مشکلات مرتبط با سلامت روان نه تنها بزرگسالان بلکه کودکان خردسال را هم تحت تاثیر قرار می‌دهند. خوشبختانه، این روزها راه‌های مختلفی برای درمان وجود دارد و مداخله زودهنگام می‌تواند به طور قابل‌توجهی کیفیت زندگی کودکان را بهبود بخشد. برای درمان کودکان بسته به سن و نیازهای خاص آن‌ها از روش‌های متنوعی استفاده می‌شود. برای مثال، بازی‌درمانی اغلب موثرترین رویکرد برای کودکان پیش دبستانی است. این تکنیک به کودکان این امکان را می‌دهد که احساسات و عواطف خود را از طریق بازی که یک شکل طبیعی ارتباط برای آن‌ها است، ابراز کنند. بازی‌درمانی به تنظیم احساسات، افزایش مهارت‌های ارتباطی و یادگیری استراتژی‌های مقابله‌ای کمک می‌کند. اگر کنجکاو هستید بدانید مشاوره کودکان پیش دبستانی چگونه است، با ما تا انتهای این مقاله از مجله درمانکده همراه باشید.
فهرست محتوا
مشاوره کودکان پیش دبستانی چگونه است؟
در بازی‌درمانی که معمولا برای مشاوره کودکان پیش دبستانی به‌کار می‌رود، درمانگر از فعالیت‌ها و مواد مختلف (مثل خاک رس، عروسک یا سایر لوازم هنری و اسباب بازی‌ها) استفاده می‌کند تا کودک بتواند احساسات و افکار خود را بیان کند. ممکن است این روش برای دیگران مانند سرگرمی به نظر برسد، اما در حقیقت یک درمانگر آموزش‌دیده می‌تواند به کمک آن درباره تعارضات درونی، آسیب‌های حل‌نشده و روابط کودک اطلاعات زیادی کسب کند.
با استفاده از داستان، بازی و هنر، کودکان راه‌های امنی برای بیان احساسات خود در مورد دیگران، روابط و رویدادهای اطراف‌شان به دست می‌آورند. از آنجا که رهبری جلسه با کودک است، بازی به او کمک می‌کند که نسبت به توانایی‌های خود اعتماد بیشتری داشته باشد. او از طریق بازی کردن حل مسئله را تمرین می‌کند و مهارت‌های اجتماعی خود را توسعه می‌دهد.
بیشتر بدانیم: مشاوره کودک برای از پوشک گرفتن
انواع مشاوره کودکان پیش دبستانی
برای اینکه بدانید مشاوره کودکان پیش دبستانی چگونه است باید با انواع روش‌های بازی‌درمانی آشنا شوید. بازی‌درمانی معمولا به یکی از روش‌های زیر انجام می‌شود:
- بازی‌درمانی دستوری: در بازی‌درمانی دستوری، درمانگر معمولا وسایل بازی را مشخص می‌کند، دستورالعمل‌های خاصی را ارائه می‌دهد و در حین انجام بازی بر کودک نظارت می‌کند. در این روش، درمانگر از کودک می‌خواهد به کمک ابزاری که در اختیارش قرار گرفته است، احساسات خود را بیان کند.
- بازی‌درمانی غیر دستوری: در بازی‌درمانی غیر دستوری، درمانگر کنترل کمتری روی کودک دارد. به عبارت دیگر، محیطی را برای او فراهم می‌کند که بتواند اسباب بازی‌ها و سایر وسایل مورد علاقه خود را انتخاب کند. در این روش، کودک جلسه بازی را هدایت می‌کند و درمانگر به عنوان یک تماشاگر علاقه‌مند و بدون قضاوت به بررسی عملکرد او می‌پردازد.
بیشتر بدانیم: مشاوره کودکان زیر دو سال چگونه است؟ نکات مهمی که باید بدانید
تکنیکهای مشاوره کودکان پیش دبستانی
در طول بازی‌درمانی می‌توان تکنیکهای مختلفی را به‌کار برد. درمانگر ممکن است بازی‌ها و فعالیت‌های مختلفی را بر اساس مشکلی که کودک با آن دست و پنجه نرم می‌کند یا سن و توانایی‌های او انتخاب کند. تکنیک‌ها می‌توانند شامل رویکردهای مختلفی باشند، از جمله:
- بازی کردن با اشیاء و اسباب بازی‌ها مانند توپ، عروسک، تلفن و وسایل پزشکی
- فعالیت‌های هنری مانند کار با خاک رس، طراحی، نقاشی و موسیقی
- قصه‌گویی
- تصویرسازی و تخیل مانند تصویرسازی هدایت‌شده (تجسم محیط‌های مثبت و آرامش‌بخش)
- شن‌بازی
- لگو
بیشتر بدانیم: 8 رفتار اشتباه والدین با فرزندان کودک پیش دبستانی
بیشتر بدانیم: مشاوره بچه های لجباز چگونه است؟
نمونه‌هایی از بازی‌درمانی کودکان پیش دبستانی
اکنون که متوجه شدید مشاوره کودکان پیش دبستانی چگونه است، باید با نمونه‌های رایج بازی‌درمانی آشنا شوید. صرف‌نظر از تکنیک انتخا‌ب‌شده، بازی‌درمانی به کودک برای آگاهی از احساسات خود و یادگیری بیان آن‌ها، مدیریت خشم، بهبود خود کنترلی، کاهش ترس، اضطراب و افسردگی و افزایش مهارت‌های حل مسئله کمک می‌کند. نمونه‌های رایج بازی‌درمانی عبارت‌اند از:
- بازی با کلمات احساسی: درمانگر از کودک می‌خواهد که نام احساساتی که ممکن است یک فرد هم‌سن و سالش داشته باشد را بنویسد یا شکل چهره‌ای که بیانگر آن احساس است را ترسیم کند. پس از نوشتن یا ترسیم احساسات روی تکه‌های کاغذ، درمانگر یک داستان در مورد خودش می‌گوید که شامل احساسات مثبت و منفی زیادی است و از کودک می‌خواهد که روی نام یا شکل هر یک از احساسات بیان‌شده یک ژتون بگذارد. سپس کودک داستان بعدی را درباره خودش تعریف می‌کند و هر بار که به یک احساس خاص می‌رسد، روی آن یک ژتون می‌گذارد.
- استفاده از عروسک برای ایجاد یک مراجعه‌کننده نمادین: اگر کودک ترسیده باشد، ممکن است درمانگر یک عروسک به کودک نشان دهد و به او بگوید که عروسک ترسیده است. در مرحله بعد، درمانگر از کودک می‌خواهد که در آرام کردن عروسک مشارکت داشته باشد. گاهی‌اوقات هم درمانگر از عروسک سوال می‌پرسد و از کودک می‌خواهد که پاسخ دهد.
- پخش اخبار: در این روش، درمانگر یک برنامه خبری را طراحی می‌کند که کودک نقش کارشناس آن را بر عهده دارد. درمانگر وانمود می‌کند که یک کودک است و برای پرسیدن سوالات خود (مربوط به مشکلات کودک) با برنامه تماس گرفته است. سپس کودک به عنوان کارشناس باید به سوالات پاسخ دهد و از این طریق مشکلات خود را حل کند.
بیشتر بدانیم: مشاوره کودکان پرخاشگر چیست؟ مزایای آن در تغییر خلقیات کودک
سوالات مشاوره کودکان پیش دبستانی چیست؟
توصیه می‌شود در زمان مراجعه به مشاور سوالات زیر را از او بپرسید. این کار به شما در درک بهتر مشکل فرزندتان کمک می‌کند:
- مشکل فرزندم چیست و چه نوع درمانی برای او مناسب‌تر است؟
- انتظار دارید فرزندم برای چه مدت زمانی تحت درمان باشد؟ فرزندم به چند جلسه درمان نیاز دارد و باید هر چند وقت یک‌بار به شما مراجعه کند؟
- چگونه می‌توانم آگاهی خود را در مورد نیازها و گزینه‌های درمانی فرزندم افزایش دهم؟
- چگونه پیشرفت فرزندم را در طول زمان بررسی می‌کنید و من را در جریان آن قرار می‌دهید؟
- آیا راه‌کارهای درمانی پیشنهادشده عوارض دارند؟ چگونه می‌توان با این عوارض مقابله کرد؟
- من چقدر می‌توانم در درمان فرزندم مشارکت داشته باشم؟
- برای حمایت از فرزندم باید در خانه چه کار کنم؟
- اگر علائم فرزندم بدتر شد یا بهبود نیافت، چه کاری انجام دهم؟
- اگر بین جلسات درمانی به کمک فوری نیاز داشتم، چه کنم؟
بیشتر بدانیم:اهمیت بالا بردن اعتماد به نفس کودکان
اگر برای درمان کودک دارو تجویز شد، می‌توانید سوالات زیر را از درمانگر بپرسید:
- دارو چه کمکی به فرزندم می‌کند؟
- تحقیقات چقدر از تجویز این دارو برای کودکی که هم‌سن فرزند من است و علائم مشابهی دارد، حمایت می‌کنند؟
- چقدر طول می‌کشد تا علائم فرزندم بهبود یابد؟
- رایج‌ترین عوارض جانبی دارو چیست؟ آیا این عوارض خطرناک هستند؟
- آیا فرزند من در حین مصرف دارو به آزمایش نیاز دارد؟
- آیا تداخلات شناخته شده‌ای بین این دارو و سایر داروهایی که فرزندم مصرف می‌کند وجود دارد؟
- آیا در حین مصرف این دارو، کودک من باید از فعالیت خاصی اجتناب کند؟
- اگر فرزندم مصرف یک نوبت دارو را فراموش کرد، چه کنم؟
- فرزند من برای چه مدت زمانی به مصرف دارو نیاز دارد؟ آیا برای قطع دارو باید اقدام خاصی انجام شود؟
بیشتر بدانیم: مشاوره برای کودکان عصبی چگونه است؟
کلام پایانی
در این مقاله به این سوال که مشاوره کودکان پیش دبستانی چگونه است و با چه روش‌هایی انجام می‌شود، پاسخ دادیم. اگر فکر می‌کنید فرزند خردسال شما به درمان نیاز دارد، به دنبال درمانگری باشید که در کار با کودکان تخصص داشته باشد. بهتر است قبل از اینکه درمان را شروع کنید، یک جلسه مشاوره اولیه با درمانگر داشته باشید تا مطمئن شوید که رویکرد درمانی او برای فرزندتان مناسب است.
برای مشورت با مشاوره کودک و نوجوان می‌توانید از طریق سایت درمانکده اقدام کنید. درمانکده این امکان را برای شما فراهم کرده است که از بهترین روانشناسان برای ویزیت حضوری یا مشاوره آنلاین وقت بگیرید.
بیشتر بدانیم: مشاوره تحصیلی کودکان دبستانی؛ کلید موفقیت تحصیلی و رشد و پرورش
سوالات متداول
کودکان پیش دبستانی ممکن است با مشکلات زیادی از جمله اضطراب، افسردگی، استرس، اختلال کم‌توجهی-بیش‌فعالی، مشکلات خواب و… روبه‌رو شوند. در این شرایط، مشاوره با درمانگری که در زمینه کار با کودکان آموزش دیده است می‌تواند کمک‌کننده باشد.
روانشناسان از روش‌های مختلف برای حل مشکلات مرتبط با سلامت روان استفاده می‌کنند. بازی‌درمانی یکی از بهترین روش‌هایی است که معمولا برای کار با کودکان پیش دبستانی مورد استفاده قرار می‌گیرد.
اگر رفتار کودک به شدت و به طور ناگهانی تغییر کرد، دائما مضطرب یا غمگین بود یا الگوی خواب و عادت‌های غذایی او دچار تغییر و تحول شد، به متخصص سلامت روان مراجعه کنید.
هیچ محدودیت سنی خاصی برای مراجعه به متخصص سلامت روان وجود ندارد. همه کودکان و نوجوانان می‌توانند برای رفع مشکلات خود از درمانگر کمک بگیرند. با این حال، شیوه درمان ممکن است برای کودکان در سنین مختلف متفاوت باشد.
منابع: verywellhealth, helpyourkeiki
