قرص فلوکستین (Fluoxetine) با نام تجاری پروزاک (Prozac) اغلب برای درمان افسردگی بزرگسالان تجویز می‌شود، اما گاهی‌اوقات پزشکان از این دارو برای درمان اضطراب، اختلال وسواس فکری-اجباری (OCD) و افسردگی کودکان استفاده می‌کنند. در واقع، قرص فلوکستین برای کودکان بالای هشت سال به عنوان داروی ضد افسردگی شناخته می‌شود. با این حال، فلوکستین باید کاملا زیر نظر پزشک برای کودکان مصرف شود؛ زیرا مصرف خودسرانه این دارو می‌تواند عوارض جانبی جدی مانند اسهال، تغییر اشتها، تهوع و استفراغ ایجاد کند.
در این مقاله از مجله درمانکده همراه ما باشید تا شما را با فواید، عوارض و روش مصرف قرص فلوکستین برای کودکان بیشتر آشنا کنیم.
فهرست محتوا:
مکانیسم اثر قرص فلوکستین برای کودکان
قرص فلوکستین کودکان در دسته داروهای مهارکننده انتخابی بازجذب سروتونین (SSRIs) جای دارد. عملکرد این قرص، با افزایش سطح یک انتقال‌دهنده عصبی (سروتونین) در مغز همراه است. در واقع، فلوکستین کودکان با مسدود کردن انتخابی بازجذب ناقل عصبی سروتونین توسط نورون‌های مغز، سطح سروتونین در سیناپس‌های بین نورون‌ها را افزایش می‌دهد و با بیشتر شدن ارتباط بین نورون‌ها به بهبود علائم خلق و خو، اضطراب و افسردگی در کودکان کمک می‌کند. از طرفی، مکانیسم فلوکستین بر سایر سیستم‌های انتقال‌دهنده عصبی مانند دوپامین و نوراپی‌نفرین تاثیر می‌گذارد.
بیشتر بدانید:قرص فلوکستین چیست؟
فواید قرص فلوکستین برای کودکان چیست؟
از مهم‌ترین کاربرد قرص فلوکستین برای کودکان هفت تا ۱۷ سال که مورد تایید سازمان غذا و داروی آمریکا (FDA) است، می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
۱- اختلال افسردگی اساسی (MDD)
این قرص معمولا توسط روانپزشک برای کودکان مبتلا به افسردگی اساسی تجویز می‌شود. افسردگی اساسی یک اختلال خلقی با علائمی همچون احساس غم و اندوه، ناامیدی و عدم علاقه به فعالیت است. تجویز قرص فلوکستین ۱۰ برای کودکان، اثربخشی بالایی در کاهش علائم MDD دارد.
۲- اختلال وسواس فکری-اجباری (OCD)
سازمان غذا و داروی آمریکا (FDA)، قرص فلوکستین را برای درمان اختلال OCD کودکان تایید می‌کند. این اختلال باعث ایجاد افکار وسواسی و رفتارهای اجباری در کودک می‌شود که فلوکستین ۱۰ می‌تواند تا حد زیادی به کاهش علائم کمک کند.
۳- اختلال بیش فعالی/نقص توجه (ADHD)
همان‌طور که گفتیم، قرص فلوکستین کودکان برای درمان اختلال افسردگی اساسی مورد تایید FDA است. با این حال، برخی از پزشکان به کمک این قرص، علائم اختلال بیش فعالی را در کودکان کنترل می‌کنند. فلوکستین می‌تواند با مهار بازجذب سروتونین باعث افزایش سطح سروتونین در مغز شود که نتیجه آن کنترل و بهبود علائم بیش فعالی مانند نقص توجه و تکانشگری است.
از دیگر کاربردهای قرص فلوکستین برای کودکان می‌توان به درمان موارد زیر اشاره کرد:
- اختلالات اضطرابی
- اختلالات خوردن
- حملات پانیک
- اختلال استرس پس از سانحه (PTSD)
لازم به ذکر است، مصرف این قرص برای کودکان در موارد ذکرشده به طور کامل مورد تایید سازمان غذا و داروی آمریکا (FDA) نیست. در واقع، ایمنی و اثربخشی فلوکستین کودکان برای موارد بالا به طور کامل ثابت نشده است؛ از همین‌رو توصیه می‌شود، قرص فلوکستین ۱۰ برای کودکان حتما زیر نظر پزشک متخصص مصرف شود.
بیشتر بدانید:فرق قرص سرترالین با فلوکستین چیست؟
دوز معمول و روش مصرف قرص فلوکستین برای کودکان
قرص فلوکستین یک داروی ضد افسردگی قوی برای بزرگسالان است که روانپزشک گاهی از آن برای درمان افسردگی، اختلال وسواس فکری و سایر بیماری‌های روانی کودکان استفاده می‌کنند. دوز مصرف این دارو برای کودکان باید بر اساس سن، وزن، سابقه پزشکی و شرایط خاص تحت درمان مشخص شود.
در ادامه می‌توانید با دوز این قرص برای کودکان در مواردی همچون افسردگی و اختلال وسواس فکری-اجباری آشنا شوید:
- دوز اولیه برای کودکان هشت سال به بالا و در شرایط افسردگی اساسی، ۱۰ میلی‌گرم در روز است. در صورت نیاز، پزشک دوز اولیه را به تدریج تا ۲۰ میلی‌گرم در روز افزایش می‌دهد.
- دوز اولیه برای کودکان هشت سال به بالا و در شرایط اختلال وسواس فکری-اجباری، ۱۰ میلی‌گرم در روز است. در صورت نیاز، پزشک دوز اولیه را به تدریج تا ۶۰ میلی‌گرم در روز افزایش می‌دهد.
نکات مهم مصرف قرص فلوکستین برای کودکان شامل موارد زیر می‌شوند:
- این قرص را می‌توانید صبح‌ها همراه با غذا یا بدون آن به کودک خود بدهید.
- قرص فلوکستین کودکان باید حتما طبق دستورالعمل روانپزشک مصرف شود.
- تغییر دوز این دارو بدون مشورت با پزشک می‌تواند عوارض جانبی جدی در کودک ایجاد کند.
- اگر کودک شما ناراحتی معده دارد، بهتر است فلوکستین را همراه با غذا به او بدهید.
- معمولا چند هفته (حدود ۶ هفته) طول می‌کشد تا داروی فلوکستین کودکان به بهبود علائم افسردگی و اختلال وسواس فکری کمک کند؛ بنابراین از قطع خودسرانه دارو بپرهیزید.
- اگر فراموش کردید یک نوبت از دارو را به کودک خود بدهید، بهتر است کودک دوز فراموش‌شده را به محض یادآوری میل کند. با این حال، اگر نوبت بعدی دارو نزدیک است، می‌توانید قرص را طبق زمان مشخص‌شده به کودک خود بدهید.
- یادتان باشد، مصرف همزمان ۲ دوز دارو برای جبران دوز فراموش‌شده نه تنها اثربخش نیست؛ بلکه می‌تواند باعث ایجاد عوارض جانبی جدی در کودک شود.
بیشتر بدانید:فرق قرص فلوکستین با آسنترا چیست؟
عوارض قرص فلوکستین ۱۰ برای کودکان
این قرص هم مانند هر داروی دیگری می‌تواند عوارض جانبی ایجاد کند که شامل موارد زیر هستند:
عوارض جانبی رایج
شایع‌ترین عوارض فلوکستین کودکان عبارت‌اند از:
- اسهال
- یبوست
- تهوع و استفراغ
- کاهش اشتها
- کاهش وزن یا افزایش وزن
- سردرد
- خواب‌آلودگی
- سرگیجه
- اختلال در خواب (بی‌خوابی یا کابوس شبانه)
- سبکی سر
- تعریق زیاد
- لرزش
- خشکی دهان
بیشتر بدانید:قرص سیتالوپرام چیست؟
ممکن است درصد کمی از کودکان که فلوکستین مصرف می‌کنند دچار تکانشگری، بی‌قراری یا تحریک‌پذیری شوند. این علائم معمولا در کودکان مبتلا به اختلال دوقطبی یا افراد مستعد آن بروز پیدا می‌کند.
عوارض جانبی جدی
اگر هر یک از علائم زیر را در کودک خود مشاهده کردید، سریعا دارو را قطع کنید و به پزشک معالج اطلاع دهید:
- علائم جدید افسردگی یا بدتر شدن اضطراب کودک
- حملات پانیک مانند مشکل در تنفس و افزایش ضربان قلب
- عدم هماهنگی اعضای بدن با یکدیگر
- بی‌قراری شدید کودک
- علائم فاز شیدایی مانند گفتار تحت فشار، افکار تند و سریع
- خشونت غیر قابل کنترل
- تغییرات غیر طبیعی در رفتار یا خلق و خو
- افکار خودکشی
- سندرم سروتونین (وضعیت بالقوه تهدیدکننده زندگی ناشی از تجمع بیش از حد سروتونین در بدن)
- تشنج
- واکنش آلرژیک مانند خارش پوست، تورم ناگهانی صورت، زبان و لب‌ها
- مشکل در بلع
پزشکان معتقدند این دارو می‌تواند تا حدی باعث کاهش هوشیاری کودک شود؛ بنابراین اجازه ندهید کودک‌تان به تنهایی قرص فلوکستین مصرف کند. بهتر است تا چند ساعت بعد از خوردن این قرص، فعالیت فرزندتان را زیر نظر داشته باشید. همچنین، توصیه می‌شود کودکان در ساعت‌های اولیه مصرف این قرص، کارهایی مانند دوچرخه‌سواری که به هوشیاری زیادی نیاز دارند، انجام ندهند.
موارد احتیاط و منع مصرف فلوکستین برای کودکان
پزشک قرص فلوکستین را در شرایط زیر برای کودکان توصیه نمی‌کند:
- حساسیت کودک نسبت به فلوکستین یا ترکیبات موجود در فرمولاسیون آن
- مصرف همزمان این قرص با تیروییدازین یا داروهای مهارکننده مونوآمین اکسیداز
- اختلال دوقطبی
- سابقه تشنج
- بیماری کلیوی
- نارسایی کبدی
- مشکلات قلبی
- دیابت
راهنمای مراجعه به پزشک
پزشک معمولا زمانی از قرص فلوکستین برای کودکان استفاده می‌کند که آن‌ها درگیر علائم افسردگی اساسی، اضطراب، حملات شدید پانیک و اختلال وسواس فکری-اجباری باشند. این قرص یک داروی ضد افسردگی قوی است و باید حتما زیر نظر روانپزشک برای کودکان مصرف شود.
بیشتر بدانید:قرص کلردیازپوکساید چیست؟ قرصی برای مقابله با اظطراب!
شما می‌توانید جهت کسب اطمینان از اینکه فلوکستین برای شرایط خاص کودک‌تان مناسب است یا خیر به وب‌سایت درمانکده سر بزنید و با بهترین پزشکان متخصص سلامت روان مشورت کنید. درمانکده این امکان را برای شما فراهم کرده تا از طریق سیستم نوبت‌دهی آنلاین این مجموعه جهت مراجعه حضوری یا مشاوره آنلاین روانپزشک نزد پزشک مورد نظر خود نوبت بگیرید.
سوالات متداول
این قرص به بهبود علائم افسردگی شدید، اختلال وسواس فکری-اجباری، اضطراب و اختلال بیش فعالی/نقص توجه کودکان کمک می‌کند.
پزشکان توصیه می‌کنند، فلوکستین برای کودکان در صبح و پس از صبحانه مصرف شود تا اختلال خواب ایجاد نکند.
حدود ۶ هفته.
منابع: verywellmind | mskcc
