تجمع چربی در دیواره شریان‌ها باعث کاهش جریان خون میشود و تامین اکسیژن مورد نیاز قلب، مغز و سایر نواحی بدن را با مشکل مواجه می‌کند. در نتیجه، می‌تواند خطر ابتلا به بیماری قلبی، حمله قلبی یا سکته مغزی را افزایش دهد. امروزه برای کنترل چربی خون داروهای زیادی در دسترس است که قرص فنوفیبرات یا تریکور یکی از آن‌ها است. با ما تا انتهای این مقاله از مجله سلامت درمانکده همراه باشید تا با این داروی پرکاربرد بیشتر آشنا شوید.
فهرست محتوا
اطلاعات شناسنامه‌ای قرص فنوفیبرات
| عناوین مرتبط با شناسنامه دارو | توضیحات |
| چکیده راهگشای دارو | قرص فنوفیبرات در شرایطی مانند هیپرکلسترولمی، دیس‌لیپیدمی و هیپرتری‌گلیسریدمی برای کاهش کلسترول تام، کلسترول بد و تری‌گلیسیرید و افزایش کلسترول خوب تجویز میشود. |
| نام دارو | این دارو با نام فنوفیبرات (Fenofibrate) شناخته میشود. |
| بک‌گراند دارو | قرص فنوفیبرات یکی از مشتقات فیبریک اسید است که در ۳۱ دسامبر ۱۹۹۳ موفق به دریافت تاییدیه سازمان غذا و داروی آمریکا (FDA) شده است. |
| نوع دارو | این دارو از نوع مولکول کوچک (Small molecule) است. |
| گروه دارو | این قرص یک داروی تایید شده است. |
| ساختار دارو |  |
| فرمول شیمیایی | C20H21ClO4 |
| داروهای هم گروه | کلوفیبرات و جم‌فیبروزیل |
| فرم‌های موجود دارو | قرص و کپسول |
نام برندهای قرص فنوفیبرات
این دارو با نام‌های تجاری مختلف در داروخانه‌ها به فروش می‌رسد. در ادامه می‌توانید با تعدادی از این نام‌ها آشنا شوید:
- تریکور
- تریرول
- فنوبایوکس
- فیبرولیپتین
- فنوپید
- ردولیپ
- لیپوسولوین
قرص فنوفیبرات برای درمان چیست؟
از کاربردهای رایج این دارو می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- همراه با رژیم غذایی کم‌چرب، ورزش و گاهی‌اوقات سایر داروها برای کاهش کلسترول بد (LDL) و افزایش کلسترول خوب (HDL) تجویز میشود.
- برای کاهش تری گلیسیرید در افرادی که سطح تری‌گلیسیرید آن‌ها به شدت بالا است، مورد استفاده قرار می‌گیرد. تری‌گلیسیرید یک نوع چربی خون است که خطر ابتلا به پانکراتیت (التهاب لوزالمعده) را افزایش می‌دهد.
اگرچه قرص تریکور میزان چربی‌های مضر خون را کاهش می‌دهد، اما هنوز ثابت نشده است که بتواند از حمله قلبی یا سکته مغزی پیشگیری کند.
این دارو ممکن است بسته به تشخیص پزشک برای درمان سایر بیماری‌ها هم تجویز شود. به عنوان مثال، گاهی‌اوقات پزشک با توجه به عملکرد کبد و نتیجه تست‌های آزمایشگاهی از قرص فنوفیبرات برای کبد چرب استفاده می‌کند.
مقدار مصرف قرص فنوفیبرات در روز
نحوه مصرف قرص تریکور به دوز و وضعیت سلامتی شما بستگی دارد؛ اما معمولا توصیه میشود یک بار در روز از آن استفاده کنید. اگر مصرف دارو را فراموش کردید، به محض یادآوری آن را بخورید. اما اگر زمان مصرف دوز بعدی نزدیک است، از دوز فراموش‌شده صرف‌نظر کرده و فقط دوز بعدی را مصرف کنید. هرگز دوز دارو را برای جبران ۲ برابر نکنید.
بهترین زمان مصرف قرص فنوفیبرات با توجه به نوع دارو مشخص میشود. بعضی از برندها باید حتما با غذا مصرف شوند؛ در حالی که سایر محصولات را می‌توانید همراه با غذا یا با معده خالی بخورید. اگر در مورد روش مصرف این دارو به راهنمایی نیاز دارید، با پزشک یا داروساز مشورت کنید.
از قرص تریکور دقیقا طبق دستور پزشک استفاده کنید و دوز یا مدت زمان مصرف آن را به طور خودسرانه تغییر ندهید. پزشک ممکن است بسته به نتایج تست‌های آزمایشگاهی که برای اندازه‌گیری سطح چربی خون انجام می‌دهید، دوز دارو را به مرور زمان کاهش یا افزایش دهد. اگر نتایج تست پس از ۲ ماه نشان دهد که سطح چربی خون بهبود نیافته است، ممکن است پزشک از شما بخواهد مصرف دارو را قطع کنید.
قرص تریکور فقط زمانی باعث کاهش چربی خون میشود که مصرف آن را ادامه دهید. حتی اگر احساس خوبی دارید، استفاده از این دارو را بدون مشورت با پزشک متوقف نکنید.
بیشتر بدانید: عوارض قرص جم فیبروزیل 300
عوارض جانبی قرص فنوفیبرات خارجی و ایرانی
شایع‌ترین عوارض این دارو عبارت‌اند از:
- یبوست
- اسهال
- سوزش سر دل
- احساس درد در ناحیه کمر، بازو یا پا
- سردرد
- درد مفاصل
اگر عوارض فوق با گذشت زمان بهبود نیافتند یا به تدریج بدتر شدند، با پزشک تماس بگیرید.
عوارض جدی قرص تریکور
عوارض زیر به ندرت اتفاق می‌افتند، اما می‌توانند مشکلات جدی ایجاد کنند:
۱. واکنش‌آلرژیک شدید
در صورت بروز هر یک از علائم زیر که نشان‌دهنده واکنش آلرژیک شدید هستند، مصرف دارو را متوقف کنید و فورا به دنبال درمان بروید:
- مشکلات تنفسی یا خس‌خس سینه
- تپش قلب
- تب
- تورم غدد لنفاوی
- تورم صورت، لب‌ها، دهان، زبان یا گلو
- مشکل در بلع یا احساس سفتی در گلو
- خارش، بثورات پوستی یا کهیر
- حالت تهوع یا استفراغ
- سرگیجه، احساس سبکی سر یا غش
- کرامپ‌های شکمی
- درد مفاصل
بیشتر بدانید: قرص بیزوپرولول
۲. مشکلات عضلانی
گاهی‌اوقات مصرف قرص تریکور با مشکلات عضلانی همراه است. در بعضی از افراد هم ممکن است عضله تجزیه شود که این وضعیت می‌تواند جدی باشد و به ندرت به آسیب کلیوی یا به مرگ منجر شود. در صورتی که علائم زیر را تجربه کردید، مصرف دارو را قطع کنید و فورا از پزشک کمک بگیرید:
- ضعف، حساسیت به لمس یا درد عضلانی با علت ناشناخته
- کاهش انرژی بدن یا احساس خستگی به‌ویژه هنگام فعالیت
- ادرار تیره رنگ
- تب
- کرامپ عضلات
- درد شکم
- حالت تهوع یا استفراغ
۳. اختلالات خونی
قرص تریکور می‌تواند باعث اختلالات خونی مانند آگرانولوسیتوز (کاهش شدید انواع خاصی از گلبول‌های سفید) و ترومبوسیتوپنی (کاهش پلاکت خون) شود. برای پیشگیری از بروز مشکلات جدی لازم است بروز هر یک از علائم زیر را در اسرع وقت به پزشک اطلاع دهید:
- تب
- تنگی نفس
- پوست رنگ‌پریده یا زرد
- کبودی یا خونریزی غیر عادی
- عفونت‌های مکرر
- ضعف یا خستگی غیر عادی
- سرگیجه یا سبکی سر
- سردرد
- تپش قلب
۴. مشکلات کیسه صفرا
این دارو می‌تواند به مشکلات صفراوی منجر شود و خطر ابتلا به سنگ کیسه صفرا را افزایش دهد. از این‌رو توصیه میشود پزشک را از بروز علائم زیر مطلع کنید:
- زرد شدن پوست یا سفیدی چشم‌ها (یرقان)
- تب
- احساس درد در ناحیه بالای شکم
- تغییر رنگ مدفوع
- آسیب کبدی
علائم آسیب کبدی که باید آن‌ها را فورا به پزشک گزارش دهید عبارت‌اند از:
- حالت تهوع یا استفراغ
- درد شکم
- تب
- ضعف یا خستگی غیر عادی
- خارش
- از دست دادن اشتها
- مدفوع با رنگ روشن
- ادرار تیره رنگ
- زرد شدن پوست یا سفیدی چشم‌ها
بیشتر بدانید: قرص هیدروکلروتیازید
۵. التهاب پانکراس
قرص تریکور معمولا برای جلوگیری از پانکراتیت مصرف میشود. اما اگر نتواند سطح تری‌گلیسیرید را به اندازه کافی کاهش دهد، در معرض خطر ابتلا به پانکراتیت قرار می‌گیرید. در صورتی که علائم این بیماری شامل استفراغ و درد شدید در بالای شکم را تجربه کردید، فورا نزد پزشک بروید.
۶. لخته شدن خون
اگر مصرف قرص تریکور با لخته شدن خون همراه باشد، ممکن است به مشکلات تهدیدکننده حیات مانند آمبولی ریه یا ترومبوز ورید عمقی مبتلا شوید که به علائم منجر می‌شوند:
- درد قفسه سینه
- تنگی نفس ناگهانی
- سرفه خون‌آلود
- سبکی سر
- ورم ناگهانی دست یا پا
- احساس درد هنگام ایستادن یا راه رفتن
- احساس گرما در ناحیه‌ای که درد دارد
موارد احتیاط یا منع مصرف
رعایت نکات زیر به شما کمک می‌کند از خود در برابر عوارض جانبی قرص فنوفیبرات محافظت کنید:
- اگر به قرص تریکور یا هر داروی دیگری حساسیت دارید، پزشک را از این موضوع مطلع کنید.
- به پزشک خود بگویید که در حال حاضر از کدام داروها، مکمل‌های غذایی یا محصولات گیاهی استفاده می‌کنید یا قصد دارید مصرف آن‌ها را در آینده شروع کنید. چرا که ممکن است لازم باشد پزشک دوز داروهایتان را تغییر دهد یا شما را به دقت از نظر بروز عوارض جانبی تحت نظر بگیرد.
- اگر از داروهای کلستیرامین، کلسولام یا کلستیپول استفاده می‌کنید، باید آن‌ها را یک ساعت پس از قرص تریکور یا چهار تا ۶ ساعت پیش از آن مصرف کنید.
- در مورد سابقه ابتلا به هر نوع بیماری به‌خصوص بیماری کلیوی، بیماری کبدی، مشکلات کیسه صفرا، دیابت، کم‌کاری تیروئید، مشکلات پانکراس، اختلالات انعقادی و اختلالات خونی مانند ترومبوسیتوپنی با پزشک صحبت کنید. چون در بعضی شرایط ممکن است پزشک به شما توصیه کند از قرص فنوفیبرات استفاده نکنید.
- اگر از الکل استفاده می‌کنید یا در گذشته سابقه مصرف نوشیدنی‌های الکلی را داشته‌اید، با پزشک درباره این موضوع صحبت کنید. مصرف الکل ممکن است خطر ابتلا به پانکراتیت را افزایش دهد.
- قرص تریکور را در اختیار دیگران نگذارید؛ حتی اگر شرایط آن‌ها مشابه شما باشد. چرا که برای همه مناسب نیست و می‌تواند به عوارض جانبی جدی منجر شود.
- در حین درمان به طور منظم به پزشک مراجعه کنید و آزمایش‌های مورد نیاز را طبق دستور انجام دهید.
- دارو را در ظرف اصلی خود و دور از دسترس کودکان نگهداری کنید.
تداخلات دارویی قرص فنوفیبرات
این قرص ممکن است با داروهای زیر تداخل داشته باشد:
- استاتین‌ها مانند سیمواستاتین یا رزوواستاتین که برای کاهش کلسترول خون تجویز می‌شوند
- وارفارین که رقیق‌کننده خون است
- سیکلوسپورین و تاکرولیموس که داروهای سرکوب‌کننده سیستم ایمنی بدن هستند
- کلستیپول، کلستیرامین یا کلسولام که برای کاهش کلسترول خون مورد استفاده قرار می‌گیرند
- کلشی‌سین که معمولا برای درمان نقرس استفاده میشود
ممکن است در این مقاله به تمام تداخلات دارویی قرص فنوفیبرات اشاره نشده باشد. بنابراین لازم است فهرست تمام داروها و مکمل‌های مصرفی خود را در اختیار پزشک قرار دهید.
بیشتر بدانید: قرص آتورواستاتین
فعل و انفعالات قرص فنوفیبرات در بدن
این دارو از مشتقات فیبریک اسید است و با افزایش سنتز لیپوپروتئین لیپاز و حذف ذرات غنی از تری‌گلیسیرید به کاهش چربی خون کمک می‌کند.
افراد آسیب‌پذیر
در مورد عوارض مصرف قرص فنوفیبرات در بارداری و تاثیر آن روی سلامت جنین اطلاعات کافی وجود ندارد. اگر باردار هستید یا قصد باردار شدن دارید، این موضوع را به پزشک اطلاع دهید. همچنین اگر در حین مصرف دارو باردار شدید، فورا با پزشک خود تماس بگیرید.
توصیه میشود از مصرف قرص فنوفیبرات در شیردهی بپرهیزید. چون مشخص نیست که آیا دارو به شیر مادر منتقل میشود یا خیر.
کلام پایانی
در این مقاله هر آنچه که لازم بود در مورد قرص فنوفیبرات بدانید را با شما به اشتراک گذاشتیم. اگر در مورد نحوه مصرف این دارو یا عوارض جانبی آن به راهنمایی بیشتری نیاز دارید، می‌توانید از طریق وب‌سایت درمانکده ویزیت آنلاین متخصص قلب و عروق بگیرید. همچنین، درمانکده این امکان را برای شما فراهم کرده تا از طریق سیستم نوبت‌دهی اینترنتی جهت مراجعه حضوری دکتر قلب از متخصص مورد نظر خود نوبت بگیرید. همچنین می‌توانید با متخصص داخلی آنلاین مشاوره داشته باشید و یا از طریق سیستم نوبت‌دهی اینترنتی جهت مراجعه حضوری متخصص داخلی از متخصص مورد نظر خود نوبت بگیرید.
سوالات متداول
از قرص فنوفیبرات ۲۰۰، قرص فنوفیبرات ۳۰۰ یا سایر دوزهای این دارو برای کنترل چربی خون و کمک به درمان کبد چرب استفاده میشود. بعضی از تحقیقات نشان داده‌اند که می‌توان همراه با فتوتراپی از قرص فنوفیبرات برای زردی نوزادان و درمان هیپربیلی‌روبینمی هم استفاده کرد.
اگر مصرف این دارو با اصلاح رژیم غذایی و فعالیت بدنی منظم همراه باشد، می‌تواند به درمان کبد چرب کمک کند.
خیر. هیچ ارتباطی بین قرص فنوفیبرات و لاغری وجود ندارد. برای کاهش وزن باید سبک زندگی خود را اصلاح کنید.
قیمت این دارو بسته به برند و دوز متفاوت است. به عنوان مثال، قرص فنوفیبرات ۱۰۰ قیمت کمتری در مقایسه با قرص ۲۰۰ میلی‌گرمی دارد.
منابع: go.drugbank, medlineplus, webmd
