فرق آبله مرغان و سرخک چیست؟ علائم رایج این‌ دو بیماری

بیماری آبله مرغان و سرخک هر ۲ از عفونت‌های ویروسی با شدت سرایت بسیار بالا هستند. این بیماری‌ها بر اثر ۲ ویروس کاملا متفاوت بروز پیدا می‌کنند، اما علائم مشابهی مانند بثورات پوستی و تب دارند که ممکن است در روزهای آغاز بیماری با یکدیگر اشتباه گرفته شوند. با این حال، می‌توان گفت مهم‌ترین فرق آبله مرغان و سرخک، علائم آن‌هاست که پس از چند روز دچار تغییر می‌شوند و نشان‌دهنده بیماری اصلی هستند. شناخت دقیق علائم این ۲ بیماری به شما کمک می‌کند تا تفاوت بین آن‌ها را بهتر درک کنید. در این مقاله از مجله درمانکده همراه ما باشید تا شما را بیشتر با فرق بیماری آبله مرغان و سرخک آشنا کنیم.

فرق آبله مرغان با سرخک چیست؟

آبله مرغان و سرخک هر ۲ از بیماری‌های عفونی هستند که بر اثر ویروس‌های مختلفی ایجاد می‌شوند. این بیماری‌ها در گذشته از عفونت‌های رایج دوران کودکی به‌شمار می‌آمدند، اما اکنون از طریق واکسیناسیون قابل پیشگیری هستند و کودک پس از ابتلا به آن‌ها با عوارض جانبی جدی مواجه نمی‌شود. 

بیشتر بدانید: چگونه بفهمیم که ابله مرغان گرفته ایم؟ (تشخیص آبله مرغان)

در ادامه می‌توانید تفاوت عکس آبله مرغان با سرخک را مشاهده کنید:

یکی از اصلی‌ترین تفاوت آبله مرغان با سرخک را می‌توان در علت بروز آن‌ها دانست. بیماری آبله مرغان بر اثر ویروس واریسلا زوستر (Varicella-Zoster) بروز پیدا می‌کند و بیماری سرخک که به آن سرخجه هم می‌گویند، ناشی از ویروسی به همین نام است. بر اساس آمار مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری‌ها (CDC) می‌توان گفت، این ۲ بیماری بسیار مسری هستند و در صورت عدم واکسیناسیون، ممکن است شما تا حدود ۹۰ درصد پس از قرار گرفتن در معرض فرد آلوده به این بیماری‌ها مبتلا شوید.

تفاوت علائم آبله مرغان با سرخک

این بیماری‌ها باعث ایجاد راش قرمز و بثورات پوستی می‌شوند که شکل ظاهری آن‌ها کمی با هم متفاوت است و بدین شکل می‌توان فرق آبله مرغان و سرخک را تشخیص داد. 

علائم آبله مرغان

بثورات پوستی (راش قرمز) ناشی از آبله مرغان ابتدا روی قفسه سینه، صورت، کمر و پشت ظاهر می‌شوند، سپس ممکن است به همه قسمت‌های بدن سرایت کنند. حدود ۲ تا چهار روز پس از ابتلا به ویروس واریسلا زوستر (عامل بیماری آبله مرغان)، راش‌ها به شکل تاول‌های پر از مایع و خارش‌دار (وزیکول) در می‌آیند که معمولا پاره می‌شوند و نشت می‌کنند. اگر شدت بیماری زیاد باشد، این وزیکول‌ها در تمام نقاط بدن، حتی درون دهان و گوش هم پخش خواهند شد. 

بیشتر بدانید:درمان آبله مرغان چیست؟ بهترین روش‌های درمان‌ خانگی

از دیگر علائم رایج بیماری آبله مرغان می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• تب
• سردرد
• خستگی
• کاهش اشتها

علائم سرخک

نشانه‌های بیماری سرخک به شکل راش‌های قرمز مسطح روی پوست ظاهر می‌شوند. این علائم ابتدا در خط مو و پیشانی دیده خواهند شد، سپس به سمت پایین و سایر قسمت‌های بدن سرایت می‌کنند. اگر شدت بیماری زیاد باشد، بیمار با لکه‌های کوپلیک مواجه می‌شود. این لکه‌ها نوعی پاپول قرمز با رنگ سفید متمایل به خاکستری یا آبی در مرکز هستند و اغلب روی گونه یا دهان بروز پیدا می‌کنند. در برخی افراد ممکن است راش‌های ناشی از سرخک کمی برجسته شوند، اما درون این ضایعات پوستی برآمده، مایعی وجود ندارد.

بیشتر بدانید:داروی آبله مرغان چیست؟ معرفی 3 پماد عالی برای رفع علائم

از دیگر علائم رایج سرخک می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• تب
• گلودرد
• سرفه
• آبریزش بینی
• چشم‌های قرمز و ملتهب

دوره سرایت آبله مرغان و سرخک چه تفاوتی با هم دارند؟

بیماری سرخک و آبله مرغان هر ۲ به شدت مسری هستند و فرد آلوده می‌تواند به راحتی آن‌ها را به دیگران منتقل کند. ویروس آبله مرغان (واریسلا زوستر) از طریق تنفس قطراتی که موقع سرفه یا عطسه فرد بیمار تولید می‌شوند، قابل انتقال است. 

همچنین فرد سالم می‌تواند از طریق تماس مستقیم با سطح آلوده یا مایع ناشی از تاول‌های باز شده آبله مرغان به این بیماری مبتلا شود. در واقع فرد مبتلا، ۲ روز قبل از ظاهر شدن بثورات پوستی تا زمانی که تاول‌ها به شکل پوسته پوسته دربیایند، ناقل بیماری محسوب می‌شود و آبله مرغان در این دوره بسیار مسری است.

سرخک هم می‌تواند مانند بیماری آبله مرغان از طریق هوا هنگام عطسه یا سرفه بیمار و همچنین پس از تماس با سطح یا شی آلوده منتقل شود، اما مدت زمان مسری بودن آن، دیگر فرق آبله مرغان با سرخک به‌شمار می‌آید. پزشکان متخصص بیماری عفونی معتقدند، سرخک معمولا تا چهار روز قبل از ظهور بثورات پوستی و چهار روز پس از آن مسری است و شدت سرایت بالایی دارد.

مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری‌ها (CDC) طول دوره درمان را دیگر فرق آبله مرغان با سرخک می‌داند. عفونت آبله مرغان حدود چهار تا هفت روز طول می‌کشد و این بیماری با شروع خشک شدن تاول‌ها دیگر مسری نیست. این در حالی است که سرخک، دوره درمان طولانی‌تری نسبت به آبله مرغان دارد و به دلیل ایجاد عوارضی مانند عفونت گوش، تورم مغز، برونشیت و ذات‌الریه در برخی افراد، بهبود کامل بیماران حدود ۲ الی سه هفته طول می‌کشد. 

بیشتر بدانید:علائم آبله مرغان؛ شروع علائم بیماری ساده تا عوارض کشنده

فرق درمان آبله مرغان با سرخک

بیشتر بدانید:سرخک در بزرگسالان چه می‌کند؟

از آن‌جایی که آبله مرغان و سرخک هر ۲ از جمله بیماری‌های عفونی به‌شمار می‌آیند، درمان آن‌ها بر کاهش علائم، تا زمان رفع کامل عفونت متمرکز است. در واقع، می‌توان گفت آنتی‌بیوتیک‌ها تاثیری در بهبود این عفونت‌های ویروسی ندارند و پزشک تنها دارو را برای کاهش علائم و عوارض ناشی از بیماری تجویز می‌کند.

راش‌های ناشی از آبله مرغان خارش زیادی دارند که در این مواقع، مصرف آنتی‌هیستامین برای کمک به رفع خارش توصیه می‌شود. از طرفی، معمولا پزشک برای افرادی که در معرض خطر ابتلا به آبله مرغان هستند، مانند افراد مسن، زنان باردار و مبتلایان به ضعف سیستم ایمنی، داروی ضد ویروس آسیکلوویر تجویز می‌کند که اثربخشی بالایی در کاهش میزان عفونت دارد. 

بیماری سرخک هم مانند آبله مرغان، درمان ضد ویروسی خاصی ندارد. معمولا پزشک برای کاهش تب و بی‌حالی بیمار، استامینوفن یا ایبوپروفن تجویز می‌کند. با این حال، برخی متخصصان معتقدند ویتامین A یک مکمل مفید برای کاهش عوارض ناشی از سرخک مانند آسیب چشمی است؛ از همین‌رو دریافت ۲ دوز مکمل ویتامین A در فاصله ۲۴ ساعت را برای کودکان مبتلا به سرخک مناسب می‌دانند. 

بیشتر بدانید:آبله مرغان چیست؟ بایدها و نبایدهای آبله مرغان + مدت زمان

تفاوت راه‌کارهای خانگی بهبود آبله مرغان با سرخک چیست؟

مهم‌ترین فرق آبله مرغان و سرخک در علائم و طول دوره سرایت آن‌هاست. از آن‌جایی که این ۲ عفونت ویروسی درمان خاصی ندارند، می‌توان تا حد زیادی با راه‌کارهای خانگی، به بهبود علائم و عوارض آن‌ها کمک کرد. راه‌کارهای خانگی درمان آبله مرغان و سرخک به دلیل متفاوت بودن علل و علائم این ۲ بیماری با هم فرق می‌کنند که در جدول زیر آن‌ها را توضیح می‌دهیم:

درمان خانگی آبله مرغان	درمان خانگی سرخک
مراقبت از پوست و جلوگیری از تحریک آن (بهتر است از لمس کردن تاول‌ها خودداری کنید و پوست را مرطوب نگه دارید)	استراحت کافی و مصرف مکمل ویتامین C پس از مشورت با پزشک
استفاده از لوسیون و کرم‌های ضد خارش	مصرف مایعات فراوان برای کاهش خطر کم‌آبی بدن و جلوگیری از افزایش دمای بدن
استفاده از کمپرس سرد روی تاول‌ها برای کاهش التهاب و خارش	در صورت لزوم، مصرف داروهایی مانند استامینوفن برای کاهش تب بالا

مهم‌ترین تفاوت روش پیشگیری از آبله مرغان و سرخک چیست؟

دیگر فرق آبله مرغان با سرخک در روش پیشگیری از آن‌هاست که به دلیل ماهیت ویروس‌های متفاوت این ۲ بیماری به وجود می‌آید. بهترین روش برای جلوگیری از بیماری آبله مرغان، واکسنی به همین نام است که در ۲ دوز تزریق می‌شود و ایمنی بدن کودک را در برابر ویروس واریسلا زوستر افزایش می‌دهد. 

تزریق واکسن MMR روش مناسب برای پیشگیری از بیماری سرخک است که کودکان باید آن را در ۲ دوز دریافت کنند. دوز اول واکسن MMR در ۱۲ تا ۱۵ ماهگی تزریق می‌شود و چهار تا ۶ سالگی بهترین زمان برای تزریق دوز دوم است.

بیشتر بخوانید:برای آبله مرغان چی خوبه بخوریم؟ غذاهایی برای بهبود علائم

فرق آبله مرغان با سرخک در یک نگاه

آبله مرغان و سرخک در گذشته جزء بیماری‌های رایج عفونی دوران کودکی به‌شمار می‎آمدند و هر ۲ بیماری، ضایعات پوستی مشابهی دارند که باعث می‌شود در روزهای ابتدایی شیوع با یکدیگر اشتباه گرفته شوند. با این حال، تفاوت‌هایی در ظاهر و محل بروز بثورات پوستی وجود دارد که می‌توان آن‌ها را مهم‌ترین فرق آبله مرغان با سرخک دانست. 

ما در این مقاله از درمانکده شما را با اصلی‌ترین تفاوت آبله مرغان و سرخک آشنا کردیم. اگر همچنان سوالاتی درباره نحوه درمان و عوارض این ۲ بیماری دارید، می‌توانید برای دریافت مشاوره نزد بهترین پزشکان متخصص از جمله دکتر عفونی به وب‌سایت درمانکده سر بزنید. 

درمانکده این امکان را برای شما فراهم کرده تا از طریق سیستم نوبت‌دهی اینترنتی جهت مراجعه حضوری یا مشاوره با متخصص آنلاین عفونی نوبت بگیرید.

بیشتر بخوانید: آبله مرغان در کودکان چه علائمی دارد؟

سوالات متداول

منابع: medicalnewstoday | healthline