خاویار (Caviar)، این خوراکی لوکس و پرخاصیت، از دیرباز به عنوان یکی از نمادهای تجمل و سلامت در سراسر جهان شناخته می‌شده است. تخم‌های کوچک و درخشان ماهیان خاویاری نه تنها طعم منحصربه‌فرد و لذیذی دارند؛ بلکه سرشار از مواد مغذی هستند و به بهبود سلامت بدن کمک می‌کنند.
در این مقاله از مجله سلامت درمانکده درباره عوارض و فواید خاویار صحبت می‌کنیم و به این سوال که «خاویار را چگونه بخوریم» پاسخ میدهیم. اگر می‌خواهید بدانید این غذای دریایی خاص چه تاثیری روی بدن شما دارد، با ما همراه باشید و ادامه مطلب را از دست ندهید.
فهرست محتوا
- ارزش غذایی خاویار
- خاویار برای چی خوبه؟
- ۱. ویتامین B12 مورد نیاز بدن را تامین می‌کند
- ۲. سرشار از کلسیم است
- ۳. مقدار زیادی چربی سالم دارد
- ۴. با آلزایمر و افسردگی مبارزه می‌کند
- ۵. خطر ابتلا به بیماری قلبی-عروقی را کاهش می‌دهد
- ۶. به حفظ سلامت پوست کمک می‌کند
- ۷. باعث تقویت سیستم ایمنی میشود
- ۸. برای مردان نابارور مفید است
- ۹. از سلامت کبد حمایت می‌کند
- چه کسانی نباید خاویار بخورند؟
- عوارض مصرف خاویار برای زن باردار
- خاویار با چی میخورن؟
- کلام پایانی
- سوالات متداول
ارزش غذایی خاویار
حتی زمانی که این غذا در مقادیر کم سرو میشود، خواص تغذیه‌ای چشمگیری دارد. کالری و مواد مغذی یک اونس یا ۲۸ گرم Caviar به شرح زیر است:
- کالری: ۷۵
- پروتئین: هفت گرم
- چربی: پنج گرم
- کربوهیدرات: یک گرم
- ویتامین B12 یا کوبالامین: ۶ میکروگرم (۲۳۶ درصد نیاز روزانه)
- سلنیوم: ۱۹ میکروگرم (۳۴ درصد نیاز روزانه)
- آهن: سه میلی‌گرم (۱۹ درصد نیاز روزانه)
- سدیم: ۴۲۵ میلی‌گرم (۱۸ درصد نیاز روزانه)
خاویار برای چی خوبه؟
ظاهر و طعم همه خاویارها یکسان نیست. این ماده غذایی می‌تواند اندازه‌ها و رنگ‌های متفاوتی داشته باشد که قرمز و سیاه رایج‌تر هستند. صرف‌نظر از اندازه و رنگ Caviar، این غذا فواید زیادی برای سلامتی دارد که در ادامه به تعدادی از آن‌ها اشاره می‌کنیم.
۱. ویتامین B12 مورد نیاز بدن را تامین می‌کند
این ماده غذایی سرشار از ویتامین B12 است؛ به طوری که می‌تواند تقریبا ۲۳۶ درصد نیاز روزانه بدن به این ویتامین مهم را پوشش دهد. ویتامین B12 نه تنها به رفع خستگی و ضعف کمک می‌کند؛ بلکه در تولید گلبول‌های قرمز خون و DNA، عملکرد سلول‌های عصبی و متابولیسم سلولی نقش دارد.
بیشتر بدانید: خواص ماهی سالمون
۲. سرشار از کلسیم است
خاویار سرشار از روی، منیزیم، آهن و کلسیم است. دریافت کلسیم کافی برای بدن اهمیت زیادی دارد. چرا که این ماده معدنی به حفظ سلامت استخوان‌ها برای مدت طولانی کمک می‌کند. با بالا رفتن سن، شیوع پوکی استخوان افزایش می‌یابد. بنابراین تمرکز بر مصرف کلسیم و ویتامین D در سال‌های ابتدایی زندگی که جوان هستید، بسیار مهم است.
۳. مقدار زیادی چربی سالم دارد
بسیاری از مردم به اشتباه تصور می‌کنند همه غذاهای پرچرب ناسالم هستند. چون هر گرم چربی در مقایسه با پروتئین و کربوهیدرات کالری بیشتری دارد. با این حال، بدن انسان باید در طول روز ۲۵ تا ۳۵ درصد انرژی مورد نیاز خود را از چربی تامین کند. بر اساس تحقیقات، چربی‌های سالم که در بعضی از غذاها از جمله Caviar وجود دارند برای بدن به‌خصوص قلب و مغز بسیار مفیدند و حتی می‌توانند خلق‌وخو و حافظه را بهبود ببخشند.
بیشتر بدانید: گوشت قرمز
۴. با آلزایمر و افسردگی مبارزه می‌کند
این ماده غذایی سرشار از ایکوزاپنتانوئیک اسید (EPA) و دوکوزاهگزانوئیک اسید (DHA) است. EPA و DHA جزء اسیدهای چرب امگا ۳ طبقه‌بندی می‌شوند.
تحقیقات در مورد خواص خاویار برای مغز نشان می‌دهد که EPA اختلالات خلقی را بهبود می‌بخشد و DHA ساختار مغز را حفظ می‌کند. بنابراین اسیدهای چرب امگا ۳ موجود در Caviar می‌توانند از سلامت مغز و روان حمایت کنند.
اسیدهای چرب امگا ۳ عناصر کلیدی غشای سلولی مغز هستند و با التهاب مبارزه می‌کنند. محققان بر این باورند که کاهش التهاب در مغز می‌تواند از سلامت روان در بیماران مبتلا به آلزایمر محافظت کند.
علاوه بر این، در بعضی از تحقیقات مشاهده شده است که افراد مبتلا به افسردگی اغلب در مقایسه با دیگران امگا ۳ کمتری دارند. این موضوع نشان می‌دهد که کمبود امگا ۳ ممکن است یک عامل خطر برای افسردگی باشد.
۵. خطر ابتلا به بیماری قلبی-عروقی را کاهش می‌دهد
از آنجا که Caviar یک غذای دریایی غنی از اسید چرب امگا ۳ است، می‌تواند احتمال ابتلا به بیماری‌های قلبی-عروقی را کاهش دهد و عوامل خطر مرتبط با آن‌ها را کنترل کند. تحقیقات نشان می‌دهد که امگا ۳ موجود در این غذا با روش‌های زیر از سلامت قلب و عروق محافظت می‌کند:
- کاهش فشار خون: امگا ۳ ضربان قلب و سفتی عروق را کاهش می‌دهد و از این طریق به کنترل فشار خون کمک می‌کند.
- کنترل چربی خون: امگا ۳ سطح تری‌گلیسیرید خون را کاهش و سطح کلسترول خوب (HDL) را افزایش می‌دهد.
- جلوگیری از تجمع پلاکت‌ها: امگا ۳ از تجمع پلاکت‌های خون و تشکیل لخته که یکی از عوامل خطر سکته مغزی است، جلوگیری می‌کند.
بیشتر بدانید: خواص سوشی
۶. به حفظ سلامت پوست کمک می‌کند
در بسیاری از محصولات آرایشی و بهداشتی به‌خصوص آن‌هایی که محصولات پوستی پیشرفته و ضد پیری هستند، از Caviar استفاده میشود. چرا که این ماده غذایی غنی از اسید چرب امگا ۳ است و می‌تواند به حفظ سلامت پوست و بهبود آسیب‌های آن کمک کند.
در یک مطالعه در لوله آزمایش مشاهده شد که DHA موجود در عصاره Caviar آدیپوسیت‌ها (سلول‌های چربی) را برای تولید آدیپونکتین تحریک می‌کند. آدیپونکتین مولکولی است که در فرآیندهای ضد التهابی و بهبود زخم نقش دارد، سنتز کلاژن را افزایش می‌دهد و از تجزیه کلاژن جلوگیری می‌کند. از آنجا که کلاژن برای ساختار پوست مهم است، محققان معتقدند که عصاره Caviar می‌تواند علائم پیری پوست را کاهش دهد.
۷. باعث تقویت سیستم ایمنی میشود
تقویت سیستم ایمنی یکی از مهم‌ترین خواص خاویار برای کودکان و بزرگسالان است. این ماده غذایی مقدار زیادی ویتامین C، ویتامین E و ویتامین A دارد که همگی به تقویت سیستم ایمنی بدن کمک می‌کنند.
بیشتر بدانید: روغن ماهی
۸. برای مردان نابارور مفید است
تحقیقات در مورد خواص خاویار در نازایی و ناباروری نشان می‌دهد که امگا ۳ موجود در این غذا نقش مهمی در باروری مردان دارد. اسپرم حاوی مقدار زیادی DHA است. بر اساس تحقیقات، سطوح پایین DHA ممکن است با کیفیت پایین اسپرم مرتبط باشد. در حقیقت، کمبود DHA در مردان نابارور شایع است. در مقابل، مردانی که از قدرت باروری مناسبی برخوردارند، در خون و اسپرم خود امگا ۳ بیشتری دارند.
۹. از سلامت کبد حمایت می‌کند
خاویار برای کبد چرب هم مفید است. این ماده غذایی به دلیل داشتن اسید چرب امگا ۳ و آنتی‌اکسیدان به کاهش التهاب و بهبود عملکرد کبد کمک می‌کند. با این حال، از آنجا که کالری نسبتا بالا و نمک زیادی دارد، باید در حد اعتدال مصرف شود. توصیه میشود کسانی که مشکلات کبدی دارند، قبل از امتحان کردن Caviar با پزشک یا متخصص تغذیه مشورت کنید.
چه کسانی نباید خاویار بخورند؟
افراد زیر باید از مصرف این ماده غذایی بپرهیزند:
- کسانی که به ماهی یا سایر غذاهای دریایی حساسیت دارند: پروتئین‌های گوشت ماهی که باعث واکنش آلرژیک می‌شوند ممکن است در تخم آن هم وجود داشته باشند.
- افراد مبتلا به فشار خون بالا: Caviar معمولا حاوی مقدار زیادی نمک است که می‌تواند فشار خون را افزایش دهد.
- افراد مبتلا به بیماری کلیوی: مصرف زیاد نمک برای کسانی که مشکلات کلیوی دارند مضر است و فشار زیادی به کلیه‌ها وارد می‌کند.
بیشتر بدانید: خواص میگو
عوارض مصرف خاویار برای زن باردار
به طور کلی، به زنان باردار توصیه میشود مصرف غذاهای دریایی را کاهش دهند تا جیوه زیادی دریافت نکنند. Caviar بسته به منبع آن می‌تواند حاوی جیوه و سایر آلاینده‌ها باشد. بعید است که جیوه موجود در یک قاشق Caviar به قدری زیاد باشد که به جنین آسیب بزند. با این حال، بهتر است از خوردن خاویار در بارداری بپرهیزید یا اگر می‌خواهید توصیه غذایی شخصی‌سازی‌شده داشته باشید، با متخصص تغذیه یا پزشک مشورت کنید.
خاویار با چی میخورن؟
شما می‌توانید از خاویار برای صبحانه یا به عنوان پیش‌غذا استفاده کنید. روش خوردن خاویار به این صورت است که آن را به شکل خام یا همراه با زرده تخم‌مرغ و پیاز مصرف می‌کنند. همچنین می‌توان مقدار کمی از Caviar را با سایر مواد غذایی از جمله سبزیجات ترکیب کرد.
بهتر است Caviar را در ظروف غیر فلزی سرو کنید و با قاشق غیر فلزی بخورید. چون فلز باعث اکسیداسیون جزئی این ماده غذایی میشود و روی طعم آن تاثیر می‌گذارد.
کلام پایانی
اگرچه Caviar می‌تواند بخشی از یک رژیم غذایی سالم باشد، اما مصرف آن به وضعیت سلامتی شما بستگی دارد. برای بهره‌مندی از فواید این ماده غذایی توصیه میشود قبل از امتحان کردن آن با متخصص تغذیه مشورت کنید. برای این کار می‌توانید به وب‌سایت درمانکده سر بزنید و با بهترین پزشکان متخصص از جمله دکتر تغذیه آنلاین مشورت کنید. همچنین، درمانکده این امکان را برای شما فراهم کرده تا از طریق سیستم نوبت‌دهی اینترنتی جهت مراجعه حضوری دکتر تغذیه از متخصص تغذیه مورد نظر خود نوبت بگیرید.
سوالات متداول
این سوال که خاویار از چه ماهی است، از سوی بسیاری از افراد به‌خصوص علاقه‌مندان به غذاهای دریایی مطرح میشود. در پاسخ باید بگوییم که این ماده غذایی از ماهی‌های خاویاری به دست می‌آید. این ماهی‌ها انواع مختلفی دارند که از محبوب‌ترین آن‌ها می‌توان به بلوگا، استرلیاد و سوروگا اشاره کرد.
اگر می‌خواهید بدانید که کدام خاویار بهتر است، باید بگوییم که خاویار سیاه به دلیل طعم، مزه و کیفیت خود به عنوان خاویار مرغوب معرفی میشود.
نوع سیاه این ماده غذایی طعم قوی‌تری دارد و از نظر کیفیت بهتر است. البته خواص خاویار سیاه و قرمز با هم تفاوت زیادی ندارد.
در پروتئین‌تراپی از پروتئین‌های مختلف مثل کراتین برای ترمیم و تقویت موها استفاده میشود. اما در خاویارتراپی، عصاره Caviar که غنی از آنتی‌اکسیدان، ویتامین و اسید چرب امگا ۳ است، مورد استفاده قرار می‌گیرد. از خواص عصاره خاویار برای مو می‌توان به تقویت و مرطوب کردن آن اشاره کرد.
در این روش از عصاره یا ماسک Caviar برای تقویت پوست و جوانسازی آن استفاده میشود.
منابع: health.clevelandclinic, healthline, webmd
