هر پا از ۲۶ استخوان، ۳۳ مفصل و بیش از ۱۰۰ تاندون تشکیل شده است. پاشنه بزرگ‌ترین استخوان پا است. هر گونه التهاب یا آسیبی که در پا رخ می‌دهد می‌تواند به درد پاشنه منجر شود. در بیشتر موارد، درد پاشنه بدون درمان برطرف می‌شود. اما گاهی‌اوقات ممکن است ادامه پیدا کند و به یک مشکل مزمن تبدیل شود. این مقاله از مجله درمانکده به بررسی علت درد پاشنه پا و درمان آن اختصاص دارد. ما را تا انتهای این مطلب همراهی کنید.
فهرست محتوا
علت درد پاشنه پا از چیست؟
علت درد پاشنه پا سمت راست و چپ می‌تواند بسیار متنوع باشد. شایع‌ترین دلایل عبارت‌‌اند از:
۱. فاشئیت پلانتار
فاشئیت پلانتار به التهاب فاشیای پلانتار اشاره دارد. فاشیای پلانتار یک رباط قوی و کمان‌مانند است که از استخوان پاشنه پا تا نوک پا کشیده شده است. این نوع درد اغلب از آناتومی پا ناشی می‌شود. به عنوان مثال، اگر قوس کف پا کم یا زیاد باشد، ممکن است به فاشئیت پلانتار مبتلا شوید.
۲. بورسیت پاشنه پا
التهاب می‌تواند در پشت پاشنه یا در بورسا که یک کیسه فیبری پر از مایع است، رخ دهد. این عارضه ممکن است به دلیل محکم فرود آمدن روی پاشنه پا یا فشار ناشی از کفش ایجاد شود. در صورت ابتلا به بورسیت احتمال دارد درد را در عمق پاشنه پا یا پشت پاشنه پا احساس کنید.
۳. بدشکلی هاگلند
بدشکلی هاگلند به معنی ایجاد یک برآمدگی بزرگ در پشت پاشنه پا است. این عارضه زمانی اتفاق می‌افتد که کفش به پشت پاشنه پا ساییده می‌شود و استخوان و بافت اطراف آن را تحریک می‌کند. پوشیدن کفش‌هایی که پشت آن‌ها سفت است می‌تواند به بدشکلی هاگلند منجر شود.
۴. سندرم تونل تارسال
در سندرم تونل تارسال (TTS)، بافت باعث فشرده شدن عصب بزرگ پشت پا می‌شود که این اتفاق با درد همراه است. سندرم تونل تارسال می‌تواند در مچ پا یا پا رخ دهد.
۵. شکستگی استرسی
فشار مکرر، ورزش شدید یا انجام فعالیت‌های سنگین می‌تواند باعث آسیب شود. به عنوان مثال، دوندگان بیشتر از دیگران در معرض خطر ابتلا به شکستگی استرسی در استخوان‌های کف پا هستند. پوکی استخوان هم ممکن است باعث شکستگی استرسی شود.
از علائم شکستگی انگشت پا و پاشنه پا می‌توان به درد و کبودی اشاره کرد. همچنین ممکن است شکستگی باعث شود در راه رفتن یا ایستادن دچار مشکل شوید.
۶. بیماری سیور
بیماری سیور شایع‌ترین علت درد پاشنه پا در کودکان و نوجوانان است. این بیماری اغلب افراد هفت تا ۱۵ ساله را تحت تاثیر قرار می‌دهد.
بیماری سیور به دلیل استفاده بیش از حد از پا و فشار زیاد در صفحات رشد استخوان پاشنه رخ می‌دهد. با بالا رفتن سن کودکان و تبدیل شدن صفحات رشد به استخوان محکم، پاشنه و تاندون‌ها می‌توانند نیروی بیشتری را تحمل کنند.
۷. تاندونیت آشیل
تاندونیت آشیل زمانی رخ می‌دهد که تاندون بزرگ در پشت پاشنه پا ملتهب شود. استفاده بیش از حد از پا و آسیب‌دیدگی شایع‌ترین علل تاندونیت آشیل هستند.
۸. سایر دلایل درد پاشنه پا
رگ‌به‌رگ شدن و پوسچر نامناسب ممکن است علت درد پاشنه پا بعد از پیاده روی باشد. همین موارد می‌توانند علت درد پاشنه پا بعد از ورزش هم باشند. پوسچر به نحوه نگه داشتن بدن در هنگام ایستادن، راه رفتن یا نشستن اشاره دارد. ستون فقرات در گردن و کمر دارای انحنای طبیعی است. بنابراین شما باید به گونه‌ای بنشینید یا راه بروید که این انحنا حفظ شود، اما افزایش نیابد.
علاوه بر این، علت درد پاشنه پا راست و چپ ممکن است به موارد زیر مربوط می‌شود:
- پارگی تاندون آشیل
- پارگی فاشیای پلانتار
- گیر افتادگی عصب باکستر (عصب پاشنه پا)
- توده بافت نرم
- آرتریت سیستمیک
- مشکلات گردش خون
- کیست استخوان که یک کیست منفرد و پر از مایع است
- نقرس
- استئومیلیت (عفونت استخوان یا مغز استخوان)
ذکر این نکته ضروری است که بین درد پاشنه پا و کمبود ویتامین ارتباط وجود دارد. چرا که کمبود ویتامین D می‌تواند به ضعف عضلات پا منجر شود و احتمال درد پاشنه پا را افزایش دهد.
علت درد پاشنه پا بعد از بیداری
در بعضی موارد ممکن است درد صبحگاهی را زمانی که هنوز در رختخواب دراز کشیده‌اید، احساس کنید. گاهی‌اوقات هم وقتی از رختخواب بیرون می‌آیید متوجه درد می‌شوید.
علت درد پاشنه پا در صبح می‌تواند به مشکلات زمینه‌ای مثل فاشئیت پلانتار، تاندونیت آشیل یا شکستگی استرسی مربوط باشد. از آرتریت روماتوئید (روماتیسم مفصلی) هم می‌توان به عنوان علت درد پاشنه پا به هنگام بیدار شدن از خواب نام برد.
اگر هنگام صبح در پاشنه یا سایر قسمت‌های پای خود احساس درد شدید دارید، به دکتر ارتوپد مراجعه کنید. همچنین می‌توانید با مطالعه مقاله «درد کف پا نشانه چیست» و «علت درد ساق پا» در مورد این موضوع اطلاعات بیشتری کسب کنید.
علت درد پاشنه پا در بارداری و شیردهی
بسیاری از زنان از پادرد در بارداری شکایت دارند. درد ممکن است در قسمت پاشنه هم احساس شود. چرا که در این دوران وزن بدن بالا می‌رود و به همین دلیل فشار زیادی به پاشنه پا وارد می‌شود.
اضافه وزن می‌تواند علت درد پاشنه پا بعد از زایمان باشد. از این‌رو توصیه می‌شود زنان شیرده وزن خود را به تدریج کاهش دهند. برای رسیدن به این هدف باید رژیم غذایی سالم داشته باشند و بعد از مشورت با پزشک، ورزش کنند.
به غیر از اضافه وزن، درد پا در زنان ممکن است دلایل دیگری هم داشته باشد. به عنوان مثال، در بعضی موارد علت درد مچ پای چپ در زنان به پیچخوردگی یا ضعف مچ پا مربوط می‌شود.
درمان درد پاشنه پا
اکنون که با علت درد پاشنه پای چپ در زنان و مردان و همچنین دلایل درد پاشنه راست آشنا شدید، باید درباره راه‌های درمان این عارضه اطلاعات کسب کنید.
درمان قطعی درد پاشنه پا به شدت درد و علت بروز آن بستگی دارد. اما به طور کلی شامل راه‌کارهای خانگی و پزشکی می‌شود.
۱. درمان درد پاشنه پا در منزل
راه‌کارهای زیر می‌توانند به درمان درد خفیف کمک کنند:
- استراحت کردن: از دویدن یا ایستادن طولانی‌مدت، راه رفتن روی سطوح سخت و انجام هر گونه فعالیتی که ممکن است به پاشنه پا فشار وارد کند، خودداری کنید.
- استفاده از یخ: یک کیسه یخ پیچیده‌شده در پارچه را ۲ بار در روز و هر بار به مدت ۱۰ تا ۱۵ دقیقه روی ناحیه آسیب‌دیده قرار دهید. یخ را مستقیما روی پاشنه پا نگذارید.
- پوشیدن کفش مناسب: از کفش‌هایی که کاملا اندازه پاهای شما هستند، استفاده کنید.
- مصرف داروهای مسکن: داروهای مسکن بدون نسخه می‌توانند درد پاشنه پا را کاهش دهند.
اگر روش‌های خانگی موثر نبودند، به متخصص ارتوپدی مراجعه کنید تا علت درد پاشنه پا را شناسایی کند و درمان مناسب را برای رفع آن پیشنهاد دهد.
۲. درمان‌های پزشکی
در بسیاری از موارد، پزشک به شما توصیه می‌کند که برای تسکین درد فیزیوتراپی انجام دهید. فیزیوتراپی به تقویت عضلات و تاندون‌های پا کمک می‌کند و احتمال پیشرفت آسیب‌دیدگی را به حداقل می‌رساند.
اگر درد شدید باشد، پزشک داروهای ضد التهاب خوراکی یا تزریقی تجویز می‌کند. همچنین در موارد نادر، ممکن است به جراحی نیاز پیدا کنید. جراحی پاشنه پا اغلب به زمان بهبودی طولانی نیاز دارد و ممکن است همیشه درد پای شما را تسکین ندهد.
راه‌های پیشگیری از درد پاشنه پا
با رعایت نکات زیر می‌توانید از آسیب‌دیدگی پاشنه پا تا حد زیادی جلوگیری کنید:
- کفش مناسب بپوشید و پابرهنه روی سطوح سخت راه نروید.
- وزن خود را در محدوده سالم حفظ کنید تا فشار اضافی به پاشنه پا وارد نشود.
- قبل از ورزش، حرکات کششی انجام دهید و بدن خود را گرم کنید.
- زمانی که احساس خستگی می‌کنید یا دچار درد عضلانی می‌شوید، استراحت کنید.
- تا حد امکان برای مدت طولانی روی پاهای خود نایستید.
کلام پایانی
درد پاشنه پا معمولا خفیف است و با روش‌های خانگی بهبود می‌یابد. اگر مدت زمان زیادی است که از درد پاشنه رنج می‌برید، به دکتر ارتوپد مراجعه کنید. برای این کار وارد سایت درمانکده شوید و از پزشک مورد نظر خود وقت بگیرید. در درمانکده علاوه بر سیستم نوبت‌دهی حضوری، امکان اخذ نوبت برای مشاوره آنلاین دکتر ارتوپد فراهم شده است.
سوالات متداول
علت درد پاشنه پای چپ در مردان و زنان ممکن است به فاشئیت پلانتار، آرتریت، مشکلات گردش خون، نقرس، سندرم تونل تارسال، توده بافت نرم، استئومیلیت و… مربوط باشد. این عوامل می‌توانند روی پاشنه سمت راست هم تاثیر بگذارند و باعث درد شوند.
طب سنتی استفاده از کفش نامناسب، نداشتن خواب کافی و تغییر مزاج را دلیل درد پاشنه پا می‌داند.
این عارضه معمولا خطرناک نیست و با راه‌کارهای خانگی بهبود می‌یابد. اما اگر شدید بود، به طور ناگهانی ایجاد شد یا بیش از ۲ هفته ادامه پیدا کرد، باید با پزشک تماس بگیرید. همچنین اگر علائم دیگری مثل تورم، بی‌حسی و گزگز را تجربه کردید، فورا به پزشک مراجعه کنید.
درد پاشنه می‌تواند ناتوان‌کننده باشد و بر حرکات روزانه شما تاثیر بگذارد. همچنین ممکن است راه رفتن شما را تغییر دهد. در این صورت، تعادل خود را از دست می‌دهید و زمین می‌خورید که این می‌تواند آسیب‌های بیشتری به شما وارد کند.
منابع: medicalnewstoday, healthline
