وقتی صحبت از خواص کرفس (Celery) می‌شود، اولین چیزی که به ذهن می‌رسد کاهش وزن است. زیرا این سبزی کالری پایینی دارد و در عین حال می‌تواند برای طولانی‌مدت شما را سیر نگه دارد. با این حال فواید این سبزی محدود به کاهش وزن نمی‌شود. تقویت سیستم ایمنی، پاکسازی کبد، کاهش التهاب، تنظیم فشار خون، تقویت دستگاه گوارش و حتی کاهش سطح قند خون از دیگر مزایای آن است. در این مقاله از مجله سلامت درمانکده سعی کرده‌ایم بهترین فواید این سبزی را معرفی کنیم.
فهرست محتوا
خواص کرفس از نظر طب سنتی
در طب سنتی کرفس طبع گرم و خشک دارد؛ بنابراین برای افرادی که مزاج سرد و تر دارند، مناسب است. مصلح این سبزی سرکه است، یعنی گرمی بیش از حد آن را تعدیل میکند. به این ترتیب عوارض جانبی آن مانند نفخ را به حداقل می‌رساند. البته مقدار و نحوه مصرف باید متناسب با وضعیت مزاج و سلامت شما باشد. مهم‌ترین فواید کرفس در طب سنتی عبارت‌اند از:
كاهش وزن
در کنار طب سنتی، مطالعات علمی نیز نشان داده‌اند که کرفس به دلیل دارا بودن مواد مغذی خاص مانند آنتی‌اکسیدان‌ها، فیبر و آب فراوان در کاهش وزن موثر است. خواص کرفس برای لاغری را می‌توان به شکل زیر توضیح داد:
- کرفس کالری بسیار پایینی (چیزی حدود ۱۶ کالری در ۱۰۰ گرم) دارد، به همین دلیل مصرف آن منجر به لاغری می‌شود.
- فیبر موجود در کرفس باعث ایجاد احساس سیری طولانی‌مدت می‌شود و از پرخوری جلوگیری میکند.
- این سبزی خاصیت ادرارآوری دارد و به دفع آب اضافی بدن و سموم کمک میکند.
- کرفس سرشار از ترکیباتی است که متابولیسم بدن را افزایش می‌دهند و باعث چربی‌سوزی می‌شوند.
خواص كرفس در كاهش وزن قابل توجه است، اما مصرف این سبزی برای همه نمی‌تواند مفید باشد. اگر از زخم معده، التهاب روده یا سندرم روده تحریک‌پذیر رنج می‌برید یا به فشار خون پایین مبتلا هستید، این سبزی برای شما مفید نیست.
بهترین زمان مصرف کرفس برای لاغری صبح و به صورت ناشتا است. مصرف آب کرفس تازه در صبح به تحریک دستگاه گوارش و افزایش متابولیسم کمک میکند. همچنین برای بهره‌مندی از خواص آب کرفس برای لاغری می‌توانید آن را قبل از وعده‌های غذایی نیز مصرف کنید. به این ترتیب اشتها کاهش می‌یابد و از پرخوری جلوگیری می‌شود. علاوه‌بر این، مصرف آب کرفس در عصر به کاهش تورم و دفع آب اضافی کمک میکند.
توجه داشته باشید کرفس به عنوان یک کمک‌کننده طبیعی در کاهش وزن موثر است، اما نمی‌توانید آن را جایگزین رژیم غذایی متعادل و ورزش کنید. با مراجعه به وب‌سایت درمانکده می‌توانید از بهترین پزشکان متخصص تغذیه نوبت مشاوره اینترنتی بگیرید و سوال‌های خود را در این زمینه بپرسید
بیشتر بدانید: کدام مواد غذایی کلسیم دارد؟
تقویت استخوان‌ها
این سبزی به دلیل مواد مغذی که دارد، می‌تواند به حفظ سلامت استخوان‌های بدن کمک کند. این ترکیبات عبارت‌اند از:
- کلسیم که برای تقویت استخوان‌ها و جلوگیری از پوکی استخوان مفید است.
- منیزیم که منجر به جذب بهتر کلسیم و استحکام استخوان‌ها می‌شود.
- ویتامین K که برای تولید پروتئین‌های خاص در ساختار استخوان‌ها ضروری است و خطر شکستگی را کاهش می‌دهد.
- ترکیبات ضدالتهابی موجود در کرفس که به کاهش التهاب مفاصل و دردهای مرتبط با آرتروز کمک می‌کنند.
- فولات که در رشد و ترمیم بافت‌های استخوانی موثر است و از ضعیف شدن آن‌ها جلوگیری میکند.
مهم‌ترین خواص کرفس برای استخوان شامل موارد زیر می‌شود:
- پیشگیری از پوکی استخوان به دلیل وجود کلسیم و ویتامین K.
- کاهش دردهای ناشی از رماتیسم و آرتروز به دلیل خاصیت ضدالتهابی کرفس
شما می‌توانید این سبزی را به صورت خام یا پخته در رژیم غذایی‌تان قرار دهید. البته باید بدانید ویتامین‌ها و آنتی‌اکسیدان‌های موجود در کرفس (مانند ویتامین K و فولات) در حالت خام بیشتر حفظ می‌شوند. همچنین در این حالت مواد معدنی و فیبر بیشتری دریافت خواهید کرد.
چنانچه مشکل گوارشی دارید، بهتر است این سبزی را بپزید. خواص کرفس پخته در مقایسه با خام کمتر است اما همچنان مواد معدنی آن مانند کلسیم و منیزیم حفظ می‌شوند. برای این منظور می‌توانید روزانه یک تا ۲ ساقه کرفس خام مصرف کنید که معادل ۱۰۰ تا ۱۵۰ گرم کرفس پخته و یک لیوان (حدود ۲۰۰ میلی‌لیتر) آب کرفس می‌شود. توجه داشته باشید کرفس به تنهایی جایگزین منابع اصلی کلسیم مانند لبنیات نیست، اما می‌تواند به عنوان یک مکمل طبیعی موثر باشد.
بیشتر بدانید: خواص لبو
حفظ سلامت کلیه‌ها
مطالعات علمی تایید کرده‌اند که ترکیبات فعال موجود در کرفس مانند فلاونوئیدها، کومارین‌ها و مواد معدنی اثرات ضدالتهابی و ادرارآوری دارند. این ویژگی‌ها به طور غیرمستقیم سلامت کلیه‌ها را بهبود می‌بخشد. از مهم‌ترین خواص کرفس برای کلیه می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- ادرارآوری: این سبزی با افزایش تولید ادرار به دفع سموم، اوره و مواد زائد از بدن کمک میکند.
- پیشگیری و درمان سنگ کلیه: مصرف منظم کرفس می‌تواند از تشکیل سنگ کلیه جلوگیری کند و در عین حال در دفع سنگ‌های کوچک موثر است.
- کاهش التهاب کلیه‌ها: کرفس دارای ترکیبات ضدالتهابی است که می‌تواند التهاب در کلیه‌ها را کاهش دهد.
- کاهش فشار خون: فشار خون بالا می‌تواند به کلیه‌ها آسیب برساند. کرفس با کاهش فشار خون سلامت کلیه‌ها را بهبود می‌بخشد.
باید بدانید کرفس برای افرادی که با مشکلات کلیوی پیشرفته درگیر هستند، مناسب نیست. در این مرحله کلیه‌ها به شدت ضعیف شده‌اند و قادر به انجام وظایف معمول خود مثل تصفیه خون و دفع سموم از بدن نیستند. این مشکل می‌تواند به دلیل بیماری‌هایی مانند دیابت، فشار خون بالا، بیماری‌های التهابی کلیه و عفونت‌ها رخ دهد.
کاهش و تنظیم قند خون
مهم‌ترین خواص کرفس برای قند خون عبارت‌اند از:
- شاخص گلیسمی پایین: کرفس به آرامی قند خون را افزایش می‌دهد و از جهش ناگهانی قند خون جلوگیری میکند.
- فیبر بالا: فیبر موجود در کرفس هضم کربوهیدرات‌ها را کند میکند و جذب قند را کاهش می‌دهد.
- آنتی‌اکسیدان‌ها و ترکیبات ضدالتهابی: فلاونوئیدها و پلی‌فنول‌های موجود در کرفس به کاهش التهاب ناشی از دیابت کمک می‌کنند و حساسیت به انسولین را بهبود می‌بخشند.
- تنظیم چربی خون: کرفس به کاهش چربی خون کمک میکند و به طور غیرمستقیم تاثیر مثبتی بر کنترل قند خون دارد.
اگر جزو گروه‌های زیر هستید شاید بهتر باشد کرفس را به رژیم غذایی‌تان اضافه کنید:
- افرادی که در معرض خطر دیابت نوع ۲ هستند.
- بیماران دیابتی که به دنبال روش‌های طبیعی برای کنترل قند خون هستند.
- کسانی که می‌خواهند قند خون خود را متعادل نگه دارند.
- افرادی که به چاقی یا مقاومت به انسولین مبتلا هستند.
بیشتر بدانید: ریواس
پاکسازی کبد
اگر به دنبال یک خوراکی برای پاکسازی کبد هستید، می‌توانید روی فواید کرفس حساب کنید. این سبزی به دلیل خاصیت ادرارآوری سموم را از دفع میکند. این ویژگی برای پاکسازی کبد از مواد زائد مفید است. از دیگر خواص کرفس برای کبد می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- ترکیبات آنتی‌اکسیدانی کرفس در کاهش استرس اکسیداتیو در کبد موثر است. این موضوع به جلوگیری از آسیب سلولی و بهبود عملکرد کبد کمک میکند.
- ترکیبات ضدالتهابی موجود در کرفس التهاب در کبد را کاهش می‌دهند و از بروز بیماری‌هایی مانند کبد چرب جلوگیری می‌کنند.
- مصرف کرفس می‌تواند به کاهش چربی اضافی در کبد کمک کند. بنابراین اگر کبد چرب دارید می‌توانید این سبزی را در رژیم غذایی خود قرار دهید.
برخی برای افزایش اثرات کرفس بر کبد آن را با مواد غذایی دیگر مانند زنجبیل یا لیمو ترکیب می‌کنند.
بیشتر بدانید: شنبلیله
خواص کرفس برای مردان
مهم‌ترین فواید کرفس برای مردان عبارت‌اند از:
- تقویت عملکرد جنسی: کرفس دارای هورمون استروئیدی به نام آندروسترون است که می‌تواند در تقویت میل جنسی مردان موثر باشد.
- افزایش انرژی و کاهش خستگی: این سبزی با داشتن ویتامین‌ها و مواد معدنی مانند ویتامین C و منیزیم به افزایش سطح انرژی و کاهش احساس خستگی کمک میکند. این ویژگی برای مردانی که فعالیت جسمانی زیادی دارند یا ورزشکار هستند، مفید است.
- کمک به حفظ سلامت پروستات: مصرف منظم کرفس ممکن است به پیشگیری از مشکلات پروستات، از جمله التهاب یا بزرگی پروستات کمک کند. این ویژگی به برخی از ترکیبات موجود در کرفس مانند فلاونوئیدها و ویتامین C مربوط می‌شود.
- حفظ سلامتی عضلات و مفاصل: این سبزی منبع خوبی از ویتامین K و کلسیم است که برای تقویت استخوان‌ها و مفاصل ضروری است. این ویژگی به ویژه برای بدنسازان که فشار زیادی به مفاصل و عضلات وارد می‌آورند، مفید است.
- بهبود عملکرد ورزشی: کرفس به دلیل دارا بودن آب زیاد و مواد معدنی می‌تواند به هیدراتاسیون بدن کمک کند. این امر برای بدنسازان و ورزشکاران که نیاز به انرژی و هیدراتاسیون مداوم دارند، مهم است.
- حفظ تعادل الکترولیت‌ها: این سبزی دارای مقادیر بالای پتاسیم و منیزیم است که برای حفظ تعادل الکترولیت‌ها و پیشگیری از گرفتگی عضلانی در حین تمرینات بدنسازی مفید است.
خواص کرفس برای زنان
فواید کرفس برای زنان بسیار زیاد است و می‌تواند شامل سلامت رحم، افزایش تولید شیر در دوران شیردهی و حمایت از سلامتی مادر و جنین در دوران بارداری باشد. با این حال توصیه می‌شود قبل از اضافه کردن این سبزی به رژیم غذایی‌تان با پزشک مشورت داشته باشید تا از بروز هرگونه خطر احتمالی پیشگیری شود.
با مراجعه به سایت درمانکده می‌توانید همین حالا از بهترین پزشکان متخصص تغذیه و زنان و زایمان نوبت مشاوره اینترنتی بگیرید و سوال‌های خود را در این زمینه بپرسید. همچنین از طریق سیستم نوبت‌دهی آنلاین درمانکده می‌توانید جهت مراجعه حضوری به مطب دکتر زنان یا متخصص تغذیه از پزشک مورد نظر خود نوبت بگیرید.
خواص کرفس برای رحم
کرفس به شکل‌های زیر می‌تواند برای رحم مفید باشد:
- تنظیم هورمون‌ها: این سبزی دارای ترکیباتی است که به تنظیم هورمون‌ها کمک می‌کنند. این خاصیت می‌تواند برای حفظ سلامتی رحم مفید باشد و به تنظیم چرخه قاعدگی در زنان کمک کند. به نظر می‌رسد کرفس می‌تواند تاثیرات مثبتی بر کاهش علائم PMS (سندرم پیش از قاعدگی) و تنظیم سطح استروژن در بدن نیز داشته باشد.
- تقویت دیواره رحم: کرفس با ترکیبات غنی از ویتامین‌ها و مواد معدنی مانند ویتامین C و آنتی‌اکسیدان‌ها به حفظ سلامتی بافت‌های رحم و جلوگیری از آسیب‌های سلولی کمک میکند.
- کاهش التهاب: التهاب یکی از عوامل مهم در بسیاری از بیماری‌های رحم است. خاصیت ضدالتهابی کرفس می‌تواند به کاهش التهاب‌های مربوط به بیماری‌هایی مانند آندومتریوز و فیبروم رحم کمک کند.
- کمک به حفظ سلامت تخمدان‌ها: این سبزی با داشتن ترکیباتی مانند فلاونوئیدها به تقویت تخمدان‌ها کمک میکند. این ویژگی برای زنان در سنین باروری مفید است و منجر به بهبود کیفیت تخمک‌ها می‌شود.
بیشتر بدانید: شلغم
خواص کرفس در شیردهی
این سبزی به دلایل زیر می‌تواند برای مادران شیرده مفید باشد:
- افزایش تولید شیر مادر: کرفس به عنوان یک گیاه شیرافزا شناخته می‌شود. برخی از ترکیبات موجود در آن ممکن است به تحریک غدد پستانی و افزایش تولید شیر کمک کنند.
- کمک به هضم و سلامت دستگاه گوارش مادر: این سبزی به دلیل داشتن فیبر بالا و خاصیت ادرارآوری به بهبود هضم و جلوگیری از یبوست کمک میکند که این امر می‌تواند برای مادران شیرده مفید باشد.
مصرف کرفس در دوران شیردهی معمولا بی‌خطر است، اما بهتر است مصرف آن در حد اعتدال باشد تا از بروز مشکلات گوارشی یا افزایش تولید شیر به‌طور ناگهانی جلوگیری شود.
خواص کرفس در بارداری
این سبزی در بارداری به دلایل زیر می‌تواند مفید باشد:
- تامین ویتامین‌ها و مواد معدنی ضروری: کرفس منبع غنی از ویتامین‌ها و مواد معدنی است که برای رشد جنین و حفظ سلامت مادر ضروری هستند. ویتامین C موجود در کرفس به تقویت سیستم ایمنی و سلامت پوست مادر کمک میکند، در حالی که منیزیم در کاهش گرفتگی‌های عضلانی و حفظ عملکرد طبیعی سیستم عصبی مادر موثر است.
- کاهش خطر فشار خون بالا در بارداری: این سبزی دارای پتاسیم است که به کاهش فشار خون کمک میکند. فشار خون بالا در دوران بارداری می‌تواند خطراتی برای مادر و جنین ایجاد کند.
- پیشگیری از یبوست در بارداری: یبوست یکی از مشکلات رایج در دوران بارداری است. کرفس با داشتن فیبر بالا از یبوست دوران بارداری جلوگیری میکند.
بیشتر بدانید: چغندر
نکته مهم:
مصرف متعادل و محدود کرفس در دوران بارداری بی‌خطر است. با این حال، مصرف زیاد آن می‌تواند باعث تحریک رحم شود که در برخی موارد ممکن است نگران‌کننده باشد. برخی پزشکان توصیه می‌کنند مادران باردار در سه ماهه اول بارداری این سبزی را در رژیم غذایی خود قرار ندهند. بنابراین بهتر است قبل از مصرف کرفس در دوران بارداری با پزشک خود مشورت کنید.
خواص آب کرفس بیشتر است یا کرفس تازه؟
آب کرفس و خود کرفس هر دو خواص منحصربه‌فردی دارند. برای بهره‌گیری کامل از خواص کرفس، می‌توانید آن‌ها را به‌طور متناوب مصرف کنید. در جدول زیر خواص آب کرفس با کرفس تازه را می‌بینید:
| ویژگی | آب کرفس | کرفس تازه |
| فیبر | تقریبا فاقد فیبر | فیبر زیاد، مناسب برای بهبود گوارش و کنترل قند خون |
| هیدراتاسیون | بسیار موثر در تامین رطوبت بدن | هیدراتاسیون کمتر نسبت به آب کرفس |
| احساس سیری | سیری کمتر | سیری طولانی‌تر به دلیل فیبر |
| حفظ مواد مغذی | ممکن است بخشی از مواد مغذی در فرآیند آب‌گیری از دست برود. | مواد مغذی کامل‌تر حفظ می‌شود. |
| میزان کالری | کالری کمتری نسبت به کرفس تازه دارد. |
برای کاهش وزن یا دریافت فیبر بیشتر، کرفس تازه بهتر است؛ در حالی که آب کرفس برای هیدراتاسیون و جذب سریع مواد مغذی مناسب‌تر است.
مقایسه خواص کرفس کوهی تازه با خواص کرفس کوهی خشک شده
کرفس کوهی گیاهی است که به‌طور طبیعی در طبیعت و در آب و هوای مرطوب رشد میکند. این گیاه دارای طعمی تند و کمی تلخ است و رطوبت و ویتامین‌های بیشتری دارد.
خشک کردن کرفس کوهی باعث می‌شود بیشتر آب آن از بین برود. بنابراین ترکیبات فعال و مواد مغذی مانند ویتامین‌ها، مواد معدنی و آنتی‌اکسیدان‌ها در حجم کمتری متمرکز می‌شوند. به عبارت دیگر، کرفس خشک‌شده نسبت به کرفس تازه، دارای غلظت بیشتری از مواد مغذی است. البته در طی فرآیند خشک شدن برخی ویتامین‌ها مانند ویتامین C کاهش می‌یابند.
خواص کرفس در چند خط
کرفس سرشار از ویتامین‌های A ،K و C است. علاوه‌بر آن، فیبر و مواد معدنی مانند پتاسیم و منیزیم را نیز دارد. برای بهره‌مندی از خواص کرفس می‌توانید آن را به‌صورت خام یا پخته بخورید یا اینکه آن را با خوراکی‌هایی مانند ماست و هویج ترکیب کنید. خواص کرفس خام شامل تقویت سیستم ایمنی و گوارش، کاهش وزن و سلامت پوست است؛ در حالی که خواص کرفس پخته بیشتر به کاهش التهاب و هضم راحت‌تر مربوط می‌شود.
توصیه می‌شود که مصرف کرفس به صورت متعادل و در کنار یک رژیم غذایی سالم و متنوع صورت گیرد. برای این کار می‌توانید به وب‌سایت درمانکده سر بزنید و با بهترین پزشکان متخصص از جمله دکتر تغذیه آنلاین مشورت کنید. همچنین، درمانکده این امکان را برای شما فراهم کرده تا از طریق سیستم نوبت‌دهی اینترنتی جهت مراجعه حضوری دکتر تغذیه از متخصص تغذیه مورد نظر خود نوبت بگیرید.
سوالات متداول
این ترکیب بیشتر به افرادی توصیه می‌شود که به دنبال لاغری و کنترل وزن هستند.
کرفس خام و پخته هر کدام ویژگی‌های خاص خود را دارند. کرفس خام برای کسانی است که می‌خواهند بیشترین بهره را از ویتامین‌ها، مواد معدنی و فیبر ببرند. در حالی که کرفس پخته برای کسانی است که به دنبال خاصیت ضدالتهابی هستند و می‌خواهند هضم بهتری داشته باشند.
این ترکیب بیشتر با آب کرفس است و فواید زیر را دارد:
– کاهش اشتها به دلیل فیبر بالا و کالری کم
– افزایش چربی‌سوزی و سوخت و ساز بدن
– کمک به حفظ سلامت چشم
– کمک به هضم غذا و سیستم گوارش
– کاهش فشارخون
– تقویت سیستم ایمنی
منبع: healthline | webmd | clevelandclinic
