کنترل خشم کودکان یکی از اصلی‌ترین دغدغه بیش‌تر والدین است. زیرا مشاهده خشم کودک معمولا برای پدر و مادر یکی از زجرآورترین صحنه‌های دنیا است. از این رو در این مطلب قصد داریم شما را با راه‌های کنترل خشم کودکان آشنا کنیم. برای آشنایی با روش‌های کنترل خشم کودکان و جلوگیری از بهانه گیری آن‌ها همراه ما باشید.

برای این که اهمیت کنترل خشم در کودکان آشکار شود، بحث خود را با مثالی آغاز می‌کنیم. تصور کنید شما در راهرو تنقلات سوپرمارکت ایستاده اید. کودک نوپای شما که به او گفته‌اید که نمی تواند اسنک میوه ای سیندرلا را بخورد، زیر پای شما دراز کشیده است.

رنگ چهره او چیزی بین قرمز و بنفش شده است. مشت‌هایش را به شدت به زمین می‌کوبد و جیغی می‌کشد که در دورترین نقطه پارکینگ هم شنیده می‌شود. مشتریان دیگر به این منظره خیره شده اند. در چنین شرایطی شما عمیقاً آرزو می کنید که سوراخی در زمین باز شود و شما را ببلعد.

بسیاری از والدین سناریویی مانند این را پشت سر گذاشته اند، اگر چه بروز عصبانیت و خشم ممکن است شکلی متفاوت تری داشته باشد. گریه کردن، لگد زدن، پایکوبی، پرتاب اجسام و نگه داشتن نفس از جمله تکنیک های معمول عصبانیت در کودکان هستند.

کج خلقی در کودکان، به ویژه در سنین 1 تا 4 سالگی، و به ویژه در ۲ سالگی که بچه ها هنوز در حال یادگیری نحوه برقراری ارتباط موثر هستند، بسیار شایع است. بیش از نیمی از کودکان خردسال، با تخلیه ناکامی ها و اعتراض به نداشتن کنترل خود، در هفته یک یا چند بار کج خلقی و خشم دارند.

اگرچه این ها بخش طبیعی ازخصوصیات کودک نوپا هستند، اما کج خلقی و خشم می تواند برای والدین ناراحت کننده باشد. زمانی که عصبانیت به ندرت اتفاق بیافتد، مسئله مهمی محسوب نمی شود و بهتر است نادیده گرفته شود.

اما هنگامی که آنها به طور منظم یا شدید روی می دهند، والدین باید به دنبال عامل ایجاد کننده آن ها باشند و راه هایی برای جلوگیری از بهانه جویی و کنترل خشم کودکان پیدا کنند. شاید بهترین راهکار این باشد که با یک روانشناس حرفه‌ای در این زمینه مشورت کنید.

بیشتر بدانیم: تب در کودکان؛ علت‌ها و راه‌های درمان تب کودک

کنترل خشم کودکان : شناخت محرک‌های کج خلقی

برخی از کودکان، به ویژه کودکانی که حساس، بیش فعال یا دمدمی هستند، یا کودکانی که با محیط های جدید سازگار نیستند، بیشتر در معرض بروز کج خلقی و ابراز خشم هستند.

در بیشتر کودکان نوپا، عصبانیت درست مثل راهی برای از بین بردن ناکامی ها و ارزیابی محدودیت ها است. یعنی به تصور کودک اگر من خیلی بلند بلند جیغ بزنم آیا مامان آن اسباب بازی را برای من می خرد؟ بنابراین آشنایی با راه‌های کنترل خشم کودکان یکی از ضروریات است.

کوچکترین چیزها از درخواست حمام کردن، در حالی که وسط تماشای برنامه تلویزیونی دلخواهشان هستند، تا درخواست اینکه عروسک پشمالوی مورد علاقه شان را با خواهر و برادر کوچکتر به اشتراک بگذارند، می تواند کودکان کم سن و سال را بر انگیزد.

هر موقعیتی که دربردارنده تغییری باشد، ممکن است کج خلقی را در پی داشته باشد. خستگی یا گرسنگی را به این معادله اضافه کنید. البته آستانه تحمل آنها برای بروز کج خلقی احتمالاً حتی پایین تر از حد ممکن است. بنابراین همین امروز باید برای کنترل خشم کودکان تصمیم جدی بگیرید!

کنترل خشم کودکان : چگونه جلوی جیغ زدن آن‌ها را بگیریم

ساده ترین راه برای کترل خشم کودکان و جلوگیری از کج خلقی این است که چیزی را که کودک می خواهد، به او بدهید. بدیهی است که این استراتژی در طولانی مدت هیچ فایده ای برای شما نخواهد داشت، زیرا کودک هر وقت چیزی بخواهد، دائماً به حالت عصبانیت در می آید.

اولین قدم در متوقف کردن عصبانیت این است که خشم خود را کنترل کنید. اگر هر دوی شما با هم در حال جیغ زدن باشید، به هیچ جا نمی رسید. کتک زدن کودک نیز گزینه مناسبی نیست و فقط باعث بدتر شدن خشم می شود.

بنابراین برای کنترل خشم کودکان در ابتدا نفس عمیق بکشید، احساسات خود را کنترل کنید. سپس با آرامش اما قاطعانه به کودک بگویید که احساس خشم رفتار قابل قبولی نیست.

اگر کودکتان هنوز آرام نشده است و شما می دانید که عصبانیت تنها ترفندی برای جلب توجه شما است، تسلیم نشوید. حتی اگر مجبور شوید با کشیدن کودک در حال جیغ زدن در سوپرمارکت راه بروید، فقط آن را نادیده بگیرید.

گفتن این کار راحت است، اما به سلاح خود بچسبید و در نهایت این درس عبرتی خواهد شد و او می فهمد که شما جدی هستید و این کار اثر ندارد. هنگامی که کودک شما متوجه شود بدخلقی او را به جایی نمی رساند، دیگر فریاد نمی کشد.

اگر کودکتان آرام نمی شود یا از کنترل خارج شده است، او را محکم بگیرید تا آرام شود. به او آرام بگویید که او را دوست دارید اما قرار نیست هرچه می‌خواهد را به او بدهید.

در صورتی که این کار مؤثر نبود، او را از شرایط دور کرده و یک یا دو دقیقه به او فرصت دهد تا آرام شود. دستورالعمل کلی برای میزان زمان داده شده، یک دقیقه به ازای هر سال از سن کودک است. شاید بهتر باشد در این زمینه با پزشک متخصص کودکان نیز مشورتی داشته باشید.

تاکتیک های پیشگیری از عصبانیت و کنترل خشم کودکان

به جای اینکه مجبور شوید بعد از شروع بدخلقی آن را متوقف کنید، با رعایت این نکات از بروز آن جلوگیری کنید:

از قرارگیری در وضعیتی که بروز بدخلقی در آن محتمل است، خودداری کنید. برای این منظور سعی کنید کارهای روزمره خود را تا حد ممکن ثابت نگه دارید و 5 دقیقه قبل از تغییر عملکرد، به کودک هشدار دهید.
با کودک خود ارتباط برقرار کنید. توانایی او در درک سخنانتان را دست کم نگیرید. برنامه روز را به او بگویید و طبق آن عمل کنید تا وقوایع غافلگیر کننده را به حداقل برسانید.
وقتی برای انجام کاری بیرون می روید، به کودکتان اجازه دهید یک اسباب بازی یا یک خوراکی با خود بیاورد. این امر می تواند در مشغول ساختن او کمک کننده باشد.
مطمئن شوید کودکتان قبل از بیرون رفتن به خوبی استراحت و تغذیه کرده است تا با کوچکترین تحریک منفجر نشود.
وسوسه های خارج از حد مانند قرار دادن شکلات نزدیک زمان شام روی پیشخوان آشپزخانه را کنار بگذارید تا منجر به درگیری نشوند.
اندکی قدرت عمل به کودک خود بدهید. به کودکتان اجازه دهید خودش انتخاب کند که کدام کتاب را به ماشین بیاورد یا انتخاب کند برای ناهار پنیر کبابی یا کره بادام زمینی و ژله می خواهد. این انتخاب های کوچک تفاوت چندانی برای شما ندارد، اما این احساس را در کودک ایجاد می کند که گویی حداقل اندکی کنترل در زندگی خود دارد.
نبرد خود را انتخاب کنید. گاهی اوقات می توانید اندکی تسلیم شوید، به خصوص وقتی صحبت از چیزهای کوچک است. آیا ترجیح می دهید فرزندتان 15 دقیقه بیشتر تلویزیون نگاه کند یا 30 دقیقه به فریاد او گوش دهید؟
حواس کودک را پرت کنید. توجه کودک خردسال زودگذر است و به راحتی قابل انحراف است. وقتی صورت کودک شما به عنوان نشانه، شروع به چین و چروک دار شدن و قرمز شدن می کند، قبل از اینکه به یک قشقرق کامل تبدیل شود، کتابی را باز کنید یا پیشنهاد رفتن به پارک را مطرح کنید.
گاهی اوقات شوخ طبعی بهترین راه برای پرت کردن حواس است. یک شکیک بامزه درست کنید، جوک بگویید یا مبارزه بالش آغاز کنید تا ذهن کودکتان از آنچه او را ناراحت کرده است، دور شود.
روش های دیگر کنار آمدن با عصبانیت را به فرزند خود بیاموزید. به کودکانی که به اندازه ای بزرگ شده اند که بتوانند صحبت کنند می توان یادآوری کرد که به جای جیغ زدن از کلمات استفاده کنند.
کودک خود را به خاطر خوب بودنش تحسین کنید. وقتی او در شرایطی که معمولاً باعث عصبانی شدن او می شده است، خونسرد ماند، به او بگویید که کارش در کنترل عصبانیتش خوب بوده است.

اگر بدخلقی کودک دائماً در حال افزایش است، و در حدود 4 سالگی متوقف نشده است، یا کودک شما در معرض آسیب رساندن به خود یا دیگران است، وقت آن است که با ارائه دهنده خدمات بهداشتی کودک خود تماس بگیرید.

اگر شما هم قصد دارید با راه‌های کنترل خشم کودکان آشنا شوید، برای کسب اطلاعاتی در مورد نحوه تنظیم تغذیه سالم کودکان بهتر است به پزشک متخصص کودکان مراجعه کنید و همچنین از راهنمایی‌های یک مشاور حرفه‌ای بهره جویید. امکان رزرو اینترنتی نوبت پزشک از طریق سایت درمانکده به سادگی امکانپذیر است. دسترسی به شماره تماس و آدرس مطب نیز از طریق درمانکده میسر شده است.