قرص دولوکستین (Duloxetine) با نام تجاری سیمبالتا (Cymbalta) نوعی داروی ضد افسردگی از خانواده داروهای مهارکننده بازجذب سروتونین و نوراپی‌نفرین (SNRI) است. این دارو که با نام کپسول لوکستا هم شناخته میشود، به دلیل تاثیر بر تعادل شیمیایی مغز، برای درمان طیف گسترده‌ای از مشکلات مانند افسردگی، اضطراب و دردهای مزمن مورد استفاده قرار می‌گیرد. کپسول دولوکستین باید حتما زیر نظر پزشک متخصص مصرف شود؛ زیرا استفاده خودسرانه آن می‌تواند عوارض جانبی جدی به همراه داشته باشد.
در این مقاله از مجله سلامت درمانکده همراه ما باشید تا بررسی کنیم قرص دولوکستین برای درمان چیست، چه عوارضی دارد و چگونه باید آن را مصرف کرد.
فهرست محتوا
- اطلاعات شناسنامه‌ای قرص دولوکستین
- تاثیر دولوکستین بر مغز
- قرص دولوکستین برای چیست؟
- روش مصرف قرص دولوکستین
- بهترین زمان مصرف قرص دولوکستین
- موارد احتیاط و منع مصرف دولوکستین
- فرق قرص دولوکستین با فلوکستین
- عوارض کپسول دولوکستین
- آیا کپسول دولوکستین لاغرکننده است؟
- تداخل دارویی دولوکستین
- راهنمای مراجعه به پزشک
- سوالات متداول
اطلاعات شناسنامه‌ای قرص دولوکستین
در جدول زیر می‌توانید مهم‌ترین اطلاعات دارویی این قرص را مشاهده کنید:
| عناوین مرتبط با شناسنامه دارو | توضیحات |
| چکیده راهگشای دارو | این قرص برای درمان اختلال افسردگی اساسی، اضطراب فراگیر، فیبرومیالژیا ، درد عضلانی مزمن و نوروپاتی دیابتی تجویز میشود. |
| نام دارو | قرص دولوکستین با نام تجاری سیمبالتا عرضه میشود. این کپسول را با نام لوکستا و لوکسور هم می‌شناسند. |
| گروه دارو | در گروه مهارکننده بازجذب سروتونین و نوراپی‌نفرین (SNRI) جای دارد. |
| ساختار دارو |  |
| فرمول شیمیایی دارو | C18H19NOS۱ |
| داروهای هم‌گروه | قرص ونلافاکسین و دس ونلافاکسین |
| فرم‌های موجود دارو | قرص و کپسول ۲۰، ۳۰ و ۶۰ میلی‌گرمی |
تاثیر دولوکستین بر مغز
دولوکستین یک مهارکننده بازجذب سروتونین و نوراپی‌نفرین (SNRI) است. این قرص با مهار بازجذب سروتونین و نوراپی‌نفرین در سیناپس‌های عصبی، سطح این مواد را در مغز افزایش می‌دهد. افزایش این مواد، تعادل برخی مواد شیمیایی مغز که در کاهش علائم افسردگی، اضطراب و درد موثر هستند را بهبود می‌بخشد.
در واقع، دولوکستین جذب مجدد سروتونین و نوراپی‌نفرین را توسط نورون‌ها در سیناپس‌های عصبی مهار می‌کند. این مهار باعث افزایش سطح انتقال‌دهنده‌ای عصبی مذکور در فضای بین نورونی میشود و تاثیرات مثبت آن‌ها را بر عملکرد مغز تقویت می‌کند.
تحقیقات نشان داده‌اند این قرص می‌تواند با افزایش سطح سروتونین و نوراپی‌نفرین به تنظیم خلق‌وخو، بهبود علائم افسردگی مانند احساس غم و بی‌حوصلگی، کاهش اضطراب، افزایش انرژی و رفع خستگی کمک کند. از طرفی، دولوکستین با افزایش نوراپی‌نفرین، حساسیت سیستم عصبی مرکزی به درد را کاهش می‌دهد و بر توانایی مغز برای مقابله با درد می‌افزاید. به همین دلیل، این قرص برای کنترل دردهای نوروپاتیک و دردهای مزمن عضلانی تجویز میشود.
بیشتر بدانید: قرص دیازپام
قرص دولوکستین برای چیست؟
بیشتر بدانید: قرص ونلافاکسین
پزشک معمولا قرص دولوکستین 20 و سایر دوزهای آن را برای شرایط زیر تجویز می‌کند:
- اختلال افسردگی اساسی
- اختلال اضطراب فراگیر
- نوروپاتی محیطی دیابتی
- دردهای مزمن اسکلتی عضلانی مانند درد مفاصل ناشی از آرتریت
- دردهای عضلانی مزمن ناشی از فیبرومیالژیا
برخی تحقیقات نشان می‌دهند، این قرص برای آسیب عصب محیطی ناشی از شیمی‌درمانی و بی‌اختیاری ادرار استرسی در بزرگسالان، به‌ویژه مردان پس از پروستاتکتومی موثر است. همچنین، بعضی متخصصان قرص دولوکستین ۶۰ میلی‌گرم را برای کمر درد مزمن بزرگسالان تجویز می‌کنند.
با این حال، لازم به ذکر است که تجویز دولوکستین برای شرایط مذکور خارج از برچسب صورت می‌گیرد. بدین معنی که تایید رسمی برای تجویز در شرایط فوق را ندارد و پزشک با صلاحدید خود آن را توصیه می‌کند.
روش مصرف قرص دولوکستین
این قرص را باید حتما با تجویز پزشک مصرف کنید. پزشک دوز دارو را بر اساس سن، وزن و شدت بیماری برای هر فرد مشخص می‌کند. مقدار معمول این دارو یک بار در روز است که باید به صورت خوراکی مصرف شود. برای شروع درمان اختلال افسردگی، اضطراب یا درد ناشی از فیبرومیالژیا، ابتدا قرص دولوکستین ۳۰ تجویز میشود و در صورت نیاز، به تدریج مقدار دارو تا ۶۰ میلی‌گرم افزایش پیدا می‌کند.
نکات مهم حین مصرف کپسول لوکستا شامل موارد زیر هستند:
- این قرص را می‌توانید همراه با غذا یا بدون آن مصرف کنید.
- اگر ناراحتی معده دارید، بهتر است کپسول دولوکستین همراه با غذا میل کنید.
- دارو را تا اتمام دوره درمان به صورت کامل مصرف کنید.
- دولوکستین را باید همراه با آب به صورت کامل قورت دهید؛ بنابراین از شکستن، خرد کردن یا جویدن آن بپرهیزید.
- قرص را هر روز در ساعت مشخصی بخورید تا دوز ثابتی از دارو در بدن باقی بماند.
- پزشک، درمان را با دوز بسیار پایین شروع می‌کند و در صورت نیاز، به تدریج آن را افزایش می‌دهد. بنابراین، از تغییر خودسرانه دوز دارو بپرهیزید.
- اگر پس از مصرف چند دوز از دارو احساس بهتری داشتید، آن را به صورت خودسرانه قطع نکنید؛ زیرا قطع ناگهانی این دارو می‌تواند عوارض جانبی به همراه داشته باشد.
بیشتر بدانید: قرص دپاکین
بهترین زمان مصرف قرص دولوکستین
بیشتر بدانید: تفاوت فلوکستین و سرترالین
زمان مناسب مصرف این قرص به شرایط فردی و نحوه واکنش بدن به دارو بستگی دارد. با این حال، پزشک معمولا توصیه می‌کند کپسول دولوکستین را صبح‌ها همراه با غذا یا پس از آن مصرف کنید. اگر احساس کردید، مصرف این قرص هنگام صبح باعث خوابآلودگی و خستگی میشود، می‌توانید آن را شب‌ها بخورید.
موارد احتیاط و منع مصرف دولوکستین
این قرص در صورت وجود شرایط و بیماری‌های زیر باید با احتیاط مورد استفاده قرار بگیرد. همچنین، ممکن است در مواردی منع مصرف داشته باشد.
- حساسیت به ترکیبات دارو
- فشار خون بالا
- مشکلات کبدی
- سابقه اختلالات خلقی و روانی مانند افسردگی، اسکیزوفرنی و اختلال دوقطبی
- سابقه افکار خودکشی و آسیب به خود یا دیگران
- تیروئید پرکار
- بیماری پارکینسون
- سابقه تشنج
- دیابت
- سابقه شخصی یا خانوادگی گلوکوم
- بیماری کلیوی
- مشکلات ادراری
- سن بالای ۶۵ سال و زیر ۱۸ سال
قرص دولوکستین در بارداری و شیردهی
این قرص در رده C داروهای بارداری جای دارد. بدین معنی که مطالعات کافی روی انسان انجام نشده و تحقیقات حیوانی نشان‌دهنده این هستند که ترکیبات دارو به جنین آسیب وارد می‌کند. بنابراین، اگر حامله هستید یا قصد بارداری داری دارید، قبل از مصرف کپسول دولوکستین حتما با متخصص زنان مشورت کنید.
همچنین، مصرف قرص دولوکستین در شیردهی هم توصیه نمی‌شود. چرا که ترکیبات دارو می‌توانند از طریق شیر مادر به نوزاد منتقل شوند و عوارض جانبی همچون تحریک‌پذیری، خوابآلودگی و مشکلات تغذیه‌ای برای نوزاد به همراه داشته باشند.
بیشتر بدانید: قرص فنوباربیتال
فرق قرص دولوکستین با فلوکستین
دولوکستین و فلوکستین، هر ۲ از داروهایی هستند که برای درمان اختلالات روانی تجویز می‌شوند، اما تفاوت‌های قابل توجهی دارند. به عنوان مثال، کپسول دولوکستین با افزایش سطح سروتونین و نوراپی‌نفرین در مغز، علاوه بر اثرات ضد افسردگی، در کاهش دردهای مزمن عضلانی هم موثر است. در حالی که قرص فلوکستین در درجه اول، یک مهارکننده بازجذب سروتونین است و معمولا برای طیف وسیع‌تری از اختلالات خلقی تجویز میشود.
عوارض کپسول دولوکستین
این قرص ممکن است مانند هر داروی دیگری با عوارض جانبی همراه باشد. در ادامه آن‌ها را بررسی می‌کنیم:
عوارض خفیف
بیشتر بدانید: قرص تری فلوئوپرازین
عوارض خفیف این قرص شامل موارد زیر هستند:
- خشکی دهان
- حالت تهوع
- خوابآلودگی
- بی‌اشتهایی
- یبوست
- سرگیجه
- تعریق شدید
- احساس خستگی
- سردرد
- کاهش وزن
عوارض جدی
علائم زیر از عوارض جدی این قرص به‌شمار می‌آیند. با مشاهده هر یک از آن‌ها سریعا مصرف دارو را قطع کرده و بیمار را به اورژانس بیمارستان برسانید:
- کبودی و خونریزی
- پریشانی افکار
- مشکل در خوابیدن
- رفتار بی‌پروا
- دوره شیدایی
- انرژی بیش از حد
- تحریک‌پذیری
- احساس خوشبختی غیر معمول
- پرحرفی
- سندرم سروتونین
- تشنج
- واکنش شدید پوستی همچون اریتم مولتی فرم و سندرم استیونز جانسون
- علائم آسیب کبدی مانند زردی پوست یا خارش شدید
- تغییر فشار خون و بروز علائمی مانند سرگیجه شدید و غش کردن
- واکنش آلرژیک مانند بثورات پوستی، خارش و تورم صورت، زبان، لبها و گلو
بیشتر بدانید: قرص لیتیوم
عوارض جنسی
برخی تحقیقات نشان داده‌اند، مصرف این قرص می‌تواند در مردان با عوارض جنسی همچون موارد زیر همراه باشد:
- اختلال نعوظ
- مشکل در ارگاسم
- عدم رضایت جنسی
لازم به ذکر است، اختلالاتی همچون افسردگی، خود با عوارض جنسی همراه هستند. از همین‌رو تشخیص اینکه عدم توانایی جنسی از عوارض مصرف دولوکستین به‌شمار می‌آید یا اختلال افسردگی، کمی دشوار است. اگر پس از مصرف این قرص، احساس می‌کنید دچار مشکلات جنسی شده‌اید، حتما برای تشخیص صحیح به پزشک مراجعه کنید و از قطع خودسرانه دارو بپرهیزید.
آیا کپسول دولوکستین لاغرکننده است؟
نظرات در مورد قرص دولوکستین و لاغری متفاوت است؛ زیرا تاثیرات این دارو بر وزن می‌تواند در افراد مختلف، متفاوت باشد. برخی افراد در اوایل مصرف دولوکستین با عوارضی همچون کاهش اشتها و حالت تهوع مواجه می‌شوند و مقداری وزن کم می‌کنند. در حالی که مصرف طولانی‌مدت این قرص می‌تواند موجب تغییر متابولیسم بدن و افزایش وزن شود.
بیشتر بدانید: قرص آمی تریپتیلین
تداخل دارویی دولوکستین
تداخل دارویی می‌تواند اثربخشی این قرص را کاهش دهد یا باعث افزایش احتمال بروز عوارض جانبی شود. دارویی که ممکن است با دولوکستین تداخل ایجاد کنند؛ عبارت‌اند از:
- داروهای ضد افسردگی مانند دزیپرامین، فلوکستین، فلووکسامین و پاروکستین
- سرترالین، سیتالوپرام، اس سیتالوپرام و داپوکستین
- آمی تریپتیلین و کلومیپرامین
- ونلافاکسین
- مهارکننده‌های مونوآمین اکسیداز (MAOIs) مانند سلژیلین و فنلزین
- بوسپیرون
- وارفارین
- ایبوپروفن
- ایندومتاسین
- سیپروفلوکساسین
- لیتیوم
- تریپتان‌ها
- تریپتوفان
- آمفتامین‌ها
راهنمای مراجعه به پزشک
قرص دولوکستین یک داروی مهارکننده بازجذب سروتونین و نوراپی‌نفرین است که به درمان بیماری‌هایی مانند افسردگی اساسی، اختلالات اضطرابی فراگیر، نوروپاتی دیابتی و فیبرومیالژیا کمک می‌کند. این دارو با اثرگذاری بر تعادل شیمیایی مغز می‌تواند باعث بهبود برخی اختلالات روانی و کاهش دردهای مزمن شود. مصرف دولوکستین باید زیر نظر پزشک با دوز بسیار پایین شروع شود و در صورت نیاز، به تدریج افزایش یابد.
ما در این مقاله از مجله درمانکده به طور مفصل درباره کاربرد کپسول دولوکستین، عوارض و روش مصرف آن صحبت کردیم. اگر برای اطمینان از ایمنی و اثربخشی دارو متناسب با شرایط خاص خود سوالاتی دارید، می‌توانید به وب‌سایت درمانکده سر بزنید و با بهترین پزشکان متخصص از جمله روانپزشک آنلاین مشورت کنید. همچنین، درمانکده این امکان را برای شما فراهم کرده تا از طریق سیستم نوبت‌دهی اینترنتی جهت مراجعه حضوری دکتر روانپزشک از روانپزشک مورد نظر خود نوبت بگیرید.
سوالات متداول
این قرص برای درمان اختلال افسردگی اساسی، اضطراب فراگیر، فیبرومیالژیا، درد عضلانی مزمن و نوروپاتی دیابتی تجویز میشود.
این قرص معمولا باعث کاهش وزن میشود. با این حال، ممکن است پس از استفاده طولانی‌مدت به دلیل تاثیر بر متابولیسم بدن، تغییراتی همچون افزایش وزن ایجاد کند.
قطع ناگهانی این قرص می‌تواند با عوارضی همچون اضطراب، تحریک‌پذیری، مشکل در خواب، خستگی مفرط، سردرد، اسهال و حالت تهوع همراه شود.
