وقتی صحبت از خواص شکلات می‌شود به نظر می‌رسد می‌خواهیم یک دروغ بزرگ را برای بازاریابی موجه جلوه دهیم. همه ما می‌دانیم شکلات کالری و قند بالایی دارد و میتواند باعث دیابت، بیماری‌های قلبی، اضافه وزن و پوسیدگی دندان شود. اما آیا اگر انتخاب درستی داشته باشیم باز هم شکلات فقط ضرر دارد؟ و پرسش دیگر اینکه چقدر از فواید شکلات شیرین و تلخ که در فضای مجازی می‌خوانیم، درست هستند؟ در این مقاله از مجله سلامت درمانکده سعی کرده‌ایم فواید و مضرات شکلات را زیر ذره‌بین ببریم.
فهرست محتوا
خواص شکلات تلخ چیست؟
شکلات تلخ یکی از محبوب‌ترین خوراکی‌هایی است که درصد بالایی از کاکائو و میزان کمی قند در ترکیبات آن وجود دارد. پلی‌فنول‌ها، کافئین، منیزیم و آهن از جمله ترکیبات فعال و مواد معدنی آن هستند. بهترین خواص شکلات تلخ را می‌توان در موارد زیر خلاصه کرد:
- بهبود سلامت قلب و عروق
- کاهش استرس و بهبود خلق‌وخو
- تقویت عملکرد مغز
- افزایش انرژی
- منبع غنی از مواد معدنی مانند منیزیم، آهن، مس و منگنز
- کمک به کاهش وزن
- کمک به بهبود بافت پوست
خواص شکلات بعد از غذا
حتما شنیده‌اید که برخی افراد روی خواص شکلات بعد از غذا پافشاری دارند و می‌گویند شکلات در هضم و جذب بهتر غذا به آنها کمک می‌کند. از نظر پزشکان متخصص تغذیه هوس به خوردن شیرینی پس از وعده غذایی بیشتر یک عادت غذایی است. این عادت در طولانی‌مدت میتواند منجر به اضافه وزن و افزایش چربی خون شود.
نکته دیگر این است که باید بیشتر روی مصرف شکلات تلخ تمرکز داشته باشید تا شیرین. شکلات‌های تلخ درصد بیشتری از کاکائو دارند. این یعنی مصرف آنها میتواند فیبر بیشتری در اختیار دستگاه گوارش قرار دهد و از این نظر میتواند در هضم و جذب غذا موثر باشد. البته باز هم در مصرف آن باید اعتدال را رعایت کنید.
بیشتر بدانید: خواص چغندر قند سفید پخته
خواص شکلات برای زنان
شکلات، به‌ویژه شکلات تلخ، به دلیل ترکیباتی که دارد، میتواند تاثیرات مثبتی روی سلامت زنان داشته باشد. این تاثیرات در حوزه‌های مختلفی مانند سلامت روان، بارداری، قاعدگی و حتی سلامت قلب و عروق قابل توجه هستند.
بیشتر بدانید: خواص شلغم
جلوگیری از پره اکلامپسی (Pre-eclampsia)
در شکلات تلخ ماده‌ای به نام فلاونوئید (Flavonoids) وجود دارد. این ماده با بهبود جریان خون و کاهش فشارخون میتواند خطر پره اکلامپسی (فشار خون بالا در بارداری) را کاهش دهد. همچنین شکلات تلخ با درصد بالای کاکائو سرشار از آنتی‌اکسیدان‌ها، منیزیم و آهن است، به همین دلیل میتواند در حفظ سلامت قلب و آرامش روان کمک کند. با این حال در مصرف آن باید اعتدال را رعایت کنید تا دچار عوارض جانبی نشوید. به‌طور کلی مصرف روزانه ۱۰ تا ۳۰ گرم شکلات تلخ در دوران بارداری میتواند ایمن باشد. با این حال باید در این مورد با پزشک متخصص مشورت داشته باشید. از طریق پلتفرم نوبت‌دهی آنلاین درمانکده می‌توانید از بهترین پزشکان متخصص تغذیه و زنان و زایمان نوبت مشاوره اینترنتی دریافت کنید و پرسش‌های خود را در این زمینه بپرسید.
شما می‌توانید برای بهره‌مندی از خواص شکلات در بارداری آن را در وعده صبحانه مصرف کنید یا در میان‌وعده‌های خود بگنجانید. چنانچه به کافئین حساسیت دارید شب‌ها زمان مناسبی برای مصرف شکلات تلخ نیست، زیرا باعث بی‌خوابی می‌شود.
چنانچه به دیابت بارداری مبتلا هستید، مصرف هر نوع شکلات حتی تلخ میتواند برای شما خطرناک باشد. همچنین اگر با فشار خون بالا کنترل‌نشده درگیر هستید، در مصرف شکلات باید بسیار محتاط باشید.
کاهش دردهای قاعدگی
مطالعات علمی نشان داده‌اند که منیزیم نقش مهمی در کاهش علائم سندرم پیش از قاعدگی (PMS) و دردهای قاعدگی دارد. شکلات تلخ نیز یکی از منابع غنی منیزیم به‌شمار می‌رود، به همین دلیل میتواند در کاهش دردهای سیکل پریودی موثر باشد. همچنین فلاونوئیدها نیز با بهبود جریان خون می‌توانند تاثیر مثبتی در کاهش دردهای شکمی در این دوران داشته باشند. البته خواص شکلات در دوران قاعدگی به همین جا ختم نمی‌شود. این خوراکی خوشمزه در بهبود خلق و خوی شما در طی سیکل پریودی نیز موثر است.
بیشتر بدانید: خواص زغال اخته
سلامت روان و خلق و خو
شکلات تلخ موادی مانند تریپتوفان (Tryptophan) و فنیل‌اتیل‌آمین (Phenylethylamine) دارد. این ترکیبات به تولید سروتونین کمک می‌کنند. سروتونین (Serotonin) یک انتقال‌دهنده عصبی است که در حفظ سلامت روان و خلق و خو نقش مهمی دارد. البته به این موضوع توجه داشته باشید وقتی صحبت از خواص شکلات تلخ می‌شود، منظور محصولاتی هستند که ویژگی‌های مهم زیر را داشته باشند:
- خلوص بالا؛ یعنی شکلات تلخ با درصد کاکائوی بالای ۷۰ درصد یا بیشتر
- بدون شکر افزوده
- بدون افزودنی‌های مصنوعی مانند اسانس‌ها، رنگ‌ها یا چربی‌های هیدروژنه
- بدون شیرین‌کننده‌های مصنوعی و مواد شیمیایی مضر
بیشتر بدانید: عسل مانوکا
خواص شکلات برای پوست صورت
سال‌ها است که متخصصان پوست به ما می‌گویند شکلات و سایر شیرینی‌ها برای پوست مضر هستند و باعث آکنه و جوش می‌شوند. آیا واقعا این توصیه دروغ بوده است یا اینکه ما فقط یک سوی سکه را دیده‌ایم؟ آیا شکلات برای پوست میتواند مفید باشد؟
از نظر متخصصان پوست و مو این موضوع به فاکتورهای مهمی بستگی دارد. برای مثال شکلات‌های شیری سرشار از قند و لبنیات هستند و بیشتر از اینکه کمک کنند، مضر هستند. پس وقتی صحبت از خواص شکلات برای پوست صورت می‌شود قطعا این محصولات در لیست قرار نمی‌گیرند. در مقابل آنها شکلات‌های تلخ را داریم که دارای غلظت بالایی از دانه‌های کاکائو هستند. این شکلات‌ها به دلیل خاصیت آنتی‌اکسیدانی که دارند، می‌توانند برای پوست مفید باشند. همچنین شکلات تلخ میتواند گردش خون را بهبود دهد و به این ترتیب به شما کمک می‌کند تا پوستی سالم داشته باشید.
حالا سوال مهمی که مطرح می‌شود این است: آیا می‌توانیم برای محافظت از پوست، شکلات تلخ را به سبد غذایی خود اضافه کنیم؟ پاسخ دقیقا بله نیست. چنانچه نگران سلامت پوست خود هستید و در عین حال هوس خوردن شکلات دارید، شکلات تلخ را انتخاب کنید. شما می‌توانید از طریق پلتفرم آنلاین نوبت‌دهی درمانکده با بهترین پزشکان متخصص از جمله دکتر پوست آنلاین مشورت کنید. همچنین، درمانکده این امکان را برای شما فراهم کرده تا از طریق سیستم نوبت‌دهی اینترنتی جهت مراجعه حضوری دکتر پوست از متخصص مورد نظر خود نوبت بگیرید.
بیشتر بدانید: خواص گرده گل
خواص شکلات در بدنسازی
اگر به دنبال یک نکته برای تناسب اندام هستید شاید این موضوع برای شما جالب باشد؛ برای تناسب اندام کمی شکلات بخورید! به نظر شوخی می‌آید اما باید بدانید شکلات میتواند یک میان‌وعده مناسب در طی تمرینات ورزشی باشد. البته باز هم منظور شکلات تلخ است که درصد خلوص بالایی داشته باشد. این نوع شکلات‌ها به رشد بیشتر عضلات و افزایش استقامت کمک می‌کنند.
مقایسه خواص انواع شکلات تلخ با درصدهای مختلف کاکائو
در جدول زیر می‌توانید خواص شکلات تلخ ۷۰ درصد را با خواص شکلات تلخ ۸۵ درصد و دیگر انواع آن مقایسه کنید:
| ویژگی | شکلات تلخ ۷۰ درصد | شکلات تلخ ۸۵ درصد | شکلات تلخ ۹۰ درصد | شکلات تلخ ۹۶ درصد | شکلات تلخ ۱۰۰ درصد |
| میزان قند | نسبتا بالا | متوسط | کم | بسیار کم | بدون قند |
| مزه | تلخ ملایم با کمی شیرینی | تلخ‌تر از ۷۰% با شیرینی بسیار کم | تلخ قوی | بسیار تلخ | کاملا تلخ |
| کربوهیدرات | بیشتر به دلیل قند افزوده | متوسط | کم | بسیار کم | کمترین مقدار |
| کالری | بیشتر از انواع دیگر | کمتر از شکلات ۷۰% | کمتر از شکلات ۸۵% | کمتر از شکلات ۹۶% | کمترین مقدار |
| منیزیم و آهن | خوب | بیشتر از شکلات ۷۰% | زیاد | بسیار زیاد | بیشترین مقدار |
| کافئین | کمتر از انواع دیگر | بیشتر از شکلات ۷۰ درصد | بالا | بسیا بالا | بیشترین مقدار |
بررسی این جدول باعث می‌شود تا به نکات مهمی در مورد انواع شکلات‌های تلخ پی ببرید. مثلا خواص شکلات تلخ 96 درصد نشان می‌دهد که این نوع شکلات برای افرادی که رژیم کتوژنیک دارند، ایده‌آل است. در حالیکه خواص شکلات تلخ 100 درصد بیانگر آن است که این شکلات میتواند در رژیم‌های بدون قند قرار گیرد. خواص شکلات تلخ ۹۰ درصد نیز حاکی از آن است که این خوراکی گزینه‌ای عالی برای رژیم‌های کم‌کربوهیدرات است.
مضرات شکلات تلخ چیست؟
شکلات تلخ زمانی مفید است که به اندازه از آن استفاده کنید. در غیر این صورت با مشکلات زیر مواجه می‌شوید:
- افزایش وزن
- مقاومت به انسولین
- افزایش خطر بیماری قلبی و فشار خون بالا
فواید شکلات تلخ در چند خط
خواص شکلات با توجه به نوع و درصد کاکائوی آن متفاوت است. شکلات تلخ به‌دلیل داشتن آنتی‌اکسیدان‌های قوی، مواد معدنی مفید و ترکیباتی مانند فلاونوئیدها به بهبود سلامت قلب و عروق، تقویت عملکرد مغز، کاهش استرس و حتی سلامت پوست کمک می‌کند. همچنین در رژیم‌های خاص مانند بدنسازی و کتوژنیک نقش موثری دارد. با این حال، مصرف متعادل و انتخاب نوع مناسب آن (مانند شکلات‌های با درصد کاکائوی بالا و قند کم) کلید بهره‌مندی از خواص شکلات است، زیرا مصرف بیش از اندازه آن میتواند باعث مشکلاتی مانند افزایش وزن شود.
سوالات متداول
مهم‌ترین فواید این نوشیدنی عبارت‌اند از:
– كاهش وزن
– بهبود روند خون‌رسانی
– تنظیم فشار خون
– کاهش ریسک سکته‌های قلبی و مغزی
– بهبود عملکرد مغز
اگر سالم‌ترین نوع این خوراکی را به اندازه مصرف کنید، می‌توانید از مزایای آن نیز بهره‌مند شوید:
– تقویت سیستم ایمنی
– دارای مواد معدنی مانند منیزیم، آهن و روی
– تامین انرژی
– کاهش استرس
– بهبود خلق و خو
– سرشار از آنتی اکسیدان‌ها
– بهبود عملکرد مغز
در طب سنتی طبع شکلات گرم است و میتواند برای موارد زیر مفید باشد:
– تقویت حافظه
– کاهش استرس
– افزایش احساس آرامش
– بهبود عملکرد مغز
– شادی‌آور
– تعدیل‌کننده فشار خون
پژوهش‌های علمی نشان داده‌اند منیزیم موجود در شکلات تلخ میتواند تاثیر مثبتی روی چرخه خواب و بیداری داشته باشد.
منبع: medicalnewstoday | hopkinsmedicine | healthline | houstonmethodist
