آزمایش ائوزینوفیل (Eosinophil) خون چیست؟

آیا تا کنون اسم آزمایش شمارش ائوزینوفیل یا Eosinophil را شنیده‌اید؟ به نظر شما این آزمایش چیست و انجام آن چه ضرورتی دارد؟ برای کسب اطلاعاتی در این خصوص در این مطلب از درمانکده همراه ما باشید.

گلبول های سفید خون، بخش مهمی از سیستم ایمنی بدن هستند. این عناصر نقش حیاتی در حفاظت از بدن انسان، در برابر حمله باکتری‌ها، ویروس‌ها و انگل‌ها دارند. مغز استخوان هر پنج نوع گلبول سفید موجود در بدن را تولید می‌کند.

هر گلبول سفید خون، چیزی بین چند ساعت، تا چند روز در داخل جریان خون زنده می ماند. ائوزینوفیل، یکی از انواع گلبول های سفید خون است. ائوزینوفیل‌ها در بافت های مختلف بدن ذخیره می شوند. آن ها تا چند هفته به حیات خود ادامه می دهند. وظیفه مغز استخوان این است که به صورت مکرر و دائمی، حجم گلبول های سفید خون را در حد کافی نگه دارد.

تعداد و انواع مختلف از گلبول های سفید خون موجود در بدن، درک پزشکان از وضعیت سلامت افراد را افزایش می دهند. بالا بودن تعداد گلبول های سفید خون، نشانه‌ای از وجود بیماری یا عفونت بدن است. بالا بودن تعداد گلبول های سفید، به این معنی است که بدن دائماً گلبول های سفید بیشتری را تولید می کند، تا با عفونت ها مقابله کند.

آزمایش شمارش ائوزینوفیل یک نمونه از آزمایش‌های خون است که میزان ائوزینوفیل های بدن را اندازه گیری می کند. سطوح غیرعادی از ائوزینوفیل، معمولاً به عنوان بخشی از آزمایش شمارش کامل خون (CBC) شناسایی می شوند.

تحقیقات متوالی و پیوسته، لیست نقش های اختصاص یافته به ائوزینوفیل ها را گسترش داده اند. اکنون به نظر می رسد که تمامی سیستم های بدن، به نحوی به ائوزینوفیل وابسته هستند. دو مورد از مهم‌ترین این کارکردها در سیستم ایمنی رخ می دهند.

ائوزینوفیل ها قادر به نابودسازی ذرات تهاجمی همچون ویروس ها، باکتری ها و انگل هایی همچون کرم های قلابدار هستند. علاوه بر این، آن ها در ایجاد واکنش التهابی، علی الخصوص در مواجهه با آلرژی نقش دارند.

التهاب نه خوب است نه بد! ائوزینوفیل در ایزوله سازی و کنترل پاسخ ایمنی در محل عفونت نقش دارد. البته یکی از عوارض جانبی این است که بافت اطراف آن آسیب می بیند. آلرژی ها به منزله پاسخ های ایمنی هستند، که التهاب مزمن را به همراه دارند. ائوزینوفیل نقش مهمی در التهاب ایجاد شده نسبت به آلرژی، اگزما و آسم دارد.

مشاهده بیشتر : لیست پزشک فوق متخصص خون

چرا به آزمایش شمارش ائوزینوفیل (Eosinophil) نیاز داریم؟

با انجام آزمایش شمارش تفاضلی گلبول های سفید، پزشک می تواند سطوح غیرعادی ائوزینوفیل را تشخیص دهد. آزمایش شمارش تفاضلی گلبول سفید، معمولاً به موازات آزمایش شمارش کامل خون (CBC) صورت می گیرد. بدین ترتیب درصد تمامی انواع گلبول های سفید موجود در خون تعیین می‌شوند.

این آزمایش مشخص می کند که آیا تعداد گلبول های سفید خون، به صورت غیرعادی بیشتر یا کمتر از حد عادی هستند. زیرا تعداد گلبول های سفید خون، در برخی بیماری ها تغییر می کنند.

همچنین در صورتی که پزشک مشکوک باشد که فرد به یکی از مشکلات یا بیماری های زیر مبتلا شده است، آنگاه دستور انجام این آزمایش خون را می‌دهد :

• واکنش آلرژیک شدید
• واکنش دارویی
• برخی عفونت های انگلی

چگونه خود را برای آزمایش شمارش ائوزینوفیل آماده کنیم ؟

این آزمایش به هیچ گونه آماده سازی خاصی نیاز ندارد. اما اگر داروهای رقیق کننده‌ای همچون وارفارین مصرف می کنید، باید موضوع را به پزشک تان اطلاع دهید. ممکن است پزشک توصیه کند تا مصرف برخی داروها را برای انجام متوقف کنید.

برخی داروهایی که منجر به افزایش تعداد ائوزینوفیل می شوند عبارتند از :

• قرص های لاغرکننده
• اینترفرون، که یک داروی درمان عفونت است
• برخی آنتی بیوتیک ها
• مواد ضدیبوست حاوی پسیلیوم
• داروهای آرامش بخش

قبل از انجام این آزمایش، حتماً راجع به هرگونه دارو یا مکمل در حال مصرف با پزشک مشورت کنید.

بیشتر بدانید:wbc در آزمایش خون به چه معناست؟مقدار خطرناک wbc چقدر است؟

در طول آزمایش شمارش ائوزینوفیل چه اتفاقی رخ می دهد؟

ارائه دهنده خدمات درمانی، با انجام مراحل زیر، از فرد نمونه خونی دریافت می کند :

• در ابتدا با استفاده از پنبه آغشته به محلول ضد عفونی کننده، محل تزریق تمیز می شود.
• سپس سوزنی وارد رگ می شود. یک محفظه به آن متصل شده و با خون پُر می شود.
• پس از دریافت خون کافی، سوزن برداشته شده و محل تزریق با یک پارچه/ بانداژ پوشانده می‌شود.
• در نهایت نمونه خونی برای تجزیه و تحلیل های بیشتر به آزمایشگاه ارسال می شود.

نتایج آزمایش شمارش ائوزینوفیل چه معنایی دارند؟

۱) نتایج عادی ائوزینوفیل

در افراد بالغ، یک نمونه خون عادی نباید تعداد ائوزینوفیل کمتر از 500 در هر میکرولیتر خون را دارا باشد. در کودکان، سطح ائوزینوفیل با توجه به سن تغییر می کند.

۲) نتایج غیرعادی ائوزینوفیل

در صورتی که تعداد ائوزینوفیل شما در هر میکرولیتر خون 500 باشد، آنگاه این حالت نشانه ای از بیماری ائوزینوفیلیا است. ائوزینوفیلیا به سه نوع خفیف (500-1500 ائوزینوفیل در میکرولیتر)، متوسط (1500-5000 ائوزینوفیل در میکرولیتر)، و شدید (بیش از 5000 ائوزینوفیل در میکرولیتر) تقسیم می شود. دلایل زیر برای این بیماری مطرح شده اند :

• عفونت ناشی از کرم های انگلی
• بیماری خود ایمنی
• واکنش های شدید آلرژیک
• اگزما
• آسم
• آلرژی های فصلی
• لوخمی (سرطان خون) و برخی از سایر سرطان ها
• کولیت زخمی
• تب اسکارلت
• لوپوس
• بیماری کرون
• یک واکنش دارویی شدید
• رد شدن اندام پیوندی

تعداد ائوزینوفیل خیلی کم، بدلیل اثر سمی ناشی از الکل، یا تولید بیش از حد کورتیزول، همانند وضعیت حاکم بر بیماری کوشینگ رخ می دهد. کورتیزول هورمونی است که به صورت طبیعی توسط بدن تولید می شود. پایین بودن تعداد ائوزینوفیل، به بازه زمانی از طول روز هم بستگی دارد. در شرایط عادی، در شمارش ائوزینوفیل در صبح کمترین تعداد و در عصر بیشترین تعداد مشاهده می‌شود.

جز در مواردی که پیش بینی سومصرف الکل، یا بیماری کوشینگ می شود، پایین بودن تعداد ائوزینوفیل نگران کننده نیست. تنها نگرانی هنگامی رخ می دهد که تعداد سایر انواع گلبول های سفید خون نیز پایین باشد. اگر تعداد همه انواع گلبول های سفید خون پایین باشد، این وضعیت نشانه بروز مشکل یا بیماری در مغز استخوان است.

آزمایش شمارش ائوزینوفیل چه عوارضی را به همراه دارد؟

آزمایش شمارش ائوزینوفیل، یک روند خون‌گیری عادی را طی می کند. فرد احتمالاً به دفعات متعددی این روند را تجربه نموده است. همانند تمام آزمایش‌های خون، ایجاد کوفتگی های خفیف در محل ورود سوزن به بدن، مخاطرات بسیار کمی را در پی دارد.

در موارد نادر، رگ مربوطه پس از خون گرفتن دچار التهاب می شود. این عارضه فلبیت نامیده می شود. با قراردادن یک کمپرس گرم روی محل تزریق، برای چند نوبت در روز، می توان از این عارضه جلوگیری کرد. اما در صورتی که این روش موثر واقع نشود، باید با پزشک خود مشورت کنید.

در صورتی که فرد مشکل خون ریزی دارد، یا داروهای رقیق کننده خون مصرف می کند، آنگاه خونریزی بیش از حد برای فرد مشکل ساز خواهد بود. چنین شرایطی مستلزم توجه فوری پزشک هستند.

پس از انجام آزمایش شمارش ائوزینوفیل، چه اتفاقی رخ می دهد؟

در صورتی که فرد از قبل دچار آلرژی یا عفونت انگلی باشد، پزشک نسخه درمانی کوتاه مدتی را تجویز می‌کند، تا نشانه های این بیماری ها برطرف شوند و تعداد گلبول های سفید خون به حد عادی برگردند.

در صورتی که تعداد ائوزینوفیل، نشان دهنده بیماری خود ایمنی باشد، آنگاه پزشک با انجام آزمایش‌های بیشتر، نوع بیماری را تعیین می کند. طیف گسترده ای از سایر بیماری ها نیز منجر به بالا رفتن ائوزینوفیل می شوند. بنابراین مهم است که با همکاری پزشک خود، علت بیماری را تشخیص دهید.