سلام امیدوارم حالتون خوب خوب باشه
من بهنام هستم و این سومین قسمت از فصل دوم پادکست «به سلامتی همتونه».
در رابطه با پیوند کلیه چقدر اطلاعات دارین؟
با انواع پیوند آشنا هستین؟
می‌دونین اگه این بیماری خدایی نکرده بیاد سراغ خودتون یا نزدیکانتون باید چیکار کنین و کجا مراجعه کنین؟
در این اپیزود می‌خوایم هر چیزی که در مورد پیوند کلیه لازمه بدونینو بهتون بگیم و سوالاتتونو از دکتر باباخانی بپرسیم.
اول بریم سراغ اینکه کلیه چیه؟
کلیه‌ها دو عضو به شکل لوبیا هستن که در هر طرف ستون فقرات درست در زیر قفسه دنده قرار دارن. هر یک از کلیه‌ها اندازه یک مشتهو وظیفه اصلی اونا فیلتر و دفع، مواد زائد، مواد معدنی و مایعات از خون با دفع ادراره.
وقتی کلیه هاتون توانایی فیلتر کردن موادو از دست میدن، میزان خطرناکی از مایعات و ضایعات در بدنتون جمع می شه که می تونه فشار خون بالا ببره و منجر به نارسایی کلیه بشه.
بیماری کلیوی end-stage یا مرحله نهایی، زمانی اتفاق می‌افته که کلیه‌ها حدود ۹۰٪ از توانایی عملکرد طبیعی خودشونو به علت دیابت، فشار خون بالا و کنترل نشده، بیماری کلیه پلیکیستیک (Polycystic) ، التهاب و زخم‌هایی در فیلترهای ریز کلیهواز دست میدن.
افراد مبتلا به بیماری کلیوی مرحله نهایی، برای زنده موندن نیاز به دفع ضایعات از جریان خون خود از طریق دستگاه دیالیز یا پیوند کلیه دارن.
اما پیوند کلیه چیه و چرا انجام میشه؟
پیوند کلیه، روش جراحی برای قرار دادن کلیه سالم از اهدا کننده زنده یا فوت شده در بدن شخصیه که کلیه‌هاش به درستی کار نمی‌کنه.
این جراحی اغلب یک درمان انتخابی برای نارسایی کلیه در مقایسه با انجام دیالیز تا آخر عمره که می‌تونه بیماری مزمن کلیه در مرحله پایانیو درمان کنه و نسبت به انجام دیالیز تا آخر عمر کیفیت زندگیتونو بهبود ببخشه و خطر مرگو پایین بیاره. البته بعضی از افراد، پیوند کلیه رو قبل از نیاز به دیالیز انجام میدن که معروفه به پیوند کلیه پیشگیرانه.
اما برای افرادی که سن بالا، بیماری شدید قلبی، سرطان فعال یا درمان شده و بیماری روانی جنون، دارنو به بیماری نارسایی کلیه مبتلا می‌شن ممکنه پیوند کلیه از دیالیز خطرناک‌تر باشه.
قبل از پیوند کلیه بهتر ه اهدا کنندهو به خوبی ارزیابی کنین!
اگه یک اهدا کننده زنده مناسب در دسترس نباشه، ممکنه اسمتون در لیست انتظار پیوند کلیه قرار بگیره تا یک کلیه از اهدا کننده متوفی دریافت کنین.
مدت زمانی که باید منتظر یک اهدا کننده عضو باشین، بستگی به میزان تطابق یا سازگاری بین خوتونو اهدا کننده، زمان دیالیز، لیست انتظار پیوند و توقعتان از میزان زنده ماندن پس از پیوند داره. برخی از افراد طی چند ماه انتظارو برخی دیگه ممکنه طی چندین سال صبر کلیه دریافت کنن.
اما این عمل‌هم مثل خیلی از عملهای دیگه خطراتی داره!!
هر چند پیوند کلیه می تونه بیماری پیشرفته کلیه و نارسایی کلیهو درمان کنه، اما این یک درمان کامل نیست و برخی از مشکلات بیماری کلیوی ممکنه بعد از پیوند برگرده.
خطرات مرتبط با پیوند کلیه شامل مواردیه که به طور مستقیم با خود عمل جراحی، رد پیوند کلیه و عوارض مصرف داروهای ضد دفع یا سرکوب کننده سیستم ایمنی که برای جلوگیری از پس زدن کلیه اهدایی توسط بدنتون لازمه، ارتباط داره.
داروهایی که بعد از پیوند کلیه مصرف می‌کنین تا از رد پیوند کلیه دریافتی‌تون جلوگیری کنه میتونن عوارض متنوعی مثل نازک شدن استخوان، دیابت، رشد بیش از حد مو یا ریزش مو، فشار خون بالا، کلسترول بالا، خطر ابتلا سرطان، عفونت، ورم، افزایش وزن و آکنهو به همراه داشته باشه.
انتخاب مرکز پیوند مناسب اولین قدمیه که باید بردارین، می تونین به دلخواه خودتون یکی از مراکز پیوندو انتخاب کنین یا مرکزیو از لیست ارائه دهندگان خدمات مورد نظر شرکت بیمه‌تون انتخاب کنین. ولی باید مواردیو هم در نظر بگیرین مثلا:
درباره تعداد و نوع پیوندهایی که مرکز هر سال انجام می‌ده، اطلاعاتی کسب کنین.
در مورد میزان بقای پیوند کلیه مرکز پیوند سوال کنین.
بررسی کنین که مرکز مورد نظرتون برنامه های مختلف اهدای عضوو ارائه می‌ده تا شانس دریافت کلیه اهدا کننده زنده‌و افزایش بده.
در مورد هزینه‌های قبل، حین و بعد از پیوند که باید پرداخت کنین بپرسین.
تعهد این مرکز برای رعایت آخرین فناوری ها و تکنیک های پیوندرو بررسی کنین.
بعد از انتخاب مرکز پیوند از سمت خودتون، اون مرکز ارزیابی می‌کنه که آیا شرایط لازم برای پیوند کلیهو دارین یا نه؟
روند ارزیابی شامل یک معاینه کامل فیزیکی، مطالعات تصویربرداری، آزمایش خون، ارزیابی روانشناختی و هر آزمایش لازم دیگه که توسط پزشک تعیین شده باشه صورت میگیره تا ببینن به اندازه کافی سالم هستین که جراحی کنین و داروهای مادام العمر پس از پیوندو تحمل کنین، بیماری خاصی دارین که در موفقیت در پیوند تداخل ایجاد کنه، مایل هستین و می‌تونین طبق دستورالعمل داروهارو مصرف کنین و پیشنهادات تیم پیوندو دنبال کنین.
این روند ممکنه چند روز طول بکشه و بعد از اون تیم پیوند نتایج‌و باهاتون در میان می‌ذاره و بهتون می گه که به عنوان یک کاندید پیوند کلیه پذیرفته شدین یا نه.
هر مرکز پیوند معیارهای صلاحیت خاص خودشو داره. اگه در یک مرکز پیوند پذیرش نشین، می‌تونین برای مراکز دیگه اقدام کنین.
بعد از عمل پیوند باید خیلی مراقب باشین و چند روز تا یک هفته‌و در بیمارستان بگذرونین تا پرستاران و پزشکان بتونن مراقب علائم و عوارض عمل باشن حتی ممکنه لازم باشه دیالیز موقت داشته باشین تا کلیه جدیدتون شروع به درست کار کردن کنه.
بیشتر بخوانید : بهترین دکتر فوق متخصص کلیه
زمان بهبودیتون ممکنه در محل برش و بخیه درد و سوزش احساس کنین تا زمانی که زخمتون بهبود پیدا نکرده که معمولا شش هفته طول می‌کشه اجسام بیشتر از 5 کیلو گرمو بلند نکنین و به جز پیاده روی، هیچ ورزش دیگه‌ای انجام ندین.
با ادامه بهبودی و ترک بیمارستان تا چند هفته لازمه به صورت دقیق معاینه بشین تا بررسی بشه که کلیه جدیدتون جچوری کار می‌کنه وآزمایش خون ازتون گرفته بشه پس در نظر داشته باشین که اگه محل زندگیتون از محل بیمارستان دوره باید برای مدتی ترتیب موندن در نزدیکی مرکز پیوندتونو بدین.
بعد از پیوند باید داروهای سرکوب کننده سیستم ایمنی‌و تا آخر عمر مصرف کنین تا سیستم ایمنی بدن از حمله و پس زدن کلیه‌ها جلوگیری کنه‌و داروهای دیگه‌ای که پزشک براتون تجویز کرده؛ برای کاهش خطر سایر عوارضه، مثل عفونت که مدت کوتاهی باید مصرف کنین
خب چیزی که مهمه اینه که دیگه از دیالیز راحت شدین و باید فقط داروهاتون رو طبق تجوز پزشکتون مصرف کنین تا کلیه جدیدتون تا آخر عمر همراهیتون کنه و نباید اصلا فکر قطع خودسرانه دارو به سرتون بزن.
سوالاتی که در این قسمت از آقای دکترحامد باباخانیان پرسیدیم:
- تشکیل مکرر سنگ کلیه باعث بیماری کلیوی میشه؟
- کلیه‌ای که فعالیتی نداره باعث بروز عفونت مجاری ادراری میشه؟
- چاقی و اضافه وزن باعث نارسایی کلیوی میشه؟
- افرادی که دچار نارسایی کلیوی هستن میتونن شیرینی بخورن؟
- دیالیز درد زیادی داره؟
- بعد از هر جلسه دیالیزبیمار چه حسی داره؟
- اعضای خانواده همیشه گزینه مناسبی برای اهدای کلیه هستن؟
- ورزشکارا میتونن بعد از پیوند کلیه فعالیت ورزشیو ادامه بدن؟
- افرادی که پیوند انجام دادن بعد از پیوند باید رژیم غذایی خاصیو دنبال کنن؟
- چه عواملی در پس زدن پیوند کلیه نقش دارن؟
- درصد پس زدن پیوند کلیه چقدره؟
- مزایای استفاده از کلیه افراد زنده چیه؟
- چه خطراتی فرد اهدا کننده کلیهو تهدید می‌کنه؟
- فرآیند بهبود برای فرد اهدا کننده کلیه و فرد گیرنده چقدره؟
- خب دیگه رسیدیم به آخرین سوال و شاید مهم ترین سوال همراههای همیشگیمون
- اگه کلیه پس بزنه دوباره میشه پیوند زد؟
خوب می‌رسیم به پایان اولین قسمت فصل دوم پادکستمون و مثل همیشه
به سلامتی همتون
