قرص پلاویکس با نام ژنریک کلوپیدوگرل (Clopidogrel) یکی از داروهای مهم و پرکاربرد در حوزه پیشگیری و درمان بیماری‌های قلبی و عروقی است. این قرص به دسته داروهای ضد پلاکت تعلق دارد و برای جلوگیری از تشکیل لخته‌های خونی مورد استفاده قرار می‌گیرد. پزشک متخصص معمولا این دارو را برای بیماران مبتلا به بیماری‌های شریان کرونری قلب، سکته مغزی و سندرم حاد کرونری تجویز می‌کند. پلاویکس ممکن است مانند هر داروی دیگری عوارض جانبی به همراه داشته باشد؛ از همین‌رو باید حتما آن را با تجویز مستقیم پزشک مصرف کنید.
در این مقاله از مجله سلامت درمانکده همراه ما باشید تا بررسی کنیم قرص پلاویکس برای چیست، چه عوارضی دارد و چگونه باید آن را مصرف کرد.
فهرست محتوا
قرص پلاویکس چیست؟
پلاویکس (Plavix) با نام تجاری کلوپیدوگرل نوعی داروی مهارکننده پلاکت‌های خونی است و در دسته داروهای قلبی جای می‌گیرد. این دارو از چسبیدن پلاکت‌های خون به یکدیگر و تشکیل لخته خون در شریان‌ها جلوگیری می‌کند. پلاویکس معمولا برای افرادی تجویز می‌شود که در معرض خطر حملات قلبی، سکته مغزی و بیماری شریان‌های کرونری هستند. این دارو به صورت خوراکی مصرف می‌شود و در حال حاضر با دوز ۷۵ میلی‌گرم در بازار موجود است. برای تهیه پلاویکس ۷۵ به نسخه پزشک نیاز دارید.
بیشتر بدانید: قرص بیزوپرولول
مکانیسم اثر قرص کلوپیدوگرل
مکانیسم اثر قرص پلاویکس بر پایه مهار تجمع پلاکت‌ها عمل می‌کند. پلاکت‌ها در تشکیل لخته‌های خونی و توقف خونریزی نقش مهمی دارند. با این حال، پلاکت‌ها در بدن برخی افراد بیش از حد فعال می‌شوند و لخته خون غیر ضروری ایجاد می‌کنند. نتیجه این امر بروز مشکلات قلبی و عروقی است. ترکیبات این دارو با مهار گیرنده‌های خاصی به نام P۲Y۱۲ روی سطح پلاکت‌ها، مانع از فعال شدن و چسبیدن آن‌ها به یکدیگر می‌شوند. این مهارکننده به طور غیر قابل برگشت روی گیرنده‌های P۲Y۱۲ اثر می‌گذارد و به این ترتیب مسیر سیگنال پلاکت‌ها را مسدود می‌کند. فرآیند مذکور باعث عدم توانایی پلاکت‌ها در ایجاد لخته‌های خونی غیر ضروری و در نتیجه کاهش خطر حمله قلبی یا سکته مغزی می‌شود.
موارد مصرف قرص پلاویکس ۷۵
قرص کلوپیدوگرل برای پیشگیری یا درمان بیماری‌های مرتبط با لخته شدن خون همچون موارد زیر تجویز می‌شود:
- حمله قلبی (انفارکتوس میوکارد): برای افرادی که قبلا دچار حمله قلبی شده‌اند یا در معرض خطر بالای آن هستند، استفاه می‌شود.
- سکته مغزی ایسکمیک: برای بیمارانی که در معرض خطر سکته مغزی ناشی از وجود لخته خون در شریان‌های مغز هستند، گزینه مناسبی است.
- بیماری شریان‌های کرونری (CAD): در افراد مبتلا به تنگی عروق قلبی برای کاهش خطر بروز مشکلات قلبی و عروقی تجویز می‌شود.
- بیماری شریانی محیطی (PAD): برای بهبود جریان خون در افرادی که مشکلات عروقی و آمبولی ریه (لخته خون در ریه) دارند، مناسب است.
- پس از قرار دادن استنت‌های قلبی: به عنوان درمان پساعمل برای جلوگیری از ایجاد لخته خون و بهبود جریان خون در نظر گرفته می‌شود.
- سندرم‌های حاد کرونری (ACS): در افراد مبتلا به آنژین صدری ناپایدار، تصلب شرایین، ضربان قلب ناپایدار و حمله قلبی تجویز می‌شود.
روش مصرف پلاویکس
این دارو باید حتما زیر نظر پزشک متخصص مصرف شود. پزشک معمولا دوز دارو را بر اساس سن، نوع بیماری، وضعیت بیمار و سایر داروهای مصرفی تعیین می‌کند. پلاویکس ۷۵ میلی‌گرم، دوز استاندارد این دارو برای درمان مشکلات قلبی و پس از استنت‌گذاری است.
نکات مهم حین مصرف قرص کلوپیدوگرل شامل موارد زیر هستند:
- دارو را حتما با یک لیوان آب میل کنید.
- می‌توانید پلاویکس را همراه با غذا یا بدون آن مصرف کنید.
- این دارو ممکن است بسته به نوع و شدت بیماری برای یک تا ۱۲ ماه تجویز شود. بنابراین، از قطع خودسرانه آن بپرهیزید؛ زیرا احتمال ایجاد لخته خون و عوارض جانبی شدید وجود دارد.
- پزشک دوز دارو را بر اساس شدت بیماری مشخص می‌کند؛ بنابراین از تغییر دوز خودسرانه آن اجتناب کنید.
- در صورت فراموشی یک دوز از دارو، به محض یادآوری دوز فراموش‌شده را مصرف کنید. با این حال، اگر نوبت بعدی دارو نزدیک است می‌توانید دوز فراموش‌شده را نادیده بگیرید و مصرف دارو را طبق دستورالعمل اولیه پزشک ادامه دهید.
- یادتان باشد، مصرف همزمان ۲ دوز از این قرص نه تنها اثربخشی مطلوبی ندارد، بلکه می‌تواند خطر ابتلا به حمله قلبی یا سکته مغزی را افزایش دهد.
بیشتر بدانید: قرص رزوواستاتین ۲۰ برای چیست؟
مصرف پلاویکس در بارداری و شیردهی
پلاویکس در دسته داروهای B بارداری قرار دارد. بدین معنی که مطالعات انجام شده خطر خاصی مبنی بر آسیب به جنین، سقط و عوارض خطرناک را نشان نمی‌دهند. با این حال، اغلب متخصصان قرص کلوپیدوگرل را در دوران بارداری با پایین‌ترین دوز و در مدت زمان کوتاه تجویز می‌کنند.
همچنین، در حال حاضر اطلاعات کافی درباره اثرگذاری قرص پلاویکس در شیردهی و تاثیرات آن بر نوزاد وجود ندارد. بنابراین، بهتر است آن را بدون مشورت با پزشک متخصص مصرف نکنید.
بهترین زمان مصرف پلاویکس
بهترین زمان خوردن پلاویکس به نوع بیماری و توصیه پزشک بستگی دارد. این دارو برای مشکلات مرتبط با لخته خون، اغلب باید در صبح و شب مصرف شود. مهم‌ترین نکته در ارتباط با مصرف قرص کلوپیدوگرل این است که آن را هر روز در یک ساعت مشخصی بخورید تا دوز ثابتی از دارو در بدن باقی بماند.
بیشتر بدانید: قرص پروپرانولول
موارد احتیاط و منع مصرف قرص پلاویکس
در صورت داشتن شرایط و بیماری‌های زیر، باید پلاویکس را با احتیاط مصرف کنید:
- حساسیت به ترکیبات دارویی کلوپیدوگرل
- سابقه خونریزی شدید ناشی از زخم معده
- مشکلات کبدی
- قبل از هر نوع جراحی
- مصرف همزمان با مکمل‌های گیاهی
بیشتر بدانید: وارفارین چیست؟
قرص پلاویکس و کشیدن دندان
این دارو خطر خونریزی را در حین عمل و پس از آن افزایش می‌دهد. به همین دلیل توصیه می‌کنند، اگر عمل در پیش دارید یا به تازگی جراحی داشته‌اید، قبل از شروع به مصرف پلاویکس حتما پزشک را در جریان قرار دهید. به به این موضوع هنگام کشیدن دندان هم باید توجه شود. پزشک معمولا پنج تا هفت روز قبل از کشیدن دندان داروی پلاویکس را قطع می‌کند.
عوارض قرص کلوپیدوگرل
این قرص مانند هر داروی دیگری می‌تواند باعث بروز عوارض جانبی شود. اگر عوارضی که در ادامه عنوان می‌کنیم، بیش از چند روز ادامه پیدا کردند یا شدیدتر شدند، حتما به پزشک معالج خود اطلاع دهید:
- سرگیجه
- سردرد
- اسهال
- تهوع و استفراغ
- ناراحتی معده
- خواب‌آلودگی
- قرمزی پوست و آکنه
- کبودی‌های غیر معمول
- واکنش آلرژیک بدن مانند تورم صورت، لب‌ها، زبان یا گلو، کهیر و خارش
علائمی همچون خونریزی بیش از حد لثه، وجود خون در ادرار و مدفوع، خونریزی از معده یا روده، میوزیت (عوارض عضلانی) و خون‌مردگی گسترده در زیر پوست از عوارض جدی پلاویکس هستند. در صورت مشاهده هر یک از این علائم، سریعا مصرف دارو را قطع کنید و بیمار را به اورژانس بیمارستان برسانید.
تداخل دارویی قرص پلاویکس
مصرف همزمان پلاویکس با برخی داروها خطرناک است و می‌تواند باعث افزایش خونریزی شود. داروهایی که ممکن است با این قرص تداخل ایجاد کنند، عبارت‌اند از:
- آسپرین
- وارفارین
- ایبوپروفن
- سیمتیدین
- امپرازول
- اسومپرازول
بیشتر بدانید: قرص آسپرین
راهنمای مراجعه به پزشک
قرص پلاویکس یکی از داروهای ضد لختگی خون است که با مهار تجمع پلاکت‌ها در خون، خطر حمله قلبی و سکته مغزی را کاهش می‌دهد. این دارو از لخته شدن غیر ضروری در خون جلوگیری می‌کند؛ به همین دلیل آن را پس از جراحی عروقی و برای درمان سکته قلبی و بیماری شریان کرونری مورد استفاده قرار می‌دهند. با وجود اثربخشی مطلوب قرص کلوپیدوگرل، دوز این دارو باید حتما توسط پزشک متخصص مشخص شود؛ زیرا مصرف خودسرانه آن می‌تواند منجر به افزایش خونریزی و بروز عوارض جدی شود.
ما در این مقاله از مجله درمانکده به طور مفصل بررسی کردیم قرص پلاویکس 75 برای چیست و چه عوارضی دارد. اگر در مورد نحوه مصرف و دوز پلاویکس متناسب با شرایط خاص خود سوالات بیشتری دارید، می‌توانید از طریق وب‌سایت درمانکده ویزیت آنلاین متخصص قلب و عروق بگیرید. همچنین، درمانکده این امکان را برای شما فراهم کرده تا از طریق سیستم نوبت‌دهی اینترنتی جهت مراجعه حضوری دکتر قلب از متخصص مورد نظر خود نوبت بگیرید.
سوالات متداول
این قرص نوعی داروی ضد پلاکت است که مانع از تشکیل لخته‌های خونی در رگ‌ها می‌شود. پزشک معمولا پلاویکس را برای کاهش خطر حمله قلبی، سکته مغزی و بیماری شریان‌های کرونری تجویز می‌کند.
این دارو خطر خونریزی را افزایش می‌دهد؛ از همین‌رو افراد مستعد ابتلا به خونریزی معده نباید آن را مصرف کنند.
این دارو ابتدا توسط شرکت‌های فرانسوی و آمریکایی عرضه شد، اما در حال حاضر به صورت جهانی تولید می‌شود و اغلب کشورها از جمله ایران قادر به ساخت آن هستند.
پزشک در شرایطی که بیمار نتواند قرص کلوپیدوگرل مصرف کند، دیگر داروهای ضد پلاکت همچون زیلت، پراسوگرل، تیکاگرلور و اسویکس تجویز می‌کند.
