بادمجان یکی از صیفی‌جات پرطرفدار در پخت‌وپز است که طعم ملایمی دارد و برخلاف تصورات برخی افراد، سرشار از ویتامین‌ها و مواد مغذی است. از خواص بادمجان می‌توان به کاهش وزن، بهبود سلامت قلب و عروق، مبارزه با التهاب بدن، تنظیم قند خون و زیبایی پوست اشاره کرد. همچنین بادمجان به دلیل داشتن کالری پایین، فیبر و آنتی‌اکسیدان می‌تواند یکی از ترکیبات اصلی در رژیم غذایی سالم باشد. اگر شما هم یکی از علاقه‌مندان بادمجان هستید، اما تاکنون از فواید بی‌شمار آن اطلاعی نداشتید، در این مقاله از مجله سلامت درمانکده همراه ما باشید تا به بررسی خواص بادمجان بپردازیم.
فهرست محتوا
- ارزش غذایی بادمجان
- خواص بادمجان چیست؟
- ۱- خواص بادمجان برای کبد چرب
- ۲- بادمجان و حفظ سلامت قلب
- ۳- خواص بادمجان برای قند خون
- ۴- بادمجان و کاهش سطح کراتین
- ۵- خواص بادمجان برای معده
- ۶- بادمجان و کاهش وزن
- ۷- خواص بادمجان برای رحم
- ۸- بادمجان و کاهش التهاب بدن
- ۹- خواص بادمجان برای اسپرم
- ۱۰- بادمجان و بهبود سلامت پوست
- ۱۱- خواص بادمجان در بارداری و شیردهی
- ۱۲- بادمجان و تقویت سیستم ایمنی
- ۱۳- خواص بادمجان برای کودکان
- ۱۴- بادمجان و تقویت عضلات بدنسازان
- ۱۵- خواص بادمجان از نظر طب سنتی
- مضرات بادمجان
- نگاهی کوتاه به خواص بادمجان
- سوالات متداول
ارزش غذایی بادمجان
بادمجان یکی از صیفی‌جات پرخاصیت و کم‌کالری است که می‌توان از آن در طبخ بسیاری از غذاهای ایرانی و بین‌المللی استفاده کرد. این گیاه به دلیل ترکیبات مغذی و آنتی‌اکسیدانی فواید زیادی برای سلامت بدن دارد و از ارزش غذایی بالایی برخوردار است. در ادامه، قبل از بررسی خواص بادمجان شما را با ارزش غذایی این گیاه از خانواده صیفی‌جات آشنا می‌کنیم:
| ارزش غذایی | مقدار به ازای ۱۰۰ گرم بادمجان خام |
| کالری | ۲۵ کیلوکالری |
| کربوهیدرات | ۶ گرم |
| فیبر | ۳ گرم |
| قند | ۳ گرم |
| پروتئین | ۱ گرم |
| چربی | کمتر از ۰.۲ گرم |
| ویتامین C | ۲ میلی‌گرم |
| ویتامین K | ۳.۵ میکروگرم |
| فولات | ۰.۱ میلی‌گرم |
| ویتامین B6 | ۲۲ میکروگرم |
| پتاسیم | ۲۳۰ میلی‌گرم |
| منگنز | ۰.۲ میلی‌گرم |
| منیزیم | ۱۴ میلی‌گرم |
| مس | ۰.۱ میلی‌گرم |
خواص بادمجان چیست؟
مهم‌ترین خواص بادمجان شامل موارد زیر است:
۱- خواص بادمجان برای کبد چرب
آنتی‌اکسیدان‌هایی مانند ناسونین در بادمجان نقش مهمی در کاهش التهاب کبد و تجزیه چربی‌های اضافی آن دارند. این ماده موجود در بادمجان به بهبود عملکرد کبد کمک می‌کند و ممکن است در برخی موارد برای بهبود علائم کبد چرب موثر باشد. جالب است بدانید، اطباء طب سنتی یکی از خواص بادمجان تلخ را دفع سموم از کبد می‌دانند و معتقدند نیازی به گرفتن تلخی بادمجان نیست.
۲- بادمجان و حفظ سلامت قلب
تمامی قسمت‌های بادمجان سرشار از مواد مفید برای سلامتی است. اگر باورتان نمی‌شود، باید بگوییم که حفظ سلامت قلب و عروق یکی از خواص بادمجان با پوست به‌شمار می‌آید. ترکیبات موجود در پوست بادمجان و فیبر گوشت آن به کاهش کلسترول بد و حفظ سلامت عروق کمک می‌کنند. همچنین پتاسیم و منیزیم آن برای تنظیم فشار خون و کاهش خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی مفید هستند.
۳- خواص بادمجان برای قند خون
در حال حاضر، برخی کشاورزان خوش‌ذوق بادمجان را در رنگ‌های مختلفی مانند سفید، زرد، سبز، قرمز و بنفش تیره به عمل می‌آورند. از خواص بادمجان سفید می‌توان به تنظیم قند خون اشاره کرد. بادمجان سفید و بنفش شاخص گلیسمی پایینی دارند و می‌توانند مانع از افزایش ناگهانی قند خون شوند. همچنین فیبر موجود در آن‌ها سرعت جذب قند را کاهش می‌دهد و از آن جایی که موجب کنترل سطح گلوکز می‌شود، یک انتخاب ایده‌آل در رژیم غذایی افراد دیابتی به‌شمار می‌آید.
۴- بادمجان و کاهش سطح کراتین
ترکیبات بادمجان به بهبود عملکرد کلیه‌ها کمک می‌کند و باعث دفع مواد زائد از بدن می‌شود. این فرآیند میزان کراتین خون را کاهش می‌دهد و فشار را از روی کلیه‌ها . معمولا متخصصان تغذیه مصرف متعادل بادمجان را برای افراد مبتلا به مشکلات کلیوی غیر حاد توصیه می‌کنند.
بیشتر بدانید: خواص فلفل دلمه
۵- خواص بادمجان برای معده
یکی از مهم‌ترین خواص بادمجان با ماست، بهبود دستگاه گوارش است. فیبر موجود در بادمجان و پروبیوتیک‌های ماست به بهبود عملکرد دستگاه گوارش و سلامت باکتری‌های مفید معده کمک می‌کنند. همچنین از دیگر خواص بادمجان کبابی با ماست می‌توان به ترکیبات آنتی‌اکسیدانی و ضد التهابی آن اشاره کرد که برای کاهش التهاب معده و جلوگیری از زخم معده مفید هستند و می‌توانند با تحریک تولید شیره گوارشی به هضم راحت‌تر غذا کمک کنند.
۶- بادمجان و کاهش وزن
بادمجان کالری بسیار کمی دارد و فیبر موجود در آن باعث ایجاد سیری طولانی‌مدت می‌شود. از طرفی، برخی ترکیبات بادمجان به افزایش متابولیسم بدن و چربی‌سوزی کمک می‌کنند که نتیجه آن، کاهش وزن به مرور زمان است. اگر به بادمجان علاقه دارید و در عین حال می‌خواهید وزن کم کنید، می‌توانید از خواص بادمجان آب پز برای این منظور بهره ببرید. بادمجان آب‌پز به دلیل نداشتن روغن یک انتخاب ایده‌آل در رژیم غذایی کاهش وزن به‌شمار می‌آید.
۷- خواص بادمجان برای رحم
مواد مغذی موجود در بادمجان باعث افزایش جریان خون در رحم می‌شوند و به بهبود سلامت آن کمک می‌کنند. همچنین، مصرف متعادل بادمجان برای تنظیم هورمون‌های زنانه مفید است و خاصیت ضد التهابی آن می‌تواند التهابات رحمی را کاهش دهد.
بیشتر بدانید: خواص پیاز
۸- بادمجان و کاهش التهاب بدن
یکی دیگر از خواص بادمجان خام که در صورت پخته شدن یا سرخ کردن از بین نمی‌رود، کاهش التهاب بدن و جلوگیری از پیری زودرس است. بادمجان به دلیل داشتن ترکیبات آنتی‌اکسیدانی مانند ناسونین می‌تواند از سلول‌های بدن در برابر آسیب‌های ناشی از رادیکال آزاد محافظت کند. آنتی‌اکسیدان‌ها علاوه بر اینکه التهاب بدن را کاهش می‌دهند، نقش مهمی در جلوگیری از بروز چین‌وچروک زودرس دارند.
۹- خواص بادمجان برای اسپرم
ترکیبات مغذی بادمجان مانند ویتامین C، فولات، فیبر و پتاسیم به سلامت اسپرم مردان کمک می‌کنند. همچنین آنتی‌اکسیدان‌های بادمجان با محافظت از اسپرم در برابر آسیب رادیکال‌های آزاد، موجب بهبود کیفیت آن می‌شوند. به طور کلی، می‌توان گفت خاصیت ضد التهابی بادمجان در بهبود عملکرد جنسی مردان موثر است.
بیشتر بدانید: فواید گوجه فرنگی برای مردان
۱۰- بادمجان و بهبود سلامت پوست
بادمجان به دلیل داشتن مواد مغذی و آنتی‌اکسیدان‌های قوی به سلامت پوست و زیبایی آن کمک می‌کند. یکی از مهم‌ترین فواید بادمجان خام و پخته، کاهش علائم پیری پوست است. ناسونین موجود در بادمجان از سلول‌های پوست در برابر آسیب ناشی از رادیکال‌های آزاد محافظت می‌کند و موجب کاهش چین‌وچروک پوست صورت می‌شود. همچنین فیبر و آب موجود در بادمجان برای هیدراته نگه داشتن پوست خوب هستند و نقش مهمی در حفظ شادابی آن دارند.
۱۱- خواص بادمجان در بارداری و شیردهی
بادمجان یک منبع غنی از مواد مغذی برای زنان باردار است. ویتامین‌های گروه B و فولات بادمجان به رشد سیستم عصبی جنین کمک می‌کند. همچنین فیبر موجود در آن برای رفع مشکل یبوست در بارداری مفید است. بادمجان در ترکیبات خود ویتامین C و آنتی‌اکسیدان‌های قوی دارد که برای تقویت سیستم ایمنی بدن مادر مفید هستند. با این حال، به دلیل حساسیت دوران بارداری بهتر است از زیاده‌روی در مصرف بادمجان بپرهیزید؛ زیرا بادمجان حاوی ماده سولانین است و مصرف بیش از حد آن می‌تواند سمی باشد.
در صورت عدم حساسیت نوزاد، مصرف بادمجان در دوران شیردهی هم ضرری ندارد. از خواص بادمجان در شیردهی می‌توان به بهبود کیفیت شیر مادر، سلامت دستگاه گوارش و رفع مشکل یبوست، کمک به کاهش وزن پس از زایمان و تامین انرژی لازم برای این دوران اشاره کرد.
۱۲- بادمجان و تقویت سیستم ایمنی
بادمجان حاوی آنتی‌اکسیدان‌های قوی مانند ناسونین و فلاونوئیدها است که می‌توانند با از بین بردن اثرات مخرب رادیکال‌های آزاد به تقویت سیستم ایمنی بدن کمک کنند. همچنین ویتامین C موجود در بادمجان به تولید بیشتر گلبول‌های سفید کمک می‌کند و نقش موثری در مقابله با عفونت‌ها دارد.
۱۳- خواص بادمجان برای کودکان
بادمجان از ترکیباتی همچون فولات، کلسیم، ویتامین A و K تشکیل شده که وجود آن‌ها در رشد استخوان‌های کودکان موثر هستند. همچنین فیبر موجود در بادمجان برای بهبود عملکرد دستگاه گوارش کودکان و رفع یبوست آن‌ها مفید است. با این حال، بادمجان را به آرامی به رژیم غذایی کودکان اضافه کنید تا از بروز هرگونه حساسیت احتمالی جلوگیری شود.
بیشتر بدانید: خواص هویج
۱۴- بادمجان و تقویت عضلات بدنسازان
از خواص بادمجان در بدنسازی باید به تقویت عضلات و افزایش انرژی ورزشکاران اشاره کنیم. از طرفی، بادمجان کالری کمی دارد و سرشار از فیبر است؛ از همین‌رو می‌تواند در کاهش چربی بدن و حفظ توده عضلانی مفید باشد. جالب است بدانید، محتوای بالای آب در بادمجان به هیدراته نگه داشتن بدن کمک می‌کند و باعث بهبود فرآیند ریکاوری عضلات می‌شود. برخی از مربی‌های بدنسازی معتقدند، پتاسیم موجود در بادمجان برای حفظ تعادل الکترولیت‌های بدن و جلوگیری از گرفتگی عضلات پس از تمرینات سنگین مفید است.
۱۵- خواص بادمجان از نظر طب سنتی
بادمجان در طب سنتی جایگاه ویژه‌ای دارد و به عنوان یک ماده غذایی گرم و خشک شناخته می‌شود. اطباء طب سنتی معتقدند بادمجان برای افراد سرد مزاج مناسب است و می‌تواند به تقویت معده کمک کند. جالب است بدانید، مصرف بادمجان با روغن گیاهی به عنوان ملین طبیعی عمل می‌کند؛ به همین دلیل طب سنتی مهم‌ترین خواص بادمجان با روغن زیتون را شامل رفع یبوست می‌داند.
بیشتر بدانید: فواید قارچ
مضرات بادمجان
با وجود خواص بی‌شمار بادمجان، مصرف آن در برخی شرایط توصیه نمی‌شود. مهم‌ترین مضرات بادمجان شامل موارد زیر هستند:
- مشکلات گوارشی مانند نفخ، تحریک معده یا رفلاکس
- حساسیت و آلرژی به بادمجان
- افزایش خطر سنگ کلیه در افرادی با سابقه داشتن این مشکل
- مشکلات کلیوی حاد
- مشکلات جذب آهن
- ایجاد جوش، خارش یا تحریکات پوستی در افراد گرم مزاج
- کاهش اثربخشی داروهای رقیق‌کننده خون مانند وارفارین
- افزایش وزن پس از مصرف بادمجان سرخ‌شده به دلیل محتوای روغن زیاد آن
به طور کلی، می‌توان گفت بادمجان یک ماده غذایی مفید است و اگر در حد اعتدال مصرف شود یا هنگام طبخ آن از روش‌های سالم مانند بخارپز، آب‌پز و کبابی استفاده کنید، خطر جدی ایجاد نمی‌کند. با این حال، اگر بیماری زمینه‌ای دارید یا داروی خاصی می‌خورید، بهتر است درباره مقدار مصرف بادمجان با متخصص تغذیه یا پزشک مشورت کنید.
نگاهی کوتاه به خواص بادمجان
بادمجان یکی از صیفی‌جات کم‌کالری و پرخاصیت است که به دلیل داشتن ترکیبات مغذی به سلامت عمومی بدن کمک می‌کند. فیبر، آنتی‌اکسیدان‌ها، ویتامین‌ها و مواد مغذی موجود در بادمجان نقش مهمی در سلامت قلب، تقویت سیستم ایمنی بدن، کاهش وزن، تنظیم قند خون و کم شدن التهاب بدن دارند.
با وجود مزایای فراوان بادمجان باید آن را حد اعتدال مصرف کنید تا از بروز عوارض جانبی مانند تحریک معده جلوگیری شود. همچنین بهتر است برای بهره بردن از فواید بادمجان، آن را به روش سالم همچون بخارپز، آب‌پز یا گریل طبخ کنید.
ما در این مقاله از مجله درمانکده شما را با مهم‌ترین خواص بادمجان آشنا کردیم و مضرات آن را برشمردیم. اگر درباره ایمنی مصرف بادمجان متناسب با شرایط خاص خود سوالات بیشتری دارید، می‌توانید به وب‌سایت درمانکده سر بزنید و با بهترین پزشکان متخصص از جمله دکتر تغذیه آنلاین مشورت کنید. همچنین، درمانکده این امکان را برای شما فراهم کرده تا از طریق سیستم نوبت‌دهی اینترنتی جهت مراجعه حضوری دکتر تغذیه از متخصص تغذیه مورد نظر خود نوبت بگیرید.
سوالات متداول
بادمجان در طب سنتی جایگاه ویژه‌ای دارد و به عنوان یک ماده غذایی گرم و خشک شناخته می‌شود.
بادمجان سرخ‌شده بسیار لذیذ است، اما به اندازه بادمجان کبابی یا بخارپز مفید نیست و مصرف آن به دلیل جذب روغن فراوان توصیه نمی‌شود. همچنین سرخ کردن بادمجان ممکن است خواص آنتی‌اکسیدانی آن را کم کند و در بلندمدت موجب افزایش وزن و مشکلات قلبی شود
بادمجان کبابی کالری بسیار پایینی دارد و یک گزینه عالی در رژیم کاهش وزن به‌شمار می‌آید. چرا که فیبر موجود در آن می‌تواند شما را برای مدت طولانی‌تری سیر نگه دارد.
بادمجان در طب سنتی فواید زیادی همچون تقویت کبد، بهبود دستگاه گوارش، تقویت قوای جنسی مردان و کاهش التهاب دارد، اما به دلیل طبع گرم و خشک باید آن را در حد اعتدال و همراه با مصلحات مصرف کنید. در غیر این صورت ممکن است موجب افزایش حرارت بدن، سنگینی معده، تحریک بیماری‌های پوستی مانند اگزما، تشدید سودا و کاهش رطوبت مفاصل شود.
منابع: verywellfit | healthyandnaturalworld
