احتمالاً بیشتر افراد وقتی پزشک کلمه تومور را بر زبان می آورد موجی از وحشت وجودشان را فرا می گیرد. اما طبق گفته متخصصان وقتی تومور از نوع تومورهای فیبروئید باشد، جای هیچ گونه نگرانی نیست.
دکتر استیو گلدشتاین، استاد زنان و زایمان در مرکز پزشکی NYU در مورد تومورهای فیبروئید می گوید:
عملا هیچ خطر بدخیمی در این نوع تومورها وجود ندارد. از طرفی نیز در تومورهای فیبروئید گزینه‌های درمانی عالی و همچنین گزینه انجام ندادن هیچ کاری هم وجود دارد. بنابراین واقعاً هیچ دلیلی برای نگرانی وجود ندارد.
تومورهای فیبروئید از سلول های عضلانی تغییریافته ای تشکیل شده اند، که تجمع یافته و یک “گره” یا “توده” فیبری درون رحم ایجاد می کنند. اگر چه تمام فیبروئیدهای رحمی شبیه هم هستند، اما براساس موقعیت شکل گیری به سه گروه دسته بندی می شوند:
- فیبروئیدهای زیر مخاطی دقیقاً در زیر پوشش رحم قرار دارند.
- فیبروم های داخل جداری بین عضلات دیواره رحم قرار دارند.
- فیبروم زیر سروزی از دیواره رحم به داخل حفره لگن گسترش می یابد.
فیبروم معمولاً در سنین 30 تا 40 سالگی اتفاق می افتد. زنان سیاه پوست بیشتر در معرض خطر این فیبروم‌ها هستند. تا به امروز، حداقل یک پیوستگی ژنتیکی با این عارضه شناسایی شده است که نشان می دهد فیبروم ممکن است در خانواده ها به ارث برسد.
در بعضی از خانم ها فیبروم هیچ علامتی ندارد، اما پزشکان می گویند در صورت بروز، مشکلاتی چون قاعدگی شدید و خونریزی طولانی مدت را به همراه دارد.
دکتر آیدین آریچی، استاد زنان و زایمان و مدیر بخش غدد درون ریز تولید مثل و ناباروری در دانشکده پزشکی دانشگاه ییل نیز در مورد تومورهای فیبروئید می گوید:
فیبروم‌ها همچنین می توانند باعث درد یا تورم لگنی یا شکمی و افزایش ادرار شوند.
آریچی بیان می‌کند که در کل ترکیبی از علائم، موقعیت فیبروم، تعداد و اندازه آن ها و همچنین سن و پتانسیل باروری شما است که به تعیین دوره درمان شما کمک می کند.
درمان تومورهای فیبروئید
در گذشته ای نه چندان دور، پزشکان به طور معمول برای تومورهای فیبروم، هیسترکتومی انجام می دادند. مطالعات نشان می دهد در حالی که درمان‌های جدیدتر در دسترس هستند، این جراحی‌ها هنوز هم در حال انجام است.
دکتر ارنست بارتسیچ، دانشیار زنان و زایمان در مرکز پزشکی بیمارستان کرنل، واقع در نیویورک، اظهار می کند: “تحقیقات حاکی از آن است که 76٪ از کل جراحی های هیسترکتومی که امروزه انجام می شود، واجد شرایط و معیارهای انجام این عمل جراحی نیستند و نیازی به آن ها نیست”.
به گفته بارتسیچ بسیاری از خانم ها برای برداشتن تومورهای فیبروئید عمل هیسترکتومی انجام می دهند، زیرا معتقدند که این تنها راه حل است. در صورتیکه این تفکر کاملا اشتباه است.
در همین مورد، گلدشتاین اظهار می کند تشخیص این‌که همه جراحی های هیسترکتومی مشابه هم نیستند نیز حائز اهمیت است. چرا که جدیدترین شکل این عمل هنوز هم می تواند پاسخگوی مشکل برخی از خانم ها باشد.
در جراحی هیسترکتومی سوپراسرویکال، فقط حفره رحمی که فیبروم ها را در خود نگه داشته، برداشته می‌شود و به لوله ها، تخمدان ها، دهانه رحم، واژن یا هیچ یک از ماهیچه های پشتیبانی کننده مثانه یا لگن دست زده نمی‌شود. این بدان معناست که شما دچار هیچ یک از عواقب مربوط به هیسترکتومی سنتی، از جمله اختلالات مربوط به مثانه و عملکرد جنسی یا یائسگی زودرس نمی شوید.
تحت این شرایط بهبودی نیز به سرعت انجام می شود. اکثر خانم‌ها در عرض دو روز از بیمارستان ترخیص می شوند و پس از دو هفته به زندگی عادی خود بازمی گردند. این روش همچنین یک درمان دائمی برای فیبروم به شمار می رود که می تواند تسکین مورد نیاز را به همراه داشته باشد.
گلدشتاین می گوید:
انتخاب شخصی من این است که همیشه کمترین حد ممکن درمان را انجام دهم؛ اما در عین حال، وقتی پزشک به هیسترکتومی اشاره می کند، خانم ها نباید از آن اجتناب کنند. زیرا این نوع خاص هیسترکتومی می تواند بسیار مفید باشد و نسبت به برخی از گزینه های درمانی جدیدتر هم مشکلات حادتری ایجاد نمی کند.
همچنین شما باید از تمام گزینه های پیش روی خود آگاهی داشته باشید. برای این منظور در ادامه برخی از روش های درمانی جایگزین برای تومورهای فیبروئید را بررسی می‌کنیم. گرچه هر گزینه درمانی برای هر فردی مناسب نخواهد بود، اما برای هر خانمی، غالباً یک یا چند روش جایگزین برای جراحی هیسترکتومی وجود دارد.
۱) درمان تومورهای فیبروئید: جراحی فیبروم مایومکتومی
پروسه : فقط تومورهای فیبروئید را از بین می برد و رحم و سایر اعضای بدن را کاملاً سالم نگه می دارد.
نحوه انجام : سه روش اصلی عبارتند از :
- جراحی سنتی با یک برش بزرگ بر روی شکم
- جراحی لاپاراسکوپی با حداقل تهاجم که از طریق برش هایی به اندازه سوراخ سنجاق انجام می شود
- برخی از روش ها که بسته به محل فیبروم می توانند از طریق هیستروسکوپی، جراحی از طریق واژن انجام شوند.
نتیجه : تومور فیبروئید را برطرف می کند و بهبودی تا چندین سال را به همراه دارد، گاهی اوقات فیبروم ها می توانند دوباره رشد کنند.
مناسب : زنانی که تومورهای فیبروئید دارند اما می خواهند باروری خود را حفظ کنند.
نکته : از بین این سه روش، در صورت داشتن خونریزی یا مشكلات مربوط به باروری یا سقط مكرر به دلیل تومورهای فیبروئید، موثرترین روش هیستروسكوپی است.
آریچی هشدار می دهد که میومکتومی می تواند باعث ایجاد چسبندگی یا ایجاد بافت اسکار شود، که بعدا ممکن است در باروری تداخل ایجاد کند. بنابراین ممکن است یک زن برای باردار شدن بعد از این جراحی نیاز به استفاده از IVF داشته باشد. به گفته وی، با این وجود، رحم به اندازه کافی برای حمایت از بارداری سالم است.
۲) درمان تومورهای فیبروئید: آمبولیزاسیون شریان رحمی
پروسه : یک روش رادیولوژیکی که جریان خون به فیبروم را مسدود کرده و باعث کوچک شدن و در نهایت مرگ توده فیبروم می شود.
نحوه انجام : یک روش کمتر تهاجمی، شامل قرار دادن کاتتر در عروق رحم است که از طریق آن ذرات ریزی تزریق می شود که خون رسانی به تومور را قطع می کند.
نتیجه : بدون منبع خون، فیبروم از بین می‌رود.
مناسب : زنانی که دوره فرزندآوری را به پایان رسانده اند.
نکته : در حالی كه پزشكان بر این عقیده اند كه این روش یک درمان ایمن و هوشمندانه است، اما اگر زنی دوره باروری خود را به اتمام نرسانده باشد، نظر پزشک کاملا تغییر می كند. زیرا مطالعات نشان می دهد که عوارض مربوط به زنان و زایمان، از جمله زایمان زودرس پس از این درمان بیشتر است.
به گفته بارتسیچ دلیل همه این مشکلات این است که جریان خون به رحم کاهش یافته است. اگر شما بخواهید جلوی جریان خون در فیبروئید را به خوبی بگیرید، در نتیجه جریان خون در رحم را نیز مسدود خواهید کرد. بنابراین این کار باعث ایجاد مشکل در دوران بارداری می شود. در حالی که وی اظهار می کند برخی از زنان پس از آمبولیزاسیون بارداری سالمی را سپری کرده اند، همچنان معتقد است که این روش خطرناک است.
۳) درمان تومورهای فیبروئید: سونوگرافی با هدایت MRI
پروسه : پزشکان در این روش از امواج فراصوت متمرکز استفاده می کنند که به گرما تبدیل شده و تومور را از بین می برد. از MRI برای هدایت امواج رادیویی به محل تومور استفاده می شود.
نحوه انجام : بیماران درون دستگاه MRI قرار می گیرند که مجهز به سونوگرافی است. این روش ممکن است سه ساعت طول بکشد.
نتیجه : اگرچه اغلب به دو یا چند جلسه درمانی نیاز دارید، با استفاده از گرما فیبروئیدها از بین می روند. در گذشته، از روش های مشابهی مانند لیزر یا نوعی جریان الکتریکی برای انجام همین کار استفاده می کردند.
مناسب : زنانی که فرزندآوری را به پایان رسانده اند.
نکته : اگرچه این روش اخیراً توسط FDA تأیید شده است، پزشكان می گویند اطلاعات کافی در مورد تأثیر آن بر بارداری های آینده وجود ندارد. به گفته بارتسیچ خطرات این روش شامل آسیب احتمالی به سایر اندام ها و وجود بافت فیبروئید “مرده” است که ممکن است باروری را به خطر بی اندازد. البته مشکلاتی شبیه این در روش های مشابه نیز یافت شده است و در نهایت از بین رفته است.
۴) درمان تومورهای فیبروئید: مدیریت پزشکی
پروسه : داروهایی که با کاهش تحریک هورمونی و در درجه اول یک آنگونیست GnRH معروف به لوپرون، فیبروم را کوچک می کنند.
نتیجه : سرکوب هورمون های استروئیدی که بدون آن ها فیبروم کوچک می شود. با این حال، فیبروئیدها با قطع درمان بازمی گردند.
مناسب : زنان با فیبروم بسیار کوچک یا کسانی که می خواهند قبل از جراحی تومورها را کوچک کنند. همچنین اغلب برای متوقف کردن خونریزی شدید، قبل از عمل میومکتومی به فرد اجازه می دهد تا مقداری خون ذخیره کند.
نکته : گرچه این روش درمانی تومورها را کوچک می کند، اما گلدشتاین می گوید استفاده از آن برای مدت زمان بیش از 9 ماه ایمن نیست و پس از آن فیبروم به طور کلی باز می گردد. با این حال این روش می تواند درمانی انتخابی برای زنانی باشد که بسیار نزدیک به دوران یائسگی هستند. زیرا اگر بتوان خونریزی را به مدت یك سال متوقف كرد، یك زن یائسه می شود و پس از آن فیبروم به خودی خود كوچك می شود.
۵) درمان تومورهای فیبروئید: نظارت پزشکی
پروسه: یک انتظار دقیق، بررسی اندازه و تعداد فیبروم ها و هرگونه علائم ناشی از آن در فواصل منظم.
نحوه انجام: از طریق معاینه سونوگرافی واژن و آزمایش خون برای کم خونی.
نتیجه: این روش می تواند بدون درمان تا دوران یائسگی به فرد کمک کند. پس از آن زمان سطح هورمون ها کاهش یافته و فیبروم به خودی خود از بین می رود.
مناسب: زنان با حداقل علائم که نزدیک به دوره یائسگی هستند و باروری خود را به پایان رسانده اند.
نکته: به گفته گلدشتاین زنان باید مراقب باشند که اگر علائم شدیدی ندارند، درمورد انجام هرگونه روش درمانی كه به آن نیازی نیست، احتیاط كنند. تا زمانی که فیبروم ها درد شدید یا خونریزی شدید ایجاد نکنند، رها کردن آن ها به حال خودشان ایمن است. حتی اگر رشد سریعی داشته باشند.
شما عزیزان برای کسب اطلاعاتی در خصوص تومورهای فیبروئید بهتر است به پزشک متخصص زنان و زایمان مراجعه کنید. امکان رزرو اینترنتی نوبت پزشک از طریق سایت درمانکده به سادگی امکان پذیر است. دسترسی به شماره تماس و آدرس مطب نیز از طریق درمانکده میسر شده است.
[sibwp_form id=5]
منبع : Webmd
