روانشناسی بالینی چیست و روی چه مشکلاتی تمرکز دارد؟

روانشناسی بالینی (Clinical Psychology) از طریق آزمون‌های روان‌شناختی، مصاحبه‌ها، مشاهدات رفتاری و اشکال مختلف درمان روان شناختی در خط مقدم درمان مشکلات سلامت روان قرار دارد. درواقع درک، درمان و پیشگیری از مشکلات سلامت روان، کار روانشناسان بالینی است.

روانشناسی بالینی یک تخصص هیجان‌انگیز و رو به رشد است که با اصول و مهارت‌های کاربردی در خارج از آزمایشگاه سروکار دارد. شاید بارها برای شما یا اطرافیانتان پیش آمده که برای حل یک مشکل تصمیم به دریافت راهنمایی از روانشناس گرفتید. اما به‌دلیل طیف گسترده روانشناسی نتوانستید درمانگر مناسب با گرایش و تخصص درست انتخاب کنید.

از همین‌رو بسیاری از افراد پس از مراجعه به روانشناس رضایت کامل ندارند و این را به همه درمانگرهای این رشته تعمیم می‌دهند. این‌که شما بدانید چه زمانی باید به سراغ روانشناس بالینی بروید یا درمانگرتان بهتر است در سایر گرایش‌های روانشناسی فعال باشد، بسیار مهم است. ما در این مقاله از مجله درمانکده شما را با اهمیت روانشناسی بالینی و تفاوت آن با سایر گرایشات آشنا می‌کنیم. همراه ما باشید.

مشاهده بیشتر : پزشک فوق متخصص روانشناسی

روانشناسی بالینی چیست؟

این رشته تخصصی مستلزم تحقیق، آموزش و خدمات مرتبط با کاربرد مفاهیم، تکنیک‌ها و رویه‌ها برای درک، پیش‌بینی و تسکین ناسازگاری، اختلال یا ناراحتی فکری، عاطفی، بیولوژیکی، روانی، اجتماعی و رفتاری است. از روانشناسی بالینی می‌توان برای طیف گسترده‌ای از افرادی که به کمک نیاز دارند، استفاده کرد.

درواقع تمرکز روانشناس بالینی مطالعه، تشخیص و درمان بیماران مبتلا به بیماری‌های روانی و سایر مشکلات روان‌شناختی است. کار این درمانگر رفتار معمولی و غیرعادی را در بر می‌گیرد. شاید روانشناس بالینی مشخصا درمان نکند اما آن‌ها با انجام و تفسیر معاینات روان‌شناختی به تشخیص و درمان بیماری‌های سلامت روان کمک می‌کنند.

خوب است بدانید روانشناسی بالینی (Clinical Psychology) می‎تواند در همه زمینه‌های اختلالات، روانی، عاطفی و رفتاری ارزیابی، تشخیص و راه‌کار درمان روان‌شناختی ارائه دهد. اگر برای مشکلات سلامت روان خود به حمایت حرفه‌ای نیاز دارید مشاوره تلفنی با دکتر روانشناس بالینی درمانکده به شما کمک خواهد کرد. همچنین از دیگر خدمات درمانکده رزرو آنلاین نوبت برای مراجعه حضوری است.

بیشتر بدانید: انواع روانشناسی

منشا Clinical Psychology

تاثیرات اولیه در زمینه روانشناسی بالینی شامل کارهای روانکاو اتریشی «زیگموند فروید» است. او یکی از اولین افرادی بود که بر این ایده تمرکز کرد که بیماری روانی با صحبت کردن درمانگر و بیمار درمان می‌شود. توسعه رویکرد گفتار درمانی او اغلب به‌عنوان اولین منشا علمی از روانشناسی بالینی ذکر خواهد شد.

اما روانشناس آمریکایی «لایتنر ویتمر» اولین کلینیک روانشناسی را در سال 1896 افتتاح کرد و اصطلاح روانشناسی بالینی در مقاله‌ای در سال 1907 معرفی شد. او این رشته تخصصی را به‌عنوان مطالعه افراد با مشاهده یا آزمایش به قصد ترویج تغییر تعریف کرد.

بیشتر بخوانید:تکنیک های روانشناسی فردی

روانشناسی بالینی روی چه چیزی تمرکز دارد؟

افراد در هر سنی و همه زمینه‌های زندگی می‌توانند درمان سلامت روان را از روانشناسی بالینی دریافت کنند. تکنیک‌ها و روش‌ها ممکن است از یک تمرین ساده تا روش موثر دیگر تغییر کند. روانشناسان بالینی با ارزیابی سلامت روان مراجعان از طریق آزمون و روش‌های روان‌شناختی راه‌حل‌های مناسب ارائه می‌دهند.

وظایف اصلی روانشناس بالینی شامل موارد زیر می‌شود:

ارزیابی

درمانگر بالینی با شیوه‌ای مشابه عملکرد پزشکان برای بهبود سلامت جسمی هنگام بازیابی سلامت روان کار می‌کنند. آن‌ها ابتدا باید مشکل و علت اصلی را پیدا کنند. بنابراین باید گفت درمانگر بالینی برای پیدا کردن علت بیماری روان مراجع را مورد ارزیابی قرار می‌دهد. روش‌های ارزیابی عبارتند از:

• مطرح کردن سوالاتی در طول مصاحبه تشخیصی
• مشاهده و ارزیابی رفتار مراجع هنگام جلسه حضوری
• انجام معاینات روان‌شناختی استاندارد مانند آزمون‌های رسمی، پرسشنامه و چک لیست

بیشتر بخوانید:اهداف روانشناسی فردی

مداخله

رواننشای بالینی ممکن است برای ارزیابی مراجع از چندین استراتژی مختلف استفاده کند. درواقع درمان بدون در نظر گرفتن روش انتخابی ابتدا به چندین جلسه گفتگو نیاز دارد. سپس درمانگر مداخله روان‌شناختی را بر اساس آن‌چه ارزیابی‌ها نشان داده پیشنهاد می‌کند. انواع مداخله روان‌شناختی عبارتند از:

• گفتگو درمانی
• روان پویشی بر ذهن ناخودآگاه
• درمان مراجع محور (روش انسان‌گرایانه)

مشاوره

روانشناسان بالینی علاوه‌بر تشخیص بیماری سلامت روان اغلب با سایر ارائه دهندگان مراقبت‌های بهداشتی و سازمان‌ها در تعامل است. معمولا پروژه‌های سلامت روان بر اساس تجربیات گروه مختلفی از درمانگران روانشناسی انجام می‌شود.

تحقیق

در روانشناسی بالینی درمانگر اغلب زمان خود را با مراجع می‌گذراند. او در مورد جدیدترین تحقیقات با مراجع حرف می‌زند.

[sibwp_form id=1]

روان‌شناسی بالینی چه تفاوتی با سایر شاخه‌های روانشناسی دارد؟

اگرچه روانشناسی بالینی از لحاظ مطالعه تجربی با بقیه رشته‌های روان‌شناسی مرتبط است اما در اصل این تخصص را باید از دیگر زیرشاخه‌ها متمایز دانست. زیرا روانشناسان بالینی از تحقیقات روانشناسی برای بهبود رفاه مراجع استفاده می‌کنند.

سایر رشته‌های روان‌شناسی بر خلاف تخصص بالینی ملزم به گذراندن دوره کارآموزی و دکتری نیستند. گرچه آن‌ها هم تخصص و توانایی مختلفی دارند اما اغلب بیمارانی را که دارای مشکلات عاطفی، رفتاری، بین فردی و سایر تعارضات روان‌شناختی هستند، تشخیص یا درمان نمی‌کنند. این در حالی است که روانشناسی بالینی با همه این موضوعات سروکار دارد.

بیشتر بدانید: فرق روانپزشک و روانشناس

حیطه کاری روانشناسان بالینی (Clinical Psychologist)

آن‌ها در محیط‌های مختلف مانند بیمارستان‌ها، کلینیک‌ها، مطب‌های خصوصی، دانشگاه‌ها و مدارس کار می‌کنند. برخی از نقش‌های شغلی روانشناسان بالینی عبارت است از:

• انجام تحقیقات
• تدریس دانشگاهی
• ارائه شهادت در محیط‌های حقوقی
• درمان اختلالات روانی از جمله اعتیاد به مخدر و الکل
• ارزیابی و تشخیص اختلالات روانی مانند محیط پزشکی
• ایجاد و اجرای برنامه‌های درمان و پیشگیری از معضلات اجتماعی

روانشناس بالینی می‌تواند به‌طور همزمان بر روی چندین مورد از این خدمات تمرکز کند. مثلا او ممکن است مستقیما با بیماران اختلالات روانی که در بیمارستان بستری شده‌اند، سروکار داشته باشد. همچنین یک مطب خصوصی درمانی را برای مقابله با ناراحتی‌های روانی نیز اداره کند.

رواشناس بالینی چه مشکلاتی را بررسی می‌کند؟

همان‌طور که پیش‌تر اشاره کردیم، فعالیت‌های روانشناس بالینی با فعالیت سایر متخصصان سلامت روان تفاوت دارد. برای مثال، مشاورها بیشتر روی مسائل عمومی و روزمره مانند ازدواج، تحصیل و شغل به مراجعان مشاوره و راهنمایی ارائه می‌کنند و در مقابل، روانشناسان روی تشخیص و درمان اختلالات روانی تمرکز دارند.

روانشناسان بالینی می‌توانند به افراد، زوج‌ها، خانواده‌ها از هر قوم، فرهنگ و اجتماعی خدمات ارائه دهند. در واقع روانشناسان بالینی با گروه‌ها و جوامع برای رسیدگی یا پیشگیری از مشکلات کار می‌کنند و در سازمان‌ها، موسسات و جوامع برای افزایش اثربخشی و رفاه افراد مداخله خواهد کرد. برخی از مشکلات و چالش‌هایی که روانشناسان بررسی می‌کنند عبارت‌اند از:

• درمان و مدیریت اختلالات خلقی مانند اختلال افسردگی و دوقطبی
• درمان و مدیریت اختلالات اضطرابی مانند فوبیا
• درمان و مدیریت تروما و اختلالات مرتبط با استرس مانند اختلال استرس پس از سانحه (PTSD)
• درمان و مدیریت اختلالات مصرف مواد
• درمان و مدیریت اختلالات خوردن
• درمان و مدیریت اختلالات شخصیت مانند اختلال شخصیت مرزی
• درمان و مدیریت اختلالات روانپریشی مانند اسکیزوفرنی
• درمان و مدیریت اختلالات کودکان مانند اختلال نقص توجه-بیش‌فعالی (ADHD)
• مدیریت مشکلات زناشویی و خانوادگی
• مدیریت سوگ
• کمک به مهارت‌های فردی مانند عزت نفس

بیشتر بخوانید: تاثیر افسردگی رو بدن انسان

مهارت روانشناسان بالینی

آن‌ها از رویه‌های زیر به‌عنوان درمانگر استفاده می‌کنند:

• با استفاده از مصاحبه، ارزیابی رفتاری، اجرا و تفسیر معیارهای آزمون روان‌شناختی تشخیص می‌دهد.
• با استفاده از طیف وسیعی از رویکردهای مبتنی بر شواهد افراد، خانواده‌ها و گروه‌ها مداخله خواهد داشت.
• بر کار سایر کارآموزان نظارت دارد، همچنین با هدایت تئوری و تحقیق به دانشجویان این رشته آموزش می‌دهد.
• به طیف وسیعی از متخصصان سایر رشته‌های زیر شاخه روانشاسی یا سازمان‌های بهداشت رفتاری مشاوره می‌دهد.

مشاهده بیشتر : بهترین پزشک روانپزشک

نتیجه روانشناسی بالینی

روانشناسی بالینی یکی از رشته‌های تخصصی روانشناسی است که این روزها به لطف نیازهای در حال تغییر افراد و تغییر در رویکردها توجه ویژه‌ای به آن می‌شود. خوب است قبل از این‌که به روانشناس مراجعه کنید، بدانید کدام گرایش برای راهنمایی و ارائه خدمات به شما مناسب‌تر خواهد بود. اهمیت این موضوع ما را برآن داشت تا در این مقاله از مجله درمانکده شما را با مفهوم روانشناسی بالینی و تفاوت آن با سایر زیر شاخه‌های روان‌شناسی آشنا کردیم. شما تاکنون برای مشاوره نزد روان‌شناس بالینی رفته‌اید؟ نظرات و تجربیات خود را با ما در میان بگذارید.

روانشناسان بالینی متخصصان درمان افسردگی، اضطراب و وسواس هستند.

سولات متداول Clinical Psychology

منبع: apa | verywellmind