دیفن هیدرامین (Diphenhydramine) یک داروی بدون نسخه (OTC) است که معمولا برای درمان علائم آلرژی مانند سوزش چشم، سرفه و عطسه استفاده میشود. این دارو همچنین میتواند برای رفع حالت تهوع و درمان بیخوابی هم مفید باشد. بسیاری از زنان ممکن است در دوران بارداری به مصرف Diphenhydramine نیاز پیدا کنند. در این مقاله از مجله درمانکده به بررسی مزایا و عوارض مصرف شربت دیفن هیدرامین در بارداری میپردازیم و برای آن چند جایگزین ایمن معرفی میکنیم. با ما تا انتهای این مطلب همراه باشید.
فهرست محتوا
موارد مصرف شربت دیفن هیدرامین در بارداری
این دارو یک نوع آنتیهیستامین است که با جلوگیری از آزاد شدن هیستامین در بدن به تسکین علائم آلرژی کمک میکند. از فواید شربت دیفن هیدرامین در بارداری برای درمان علائم رایج سرماخوردگی، آلرژی، آسم خفیف و تب یونجه استفاده میشود. این علائم عبارتاند از:
- آبریزش بینی
- قرمزی و خارش چشم یا آبریزش آن
- خارش پوست
- کهیر
- سرفه
- عطسه
- تحریک گلو
دیفن هیدرامین همچنین برای متوقف کردن یا کاهش سرگیجه، حالت تهوع و استفراغ ناشی از بیماری حرکت استفاده میشود. بهعلاوه از آنجا که میتواند باعث خوابآلودگی شود، بعضی از زنان در دوران بارداری از آن برای رفع بیخوابی استفاده میکنند.
برای مطالعه بیشتر به مقاله بهترین شربت گلو درد بزرگسالان مراجعه کنید.
آیا مصرف شربت دیفن هیدرامین در بارداری ضرر دارد؟
تقریبا ۹۰ درصد زنان در دوران بارداری از داروهای بدون نسخه یا تجویزی استفاده میکنند. این کار برای بسیاری از افراد ضروری است، اما ارزیابی خطرات احتمالی هم اهمیت زیادی دارد. چون مصرف بعضی از داروها در دوران بارداری میتواند خطر عوارض جدی از جمله نقایص مادرزادی، زایمان زودرس، مردهزایی یا سقط جنین را افزایش دهد.
سازمان غذا و داروی آمریکا (FDA) تمام داروها را از نظر تاثیری که روی جنین دارند به ۶ گروه مختلف تقسیم کرده است. رده بندی شربت دیفن هیدرامین در بارداری نشان میدهد که این دارو در گروه B قرار دارد؛ به این معنی که در مطالعات حیوانی برای جنین مضر نبوده است، اما در مورد تاثیر آن روی جنین انسان تحقیقات کافی انجام نشده است.
با توجه به ردهبندی FDA، بیشتر متخصصان داروی Diphenhydramine را با نقایص مادرزادی مرتبط نمیدانند. با این حال، به یاد داشته باشید که مصرف هیچ دارویی در دوران بارداری ۱۰۰ درصد بیخطر نیست. بنابراین هرگز بدون مشورت با متخصص زنان اقدام به مصرف دارو نکنید.
مصرف شربت دیفن هیدرامین در سه ماه اول بارداری چه تاثیری روی جنین دارد؟
اندازه جنین تا هفته دوازدهم بارداری فقط سه اینچ (۷/۶ سانتیمتر) است، اما تمام اندامهای اصلی او شامل قلب، مغز و ریهها در سه ماهه اول تشکیل میشوند. در نتیجه، جنین در این زمان به شدت نسبت به الکل، مواد مخدر، دارو یا بیماری آسیبپذیر است.
بیشتر بدانید:شربت دیفن هیدرامین کامپاند چیست؟ بهترین زمان مصرف آن
پزشکان توصیه میکنند که زنان فقط در صورت نیاز در سه ماهه اول بارداری از داروی Diphenhydramine استفاده کنند. چون مطالعات قدیمی نشان دادهاند که Diphenhydramine و سایر آنتیهیستامینها میتوانند خطر ابتلا به شکاف لب و شکاف کام را در جنین افزایش دهند. البته مطالعات جدیدتر این یافته را رد میکنند و معتقدند که شواهد کافی برای حمایت از این ادعا وجود ندارد.
نحوه مصرف شربت دیفن هیدرامین در بارداری
داروی Diphenhydramine توسط شرکتهای مختلف و با دوزهای متنوع تولید میشود. اینکه شربت دیفن هیدرامین در بارداری هر چند ساعت یکبار و هر بار چند سیسی مصرف شود، به دوز محصول، وضعیت سلامتی شما و نظر پزشک بستگی دارد. با این حال، معمولا میتوانید هر چهار تا ۶ ساعت یکبار از آن برای کنترل علائم آلرژی و سرماخوردگی استفاده کنید. از داروی Diphenhydramine دقیقا طبق دستور پزشک استفاده کنید و دوز یا مدت زمان مصرف آن را خودسرانه تغییر ندهید.
عوارض شربت دیفن هیدرامین در بارداری
اکثر زنان در حین مصرف این دارو فقط عوارض جانبی خفیف را تجربه میکنند. این عوارض شامل موارد زیر هستند:
- خوابآلودگی
- سرگیجه
- از دست دادن اشتها
- خشکی دهان یا گلو
- سردرد
- اضطراب
- ضعف عضلانی
- تحریکپذیری
- حالت تهوع
- استفراغ
در بعضی موارد، Diphenhydramine ممکن است به عوارض جانبی جدی از جمله اختلال بینایی یا مشکل در دفع ادرار منجر شود. اگر این عوارض را تجربه کردید، فورا به دنبال کمک پزشکی باشید.
بیشتر بدانید:شربت دیفن هیدرامین برای کودکان؛ مهارکننده علائم آلرژیک!
جایگزینهای شربت دیفن هیدرامین در بارداری
در دوران بارداری جایگزینهای زیادی برای شربت Diphenhydramine وجود دارد. در ادامه جایگزینهای مناسب را بسته به دلیل مصرف دارو معرفی میکنیم.
۱. آلرژی
اگر در دوران بارداری از آلرژی رنج میبرید، در مورد مصرف داروهای زیر با پزشک صحبت کنید:
- ستیریزین
- کلرفنیرامین
- دکسکلرفنیرامین
- دوکسیلامین
- لوراتادین
همچنین توصیه میشود هنگامی که میزان گرده گیاهان زیاد است، پنجرهها را ببندید و از فیلتر ذرات هوا با کارایی بالا یا فیلتر هپا (HEPA) استفاده کنید.
۲. سرماخوردگی و آنفولانزا
تعدادی از داروهای سرماخوردگی و آنفولانزا برای زنان باردار بیخطر هستند. این داروها عبارتاند از:
- استامینوفن
- اسپری بینی ضد احتقان کورتیکواستروئیدی
- داروهای موضعی ضد احتقان که روی قفسه سینه مالیده میشوند
مثل همیشه توصیه میشود قبل از مصرف هر یک از این داروها با متخصص زنان و زایمان مشورت کنید. چون بسیاری از داروهای سرماخوردگی و آنفولانزا حاوی چند ماده فعال هستند که بعضی از آنها ممکن است برای زنان باردار بیخطر نباشند.
۳. بیخوابی
اگر در دوران بارداری با مشکل بیخوابی دست و پنجه نرم میکنید، توصیههای استاندارد مرتبط با بهداشت خواب شامل پرهیز از تماشای تلویزیون قبل از رفتن به رختخواب و تاریک نگه داشتن اتاق خواب را امتحان کنید. همچنین بهتر است یک بالش بارداری بخرید.
مصرف قرصهای خوابآور قوی در دوران بارداری توصیه نمیشود، اما دوکسیلامین یک داروی OTC است که احتمالا میتواند به خوابیدن شما کمک کند. استفاده از این دارو در دوران بارداری تحت نظر پزشک بیخطر در نظر گرفته میشود.
۴. حالت تهوع و استفراغ
اگر از حالت تهوع یا بیماری صبحگاهی رنج میبرید، ممکن است پزشک مصرف ویتامین B6 و دوکسیلامین را به شما توصیه کند. در غیر این صورت، میتوانید از راهکارهای خانگی زیر کمک بگیرید:
- در طول روز پنج تا ۶ وعده غذای کمحجم بخورید.
- غذاهای حاوی پروتئین مثل لبنیات، مغزیجات و دانهها را به تمام وعدههای غذایی خود اضافه کنید.
- از موز، برنج و کراکر استفاده کنید.
- در طول روز مایعات خنک بنوشید.
- آبنباتها یا نوشیدنیهای حاوی زنجبیل را امتحان کنید.
کلام پایانی
دیفن هیدرامین یک آنتیهیستامین بدون نسخه است که برای درمان آلرژی، حالت تهوع و بیخوابی استفاده میشود. عوارض جانبی این دارو معمولا خفیف هستند، اما عوارض جانبی شدید مثل مشکلات بینایی باید فورا درمان شوند.
مطالعات قدیمی نشان دادهاند که Diphenhydramine ممکن است خطر ابتلا به بعضی از نقایص مادرزادی را در جنین افزایش دهد، اما تحقیقات جدیدتر آن را برای زنان باردار بیخطر میدانند؛ بنابراین توصیه میشود در دوران بارداری از Diphenhydramine فقط تحت نظر دکتر زنان استفاده کنید.
اگر درباره نحوه مصرف Diphenhydramine یا سایر آنتیهیستامینها در دوران بارداری به راهنمایی نیاز دارید، با متخصص زنان و زایمان مشورت کنید. برای این کار میتوانید از طریق سایت درمانکده اقدام کنید. درمانکده این امکان را برای هموطنان فراهم کرده است که به راحتی از پزشک مورد نظر خود برای ویزیت حضوری یا مشاوره آنلاین زنان وقت بگیرند.
سوالات متداول
اکثر متخصصان این دارو را برای زنان باردار بیخطر میدانند. اما توصیه میکنند که از آن فقط در مواقع ضروری و تحت نظر پزشک استفاده کنید.
بله. شما میتوانید در سه ماهه سوم از این دارو استفاده کنید، اما این کار را بدون مشورت با پزشک انجام ندهید. چون بعضی از تحقیقات نشان دادهاند که مصرف بیش از حد Diphenhydramine یا استفاده از آن برای مدت طولانی میتواند به عوارض جانبی جدی از جمله انقباضات رحمی منجر شود.
برخلاف Diphenhydramine معمولی، دیفن هیدرامین کامپاند حاوی آمونیوم کلراید است و به همین دلیل میتواند به کاهش خلط کمک کند. بر اساس ردهبندی FDA، این دارو در گروه C قرار میگیرد؛ یعنی در مطالعات حیوانی دارای اثرات مضر بوده است، اما مطالعه کافی روی انسان انجام نشده است. به همین دلیل، پزشک باید منافع دارو را در مقابل خطرات احتمالی آن بسنجد و سپس در مورد مصرف آن تصمیم بگیرد.
دوز این دارو باید توسط پزشک و با توجه به وضعیت سلامتی شما مشخص شود. هرگز دوز Diphenhydramine را بدون مشورت با پزشک تغییر ندهید، چون ممکن است دچار عوارض جدی شوید.
بعضی از افراد غرغره کردن این دارو را برای رفع گلودرد موثر میدانند. با این حال، بهتر است درباره اثربخش بودن این روش با پزشک مشورت کنید.
منابع: verywellhealth, healthline, babycenter