کلاژن یک نوع پروتئین طبیعی است که در استخوانها، پوست، تاندونها، رباطها و عضلات یافت میشود. از آنجا که با بالا رفتن سن تولید این پروتئین در بدن کاهش مییابد، بسیاری از افراد مصرف مکملهای آن را در پیشگیری از علائم پیری مثل چین و چروک و افتادگی پوست موثر میدانند. تحقیقات کمی برای تایید این ادعا وجود دارد، اما احتمالا کلاژن میتواند روی پوست، عضلات و استخوانها تاثیر مثبت داشته باشد. اگر میخواهید درباره قرص کلاژن و فواید آن اطلاعات بیشتری کسب کنید، با ما تا انتهای این مقاله از مجله درمانکده همراه باشید.
فهرست محتوا
فواید قرص کلاژن چیست؟
امروزه مکمل کلاژن به شکلهای مختلف از جمله قرص و پودر تولید میشود. بعضی از انواع این مکمل هم ممکن است حاوی مواد مغذی دیگری مثل ویتامین C باشند. مصرف قرص کلاژن با ویتامین سی به سلامت کلی پوست کمک میکند و رادیکالهای آزاد را که باعث پیری پوست میشوند از بین میبرد.
در ادامه به بعضی از مزایای مکمل کلاژن اشاره میکنیم.
۱. جوانسازی پوست
با افزایش سن، کلاژن کاهش پیدا میکند و تولید آن برای بدن سختتر میشود. کاهش کلاژن با خشکی و افتادگی پوست و در نتیجه بروز چین و چروک مرتبط است.
بررسی ۱۱ مطالعه مختلف نشان داده است که مصرف مکمل کلاژن برای دورههای کوتاه و طولانی به بهبود زخم و معکوس کردن بعضی از اثرات پیری روی پوست کمک میکند. از مهمترین فواید مصرف کلاژن برای پوست میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- افزایش خاصیت ارتجاعی پوست
- بهبود آبرسانی به پوست
- بهبود تراکم کلاژن در پوست
بیشتر بخوانید: آمپول بیوتین و بپانتین برای چیست؟ برای ریزش و رشد مجدد مو
با مصرف بهترین قرص کلاژن ساز پوست ممکن است بتوانید به تولید الاستین، پروتئینی که باعث افزایش انعطافپذیری پوست میشود، کمک کنید. محققان همچنین دریافتهاند که مزایای کلاژن موضعی که روی پوست اعمال میشود احتمالا مشابه مکملهای خوراکی است. با این حال، برای تایید این یافتهها به تحقیقات بیشتری نیاز است.
۲. تقویت استخوانها
کلاژن یکی از اجزای سازنده استخوانها است و به قوی نگه داشتن آنها کمک میکند. بنابراین مصرف مکمل آن ممکن است برای مشکلات مربوط به سلامت استخوان مفید باشد.
به غیر از پوست، از دست دادن کلاژن ممکن است استخوانها را هم تحت تاثیر قرار دهد. کاهش کلاژن که با بالا رفتن سن رخ میدهد استخوانها را ضعیف میکند و روی تراکم مواد معدنی آنها تاثیر میگذارد. پایین بودن تراکم مواد معدنی با بیماریهای استخوانی مانند پوکی استخوان که خطر شکستگی استخوان را افزایش میدهد، مرتبط است.
تحقیقات در مورد بهترین قرص کلاژن برای مفاصل و استخوان نشان میدهد که مصرف مکمل کلسیم، ویتامین D و کلاژن به حفظ تراکم استخوان در زنان یائسه کمک میکند. بر اساس تحقیقات، حتی مصرف مکمل کلاژن بدون وجود کلسیم و ویتامین D هم میتواند برای این افراد مفید باشد.
ذکر این نکته ضروری است که اکثر تحقیقات روی زنان یائسه انجام شدهاند، چون بیشتر از دیگران در معرض خطر پوکی استخوان هستند. بهعلاوه، در حال حاضر تحقیقات زیادی درباره تاثیر طولانیمدت کلاژن روی تقویت استخوانها وجود ندارد.
۳. بهبود توده عضلانی
توده عضلانی هم ممکن است با افزایش سن کاهش یابد که به این وضعیت در علم پزشکی «سارکوپنی» میگویند. ترکیب مکملهای کلاژن با ورزش به افراد کمک میکند که در حین بالا رفتن سن از توده عضلانی خود محافظت کنند. محققان همچنین این نظریه را مطرح کردهاند که مکملهای کلاژن از پروتئینهای عضلانی مانند کراتین که باعث رشد عضلات پس از ورزش میشوند، حمایت میکنند. در نتیجه، همه افراد در گروههای سنی مختلف میتوانند از فواید این محصول برای بهبود توده عضلانی خود سود ببرند.
در یک مطالعه ۱۲ هفتهای ۲۷ مرد مسن که توده عضلانی خود را به دلیل افزایش سن از دست داده بودند، مورد بررسی قرار گرفتند. در این تحقیق، قدرت و توده عضلانی کسانی که ورزش میکردند و روزانه ۱۵ گرم کلاژن میخوردند در مقایسه با دیگران بیشتر بود.
بعضی از محققان هم فواید قرص کلاژن در بدنسازی را بررسی کردهاند. به عنوان مثال، در یک مطالعه ۱۲ هفتهای دیگر که روی ۵۷ مرد جوان انجام شد، سه بار در هفته تمرین مقاومتی و مصرف روزانه ۱۵ گرم کلاژن تاثیر مثبتی روی ترکیب بدن داشت.
بیشتر بخوانید: قرص زینک چیست؟ از تقویت مو تا التیام زخم
در حال حاضر، تحقیقات کافی برای اثبات اینکه کلاژن میتواند توده عضلانی را در همه افراد افزایش دهد، وجود ندارد. چون اکثر مطالعات کوچک هستند و اثرات بلندمدت این مکمل را بررسی نکردهاند. از سوی دیگر، به نظر میرسد که اثربخشی قرص کلاژن از پروتئین وی کمتر است. چرا که پروتئین وی در مقایسه با کلاژن حاوی اسید آمینههای بیشتری است و به همین دلیل میتواند نقش پررنگتری در عضلهسازی داشته باشد.
۴. محافظت از سلامت قلب و روده
شواهد نشان میدهد که مکملهای کلاژن میتوانند خطر ابتلا به بیماریهای قلبی و عروقی را کاهش دهند. به عنوان مثال، در یک مطالعه مشاهده شد که مکمل کلاژن به کاهش کلسترول بد (LDL) و فشار خون سیستولیک که هر ۲ از عوامل خطر بیماری قلبی هستند، کمک میکند.
در مورد اینکه آیا مصرف کلاژن برای سلامت روده مفید است یا خیر، به تحقیقات بیشتری نیاز است. با این حال، تعدادی از محققان معتقدند که این محصول ممکن است علائم گوارشی خفیف مانند نفخ را بهبود بخشد. در یک مطالعه هشت هفتهای که روی ۱۴ نفر انجام شد، مصرف ۲۰ گرم مکمل کلاژن با کاهش علائم گوارشی مرتبط بود.
۵. افزایش ضخامت مو
اگرچه مردان بیشتر دچار طاسی میشوند، اما بعضی از زنان هم ممکن است با افزایش سن با مشکل ریزش مو یا کمپشت آن مواجه شوند. محققان در یک مطالعه فواید قرص کلاژن برای مو را بررسی کردند و به این نتیجه رسیدند که این محصول میتواند به افزایش ضخامت مو و پرپشت شدن آن کمک کند.
عوارض مصرف قرص کلاژن
به طور کلی، مصرف مکمل کلاژن بیخطر است و در بیشتر افراد باعث بروز واکنشهای نامطلوب نمیشود. با این حال، بعضی از افراد عوارض جانبی زیر را در حین مصرف آن گزارش کردهاند:
- اسهال
- سوء هاضمه
- سردرد
- احساس طعم ناخوشایند در دهان
بیشتر بخوانید: قرص سیستین چیست؟ مکملی که فقط برای قطع ریزش مو محبوب شد!
اگر از رژیم غذایی گیاهی پیروی میکنید یا به ماهی، صدف یا تخممرغ حساسیت دارید، باید از مصرف مکملهای کلاژن استاندارد اجتناب کنید. چون بیشتر آنها از محصولات حیوانی ساخته میشوند. ذکر این نکته ضروری است که امروزه مکملهای کلاژن خاصی به نام مکمل وگان در بازار وجود دارد. این محصولات با مکملهای استاندارد متفاوت هستند، چون به جای کلاژن از اسید آمینههای سازنده آن تشکیل شدهاند.
به یاد داشته باشید که تاثیر مکمل از فردی به فرد دیگر متفاوت است و به متغیرهای زیادی از جمله دوز، دفعات استفاده، وضعیت سلامتی و نوع داروهای مصرفی بستگی دارد؛ بنابراین قبل از مصرف هر نوع مکملی حتما با پزشک صحبت کنید.
در حال حاضر، اطلاعات زیادی درباره عوارض مصرف قرص کلاژن در بارداری وجود ندارد. به همین دلیل، بهتر است زنان باردار از خوردن آن خودداری کنند. در مورد فواید و عوارض مصرف قرص کلاژن در شیردهی هم باید با پزشک مشورت شود.
چه کسانی به مکمل کلاژن نیاز دارند؟
تحقیقات درباره فواید کلاژن به جمعیتهای خاصی از افراد به ویژه سالمندان محدود میشود؛ بنابراین مشخص نیست که آیا این محصول برای همه به یک اندازه مفید است یا خیر.
تحقیقات نشان میدهد که افراد زیر به احتمال زیاد از مصرف قرص کلاژن سود میبرند:
- زنان یائسه که در معرض خطر پوکی استخوان هستند
- افراد مبتلا به پوکی استخوان
- افراد جوان و سالخوردهای که میخواهند خاصیت ارتجاعی پوست خود را بهبود بخشند
- کسانی که ورزش میکنند و میخواهند توده عضلانی خود را افزایش دهند
بیشتر بخوانید: قرص هیرویت چیست؟ محبوبترین قرص برای رهایی از ریزش مو
روش مصرف قرص کلاژن
میزان مصرف مکمل کلاژن توسط شرکت سازنده روی برچسب یا بروشور محصول درج میشود. با این حال، بسیاری از محققان بر این باورند که بزرگسالان میتوانند با خیال راحت هر روز ۲/۵ تا ۱۵ گرم کلاژن مصرف کنند.
کلام پایانی
شما میتوانید کلاژن مورد نیاز خود را با خوردن منابع پروتئینی مختلف مانند گوشت، ماهی، تخممرغ، لبنیات و پروتئینهای گیاهی تامین کنید. مکملهای کلاژن هم که بهتر از غذاها جذب میشوند میتوانند به رفع نیازهای شما کمک کنند.
بر اساس تحقیقات، مکملهای کلاژن باعث جوانسازی پوست میشوند، تراکم استخوان را بهبود میبخشند و توده عضلانی را افزایش میدهند. با این حال، بیشتر تحقیقات روی افراد سالخورده انجام شدهاند. بنابراین دقیقا مشخص نیست که آیا مصرف پیشگیرانه این محصولات برای سایر افراد هم مفید است یا خیر.
اگر در مورد مصرف قرص کلاژن مردد هستید، با مشاوره آنلاین دکتر پوست درباره فواید و عوارض احتمالی آن مشورت کنید. برای این کار میتوانید وارد سایت درمانکده شوید و از متخصص مورد نظر خود وقت بگیرید. در درمانکده امکان اخذ نوبت برای ویزیت حضوری و مشاوره آنلاین با متخصص پوست فراهم شده است.
سوالات متداول
این مکمل در حفظ حالت ارتجاعی پوست نقش دارد، باعث ضخیم شدن موها میشود، توده عضلانی و استحکام استخوانها را افزایش میدهد و به حفظ سلامت قلب و روده کمک میکند.
هر ۲ محصول میتوانند اثرات مشابهی داشته باشند، اما بعضی از افراد معتقدند که مصرف پودر در مقایسه با قورت دادن چند عدد کپسول در روز راحتتر است. پودر کلاژن را میتوان با اسموتیها، شیکها، سوپها یا حتی قهوه یا چای مخلوط کرد.
بهترین قرص کلاژن قرصی است که توسط شرکتهای معتبر تهیه شده است و در داروخانهها به فروش میرسد. از برندهای محبوب میتوان به کلاژینو و یوروویتال اشاره کرد.
در پاسخ به این سوال که قرص کلاژن از چه سنی مصرف شود، باید بگوییم که اطلاعات زیادی درباره این موضوع وجود ندارد. اما بعضی از افراد معتقدند که اگر آن را از دهه ۲۰ زندگی مصرف کنید، میتوانید شروع علائم پیری را به تاخیر بیندازید.
این مکمل در چاق شدن صورت نقش ندارد. اما با از بین بردن چین و چروکها و لیفت پوست باعث میشود چهره شما پرتر به نظر برسد.
این قرص به خودیخود باعث جوش نمیشود، اما ممکن است در بعضی از انواع آن مواد شیمیایی خاصی وجود داشته باشند که در بروز جوش نقش دارند.