خواص روغن کانولا؛ گنجینه‌ای برای داشتن زندگی سالم و پرانرژی

کانولا یا کلزا یک گیاه گلدار است که از دانه‌های آن برای تولید روغن استفاده می‌شود. کانولا یک روغن پرمصرف‌ است که در آشپزی خانگی و رستورانی و همچنین در تولید مواد غذایی صنعتی مورد استفاده قرار می‌گیرد. این مقاله از مجله درمانکده به بررسی خواص روغن کانولا و عوارض احتمالی آن اختصاص دارد. ما را تا انتهای این مطلب همراهی کنید.

ارزش غذایی روغن کلزا

یک قاشق غذاخوری روغن کلزا کالری و مواد مغذی زیر را در اختیار شما قرار می‌دهد:

• کالری: ۱۲۰
• چربی: ۱۳/۶ گرم
• چربی اشباع: یک گرم
• چربی غیر اشباع با یک پیوند دوگانه: ۸/۴۵ گرم
• چربی غیر اشباع با چند پیوند دوگانه: ۳/۴۸ گرم
• ویتامین E یا توکوفرول: ۲/۳۳ میلی‌گرم
• ویتامین K یا فیلوکینون: ۱۶/۶ میلی‌گرم

روغن کلزا منبع خوب ویتامین E و ویتامین K است. ویتامین E خاصیت آنتی‌اکسیدانی دارد و ویتامین K برای سلامت استخوان‌ها، لخته شدن خون و سایر فرآیندهای مهم بدن مورد نیاز است.

روغن کلزا بیشتر حاوی چربی غیر اشباع است و چربی اشباع کمی دارد. شواهد نشان می‌دهد که جایگزین کردن چربی اشباع با چربی غیر اشباع به کنترل کلسترول خون کمک می‌کند.

خواص روغن کانولا اصل

روغن کلزا فواید زیادی برای سلامتی دارد که در ادامه به تعدادی از آن‌ها اشاره می‌کنیم.

۱. خواص روغن کانولا برای قلب

روغن کلزا اغلب به عنوان یک انتخاب سالم برای قلب تبلیغ می‌شود. اگرچه نتیجه تحقیقات مختلف در مورد تاثیر این روغن روی قلب ضدونقیض است، اما بعضی از مطالعات نشان داده‌اند که روغن کلزای حرارت‌ندیده می‌تواند به کاهش عوامل خطر بیماری قلبی کمک کند.

برای مثال، در یک مطالعه روی ۷۲ زن مبتلا به سندرم تخمدان پلی‌کیستیک (PCOS)، مصرف ۲۵ گرم روغن کلزا در روز به مدت ۱۰ هفته با بهبود تری‌گلیسیرید خون و کاهش نسبت کلسترول بد (LDL) به کلسترول خوب (HDL) همراه بود. البته در این مطالعه از روغن حرارت‌ندیده استفاده شد که در مقایسه با روغن حرارت‌دیده حاوی ترکیبات مضر کمتری است. به گفته محققان، نوع روغن کلزای مصرفی می‌تواند تاثیر زیادی روی خواص آن داشته باشد.

۲. تامین ویتامین E مورد نیاز بدن با روغن کلزا

روغن کلزا مانند بسیاری از روغن‌های گیاهی ویتامین E دارد. ویتامین E از خاصیت آنتی‌اکسیدانی برخوردار است، رادیکال‌های آزاد را از بین می‌برد، با استرس اکسیداتیو مقابله می‌کند و احتمال بیمار شدن را کاهش می‌دهد. علاوه بر این، برای عملکرد سیستم ایمنی ضروری است و با مهار لخته شدن خون و جلوگیری از اکسیداسیون کلسترول LDL به سلامت قلب کمک می‌کند. کلسترول LDL در بروز آترواسکلروز یا تصلب شرایین (تجمع پلاک روی دیواره شریان) نقش دارد. آترواسکلروز عامل اصلی بیماری قلبی است.

بیشتر بخوانید:

تحقیقات نشان می‌دهد که بسیاری از مردم ویتامین E کافی دریافت نمی‌کنند. یک قاشق غذاخوری روغن کلزا  ۲/۳۳ میلی‌گرم ویتامین E دارد که تقریبا ۱۶ درصد نیاز روزانه بدن را تامین می‌کند. سایر غذاهای سرشار از ویتامین E عبارت‌اند از: اسفناج، کلم بروکلی، آجیل و دانه‌ها (به‌خصوص تخمه آفتابگردان، بادام و فندق).

بیشتر بخوانید: بهترين روغن براي سرخ كردن چيست

۳. خواص روغن کلزا برای کبد چرب

درمان کبد چرب از سایر مواردی است که باید در فهرست خواص روغن کانولا خوراکی قرار داد. این بیماری به دلیل تجمع بیش‌ازحد چربی در کبد ایجاد می‌شود و با تغذیه سالم بهبود می‌یابد. بعضی از تحقیقات نشان داده‌اند که پخت‌وپز با روغن کانولا در مقایسه با پخت‌وپز با روغن سویا یا روغن گلرنگ برای سلامت کبد مفیدتر است و شدت کبد چرب غیر الکلی را کاهش می‌دهد.

۴. خواص روغن کانولا برای کنترل قند خون

روغن کانولا منبع خوب چربی غیر اشباع است. جایگزین کردن چربی اشباع با چربی غیر اشباع به کنترل بهتر قند خون، کاهش مقاومت به انسولین و افزایش ترشح انسولین کمک می‌کند. مقاومت به انسولین یکی از دلایل اصلی ابتلا به پیش‌دیابت و دیابت نوع ۲ است.

۵. خواص روغن کلزا برای مو

روغن کانولا منبع اسیدهای چرب سالم است و از این‌رو فواید زیادی برای مو و پوست سر دارد. این روغن برای مرطوب نگه داشتن پوست سر و تحریک رشد مو عالی است. علاوه بر این، ویتامین E موجود در آن می‌تواند استرس اکسیداتیو را در پوست سر به حداقل برساند و شرایط مساعدی برای رشد مو فراهم کند.

۶. خواص روغن کلزا برای پوست

تحقیقات در مورد خواص روغن کانولا نشان می‌دهد که این روغن خاصیت آنتی‌اکسیدانی، ضد التهابی و ضد چروک دارد و به حفظ رطوبت پوست کمک می‌کند. همچنین به دلیل داشتن ویتامین E می‌تواند رادیکال‌های آزاد را از بین ببرد و از پوست در برابر استرس اکسیداتیو محافظت کند. با این حال، افراد مبتلا به آکنه نباید از آن به صورت موضعی استفاده کنند. چون ممکن است باعث انسداد منافذ شود و آکنه را تشدید کند.

۷. خواص روغن کلزا برای لاغری

اگرچه نتیجه تحقیقات در مورد تاثیر روغن کلزا روی وزن بدن متفاوت است، اما بیشتر مطالعات نشان داده‌اند که این روغن نمی‌تواند وزن را به مقدار زیاد کاهش دهد. از سوی دیگر، زیاده‌روی در مصرف آن به دریافت بیش‌ازحد کالری منجر می‌شود و احتمال چاقی و مقاومت به انسولین را افزایش می‌دهد.

بیشتر بخوانید: خواص روغن بنفشه در بینی

عوارض روغن کانولا

اکنون که با خواص روغن کلزا خوراکی آشنا شدید، بهتر است در مورد تاثیرات منفی این محصول هم اطلاعات کسب کنید. مهم‌ترین مضرات روغن کانولا خارجی و ایرانی که باید از آن‌ها آگاه باشید عبارت‌اند از:

۱. چربی ترانس

حرارت دادن مکرر روغن کانولا یا استفاده از آن در دمای بسیار بالا به تشکیل ترکیبات مضر از جمله چربی ترانس منجر می‌شود. بر اساس تحقیقات، چربی ترانس برای سلامت عمومی بدن مضر است و خطر ابتلا به بیماری قلبی را افزایش می‌دهد.

از سوی دیگر، روغن‌هایی که به طور مکرر حرارت داده می‌شوند حاوی رادیکال‌ آزاد هستند. این ترکیبات هم به سلول‌ها آسیب می‌رسانند، سطح التهاب را بدن بالا می‌برند و خطر ابتلا به بیماری را افزایش می‌دهند.

۲. نسبت امگا ۶ به امگا ۳

یکی از نگرانی‌های مرتبط با روغن کانولا این است که مصرف زیاد آن می‌تواند نسبت امگا ۶ به امگا ۳ را در بدن تغییر دهد. شما برای حفظ سلامتی به امگا 6 و امگا 3 نیاز دارید. اما چربی‌های امگا 3 به طور طبیعی ضد التهاب هستند؛ در حالی که چربی‌های امگا 6 تمایل بیشتری به ایجاد التهاب دارند.

هیچ توافقی در مورد نسبت ایده‌آل امگا 6 به امگا 3 وجود ندارد. اما محققان و متخصصان تغذیه معتقدند که این نسبت باید بین یک به یک و چهار به یک باشد. تحقیقات نشان می‌دهد که امروزه میزان امگا ۶ در رژیم‌های غربی ۲۰ برابر امگا ۳ است. این عدم تعادل باعث ایجاد محیط التهابی در بدن می‌شود و خطر ابتلا به بیماری را افزایش می‌دهد. از آنجا که روغن کلزا امگا ۶ زیاد و امگا ۳ کمی دارد، مصرف بیش‌ازحد آن می‌تواند تعادل این ۲ اسید چرب را در بدن برهم بزند.

چگونه از خواص روغن کانولا بیشترین بهره را ببریم؟

اگرچه روغن کلزا معایبی هم دارد، اما لازم نیست آن را به طور کامل از رژیم غذایی خود حذف کنید. بهترین کار این است که میزان مصرف این روغن را کاهش دهید و بیشتر چربی مورد نیاز خود را از روغن‌هایی که فواید آن‌ها اثبات شده است (مثل روغن زیتون فرابکر) و سایر غذاهای حاوی چربی سالم (از جمله آووکادو، مغزیجات، کره آجیل و ماهی‌های چرب مانند سالمون و ساردین) تامین کنید.

بیشتر بخوانید: خواص روغن زیتون

کلام پایانی

روغن کانولا برای سلامت بدن مفید است و خطر ابتلا به بعضی از بیماری‌ها از جمله بیماری قلبی را کاهش می‌دهد. با این حال، معایب قابل‌توجهی هم دارد و نباید به مقدار زیاد مصرف شود. اگر در مورد میزان مصرف این روغن به راهنمایی نیاز دارید، می‌توانید از طریق سایت درمانکده از دکتر تغذیه ثبت نوبت و یا با دکتر تغذیه آنلاین مشورت کنید. درمانکده یک پلتفرم آنلاین است که به شما اجازه می‌دهد با بهترین متخصصان آشنا شوید و از آن‌ها برای ویزیت حضوری یا مشاوره آنلاین وقت بگیرید.

سوالات متداول

منابع: health, verywellhealth