیسیرید می‌شود که نتیجه آن، کاهش سطح تری‌گلیسیرید در خون است.
همچنین، جم فیبروزیل می‌تواند تولید و ترشح لیپوپروتئین‌های حاوی تری‌گلیسیرید (VLDL) را در کبد کاهش دهد. VLDL پیش‌ساز LDL است؛ بنابراین کاهش آن به طور غیر مستقیم به تولید کمتر کلسترول بد در خون کمک می‌کند. برخی تحقیقات نشان داده‌اند، این دارو ممکن است به طور مختصر باعث افزایش سطح HDL (کلسترول خوب) شود که برای سلامت قلب و عروق مفید است.
قرص جم فیبروزیل برای چیست؟
موارد مصرف کپسول جم فیبروزیل به شرح زیر هستند:
- کاهش تری‌گلیسیرید خون: این دارو برای درمان چربی خون (تری‌گلسیرید) در افرادی که به تغییرات رژیم غذایی پاسخ نداده‌اند، تجویز می‌شود.
- بهبود اختلالات چربی خون: برای بیمارانی که علاوه بر تری‌گلیسیرید بالا، دارای کلسترول LDL هستند و کلسترول خوب (HDL) آن‌ها پایین است، مورد استفاده قرار می‌گیرد.
- پیشگیری از پانکراتیت: برای افرادی که تری‌گلیسیرید خون‌شان به شدت افزایش یافته و در معرض ابتلا به پانکراتیت هستند، تجویز می‌شود.
- پیشگیری از بیماری‌های قلبی و عروقی: این دارو به عنوان بخشی از درمان برای افرادی که به دلیل سطح بالای چربی‌های خون، به‌ویژه تری‌گلیسیرید و کلسترول بد در معرض خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی و عروقی هستند، استفاده می‌شود.
بیشتر بدانید: قویترین قرص چربی سوز شکم و پهلو 7 کیلو در 7 روز
تفکرات اشتباه درباره موارد مصرف جم فیبروزیل
برخی مردم به اشتباه فکر می‌کنند که این قرص کاربردهایی همچون لاغری یا درمان کبد چرب دارد و برای بهبود زود انزالی مردان موثر است. در ادامه این موارد را از نظر علمی بررسی می‌کنیم:
قرص جم فیبروزیل برای لاغری
کپسول جم فیبروزیل به طور مستقیم به کاهش وزن و لاغری منجر نمی‌شود. هدف اصلی این دارو، کاهش تری‌گلیسیرید و بهبود پروفایل لیپیدی خون است. با این حال، برخی افراد به دلیل کاهش سطح چربی‌های خون و بهبود متابولیسم با تغییراتی در وزن خود مواجه می‌شوند. اگر به دنبال قرص لاغری هستید، محصولات تخصصی‌تری در بازار وجود دارند که می‌توانید آن‌ها را با تجویز و دستور پزشک خریداری کنید.
تاثیر قرص جم فیبروزیل برای زود انزالی
در حال حاضر، هیچ ارتباط مستقیمی بین مصرف جم فیبروزیل و زود انزالی گزارش نشده است. این دارو اثربخشی مثبتی بر روی عملکرد جنسی یا سطح هورمون‌ها ندارد و به عنوان داروی مرتبط با درمان مشکلات جنسی شناخته نمی‌شود. اگر با مشکل زود انزالی مواجه هستید، باید به یک پزشک متخصص ارولوژی مراجعه کنید.
بیشتر بدانید: قرص هیدروکلروتیازید
جم فیبروزیل و کبد چرب
این قرص یک داروی کاهش‌دهنده سطح تری‌گلیسیرید خون است. کاهش تری‌گلیسیرید می‌تواند به بهبود گرید کبد کمک کند. جم فیبروزیل ممکن است به طور موقت توسط پزشک برای گرید یک کبد چرب تجویز شود که در این صورت پس از سه ماه مصرف دارو باید آنزیم‌های کبدی مورد بررسی قرار بگیرند. با این حال، باید بگوییم این دارو برای بیماران کبدی تجویز نمی‌شود؛ زیرا کبد نمی‌تواند ترکیبات آن را به درستی متابولیزه کند.
نحوه مصرف قرص جم فیبروزیل ۳۰۰
این سوال که قرص جم فیبروزیل را کی بخوریم، یکی از پرتکرارترین سوالات درباره داروی مذکور است. این دارو معمولا برای ۲ بار در روز و ۳۰ دقیقه قبل از وعده غذایی صبح و شب تجویز می‌شود. بسیار مهم است که کپسول جم فیبروزیل ۳۰۰ یا سایر دوزهای آن کاملا زیر نظر پزشک متخصص مصرف شوند. پزشک معمولا مقدار مصرف دوزهای مختلف این دارو را بر اساس سن، شدت بیماری، وضعیت پزشکی و نحوه پاسخگویی بدن به درمان مشخص می‌کند. اگر از سایر داروهای کاهش‌دهنده کلسترول استفاده می‌کنید، باید جم فیبروزیل را حداقل یک ساعت قبل یا چهار تا ۶ ساعت پس از آن‌ها مصرف کنید.
دیگر نکات مهم حین مصرف کپسول جم فیبروزیل شامل موارد زیر می‌شوند:
- این دارو را به طور منظم و زیر نظر پزشک متخصص مصرف کنید.
- قرص باید به طور کامل و همراه با یک لیوان آب بلعیده شود. بنابراین، از جویدن و خرد کردن آن بپرهیزید.
- مدت زمان مصرف این دارو به نحوه پاسخگویی بدن به درمان و سطح چربی خون بستگی دارد. ممکن است نیاز باشد برای مدت طولانی این دارو را زیر نظر پزشک مصرف کنید.
- مصرف این قرص را بدون مشورت با پزشک قطع نکنید؛ زیرا قطع ناگهانی جم فیبروزیل ممکن است منجر به افزایش شدید چربی خون شود.
- همراه با مصرف این دارو حتما رژیم غذایی سالمی را رعایت کنید و فعالیت بدنی منظمی داشته باشید.
- اگر خوردن یک نوبت از دارو را فراموش کردید، به محض یادآوری دوز فراموششده را مصرف کنید. با این حال، اگر نوبت بعدی دارو نزدیک است، می‌توانید دوز فراموششده را نادیده بگیرید و مصرف دارو را طبق دستورالعمل پزشک ادامه دهید.
بیشتر بدانید: قرص الانزاپین
بهترین زمان مصرف قرص جم فیبروزیل
این سوال که قرص جم فیبروزیل قبل یا بعد از غذا باید خورده شود، از سمت افراد زیادی پرسیده می‌شود. بهترین زمان مصرف این دارو، ۳۰ دقیقه قبل از وعده‌های غذایی است. به طور معمول، قرص جم فیبروزیل ۴۵۰ و ۳۰۰ برای ۲ بار در روز تجویز می‌شوند که دوز اول را باید نیم ساعت قبل از صبحانه و دوز دوم را نیم ساعت قبل از شام مصرف کنید.
این زمان‌بندی کمک می‌کند تا دارو به بهترین شکل جذب شود و تاثیری بیشتری بر کاهش چربی‌های خون داشته باشد. از طرفی، بسیار مهم است کپسول جم فیبروزیل را هر روز در ساعات مشخصی بخورید تا دوز ثابتی از دارو در بدن باقی بماند.
موارد احتیاط و منع مصرف جم فیبروزیل
این دارو در صورت وجود شرایط و بیماری‌های زیر باید با احتیاط مورد استفاده قرار بگیرد و ممکن است در مواردی منع مصرف داشته باشد:
- حساسیت به ترکیبات جم فیبروزیل و سایر داروهای مشابه
- سابقه مصرف الکل
- بیماری کبدی و کلیوی
- بیماری کیسه صفرا
- سیروز صفراوی
قرص جم فیبروزیل در بارداری و شیردهی
جم فیبروزیل در دسته داروی C بارداری قرار دارد. بدین معنی که مطالعات انسانی کافی درباره اثرگذاری این قرص بر جنین در دوران بارداری انجام نشده است. مطالعات حیوانی هم نشان می‌دهند، جم فیبروزیل می‌تواند به جنین آسیب برساند. بنابراین، اگر حامله هستید یا قصد بارداری دارید، قبل از مصرف این دارو حتما با پزشک متخصص زنان مشورت کنید.
همچنین، مصرف قرص جم فیبروزیل در شیردهی هم توصیه نمی‌شود؛ زیرا به طور دقیق مشخص نیست که ترکیبات این دارو از طریق شیر مادر به نوزاد منتقل می‌شوند یا خیر. در مواقعی که مصرف جم فیبروزیل در این دوره ضروری باشد، پزشک ممکن است دستور به قطع شیردهی دهد یا داروی دیگری را جایگزین کند.
بیشتر بدانید: قرص رزوواستاتین ۲۰ برای چیست؟
عوارض قرص جم فیبروزیل 300
این قرص ممکن است مانند هر داروی دیگری با عوارض جانبی همراه شود که شامل موارد زیر هستند:
بیشتر بدانید: وارفارین چیست؟
عوارض جانبی رایج
خطرات و عوارض جانبی رایج این قرص، معمولا خفیف هستند و پس از گذشت چند روز برطرف می‌شوند:
- سردرد
- سرگیجه
- تهوع و استفراغ
- درد معده
- اسهال یا یبوست
- خستگی
- راش‌های پوستی و خارش
- افزایش آنزیم‌های کبدی در آزمایش خون
- گرفتگی عضلات و درد عضلانی خفیف
عوارض جانبی جدی
این عوارض معمولا به ندرت رخ می‌دهند، اما در صورت بروز به مراقبت فوری پزشکی نیاز دارند:
- آسیب جدی به عضلات همراه با درد شدید، ضعف عضلانی و حتی تخریب بافت عضلانی
- التهاب پانکراس (پانکراتیت)
- افزایش تپش قلب
- ضربان قلب نامنظم
- زردی پوست و چشم‌ها
- تیره شدن ادرار
- درد شدید در ناحیه کبد
- واکنش آلرژیک مانند بثورات پوستی گسترده، تورم صورت، لب‌ها، زبان یا گلو
- تشکیل سنگ‌های صفراوی
فرق قرص آتورواستاتین با جم فیبروزیل چیست؟
جم فیبروزیل و آتورواستاتین، هر ۲ از داروهای کاهش‌دهنده سطح چربی خون هستند و علاوه کاهش کلسترول LDL (کلسترول بد) به افزایش کلسترول HDL (کلسترول خوب) در بدن کمک می‌کنند. با این حال، تفاوت‌های مهمی از نظر مکانیسم اثر، نوع چربی‌هایی که مورد هدف قرار می‌دهند و کاربردهای درمانی دارند. در جدول زیر تفاوت جم فیبروزیل و آتورواستاتین را مورد بررسی قرار می‌دهیم:
| تفاوت‌ها | جم فیبروزیل | آتورواستاتین |
| مکانیسم اثر | به گروه فیبرات‌ها تعلق دارد و با افزایش فعالیت آنزیم لیپوپروتئین لیپاز، به تجزیه تری‌گلیسیریدها کمک می‌کند و تولید VLDL را در کبد کاهش می‌دهد. | از دسته داروهای استاتین‌ها است و با مهار آنزیم HMG-CoA ردوکتاز که در سنتز کلسترول بد نقش دارد، سطح کلسترول LDL و تری‌گلیسیرید را کاهش می‌دهد و باعث افزایش HDL می‌شود. |
| نوع چربی مورد هدف | کاهش تری‌گلیسیرید بالا | کاهش کلسترول LDL |
| کاربرد | درمان هیپرتری‌گلیسیریدمی ( سطح بالای تری‌گلیسیرید) و کاهش خطر ابتلا به پانکراتیت ناشی از تری‌گلیسیرید بالا | کنترل هیپرکلسترولمی (کلسترول بالا) و پیشگیری از بیماری‌های قلبی و عروقی مانند حمله قلبی و سکته مغزی |
| عوارض جانبی | مشکلات گوارشی، درد عضلانی و مشکلات کبدی در موارد نادر | مشکلات عضلانی و گوارشی، افزایش آنزیم‌های کبدی و مشکلات کلیوی در موارد نادر |
تداخل دارویی
تداخل دارویی می‌تواند عملکرد کپسول جم فیبروزیل را تحت تاثیر قرار دهد و باعث افزایش عوارض جانبی شود. داروهایی که در صورت مصرف همزمان با جم فیبروزیل ممکن است تداخل ایجاد کنند، عبار‌ت‌اند از:
- داروهای رقیق‌کننده خون مانند وارفارین
- داروهای استاتین همچون آتورواستاتین، لواستاتین و سیمواستاتین
- آسوناپرویر
- کلشی‌سین
- رپاگلینید
- داروهای غیر تجویزی و مکمل‌های گیاهی
بیشتر بدانید: قرص آتورواستاتین
راهنمای مراجعه به پزشک
قرص جم فیبروزیل علاوه بر کاهش سطح تری‌گلیسیرید خون به تنظیم کلسترول بد (LDL) و افزایش سطح کلسترول HDL (کلسترول خوب) کمک می‌کند.
این دارو باید حتما زیر نظر پزشک متخصص مصرف شود. پزشک با پایش منظم و بررسی عملکرد کبد و کلیه‌ها از بروز عوارض جانبی خطرناک جلوگیری می‌کند.
شما می‌توانید برای پرسیدن سوالات بیشتر درباره کپسول جم فیبروزیل از طریق وب‌سایت درمانکده ویزیت آنلاین متخصص قلب و عروق بگیرید. همچنین، درمانکده این امکان را برای شما فراهم کرده تا از طریق سیستم نوبت‌دهی اینترنتی جهت مراجعه حضوری دکتر قلب از متخصص مورد نظر خود نوبت بگیرید.
سوالات متداول
این قرص همراه با رژیم غذایی به کاهش چربی خون (تری‌گلیسیرید) و افزایش کلسترول خوب (HDL) کمک می‌کند. همچنین، در برخی مواقع برای کاهش کلسترول LDL تجویز می‌شود.
۳۰ دقیقه قبل از وعده‌های غذایی صبح و شب.
تپش قلب و ضربان قلب نامنظم از عوارض جدی این قرص به‌شمار می‌آیند.
