چشم انسان و همه آن چیزی که باید در مورد این عضو حیاتی بدن بدانید!

چشم انسان یکی از پیچیده‌ترین و در عین حال شگفت‌انگیزترین اعضای بدن است که نقش مهمی در درک و تجربه ما از دنیای پیرامون‌مان دارد. این عضو علاوه بر اینکه کمک می‌کند تصاویر و رنگ‌ها را مشاهده کنیم، به طور هماهنگ با مغز در ارتباط است تا اطلاعات بصری پردازش شوند. در واقع می‌توان گفت، چشم انسان ویژگی‌های منحصربه‌فردی دارد و عملکرد آن شامل طیف وسیعی از توانایی‌ها می‌شود. در این مقاله از مجله درمانکده همراه ما باشید تا شما را با همه چیز در مورد چشم انسان بیشتر آشنا کنیم.

اجزای چشم انسان

این عضو دارای ساختار مختلفی است که هر یک نقش مهمی در فرآیند بینایی ایفا می‌کنند:

• قرنیه: اصلی‌ترین اجزای چشم به‌شمار می‌آید که در قسمت جلویی چشم قرار دارد و تعیین‌کننده رنگ چشم است.
• عنبیه: بخش رنگی چشم است که در مرکز آن مردمک قرار دارد. این بخش با تغییر اندازه مردمک، میزان ورود نور به چشم را تنظیم می‌کند.
• عدسی: پشت عنبیه قرار دارد و مانند لنز باعث شکست نور می‌شود. در واقع، عدسی چشم‌های انسان کمک می‌کند تا تصاویر بر روی شبکیه به درستی تشکیل شوند.
• شبکیه: لایه نازکی از سلول‌های حساس به نور است و در داخلی‌ترین لایه‌های چشم قرار دارد. این بخش از اجزای چشم انسان پس از تحریک با نور سیگنال الکتریکی ایجاد می‌کند.
• عصب بینایی: شامل میلیون‌ها رشته عصبی است که سیگنال الکتریکی ایجادشده در شبکیه را به مغز می‌برد. مغز این سیگنال‌ها را پردازش می‌کند تا آ‌ن‌ها به تصاویری که می‌بینیم تبدیل شوند.
• زجاجیه: مایع ژله‌ای شفافی است که بین عدسی و شبکیه قرار دارد و به حفظ شکل چشم کمک می‌کند.

چشم انسان چگونه کار میکند؟

قبل از اینکه روش کار چشم انسان را توضیح دهیم، در تصویر زیر ببینید چشم انسان زیر میکروسکوپ چه شکلی است. 

عملکرد چشم انسان بدین شکل است که نور ابتدا از قرنیه عبور می‌کند و به عدسی می‌رسد و عدسی این نور را به شکل متمرکز در می‌آورد. نور متمرکزشده به شبکیه برخورد می‌کند و تصویر به صورت معکوس بر روی آن تشکیل می‌شود. 

سلول‌های میله‌ای و مخروطی حساس به نور در شبکیه، نور را به سیگنال‌های الکتریکی تبدیل می‌کنند. این سیگنال‌ها از طریق عصبی بینایی به مغز ارسال می‌شوند. مغز پس از پردازش سیگنال‌ها، آن‌ها را به تصویر صحیح و مستقیم تبدیل می‌کند تا فرآیند دیدن شکل بگیرد.

بیشتر بدانید: علت گودی زیر چشم

قدرت چشم انسان چند مگاپیکسل است؟

حالا که با اجزا و عملکرد چشم‌های انسان آشنا شدید، می‌توانیم به پرتکرارترین سوال در مورد چشم انسان پاسخ دهیم. اغلب افراد کنجکاو هستند بدانند چشم انسان چند مگاپیکسل است. برای پاسخ به این سوال، خوب است بدانید چشم‌های انسان به دلیل توانایی تشخیص و تجزیه تصویر یکی از پیچیده‌ترین و شگفت‌انگیزترین چشم‌های جانداران به‌شمار می‌آید. 

دانشمندان پس از آزمایشات و تحقیقات فراوان به این نتیجه رسیده‌اند که قدرت چشم‌های انسان ۵۷۶ مگاپیکسل است. با این حال، باید بدانید مگاپیکسل فقط یک فاکتور در تعیین کیفیت تصویر است و نمی‌توان برای توصیف قدرت چشم انسان به آن بسنده کرد؛ زیرا چشم‌های ما علاوه بر وضوح بالا، ویژگی‌های منحصربه‌فرد دیگری مانند تشخیص دقیق رنگ و توانایی پردازش همزمان تصاویر در فضاهای مختلف را دارند.

چشم انسان چند کیلومتر می بیند؟

یکی دیگر از قدرت‌های چشم انسان این است که می‌تواند اشیاء را در فاصله بسیار دور ببیند. با این حال دانشمندان معتقدند، میزان دقیق مسافتی که چشم‌های انسان می‌تواند ببیند به عواملی مانند اندازه و روشنایی شی، میزان وضوح هوا و شرایط نوری بستگی دارد. 

در مطالعات انجام‌شده با یک شرایط ایده‌آل، نتایجی به دست آمدند که نشان می‌دهند فرد اگر در ساحل یک دریا قرار بگیرد می‌تواند تا چهار کیلومتر دورتر را ببیند. این مطالعات ثابت کرده‌اند، هر چقدر ارتفاع فرد از سطح زمین بیشتر باشد می‌تواند فاصله بیشتری را مشاهده کند. به عنوان مثال، اگر روی صخره‌ای با ارتفاع ۹۰ متر بایستید، می‌توانید تا حدود ۳۷ کیلومتر را به درستی ببینید.

شگفتی های چشم انسان

برخی از شگفتی‌های این عضو منحصربه‌فرد بدن شامل موارد زیر هستند:

۱- وسعت دید

چشم‌های ما دارای زاویه دید ۱۲۰ درجه به صورت افقی و ۹۰ درجه به شکل عمودی است. این گستردگی دید به انسان امکان می‌دهد تا محیط اطراف خود را با جزئیات زیادی ببیند و بتواند واکنش سریعی به تغییرات نشان دهد.

۲- حرکت دائمی

چشم‌های ما همیشه در حال حرکت هستند، حتی وقتی که می‌خوابیم، چشم‌ها از حرکت نمی‌ایستند. حرکات چشم به شکل بسیار سریعی انجام می‌شوند تا جایی که سرعت آن‌ها گاهی از ضربان قلب هم بالاتر می‌رود.

۳- توانایی تمرکز سریع

یکی دیگر از شگفتی‌های چشم انسان توانایی فوکوس سریع آن از یک شی نزدیک به شی دور است. این توانایی به کمک عدسی چشم انجام می‌شود. عدسی چشم می‌تواند شکل خود را تغییر دهد تا نور دقیقا بر روی شبکیه متمرکز شود.

۴- تشخیص میلیون‌ها رنگ

چشم‌های انسان می‌توانند حدود ۱۰ میلیون رنگ را تشخیص دهند. این ویژگی به دلیل وجود سه نوع سلول مخروطی در شبکیه ایجاد شده که هر یک به یکی از سه رنگ اصلی قرمز، سبز و آبی حساس هستند. ترکیب‌های رنگی مختلف از این سه رنگ اصلی امکان دیدن طیف وسیعی از رنگ‌ها را برای چشم انسان فراهم می‌کنند.

۵- اشک ریختن بدون گریه

دیگر ویژگی و شگفتی مهم چشم‌های انسان این است که بدون گریه کردن می‌توانند اشک بریزند. اشک‌ها اکسیژن و مواد غذایی را به لایه رویی چشم‌ها می‌آورند و ضمن جلوگیری از خشکی آن‌ها باعث از بین رفتن عفونت‌های باکتریایی می‌شوند.

بیشتر بدانید: علت ورم سفیدی چشم چیست؟

۶- حساسیت به نور

چشم انسان به کوچکترین تغییرات در شدت نور واکنش نشان می‌دهد. مردمک چشم می‌تواند به صورت خودکار بر اساس شدت نور تنگ یا گشاد شود. این ویژگی کمک می‌کند تا ما در شرایط نوری مختلف به خوبی ببینیم.

۷- بخار نشدن اشک‌ها

در ترکیبات اشک غیر از آب، چربی و مایع مخاطی وجود دارد. به همین دلیل اشک‌ها بخار نمی‌شوند و اگر چشم در شرایط خشکی قرار نگیرد، با کمبود اشک مواجه نمی‌شویم.

۸- تشخیص برخی بیماری‌ها

برخی نشانه‌ها و حالات درون چشم می‌توانند به تشخیص بیماری کمک کنند. مثلا افراد مبتلا به دیابت کنترل‌نشده ممکن است دچار لکه کم‌رنگی در شبکیه شوند. همچنین، رگ‌های شبکیه مبتلایان به فشار خون بالا گاهی به شکل چنگال‌های دندانه‌دار و نقره‌ای در می‌آیند. از طرفی، برخی متخصصان به کمک سرعت و اندازه چشم‌ها متوجه بیماری زوال عقل و پارکینسون می‌شوند.

بیشتر بدانید: گل مژه چیست؟

۹- دید سه بعدی

چشم‌های انسان به گونه‌ای قرار گرفته‌اند که هر یک تصاویر جداگانه‌ای را ثبت می‌کنند. این تصاویر در مغز با یکدیگر ترکیب می‌شوند تا یک تصویر سه بعدی شکل بگیرد. بدین صورت ما می‌توانیم عمق و فاصله اشیاء را بهتر درک کنیم.

۱۰- تصحیح خودکار تصویر

تصویر تشکیل‌شده روی شبکیه وارونه است، اما مغز به صورت خودکار آن را تصحیح می‌کند تا ما تصویر را به صورت مستقیم و درست ببینیم. این توانایی یکی از شکفت‌انگیزترین ویژگی‌های چشم انسان و عملکرد هماهنگ آن با مغز به‌شمار می‌آید.

بیشتر بدانید: درمان سریع عفونت چشم

توانایی چشم انسان چند فریم است؟

چشم انسان فریم در ثانیه (fps) نمی‌بیند. فریم در ثانیه نحوه نمایش تصویر به کمک مانیتور را نشان می‌دهد. محققان به این نتیجه رسیده‌اند که چشم‌های انسان توانایی تشخیص تغییرات نور را تا حدود ۶۰ هرتز دارند. این بدان معنی است که اگر یک نور به سرعت روشن و خاموش شود، در فرکانس‌های بالاتر از ۶۰ هرتز به صورت یک نور پیوسته به نظر می‌رسد و چشم نمی‌تواند تغییرات آن را تشخیص دهد. از همین‌رو باید در جواب افرادی که می‌پرسند توانایی دید چشم انسان چند fps است، بگوییم در شرایط عادی چشم‌های انسان می‌توانند تفاوت بین فریم‌ها را تا حدود ۳۰ الی ۶۰ fps تشخیص دهند.

این مقدار می‌تواند در بین افراد مختلف با شرایط متفاوت تغییر کند. لازم به ذکر است، در برخی مواقع چشم انسان می‌تواند نرخ‌های بالاتر از ۶۰ فریم در ثانیه را تشخیص دهد، اما این افزایش نرخ فریم معمولا تفاوت چندانی در تجربه بصری ایجاد نمی‌کند.

چشم انسان و انواع آن

با مشاهده چشم انسان از نزدیک متوجه می‌شوید که این عضو حساس و مهم بدن در هر فرد از لحاظ شکل (بادامی، گرد و پف‌دار) و رنگ (قهوه‌ای، آبی، سبز و خاکستری) دارای تفاوت‌هایی است. همچنین، چشم‌های اغلب افراد از نظر عملکرد بینایی (دوربینی، نزدیک‌بینی و آستیگمات) فرق‌هایی با هم دارند. تفاوت‌های ظاهری و عملکردی چشم‌های انسان باعث می‌شوند تا چشم هر فرد منحصربه‌فرد باشد. این تفاوت‌ها نه تنها به زیبایی و تنوع چهره کمک می‌کنند، بلکه در برخی موارد به مراقبت‌ها و اصلاح بینایی نیاز دارند.

مقایسه چشم انسان با دوربین عکاسی

چشم‌های انسان و دوربین عکاسی، هر ۲ وظیفه ثبت تصاویر را بر عهده دارند، اما روش‌ها و ویژگی هر یک بسیار متفاوت است. برای درک بهتر فرق دوربین عکاسی با چشم انسان در جدول زیر به مقایسه ویژگی‌های آن‌ها پرداخته‌ایم:

ویژگی‌ها	چشم انسان	دوربین عکاسی
وضوح تصویر	دارای وضوح ۵۷۶ مگاپیکسل است	بین ۱۲ تا ۱۰۰ مگاپیکسل وضوح دارد
دامنه دینامیکی	بسیار بالاست و می‌تواند جزئیات را به خوبی در نقاط بسیار روشن و بسیار تاریک مشاهده کند	محدودتر از چشم‌های انسان است و باید با تکنیک‌های مخصوص عکاسی افزایش یابد.
فوکوس	با سرعت بالا و به صورت خودکار انجام می‌شود	در برخی دوربین‌های عکاسی به صورت خودکار انجام می‌شود، اما سرعت و دقت آن متناسب با نوع دوربین و لنز متفاوت است
حساسیت به نور	به تغییرات جزئی در نور واکنش نشان می‌دهد و با شرایط نوری مختلف تطبیق پیدا می‌کند	از تنظیمات ISO برای کنترل حساسیت نور استفاده می‌کند
زاویه دید	میدان دید وسیعی دارد	زاویه دید به لنز مورد استفاده بستگی دارد

مقایسه چشم انسان با عقاب

چشم عقاب‌ها به عنوان یکی از بهترین نمونه‌های بینایی در دنیای حیوانات شناخته می‌شود. در حالی که چشم انسان دارای قابلیت‌های پیشرفته‌ای مانند تشخیص رنگ‌ها و توانایی دید در شرایط نوری مختلف است، چشم‌های عقاب به دلیل ویژگی‌های منحصربه‌فرد به طور قابل توجهی از چشم‌های انسان‌ها پیشی می‌گیرد. این ویژگی‌ها شامل دیدن نور فرابنفش، تشخیص جزئیات از فاصله بسیار دور و دید گسترده‌تر هستند که به عقاب کمک می‌کنند تا در شکار موفق باشد.

بیشتر بدانید: علت سوزش چشم

راهنمای مراجعه به پزشک

ساختمان چشم انسان به زبان ساده شبیه به یک کره است که قرنیه در جلوترین قسمت آن قرار دارد. بدون شک، این عضو مهم و حساس بدن را می‌توان یکی از شگفتی‌های خلقت دانست. ما در این مقاله از مجله درمانکده شما را با ساختار و نحوه عملکرد چشم‌های انسان آشنا کردیم و ۱۰ مورد از مهم‌ترین شگفتی‌های آن را برشمردیم. 

با این حال، ممکن است قوی ترین چشم انسان هم در برابر عوامل محیطی، ژنتیکی و بیولوژیکی مختلف دچار آسیب شود. شما باید با مشاهده کوچکترین علائم غیر طبیعی در چشمان خود به دکتر متخصص چشم‌پزشک مراجعه کنید. برای این کار می‌توانید از طریق سایت درمانکده اقدام کنید و با بهترین پزشکان متخصص از جمله چشم پزشک آنلاین مشورت کنید. همچنین، درمانکده این امکان را برای شما فراهم کرده تا از طریق سیستم نوبت‌دهی اینترنتی جهت مراجعه حضوری چشم پزشک از متخصص مورد نظر خود نوبت بگیرید.

سوالات متداول

منابع: selecthealth | helencowan