سلام
من بهنام هستم و این چهارمین قسمت از فصل دوم پادکست «به سلامتی همتونه».
امیدوارم جواب خیلی از سوالات پزشکیتونو تا این قسمت گرفته باشین.
امروز می‌خوایم در مورد آلرژی صحبت کنیم و سوالاتتون‌و از آقای دکتر باباخانیان بپرسیم.
ولی قبلش خوبه که بدونین 40 درصدِ افراد جامعه آلرژی دارن، یعنی حدودا از هر 10 نفر3 یا 4 نفر به این بیماری مبتلا‌ان و اگه پدر یا مادر به یکی از انواع آلرژی مبتلا باشه، فرزندشونم 50 درصد درگیر می‌شه.
البته اگه دوتاشون آلرژی داشته باشن این احتمال بالای 75 درصده.
مشاهده بیشتر: متخصص پوست و مو
خب حالا بریم ببینیم آلرژی اصلا چیه و چه تاثیری روی بدن داره
سیستم ایمنی بدن مسئوله تا جلوی باکتریا و ویرس‌ها باایسته و از بدن دفاع کنه، ولی بعضی وقتا جلوی موادی که خطری برای بدنمون هم نداره واکنش نشون میده که این موادو به اسم «آلرژن» می‌شناسیم‌و به واکنش بدن «آلرژیک» می‌گیم.
این آلرژن‌ها از راه نفس کشیدن، خوردنو لمس کردن وارد بدنمون می‌شن که پزشکا با توجه به اون ماده، تشخیص می‌دن به چه نوعی از آلرژی مبتلاییم.
این آلرژن‌ها چه موادی هستن؟
آلرژن‌ها معمولا از شوره حیوان خانگی، نیش زنبورها یا حشرات دیگه، غذاهای خاص، پنی سیلین یا آسپرین، گیاه، گرده یا کپک که معمولا ثابت هستن، ولی در بدن‌های مختلف واکنشای خفیف تا شدید متفاوتی دارن.
علائم آلرژی چیه؟
واکنش آلرژیک بیشتر شبیه سرماخوردگیه و معمولا بار اول خفیفه و علائمی مثل آبریزش یا خارش چشم، گرفتگی بینی، خارش گلو، کهیر، خارش بدن و راش داره.
هر چه برخورد با مواد حساسیت‌زا بیشتر باشه؛ واکنش آلرژیک شدید با علائمی مثل : درد یا گرفتگی شکم و قفسه سینه، اسهال، مشکل بلع، سرگیجه، ترس یا اضطراب، برافروختگی صورت، حالت تهوع یا استفراغ، تپش قلب، تورم صورت، چشم‌ها یا زبان، ضعف، خس‌خس سینه، مشکل در تنفس و بیهوشی ظاهر می‌شه.
مرگ در 15 دقیقه!
واکنش آلرژیک شدید و ناگهانی می‌تونه چند ثانیه بعد از قرار گرفتن پیش ماده حساسیت‌زا خودشو نشون بده که بهش «آنافیلاکسی» میگن که باعث علائم خطرناکی مثل تورم مجاری تنفسی، عدم توانایی در تنفس و افت ناگهانی و شدید فشار خون می‌شه.
اگه این نوع واکنش آلرژیکوتجربه کردین، سریع با اورژانس تماس بگیرین چون بدون درمان، این علائم در عرض ۱۵ دقیقه باعث مرگ می‌شن.
راه های تشخیص آلرژی چیه؟
پزشک تنها کسی که می‌تونه تشخیص بده علائمتون مربوط به واکنش آلرژیکه، یا نه! اون با در نظر گرفتن علام و سابقه پزشکیتون، معاینات لازم‌و انجام میده و برای مشخص کردن علت حساسیت آزمایشای پوستی، خون و آزمون‌های چالش رو براتون تجویز می‌کنه.
اما این آزمایش ها چه جوری انجام می‌شن؟
برای آزمایش پوستی، پزشک مقدار کمی از ماده آلرژن‌و روی پوست قرار میده، زیر پوست تزریق می‌کنه یا داخل خراش کوچکی روی پوست می‌ذاره، تا واکنشو ببینه.
از طرفی، بدن برای مقابله با مواد مضر آنتی بادی تولید می‌کنه و با نتیجه آزمایش خون پزشک می تونه مقدار آنتی بادی که علیه مواد حساسیت‌زا در خون تولید شده رو بررسی کنه.
معمولا پزشکا از تست چالش برای تشخیص آلرژی غذایی استفاده می‌کنن. یک ماده غذایی‌و چند هفته از رژیم غذایی حذف می‌کنن و بعد از خوردن دوباره علائم‌و بررسی می‌کنن.
خطرات آزمایش آلرژی چیه؟
آزمایش آلرژی می‌تونه باعث خارش خفیف، قرمزی، و تورم پوست بشه وبعضی وقتا برجستگی‌های کوچکی روی پوست دیده می‌شه که معمولاً بعد از چند ساعت و یا چند روز از بین می‌رن‌و پمادهای استروئیدی موضعی می‌تونه این علائم رو کم کنه.
در موارد کمی، این آزمایش‌ها باعث واکنش فوری و شدید تورم گلو، مشکلات تنفسی، ضربان قلب تند و فشار خون پایین می‌شه که نیاز به مراقبت‌های پزشکی داره. برای همین بهتره آزمایش‌های آلرژی در مطبی انجام بشه که تجهیزات اپی نفرین برای درمان آنافیلاکسی داره.
بعد از انجام آزمایش آلرژی، پزشکتون مشخص می‌کنه که نسبت به کدوم آلرژن حساسیت دارین و می‌تونین برای جلو گیری از بروز علائم دارو مصرف کنین.
اما آلرژی چه جوری درمان می‌شه؟
در بیشتر موارد، آنتی هیستامین‌های بدون نسخه مثل: دیفن هیدرامین، برای کنترل واکنش‌های حساسیتی خفیف موثره.
در واکنش‌های شدید، برای افرادی که حساسیت‌های شناخته شده دارن، دستگاه تزریق خودکار اپی نفرین که مجاری تنفسی‌و باز می‌کنه و فشار خون‌و افزایش میده تاثیر زیادی داره.
سوالاتی که در این قسمت از دکتر باباخانیان پرسیدیم.
- آلرژی جز بیماری‌های خود ایمنیه؟
- بیشتر چه مواد غذایی باعث آلرژی می‌شن؟
- چه جوری علائم آلرژی و کرونا رو از هم تشخیص بدیم؟
- مصرف آنتی‌هیستامین‌ها عوارض جدی دارن؟
- انحراف بینی باعث تشدید علائم آلرژی می‌شه؟
- آلرژی فصلی به جز پاییز و بهار ممکنه تو فصل‌های دیگه هم به وجود بیاد؟
- کورتون داخل اسپری های آلرژی بینی، در بلند مدت ضرر داره؟
- اگه به موقع درمان نشیم چه عوارضی داره؟
- آلودگی هوا باعث آلرژی می‌شه؟
- برای مبتلایان به آلرژی چه توصیه‌هایی دارین؟
خوب رسیدیم به پایان چهارمین قسمت فصل دوم پادکستمون و مثل همیشه
به سلامتی همتون
