آنتی‌هیستامین‌ها گروهی از داروهای پرکاربرد هستند که برای درمان آلرژی و واکنش‌های حساسیتی تجویز می‌شوند. قرص کلماستین یکی از پراستفاده‌ترین داروها در رده آنتی‌هیستامین به‌شمار می‌آید. این دارو به دلیل داشتن خاصیت آرام‌بخشی و ضد التهابی، اثربخشی مطلوبی در کاهش علائم آلرژی، واکنش‌های پوستی و تب یونجه دارد. افراد درگیر آلرژی خوب می‌دانند که علائم این عارضه آزاردهنده هستند و در برخی مواقع می‌توانند فعالیت روزمره فرد را تحت تاثیر قرار دهند. در چنین شرایطی اگر این دارو را زیر نظر پزشک و به طور منظم استفاده کنید، در کوتاه‌ترین زمان علائم آلرژیک را برطرف می‌کند و باعث افزایش کیفیت زندگی بیماران می‌شود.
اگر پزشک به تازگی برایتان قرص کلماستین تجویز کرده، در این مقاله از مجله سلامت درمانکده همراه ما باشید تا شما را با فواید، عوارض و روش مصرف آن بیشتر آشنا کنیم.
فهرست محتوا
قرص کلماستین چیست؟
قرص کلماستین (Clemastine) با نام تجاری Tavegil یکی از داروهای پرکاربرد در دسته آنتی‌هیستامین‌ها است که به کاهش علائمی با منشا آلرژی کمک می‌کند. این دارو عملکرد ماده‌ای را در بدن به نام هیستامین که باعث بروز علائم آلرژی می‌شود، مسدود می‌کند. در واقع می‌توان گفت، پزشک کلماستین خوراکی را که در حال حاضر با دوز یک و ۲ میلی‌گرم عرضه می‌شود، برای تسکین یا درمان علائم آلرژی مانند خارش، سرفه و عطسه تجویز می‌کند. همچنین، این دارو می‌تواند با مسدود سازی ماده دیگری به نام استیل کولین علائم آلرژی شدید مانند آبریزش چشم و بینی را بهبود ببخشد.
بیشتر بدانید: اسپری سالبوتامول
مکانیسم اثر کلماستین
قرص کلماستین ۱ میلی گرم و سایر دوزهای آن، نوعی آنتی‌هیستامین از نسل اول هستند که با مسدود کردن گیرندههای هیستامین نوع H۱ در بدن عمل می‌کنند. ترکیبات این قرص به گیرندههای H۱ هیستامین متصل می‌شوند و از فعالیت آن در بافت‌های بدن جلوگیری می‌کنند.
بیشتر بدانید: شربت دیفن هیدرامین
قرص کلماستین برای چیست؟
این قرص در دسته داروهای آنتی‌هیستامین جای دارد و به کاهش علائم آلرژی شدید و حساسیت مانند بثورات پوستی، آبریزش چشم، خارش چشم و بینی، خارش گلو و پوست، آبریزش بینی و عطسه کمک می‌کند. دیگر موارد مصرف کلماستین به شرح زیر هستند:
۱- قرص کلماستین برای کهیر
این دارو برای درمان حساسیت پوستی مانند کهیر موثر است. کلماستین با مسدود کردن گیرندههای H۱ هیستامین باعث کاهش خارش، تورم و قرمزی پوست ناشی از کهیر می‌شود. معمولا پزشک برای این عارضه آمپول کلماستین تجویز می‌کند تا اثربخشی سریع‌تری داشته باشد، اما اگر فرد نتواند آمپول بزند، قرص کلماستین هم اثرگذاری مطلوبی دارد.
بیشتر بدانید: قرص لوراتادین
۲- قرص کلماستین برای سرفه
کلماستین برای کنترل سرفه ناشی از آلرژی یا تحریک راه‌های هوایی تجویز می‌شود. اگر به دلیل مصرف برخی از مواد غذایی، گرده گل و گیاهان، موی حیوانات و هر عامل آلرژیک دیگری دچار حساسیت شدید، می‌توانید زیر نظر پزشک این دارو را مصرف کنید.
اثر ضد هیستامین کلماستین به کاهش تحریک مخاط گلو کمک می‌کند. همچنین، در کاهش اسپاسم و التهاب مجاری تنفسی ناشی از آزاد شدن هیستامین موثر است. با این حال، یادتان باشد داروی کلماستین تاثیری در بهبود سرفه‌های ناشی از عفونت ویروسی یا باکتریایی ندارد و ممکن است باعث تشدید آن‌ها شود.
۳- قرص کلماستین برای گلودرد
در اغلب موارد، افراد درگیر سرفه و خارش گلوی ناشی از آلرژی دچار سوزش و گلودرد می‌شوند. در چنین شرایطی، داروی کلماستین خوراکی با مسدود کردن گیرندههای هیستامین، می‌تواند التهاب و درد در ناحیه گلو ناشی از واکنش‌های آلرژیک را کاهش دهد.
بیشتر بدانید: شربت سودوافدرین
طریقه مصرف قرص کلماستین
این دارو باید کاملا مطابق دستورالعمل پزشک مصرف شود. پزشک معمولا دوز دارو را بر اساس سن، وضعیت کلی بیمار، نحوه پاسخ‌دهی بدن به درمان، نوع و شدت علائم آلرژی برای هر فرد مشخص می‌کند. دوره درمان با قرص کلماستین معمولا کوتاه است؛ زیرا این دارو اثرگذاری سریعی دارد.
به طور معمول، کلماستین برای یک یا ۲ بار در روز تجویز می‌شود که می‌توانید دوز یک میلی‌گرم را هر ۱۲ ساعت و دوز ۲ میلی‌گرم را به صورت تک دوز مصرف کنید.
دیگر نکات مهم حین مصرف این دارو شامل موارد زیر هستند:
- این قرص باید همراه با یک لیوان پر از آب بلعیده شود؛ بنابراین از خرد کردن، شکستن یا جویدن آن بپرهیزید.
- قرص کلماستین را می‌توانید همراه با غذا یا بدون آن مصرف کنید.
- دارو را تا اتمام دوره درمان به طور کامل مصرف کنید.
- اگر ناراحتی معده دارید، بهتر است، کلماستین را همراه غذا بخورید.
- از قطع ناگهانی دارو، به خصوص اگر برای مدت طولانی استفاده کرده‌اید، اجتناب کنید.
- اگر پس از مصرف چند دوز از آن، علائم آلرژیک بهبود نیافتند، دوز قرص را به طور خودسرانه افزایش ندهید؛ زیرا هیچ تاثیری در بهبودی سریع‌تر شما ندارد.
- این دارو باعث خواب‌آلودگی می‌شود؛ بنابراین پس از مصرف آن از انجام کارهایی مانند رانندگی که به هوشیاری کامل نیاز دارند، بپرهیزید.
- در صورت فراموشی خوردن یک نوبت از دارو به محض یادآوری دوز فراموش‌شده را مصرف کنید. با این حال، اگر نوبت بعدی دارو نزدیک است (کمتر از چهار ساعت)، می‌توانید دوز فراموش‌شده را نادیده بگیرید و مصرف قرص را طبق دستورالعمل پزشک ادامه دهید.
- یادتان باشد، از مصرف همزمان ۲ دوز قرص کلماستین بپرهیزید؛ زیرا احتمال بروز عوارض جانبی افزایش می‌یابد.
بیشتر بدانید: قرص مونته لوکاست
بهترین زمان مصرف قرص کلماستین
زمان مناسب مصرف این قرص به علت تجویز آن و توصیه پزشک بستگی دارد. اگر کلماستین به صورت ۲ دوز تجویز شده، بهتر است آن را صبح و شب بخورید، اما مصرف آن به صورت تک دوز در شب و قبل از خواب توصیه می‌شود. از آن جایی که داروی کلماستین خواب‌آور است، حتما درباره زمان مصرف آن با پزشک مشورت کنید. همچنین، بسیار مهم است که این قرص را هر روز در ساعت مشخصی بخورید تا دوز ثابتی از ترکیبات آن در بدن باقی بماند.
موارد احتیاط و منع مصرف کلماستین
این قرص در صورت وجود شرایط و بیماری‌های زیر باید با احتیاط مورد استفاده قرار بگیرد و ممکن است در مواردی منع مصرف داشته باشد:
- حساسیت به ترکیبات کلماستین
- فشار خون بالا
- مشکلات قلبی
- بیماری چشمی مانند گلوکوم
- بیماری تنفسی مانند آسم و برونشیت
- بیماری کبدی و کلیوی
- پرکاری تیروئید
- زخم یا انسداد معده
- مشکل ادراری ناشی از بزرگی پروستات یا احتباس ادرار
- پورفیری
- نوزادان نارس
- صرع
- انسداد روده کوچک
بیشتر بدانید: قرص فکسوفنادین
قرص کلماستین در بارداری و شیردهی
این قرص باید تنها زمانی در دوران بارداری تجویز می‌شود که مزایای آن بیشتر از خطرات احتمالی باشد. چرا که در حال حاضر، اطلاعات کافی درباره اثرگذاری آن بر جنین در دوران بارداری وجود ندارد. از همین‌رو، اگر حامله هستید یا قصد بارداری دارید، درباره مصرف کلماستین با پزشک متخصص زنان مشورت کنید.
همچنین، مصرف قرص کلماستین در شیردهی هم توصیه نمی‌شود؛ زیرا ترکیبات این دارو از طریق شیر مادر به نوزاد انتقال پیدا می‌کنند و ممکن است عوارض احتمالی همچون خواب‌آلودگی بیش از حد، تحریک‌پذیری یا بی‌قراری برای نوزاد به همراه داشته باشند.
قرص کلماستین چه عوارضی دارد؟
این قرص ممکن است مانند سایر داروها باعث ایجاد یک سری عوارض جانبی شوند که شامل موارد زیر هستند:
عوارض احتمالی رایج
این عوارض معمولا خفیف هستند و خودبه‌خود پس از چند روز برطرف می‌شوند:
- تاری دید
- خواب‌آلودگی
- سردرد
- سرگیجه
- خشکی دهان
- یبوست یا اسهال
- خشکی بینی و گلو
- ناراحتی معده
- تعریق شدید
- از دست دادن اشتها
بیشتر بدانید: قرص نئوتادین
عوارض احتمالی جدی
علائم زیر جزء عوارض جدی این قرص به‌شمار می‌آیند که در صورت مشاهده آن‌ها باید سریعا به پزشک اطلاع دهید:
- ضربان قلب سریع یا نامنظم
- زنگ زدن گوش
- بی‌حسی پاها یا مشکل در راه رفتن
- تغییرات خلقی مانند تحریک‌پذیری، عصبی بودن و سردرگمی
- توهم و گیجی
- افت فشار خون
- تغییرات شدید در بینایی
- تشنج
- خستگی مفرط
- مشکل در دفع ادرار
- کبودی یا خونریزی بدون دلیل
- واکنش آلرژیک مانند بثورات پوستی، خارش، تنگی نفس و تورم صورت، زبان، گلو و لب‌ها
تداخل دارویی کلماستین
تداخل دارویی باعث کاهش اثربخشی این قرص می‌شود و می‌تواند احتمال بروز عوارض جانبی آن را افزایش دهد. داروهایی که ممکن است با قرص کلماستین تداخل ایجاد کنند؛ عبارت‌اند از:
- آنتی‌هیستامین‌هایی مانند سیتریزین و دیفن هیدرامین
- مهارکننده‌های مونوآمین اکسیداز (MAOI) مانند سلژیلین، ایزوکاربوکسازید، فنلزین و ترانیل سیپرومین
- آنتی‌هیستامین‌های موضعی مانند کرم، پماد و اسپری دیفن هیدرامین
- داروهای خواب، ضد اضطراب و ضد افسردگی مانند آلپرازولام، دیازپام و زولپیدم
- داروهای ضد درد و مسکن مانند کدئین
- داروهای شل‌کننده عضلات
- باربیتورات‌ها مانند فنوباربیتال
- داروهای سرفه و سرماخوردگی با ترکیبات مشابه
بیشتر بدانید: اسپری بینی مومتازون
راهنمای مراجعه به پزشک
قرص کلماستین یک داروی موثر و پرکاربرد در درمان علائم آلرژی و حساسیت است که با مسدود کردن گیرندههای هیستامین در بدن عمل می‌کند. این دارو می‌تواند علائمی همچون خارش، آبریزش بینی، عطسه، سرفه، کهیر و قرمزی پوست با منشا آلرژی را برطرف کند. با وجود مزایای فراوان کلماستین، این دارو را به‌ویژه در شرایط خاصی مانند بارداری، شیردهی و بیماری زمینه‌ای باید با احتیاط مصرف کنید. چرا که مصرف خودسرانه آن می‌تواند باعث بروز عوارض جانبی یا تداخل دارویی شود.
ما در این مقاله از مجله درمانکده فواید، عوارض، تداخل دارویی و روش مصرف قرص کلماستین را به طور مفصل بررسی کردیم. اگر در مورد ایمنی و اثربخشی آن متناسب با شرایط خاص خود سوالات بیشتری دارید، می‌توانید از طریق سایت درمانکده اقدام کنید و با بهترین پزشکان متخصص از جمله دکتر آلرژی آنلاین مشورت کنید. همچنین، درمانکده این امکان را برای شما فراهم کرده تا از طریق سیستم نوبت‌دهی اینترنتی جهت مراجعه حضوری دکتر آلرژی از متخصص مورد نظر خود نوبت بگیرید. همچنین می‌توانید ویزیت آنلاین پزشک عمومی بگیرید و یا از طریق سیستم نوبت‌دهی اینترنتی جهت مراجعه حضوری دکتر عمومی به دکتر مد نظر خود مراجعه کنید.
سوالات متداول
این قرص در رده داروهای آنتی‌هیستامین جای دارد و می‌تواند با مهار هیستامین در بدن به کاهش علائمی مانند خارش بینی و چشم، عطسه، سرفه، آبریزش چشم و بینی، کهیر و تحریک گلو که منشا آلرژیک دارند، کمک کند.
خیر. کلماستین حاوی کورتیکواستروئیدها (کورتون) نیست. این دارو نوعی آنتی‌هیستامین است که مکانیسم آن با مهار اثر هیستامین در بدن عمل می‌کند.
این قرص به طور مستقیم برای عفونت واژن تجویز نمی‌شود؛ زیرا عفونت واژن معمولا ناشی از باکتری و قارچ است و برای درمان به داروهای مخصوص نیاز دارد. با این حال، ممکن است پزشک در برخی مواقع از قرص کلماستین برای خارش واژن ناشی از واکنش پوستی به محصولات بهداشتی یا شوینده‌ها استفاده کند.
